Sosyal destek algısı ile kariyer motivasyonu arasındaki ilişki

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 63, 173 - 196, 30.09.2021

Nagihan Köroğlu , Betül Önal , Emine Apaydın

Öz

Çalışma öğrencilerin kariyer motivasyonu ve sosyal destek algıları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapıldı. Kariyer motivasyonu ve sosyal destek algısı öğrencilerin hedeflerine ulaşmalarını etkileyen iki önemli konudur. Sosyal destek algısının artması öğrencilerin kariyer gelişimleri üzerinde rol oynamaktadır. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde olan bu araştırma 1098 öğrenci ile tek merkezde yapıldı. Çalışmanın verileri Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Kariyer Motivasyonu Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirmesinde yüzdelik, ortalama analizleri, Cronbach Alfa testi ve korelasyon kullanıldı. Öğrencilerin sosyal destek algıları ve kariyer motivasyonlarının yüksek düzeyde olduğu belirlendi. Aileden ve arkadaştan algılanan destek, sosyal destek algısını en fazla etkileyen boyuttur. Ayrıca, öğrenciler arasında sağlık meslek lisesinden mezun olanların kariyer motivasyonlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin çoğu bölümü isteyerek tercih etmiş olup, sosyal destek algıları ve kariyer motivasyon puanları yüksek düzeydedir. Öğrencilerin kariyer motivasyonunun sosyal destek algılarından etkilenme durumu belirlenebilir. Böylece kariyer motivasyonu ile ilgili sorunların nedenlerine yönelik çıkarımlar yapılabilir. Ayrıca algılanan sosyal destek ile ilgili eksikliklerin öğrencilerin kariyer gelişimlerinde meydana getireceği değişimlerle ilgili yorum yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

motivasyon, sosyal destek, öğrenciler

The relationship between perception of social support and career motivation

Öz

The study was conducted to assess the correlation between students’ career motivation and social support perceptions. Career motivation and social support perceptions are two important factors that affect students achievement of their objectives. Increasing social support perceptions plays a key role in their career development. This descriptive and correlational study was performed with 1,098 students at one centre. The data were collected using perceived social support and career motivation scales. To assess the data, percentages, mean analyses, Cronbach’s alpha, and correlations were used. Students perceived high levels of social support and had high levels of career motivation. Perceived support from family and friends affected social support perceptions most. In addition, students who graduated from medical vocational high schools had more career motivation. Most of the students willingly preferred this type of education (medical vocational high school) and demonstrated higher scores in social support perception and career motivation. This study may identify how much students career motivation is influenced by social support perceptions. Thus, deductions on the roots of problems related to career motivation can be explored. In addition, insight into how deficiencies of perceived social support can modify students’ career development can be defined.

Anahtar Kelimeler

motivation, socıal support, students

Kaynakça

• 1. Aksu, İ. & Tursun, M. (2018). Muhasebe eğitimi alan öğrencilerin motivasyon ve beklenti düzeylerinin akademik başarılarına etkisi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 17-31.
• 2. Tinajero, C., Martínez-López, Z., Rodríguez, M. S., & Páramo, M. F. (2020). Perceived social support as a predictor of academic success in Spanish university students. Anales De Psicología / Annals of Psychology, 36(1), 134-142. https://doi.org/10.6018/analesps.344141
• 3. Park, I.J., , Kim, M., Kwon, S., & Lee, H.G. (2018) The relationships of self-esteem, future time perspective, positive affect, social support, and career decision: a longitudinal multilevel study. Front. Psychol. 9:514. doi: 10.3389/fpsyg.2018.00514
• 4. Bahar, H. H. (2010). The effects of gender, perceived social support and sociometric status on academic success. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3801-3805. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.593.
• 5. Çeçen, A.R. (2008). Öğrencilerin cinsiyetlerine ve ana baba tutum algılarına göre yalnızlık ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (3): 415–431.
• 6. de Almeida, L. Y., Carrer, M. O., de Souza, J., & Pillon, S. C. (2018). Evaluation of social support and stress in nursing students. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 52, e03405-e03405. https://doi.org/10.1590/s1980-220x2017045703405.
• 7. Degarmo, D. S., & Martinez, C. R., Jr (2006). A culturally ınformed model of academic well-being for latino youth: the ımportance of discriminatory experiences and social support. Family relations, 55(3), 267–278. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2006.00401.x
• 8. Dülger, Ö. (2009). Ergenlerde algılanan sosyal destek ile karar verme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı, Yüksek lisans tezi, İstanbul.
• 9. Eker, D., Arkar, H., & Yaldız, H. (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği.
• 10. Ivantchev, N., & Stoyanova, S. (2015). Bulgarıan Students’career Motıvatıon And Career Choıce. Baltic Journal of Career Education and Management, 3(1), 35-42. ISSN 2345-0193.
• 11. Leonidas, C., Crepaldi, M. A., & dos Santos, M. A. (2013). Bulimia nervosa: Uma articulação entre aspectos emocionais e rede de apoio social [Bulimia nervosa: A link between emotional aspects and social support network]. Psicologia: Teoria e Prática, 15(2), 62–75.
• 12. İstanbullu, Dinçer, F., Akova, O., & Kaya, F. (2013). Meslek yüksekokulu turizm ve otel işletmeciliği programı öğrencilerinin kariyer planlaması üzerine bir araştırma: İstanbul Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi örneği. 3.Uluslararası Meslek Yüksekokulu Sempozyumu özet bildiri sunumu.
• 13. Kang, Y. S., & Hwang, S. K. (2013). Correlations of self-esteem, major satisfaction and career motivation in college nursing students. journal of the Korea Academia-Industrial cooperation Society, 14(7), 3301-3309. https://doi.org/10.5762/KAIS.2013.14.7.3301.
• 14. Karakurt, N., & Ekinci, M. (2015). Hemşirelerin algıladıkları sosyal destek ile problem çözme becerisi arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 574-593.
• 15. Konan, N., Durmuş, E., Ağıroğlu Bakır, A., & Türkoğlu, D. (2018). The relationship between smartphone addiction and perceived social support of university students. International Online Journal of Educational Sciences, 10(5). https://doi.org/10.15345/iojes.2018.05.016.
• 16. Kozaklı, H. (2006). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık ve sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkilerin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• 17. Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (2000). Contextual supports and barriers to career choice: A social cognitive analysis. Journal of counseling psychology, 47(1), 36. https://doi.org/10.1037/0022-0167.47.1.36.
• 18. London, M. (1983). Toward a theory of career motivation. Academy of Management Review, 8(4), 620-630. https://doi.org/10.5465/amr.1983.4284664.
• 19. Moon, K. J., & Cho, E. J. (2017). Exploring correlates of undergraduate nursing students’ career resilience. Journal of Health Informatics and Statistics, 42(2), 127-135. https://doi.org/10.21032/jhis.2017.42.2.127.
• 20. Mustapa, N. S., Noor, K. M., & Abdul, M. (2019). Social support and career motivation in public service. Internatıonal Journal Of Academıc Research In Busıness And Socıal Scıences, 9(2). http://dx.doi.org/10.6007/IJARBSS/v9-i2/5510.
• 21. Ortiz, R. E. (2015). Exploring the relationship between social support and career motivation for minority women (Doctoral dissertation, San Francisco State University). http://hdl.handle.net/10211.3/142109.
• 22. Lasebikan, V.O., Owoaje, ET., Asuzu. M.C. (2012). Social network as a determinant of pathway to mental health service utilization among psychotic patients in a Nigerian hospital. Ann Afr Med.11(1),12-20. doi:10.4103/1596-3519.91010.
• 23. Yıldırım, N., Karaca, A., Cangur, S., Acıkgoz, F., Akkus, D. (2017). The relationship between educational stress, stress coping, self-esteem, social support, and health status among nursing students in Turkey: A structural equation modeling approach. Nurse Educ Today, 48, 33-39. doi:10.1016/j.nedt.2016.09.014.
• 24. Özkan, A., & Demir, Ç. (2019). Öğrencilerin öz yeterlilik ve kariyer motivasyonu ilişkisi: sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(41), 403-416. http://Dx.Doi.Org/10.29228/Sobıder.32713.
• 25. Özsaban, A., Turan, N., Kaya, H. (2019). Resilience in nursing students: the effect of academic stress and social support. Clinical and Experimental Health Sciences, 9 (1), 69-76. https://doi.org/10.33808/marusbed.546903.
• 26. Quimby, J. L., & O'Brien, K. M. (2004). Predictors of student and career decision‐making self‐efficacy among nontraditional college women. The Career Development Quarterly, 52(4), 323-339. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2004.tb00949.x.
• 27. Rodriguez, S. (2012). Social support and career thoughts in college athletes and non-athletes. Professional Counselor, 2(1), 12-21.
• 28. Bíró, É., Veres-Balajti, I., Kósa, K.(2016). Social support contributes to resilience among physiotherapy students: a cross sectional survey and focus group study. Physiotherapy, 102(2), 189-195. doi:10.1016/j.physio.2015.05.002.
• 29. Smith, J. L. (2014). Perceived social support and female baccalaureate nursing students in the southwest. https://digitalrepository.unm.edu/nurs_etds/17. Erişim tarihi: 13 Mart 2020.
• 30. Taşçı, M. E., Vardarlıer P., Güner Ş., (2017). Mentorluğun kariyer motivasyonu üzerindeki etkisi: ilk kez işini deneyimleyenler üstünde bir uygulama, 25. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Ankara, 2: 1095-1105.
• 31. Tayfur, C., & Ulupınar, S. (2016). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin algıladıkları sosyal desteğin akademik başarılarına etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(1), 1-6. doi: 10.5505/phd.2016.52523.
• 32. Tayfur, C., & Ulupinar, S. (2016). The effect of perceived social support on the academic achievement of health college students. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi, 7(1). Doi: 10.5505/phd.2016.52523.
• 33. Turan, E., Çelik, E., & Turan, M. E. (2014). Perceived social support as predictors of adolescents’ career exploration. Australian Journal of Career Development, 23(3), 119-124. https://doi.org/10.1177/1038416214535109.
• 34. Voitkāne, S., Miezīte, S., Rasčevska, M. ve Vanags, M. (2006). Presentations of empirical and theoretical studies. Baltic Journal of Psychology, 7(1), 46–59.
• 35. Yılmaz, E., Yılmaz, E., & Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tip Dergisi, 18(2).
• 36. Yılmazel, G. (2013). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve sağlıkla ilişkili davranışlar. New/Yeni Symposium Journal, 51(3), 151-157.
• 37. Hirschi, A. (2012). Career resources model: an integrative framework for career counsellors. British Journal of Guidance & Counselling, 40(4), 369-383. doi: The 10.1080/03069885.2012.700506.
• 38. Heimler, R., Rosenberg, S., & Morote, E.-S. E. E.-S. E. (2012). Predicting career advancement with structural equation modelling. Education + Training, 54(2/3), 85–94. https://doi.org/10.1108/00400911211210215.
• 39. Kuan Heong, W. (2018). Public employment: attractiveness, representativeness, and performance. International Journal of Public Administration, 41(8), 604–618. https://doi.org/10.1080/01900692.2017.1292284.