ŞİDDET EĞİLİMLİ ERGENLERİN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA FİZİKSEL AKTİVİTE VE SPORTİF OYUNLARIN ETKİSİ

Yıl 2018, Sayı: 66, 1 - 11, 15.05.2018

Hulusi Alp , O.kürşat O.kürşat Ergül

Öz

Bu araştırmada amaç; ilköğretim çağındaki şiddet eğilimli ergenlerin saldırgan davranışlarına fiziksel aktivite ve sportif oyunların etkisini incelemektir. Araştırma modeli, ön test - son test, kontrol gruplu desenle yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Aydın ilinde bir ilköğretim okulunda okuyan 10-12 yaş aralığındaki şiddet eğilimli davranışlar gösteren ergen öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubu iki aşamada oluşturulmuştur. Birinci aşamada; okul rehber öğretmeni tarafından, şiddet eğilimli davranışlar gösteren 15 ergen öğrenci belirlenmiştir. İkinci aşamada ise; okul rehber öğretmeni tarafından belirlenen, şiddet eğilimli saldırgan davranışlar gösteren ergen öğrencilerin arasından araştırmacı tarafından basit tesadüfi yöntemle belirlenen 8 ergen öğrenci ile uygulamanın yapılacağı deney grubu, geriye kalan 7 ergen öğrenci ile de kontrol grubu oluşturulmuştur. Araştırma sonunda değerlendirme yapabilmek için deney ve kontrol grubundaki ergenlerin ailelerine “Okul Sosyal Davranış Ölçekleri” çalışmanın başında ön-test ve çalışmanın sonunda son-test olarak uygulanmıştır. Bu testin sonuçları spss istatistik programı ile yapılmıştır. Gruplar arası sıra ortalaması farklarının karşılaştırmasına, sıralı olmayan bağımsız değişkenlere Mann-Whitney U Nan-Par testle, Grup içi ortalama farklarının karşılaştırmasına ise Wilcoxon Nan Par testle bakılmıştır. Tip 1 hata için α= 0.05 ve 0.01 düzeyi alınmıştır. Araştırma sonucunda; şiddet eğilimli davranışlar gösteren ergenlerin, şiddet içerikli davranışlarının azalmasında fiziksel aktivite ve spor etkinliklerinin etkili olduğu görülmüştür. İstatistikî sonuçlar (p< 0.05) ve (p< 0.01) önem düzeyinde anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel Aktivite, Spor, Şiddet

Kaynakça

• Alp, H., ve Çamlıyer, H., (2015). Sosyal uyum bozukluğu gösteren çocukların uyumsal davranışlarına kaynaştırılmış ders dışı hareket eğitimi ve oyun etkinliklerinin etkisi. Akademik Bakış Dergisi Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi ISSN:1694-528X İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası, Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – KIRGIZİSTAN, Sayı: 49 Mayıs – Haziran Alpaslan A. H.,( 2012). Ergen ruh sağlığı ve spor. Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe, 13: 181-185/ Eylül Arıkan, G., (2007). Çocuklar Yasaların Gölgesinde Suça İtiliyor. Çoluk Çocuk Aylık Anne Baba Eğitimci Dergisi. Sayı:70, s.46. Baltacı, G., (2008). Çocuk ve spor. Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü, Birinci Basım: Şubat 2008, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 730, ISBN : 978-975-590-246-3,Baskı : Klasmat Matbaacılık - Ankara shf:3 Boxer, P., Tisak, M., S., (2005). Children' s beliefs about the continuity of aggression. Aggressive Behavior, Volume 31, 172-188. Cowie, H. (2000). Bystanding or standing by: Gender issues in coping with bullying in schools. Aggressive Behavior, 26, 85-97. Çavdar, B., (2011). Öğretilebilir zihinsel engelli öğrencilerde beden eğitimi ve spor aktivitelerinin toplumsallaşma düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir-2011 s: 60. Çelik A., Şahin M., (2013). Spor ve çocuk gelişimi. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Volume 6 Issue 1, p. 467-478, January 2013. Çuhadaroğlu Çetin, F. (2008). Youth and violence. In M.D. Ulusoy (Eds.). Political violence, organized crimes, terrorism and youth (ss. 11-21). Netherlands: IOS Press. Dereli-İman, E., (2013). Çocuklar için sosyal problem çözme ölçeğinin 6 yaş grubu için türkiye uyarlaması ve okul öncesi davranış problemleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri • Educational Sciences: Theory & Practice - 13(1) • Kış/Winter • 479-498©2013. Dünya Şiddet ve Sağlık Raporu (DSÖ), (2002). Özet Genova: World Health Organization. Erwın, P., (2000). Çocuklukta ve erişkinlikte arkadaşlık. Alfa Kitabevi, Çeviren: Osman Akınhay, İstanbul. Er G, Çamlıyer H, Çobanoğlu G, Er N., (1999). Spor etkinliklerinin çocuk ve ergenlerde davranış ve sosyal gelişim üzerine etkileri. BESBD 1999; 3: 29–38. Eysenck H.J., Wılson, G., (1996). Kişiliğinizi tanıyın. İkinci Basım, Remzi Kitabevi, Ekim İstanbul, 1996. Geçtan, E., (2006). Psikodinamik psikiyatri ve normal dışı davranışlar. 18. baskı Metis Yayıncılık, İstanbul. Haskan Avcı Ö., Yıldırım İ., (2014). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(1), 157-168 [2014]. Huizinga J., (1995). Homo Ludens, oyunun toplumsal işlevi üzerine bir deneme. (Çev. Kılıçbay MA), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, s: 16. Karadağ Ö., (2008). Ankara'da Bulunan Yetiştirme Yurtlarında Yaşayan Adolesanlarda Sosyodemografik Özelliklerin ve fiziksel aktivite düzeyinin ruhsal belirtiler ve yaşam kalitesi açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi; Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Kılıççı, Y., (2006). Okulda ruh sağlığı. 5. baskı Anı Yayıncılık, İstanbul. Kirkcaldy, B.D., Shephard, R.J. ve Siefen, R.G., (2002), The relationship between physical activity and selfimage and problem behaviour among adolescents. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 37(11): 544-50. Koçak, E. (2008). Ergenlerde yalnızlığın yordayıcısı olarak benlik saygısı ve sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, s:5. Koçyiğit S., Tuğluk M. N., Kök M., (2007). Play as educatıonal actıvıty ın the chıld's development process. KKEFDI-OKKEF, Yıl: 2007 Sayı:16. Kulaksızoğlu, A. (2000). Ergenlik Psikolojisi. 3. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul. Mark Wolary ve Jan S. Wilbers. (1985), Including children with special needs in early childhood programs. Editor: Mark Wolary ve Jan S. Wilbers. (Second Edition). NAEYC, Washington, 1995, s.8-9. Mengütay, S., (2005). Çocuklarda hareket gelişimi ve spor. Morpa Kültür Yayın Ltd. Ş., İstanbul, s: 113. Muratlı, S. (1997). Çocuk ve spor. Bağırgan Yayınevi, Ankara, s:101. Neslin Değişen Sesi, (2009). Oyun ve çocuk. Rehberlik Servisi Bülteni No: 7, S: 1-5. Parfitt, G. ve Eston, R.G., (2005). The relationship between children’s habitual activity level and psychological well-being. Acta Paediatr, 94(12):1699-701. Pehlevan, Ş., (2010). Zihinsel Engelli Çocukların sosyalleşmelerinde türk halk oyunlarının etkisi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, shf: 30-31. Penedo, F.J. ve Dahn, J.R., (2005). Exercise and well-being: A review of mental and physical health benefits associated with physical activity. Curr Opin Psychiatry, 18(2): 189-93. Strong, W.B., Malina, R.M., Blimkie, C.J., Daniels, S.R., Dishman, R.K., Gutin, B., Hergenroeder, A.C., Must, A., Nixon, P.A., Pivarnik, J.M., Rowland, T., Trost, S., Trudeau, F., (2005). Evidence based physical activity for school-age Youth. Journal Pediatrics, 146(6), 732-737 Suitor, C.W. ve Kraak, V.I., (2007). Adequacy of evidence for physical activity guidelines development: workshop summary. Institute of Medicine. Washington, DC: National Academies Press. Taylor, C.B., Sallis, J.F. ve Needle, R., (1985). The relation of physical activity and exercise to mental health. Public Health Rep, 100(2): 195-211. 30. Tel, M., (2008). Çocuklarda sosyalleşme araçlarının spora yönlendirme durumları. Fırat Üniversitesi Sivrice Meslek Yüksekokulu – Elazığ, s: 2-8. Temür, E. (2007). Polimetrik ve direnç egzersizlerinin, zihinsel engelli çocukların (10-15 yaş) kol ve bacak güç-kuvvet gelişimlerine etkisinin incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, s: 21-22. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 2010). Çocuklarda ve gençlerde artan şiddet eğilimi ile okullarda meydana gelen olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu. Dönem: 23 Yasama Yılı: 4, (S. Sayısı: 589) (s:545-547). Yavuzer, H., (2005). Çocuğu tanımak ve anlamak. 5. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, s: 64-65. Yeğen, B., (2008). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyal uyumları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı (Kadıköy İlçesi Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi İstanbul, 2008, s:33. Yörükoğlu, A., (2000). Değişen toplumda aile ve çocuk. 6. Baskı, Özgür Yayınları, İstanbul. Yüksel (Yukay), M. (2009). Okul sosyal davranış ölçeklerinin (osdö) türkçeye uyarlanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Th eory & Practice 9 (3) • Yaz / Summer 2009 • 1605-1650. Zülal, A., (2001). Çağımıza özgü bir sorun mu? Şiddet. Bilim ve Teknik Dergisi, Ankara, Şubat, Sayı: 399, s: 34-41.