WELL-KNOWN CASES IN THE CONTEXT OF PROOF IN ADMINISTRATIVE JURISDICTION

Yıl 2025, Cilt: 83 Sayı: 2

Mahmut Ceylan

https://doi.org/10.30915/abd.1553465

Öz

The concept of well-known case has not been sufficiently analysed in the doctrine of administrative jurisdiction. It is mentioned superficially in some scientific works. However, there is no detailed study on this subject in Turkish administrative jurisdiction. This subject has been preferred with the hope that it will contribute to the doctrine. The contrary of well-known case may be proved. In this case, the full proof criterion should be used to prove that the relevant event is well-known case. However, approximate proof should be sufficient in the issue of stay order, which should be urgent. On the other hand, if there is a mistake in the nature of the case, if this mistake is reasonable and probable, approximate proof should be considered sufficient in determining recognition of the case, even if there is no urgency. With the development of technology, the number of cases that can be described as well-known case has increased. The most important reason for this is that information can be easily disseminated to large masses. However, since the development of technology also facilitates the production of false information and documents, it may be difficult to determine and determine well-known cases. For this reason, the scope and criteria of the concept of well-known case should be determined more clearly. It is hoped that this article will pioneer future studies on this subject.

Anahtar Kelimeler

well-known case, administrative jurisdiction, proof criterion, proof, principle of circumstantial evidence

İDARİ YARGILAMA HUKUKUNDA İSPAT BAĞLAMINDA MARUF VE MEŞHUR VAKALAR

Öz

Maruf ve meşhur vaka kavramı idari yargılama hukuku doktrininde yeterince incelenmemiştir. Bazı bilimsel eserlerde yüzeysel olarak değinilmektedir. Fakat Türk idari yargılama hukukunda bu konu hakkında detaylı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Doktrine katkı sağlaması ümidiyle bu konu tercih edilmiştir. Maruf ve meşhur vakanın aksi ispat edilebilir ve bu durumda ilgili vakanın maruf ve meşhur olduğu hususunda tam ispat kriteri kullanılmalıdır. Fakat ivedi olması gereken yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi durumunda yaklaşık ispat yeterli olmalıdır. Öte yandan vakanın niteliğinde yanılma olması durumunda bu yanılma makul ve muhtemel ise ivedi hâl söz konusu olmasa bile vakanın maruf ve meşhurluğunun tayininde yaklaşık ispat yeterli kabul edilmelidir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte maruf ve meşhur vaka olarak nitelendirilebilecek vaka sayısı artmıştır. Zira bilginin geniş kitlelere kolayca yayılabilmesi bunun en önemli sebebidir. Fakat teknolojinin gelişimi sahte bilgi ve belge üretmeyi de kolaylaştırdığından maruf ve meşhur vakanın tayin ve tespiti zor olabilmektedir. Bu nedenle maruf ve meşhur vaka kavramının kapsam ve kriterleri daha net tespit edilmelidir. Bu makalenin bu konuda yapılacak çalışmalara öncülük etmesi ümit edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

maruf ve meşhur vaka, idari yargılama hukuku, ispat kriteri, ispat, delil serbestisi ilkesi

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdari Yargılama Hukuku. 9. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Arslan, Ramazan, Ejder Yılmaz, Sema Taşpınar-Ayvaz ve Emel Hanağası. Medeni Usul Hukuku, 5. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları, 2019.
• Atalay, Oğuz. Medeni Usul Hukukunda Menfi Vakıaların İspatı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, 2001.
• Atay, Ender Ethem. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Barray, Clémence ve Pierre-Xavier Boyer. Contentieux Administratif. Paris: Flammarion, 2015.
• Birbir-Efendioğlu, Didem. “İdari Yargılama Hukukunda İspat Standardı.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2019.
• Birol, Barış. “İdari Yargı Yerlerinin Uluslararası Koruma Hukukuna İlişkin İçtihadındaki İspat Unsuru.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2021.
• Bolayır, Nur. Hukuk Yargılamasında Delillerin Toplanmasında Tarafların ve Hâkimin Rolü. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2014.
• Boz, Selman Sacit, Buket Çakıcı, Selin Ardıç ve Dilara Yekebaş. Türk İdari Yargılama Hukukunda İspat ve Delil. Ankara: Adalet Yayınevi, 2022.
• Broyelle, Camille. Contentieux Administratif. 9. Baskı, Paris: LGDJ, 2021.
• Ceylan, Mahmut. “İdari Yargıda Delil Serbestisi ve Sınırları.” KTÜSBED 8, no. 16, (2018): 325-341.
• Ceylan, Mahmut. İdari Yargıya Hakim Olan İlkeler. Ankara: On İki Levha Yayınları, 2017.
• Çağlayan, Ramazan. İdari Yargılama Hukuku. 13. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Gözler, Kemal. İdare Hukuku C.I, 2. Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi, 2019.
• Gözübüyük, Şeref. Yönetsel Yargı. 33. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
• Guyomar, Mattias ve Bertrand Seiller. Contentieux Administratif. 2. Baskı, Paris: Dalloz, 2012.
• Gümüşkaya, Gamze. Vergi Hukukunda İspat. Ankara: On İki Levha Yayıncılık, 2024.
• Günday, Metin. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2022.
• Kalabalık, Halil. İdari Yargılama Usulü Hukuku. 16. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Kaneti, Selim, Esra Ekmekci, Gülsen Güneş ve Mahmut Kaşıkcı. Vergi Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2019.
• Kaplan, Gürsel. İdari Yargılama Hukuku. Bursa: Ekin Yayınevi, 2022.
• Karahanoğulları, Onur. İdari Yargı – İdarenin Hukuka Zorlanması. Ankara: Turhan Kitabevi, 2019.
• Karakoç, Yusuf. Genel Vergi Hukuku. 4. Bası, Ankara: Yetkin Yayınları, 2007.
• Kuru, Baki. Hukuk Muhakemeleri Usulü C.II. 6. Baskı, İstanbul: Demir-Demir Yayıncılık, 2001.
• Kuru, Baki. İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı. Ankara: Yetkin Yayınları, 2019.
• Onar, Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumî Esasları C.III. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1966.
• Öncel, Muallâ, Ahmet Kumrulu ve Nami Çağan. Vergi Hukuku. 27. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2018.
• Özay, İl Han. Günışığnda Yönetim II Yargısal Koruma. İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2010.
• Özekes, Muhammet. İcra ve İflas Hukukunda İhtiyati Haciz. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 1999.
• Pekcanıtez, Hakan, Oğuz Atalay ve Muhammet Özekes. Medeni Usul Hukuku. 14. Bası, Ankara: Yetkin Yayınları, 2013.
• Postacıoğlu, İhan E. ve Sümer Altay. Medeni Usul Hukuku Dersleri. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2015.
• Rolin, Frédéric. “La procédure administrative contentieuse est-elle véritablement inquisitoire?” Civitas Europa, 44, no. 1, (2020): 169-180. DOI 10.3917/civit.044.0169
• Sancakdar, Oğuz ve Lale Burcu Önüt. İdari Yargılama Hukuku. 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları, 2023.
• Şenlen-Sunay, Süheyla. İdari Yargılama Usulüne Hakim Olan İlkeler Karşısında İsbat ve Delil Hususları. İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1997.
• Tan, Turgut. İdare Hukuku. 2. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
• TDK Türkçe Sözlük K-Z. 12. Baskı, Ankara: Kalkan Matbaacılık, 2024.
• Türkoğlu-Üstün, Kamile. İdari Yargılama Usulüne Hakim Olan İlkeler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2019.
• Ulusoy, Ali. İdari Yargılama Hukuku. 3. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları, 2022.
• Yasin, Melikşah. İdari Yargılama Usulünde İspat. İstanbul: On İki Levha Yayınları, 2015.
• Yıldırım, Mehmet Kamil. Medeni Usul Hukukunda Delillerin Değerlendirilmesi. İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1990.
• Yıldırım, Turan. İdari Yargı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım, 2008.
• Zabunoğlu, Yahya Kazım. “İdari Yargılama Usulü: Genel İlkeler ve Pozitif Düzenlemeler.” içinde İdari Yargıda Son Gelişmeler Sempozyumu, (Ankara: Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, 1982), 87-101.