DERİ-BENZERİ SELÜLOZİK MALZEMEDEN TASARLANAN GELENEKSEL İŞLEMELİ GERDANLIĞIN ESTETİK AÇIDAN YORUMLANMASI

Yıl 2018, Sayı: 68, 75 - 82, 03.10.2018

Fatoş Neslihan Arğun Yıldırım Onur Erdiren , Meruyert Kaygusuz , Nuray Olcay Işık

Öz

Oldukça zengin ve
renkli bir geleneksel kültüre sahip olan Türkler hızla değişen ve gelişen
teknoloji ile zamana karşı el sanatları kültürünü yaşatmaya devam
etmektedirler. Yaşayan veya yaşatmaya çalışılan geleneksel el sanatları
ürünlerinden biri de takılardır. İnsanların içinde var olan güzel olanı görme
ve ona sahip olma duygularına hitap eden takılar oldukça çeşitli olup
kullanılan malzeme ve teknikler konusunda farklılık göstermektedir. Kombucha
mantarı, çay solüsyonunda üretim süresine bağlı olarak kalınlaşmakta ve
üretildiği kabın şeklini almakta; kurutulduğunda ise deriye benzeyen selüloz
yapıda bir malzemeye dönüşmektedir. Söz konusu malzeme, görünümü ve esnekliği,
kullanımı ve sürdürebilirliği açısından takı vb aksesuar ürünleri yapımı için
uygundur. Çalışmamızda, kombucha mantarı ile üretilen deri-benzeri selülozik
malzemeden el sanatları tekniklerinden oya işlemesi kullanılarak gerdanlık
yapılmış ve farklı meslek, yaş ve cinsiyet grubunda kişiler tarafından estetik
açıdan yorumlanarak değerlendirilmiştir. Kullanılan malzemenin doğal, çevre
dostu ve marjinal olması geleneksel kültür ve sanatımızın gelecek nesillere
aktarılması konusunda farklı bir kaynak oluşturacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kombucha, Deri-benzeri, Selülozik malzeme, El sanatları, Aksesuar

Kaynakça

• ANONİM, 2006. Takının Gelişimi. Kuyumculuk Teknolojisi. MEGEP (erişim tarihi 12.07.2018). ARAL, S. ve ÖZBEK, S., 2010. Konya Geleneksel Erkek Giyiminde Takılar ve Geçmişten Günümüze Örnekleri, VI. Uluslararası Türk Kültürü ile Sanatları Kongresi/Sanat Etkinlikleri bildiri kitabı, s.99-100. ARİSTOTELES, 2012. Poetika, (Çev.). İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitapevi. DİKMEN, M. ve ÇETİN, K., 2012. Klasik Türk Şiirinde Kadın Takı ve Aksesuarları, Bilig, 61, s.71-98. ER, B., 2007. Ankara İl Merkezinde Pazarlanan Geleneksel Keçe ve Kumaş Takıların Dekoratif Sanatlar Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, 238 s. FAIDI, M., 2017. Feasibility of Bacterial Cellulose in Furniture Design, Bachelor Thesis, Helsinki: Aalto University, School of Arts, Design and Architecture Interior architecture. GÜLER, M. ve ARAL, S., 2014. Konya Kemer ve Kemer Tokaları, Art-E, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, 13, s.149-173. İREPOĞLU, G., 2000. Bir İmparatorluğun Görkemi Osmanlı Mücevheri, P. Dergisi Sanat Kültür Antika, 17, s.100-101. İREPOĞLU, G., 2013. Osmanlı Saray Mücevherleri, Bilkent Kültür Girişimi, Ankara, 359s. OĞUZ, M.Ö., 2008. Türkiye'nin Somut Olmayan Kültürel Mirası, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, s.145. ÖZBAĞI, T., 1989. Ankara İl Merkezinde Yaşayan Kadınlarda Bulunan Geleneksel Gümüş Takılar Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi üniversitesi, Ankara. PLATON, 2011. Devlet, (Çev.) . S. Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. TUNALI, İ., 2012. Tasarım Felsefesi Tasarım Modelleri ve Endüstri Tasarımı, İstanbul: Remzi Kitapevi. TUNALI, İ., 2012a. Estetik, İstanbul: Remzi Kitapevi.