COVID-19 salgını sırasında meme kanseri hastalarında yaşam kalitesinin önemi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 60, 417 - 428, 01.10.2020

Yasemin Özyer

Öz

Aralık 2019'da, Çin'in Hubei eyaleti, Wuhan şehrinde açıklanamayan bir pnömoni patlak vermiş ve 2019-nCoV olarak adlandırılan yeni bir tür koronavirüsün ortaya çıktığı doğrulanmıştır. Şiddetli Akut Solunum Sendromu Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) ile ilişkili hastalık olan COVID-19 salgını küresel olarak tüm sağlık bakım sistemleri ve çalışanları için tehdit olmaya devam etmektedir. Coronavirus hastalığı, 2020'nin başlarında en çok konuşulan klinik bir vaka haline gelmiştir. Tüm dünyayı etkisi altına alan, akut solunum yolu pandemisine neden olan virüs onkoloji hastalarında ciddi sorunlara neden olmaktadır. Bağışıklık sistemi düşük olan ve enfeksiyona yatkın olan kanser hastaları bu süreçte daha fazla risk altındadır. Koronavirüs SARS-CoV-2 salgını, kanser hastalarının kemoterapi ve tedavi sürecinde farklı komplikasyonlara neden olmaktadır. Meme kanseri dünyada kadınlar arasında en yaygın görülen kanserdir. Tedavi süresi boyunca yaşanan fiziksel, ruhsal, sosyal sorunlar, ulaşım, kronik hastalıklar gibi birçok faktör yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Yaşam kalitesi, bireyin sağlık durumunu ve sağlık sorunlarını nasıl algıladığını ve bunu ifade etme biçimini yansıtmaktadır. Yaşam kalitesi, tüm hastalar ve kanser hastaları için sağlık çalışanlarının çok sık kullandığı bir kavramdır. Meme kanseri hastalarına yönelik, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi arasında sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu derleme, COVID-19 pandemi sırasında meme kanseri olan kadınlarda sağlıkla ilişkili yaşam kalitesini etkileyen faktörleri ve yaşam kalitesinin önemini vurgulamak amacıyla yapıldı.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, salgın, meme kanseri hastası

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• [1] Bogani, G. Ditto, A. Bosio, S. et al., (2020). Cancer patients affected by COVID-19: Experience from Milan, Lombardy, Gynecologic Oncology, https://doi.org/10.1016/j.ygyno.2020.06.161
• [2] Bulki, TK. (2020). Cancer Guidelines During the COVID-19 Pandemic, Lancet Oncol, 21(5):629–30.
• [3] Cancarevic, I. Tathineni, P. Malik, B. (2020). Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Cancer Patients, Cureus, 12(4): e7835. Doı 10.7759/cureus.7835
• [4] Chen, Q. Li, S. Wang, M. Liu, L. Chen, G. (2018). Health-Related Quality of Life among Women Breast Cancer Patients in Eastern China, BioMed Research International, https://doi.org/10.1155/2018/1452635
• [5] COVID‑19 pandemic. the COVID‑19 pandemic breast cancer consortium, Breast Cancer Research and Treatment, 181:487–497. https://doi.org/10.1007/s10549-020-05644-z
• [6] Curigliano, G. Cardosa, MJ. Poortmans, P. Gentilini, O. Pravettoni, G. Mazzocco, K et al. (2020). Recommendations for triage, prioritization and treatment of breast cancer patients during the COVID-19 pandemic on behalf of the editorial board of, The Breast, 52: 8e16
• [7] Fauci, AS. Lane, C. Redfield, RR. (2020). Covid-19 navigating the uncharted, N Engl J Med,382(13):1268–9.
• [8] Fernandez et al., (2020). Primary breast cancer and health related quality of life in Spanish women: The epigeıcam casecontrol study, Scientific Reports, 10:7741 |https://doi.org/10.1038/s41598-020-63637-w 1
• [9] Ferlay, B. Ferlay, J. Soerjomataram, I. Siegel, RL. Torre, LA. Jemal, A. (2018). Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. Cancer J Clin, 68:394–424.
• [10] Ferlay, I. Soerjomataram, R. Dikshit et al., (2014). “Cancer incidence and mortality worldwide: sources, methods and major patterns in GLOBOCAN 2012,” International Journal of Cancer, 136(5): E359–E386.
• [11] Ferlay, J. Soerjomataram, I. Dikshit, R. Eser, S. Mathers, C. Rebelo, M. Parkin, D.M. Forman, D. Bray, F. (2012). Cancer incidence and mortality worldwide: Sources, methods and major patterns in globocan, Int. J. Cancer, 136: E359–E386. [CrossRef] [PubMed]
• [12] Ferreira, AR. et al. (2019). Differential impact of endocrine therapy and chemotherapy on quality of life of breast cancer survivors: a prospective patient-reported outcomes analysis. Ann. Oncol. 30: 1784–1795.
• [13] Guan, W. Ni, Z. Hu, Y. Liang, W. Ou, C. He J, et al. (2020). Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China, N Engl J Med, 382:1708–20.
• [14] Gregucci, F. Caliandro, M. Surgo, A. Carbonara, R. Bonaparte, I. Fiorentino, A. (2020). Cancer patients in Covid-19 era: Swimming against the tide q, Radiotherapy and Oncology, 149: 109–110
• [15] Haidari, RL. Abbas, LA. Nerich, V. Anota, A. (2020). Life inWomen with Breast Cancer in the Middle East: A Systematic Review, Cancers, 12(696). doi:10.3390/cancers12030696
• [16] Hirai, K. Motooka, H. Ito, N. Wada, N. Yoshizaki, A. Shiozaki, M. Momino, K. Okuyama, T. Akechi, T. (2012). Problem-solving therapy for psychological distress in Japanese early-stage breast cancer patients, Jpn. J. Clin. Oncol, 42: 1168–1174. [CrossRef] [PubMed]
• [17] Jiang, X. Rayner, S. Luo, MH. (2020). Does SARS-CoV-2 has a longer incubation period than SARS and MERS?, J Med Virol, 92:476-478. 10.1002/jmv.25708
• [18] Johnson, HC. Gossner, CM. Colzani, E. Kinsman, J. Alexakis, L. Beauté J, et al. (2020). Potential scenarios for the progression of a COVID-19 epidemic in the European Union and the European Economic Area, Euro Surveill, 25(9):2000202.
• [19] Khan, S. Siddique, R. Shereen, MA, et al. (2020). Emergence of a novel coronavirus, severe acute respiratory syndrome coronavirus 2: biology and therapeutic options, J Clin Microbiol, 58:e00187-e20. 10.1128/JCM.00187-20
• [20] Liang, W. Guan, W. Chen, R. Wang, W. Li, J. Xu K, et al. (2020). Cancer patients in SARS-CoV-2 infection: a nationwide analysis in China, Lancet, 21(335): 1–6.
• [21] Lai, CC. Shih, TP. Ko, WC. Tang, HJ. Hsueh, PR. Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID- 19): the epidemic and the challenges, Int J Antimicrob Agents, 55:105924. 10.1016/j.ijantimicag.2020.105924
• [22] Nayeri, N. D., Bakhshi, F., Khosravi, A., & Najafi, Z. (2020). The Effect of Complementary and Alternative Medicines on Quality of Life in Patients with Breast Cancer: A Systematic Review. Indian journal of palliative care, 26(1), 95–104. https://doi.org/10.4103/IJPC.IJPC_183_19
• [23] Onder, G. Rezza, G. Brusaferro, S. (2020). Case-fatality rate and characteristics of patients dying in relation to COVID-19 in Italy, J Am Med Assoc, https:// doi.org/10.1001/jama.2020.4683
• [24] Paraskevi, T. (2012). Quality of life outcomes in patients with breast cancer, Oncol. Rev, 6, e2. [CrossRef]
• [25] Raymond, E. Thieblemont, C. Alran, S. Faivre, S. (2020). Impact of the COVID‑19 Outbreak on the Management of Patients with Cancer, Targeted Oncology, https://doi.org/10.1007/s11523-020-00721-1
• [26] Song, S. Hwang, E. Moon, H. Noh D. Lee J. (2015). Adherence to Guidelines for Cancer Survivors and Health-Related Quality of Life among Korean Breast Cancer Survivors, Nutrients, 7: 10307–10319; doi:10.3390/nu7125532
• [27] Ueda, M. Martins, R. Hendrie, PC et al. (2020). Managing Cancer Care During the COVID-19 Pandemic Agility and CollaborationToward a Common Goal, J Nat Comprehen Cancer, 1:1–4
• [28] Ward, EM. Sherman, RL. Henley, SJ. Jemal, A. Siegel, DA. Feuer, EJ, et al. (2019). Annual report to the nation on the status of cancer, featuring cancer in men and women Age 20–49 years. J Nat Cancer Instit, 111:1279–97.
• [29] Vrinten, C. et al. (2017). What do people fear about cancer? A systematic review and meta-synthesis of cancer fears in the general population: What do people fear about cancer? Psychooncology, 26: 1070–1079.