AKADEMİSYENLERİN ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME VE İŞKOLİZM ALGILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Sayı: 75, 48 - 67, 30.12.2019

Hakan Gökgöz , Agah Sinan Ünsar

Öz

Örgütsel özdeşleşme işgörenlerin bulundukları örgütü benimseyerek örgütle kişiliklerini özdeşleştirmeleri ve kendilerini örgütleriyle bir bütün olarak görmeleri olarak ifade edilmektedir. İşkolizm ise bireyin zorunluluk hissetmesi, içinden gelen bir zorunluluk veya çalışma güdüsünün olması ya da kontrol edilemez bir şekilde çalışma bağımlılığı ile çalışma ihtiyacı duyması sonucunda bütün zamanını ve enerjisini işi için harcaması olarak belirtilmektedir. Bu çalışmanın amacı üniversitelerde görev yapmakta olan akademik personelin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile işkolizm algıları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Çalışma kapsamında 302 akademisyen, ankete geri dönüş yapmış ve elde edilen veriler Spss ve Lisrel programları yardımıyla analiz edilmiştir. Sonuçlara göre örgütsel özdeşleşmenin işkolizmin altboyutları olan aşırı çalışmayı ve kompulsif çalışmayı pozitif yönde etkilediği, kadın akademisyenlerin aşırı çalışma düzeylerinin daha yüksek olduğu, Prof.Dr. ve Öğr.Gör.Dr. unvanındaki akademisyenlerin kompulsif çalışma düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel özdeşleşme, işkolizm, aşırı çalışma

Kaynakça

• Akçakanat, T., Mücevher, M.H. ve Demirgil, Z. (2017). İşkolikliğin Kuşaklara Göre Karşılaştırılması: Süleyman Demirel Üniversitesi Akademisyenleri Üzerine Bir Araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 135-155.
• Andreassen, C.S. (2014). Workaholism: An Overview and Current Status of the Research. Journal of Behavioral Addictions, 3(1), 1-11.
• Avanzi, L., Dick, R., Fraccaroli, F., and Sarchielli, G. (2012). The Downside of Organizational Identification: Relations Between Identification, Workaholism and Well-Being. Work & Stress: An International Journal of Work, Health & Organisations,26(3), 289-307.
• Balkaya, Ş., Yorulmaz, Y.İ., Çolak, İ. ve Altınkurt, Y. (2016). Farklı Çalışan Tipindeki Öğretim Elemanlarının İşkoliklik Eğilimleri ve Tükenmişlik Düzeyleri(Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği). 34-48. (Ed. Beycioğlu, K., Özer, N., Koşar, D. ve Şahin, İ.). Eğitim Yönetimi Araştırmaları, 1. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• Bartczak, M. and Oginska-Bulik, N. (2012). Workaholism and Mental Health Among Polish Academic Workers. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 3-13.
• Bhattacharya, C.B. and Elsbach, K.D. (2002). Us Versus Them: The Roles of Organizational Identification and DisidentiHcation in Social Marketing Initiatives. Journal of Public Policy & Marketing, 21(1), 26-36.
• Boroş, S. (2008). Organizational Identification: Theoretical and Empirical Analyses of Competing Conceptualizations. Romanian Association for Cognitive Science, 12(1), 1-27.
• Cavazotte, F.S.C.N., Araujo, F.F., and Abreu, A.L. (2017). Organizational Identification Among Brazilian Public Employees: A Study of the Cultural Sector. Review of Business Management, 19(64), 289-306.
• Çelik, H.E. ve Yılmaz, V. (2016). LISREL 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. 3. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Çiçek, H., Canbaz, S. ve Eyidiker, U. (2016). İşkoliklik Üzerine Kırklareli’de Bir Araştırma. Tekirdağ S.M.M.M. Odası Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 1-17.
• Davila, M.C. and Garcia, G.J. (2012). Organizational Identification and Commitment: Correlates of Sense of Belonging and Affective Commitment. The Spanish Journal of Psychology, 15(1), 244-255.
• Doğan, T. ve Tel, F.D. (2011). Duwas İşkoliklik Ölçeği Türkçe Formunun (Duwas-Tr) Geçerlik ve Güvenirliğinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 61-69.
• Fornell, C. and Larcker, D.F. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 39-50.
• Fred, M.B. and Ashforth, E. (1992). Alumni and Their Alma Mater: A Partial Test of the Reformulated Model of Organizational Identification. Journal of Organizational Behavior, 13, 103-123.
• Gheorghita, N. (2014). Workaholism: A New Challenge for Organisation Management. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 109, 295-300.
• Giannini, M. and Scabia, A. (2014). Workaholism: An Addiction or a Quality to be Appreciated? Journal of Addiction Research & Therapy, 5(3), 1-9.
• Harpaz, I. and Snir, R. (2003). Workaholism: Its Definition and Nature. Human Relations, 56(3), 291-319.
• He, H. and Brown, A.D. (2013). Organizational Identity and Organizational Identification: A Review of the Literature and Suggestions for Future Research. Group & Organization Management, 38(1), 3-35.
• Ho-Tang, W. and Mei-Ju C. (2015). Scale Development of Taiwan Teacher’s Sense of Organization Identification From the Viewpoint of Workplace Spirituality. Universal Journal of Management, 3(12), 540-552.
• İlhan, M. ve Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS Programları Kullanılarak Gerçekleştirilen Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Analizlerine İlişkin Sonuçların Karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 26-42.
• Jones, C. and Volpe, E.H. (2010). Organizational Identification: Extending Our Understanding of Social Identities Through Social Networks. Journal of Organizational Behavior, 1-22.
• Kara, F.M. ve Gücal, A.Ç. (2016). Akademisyenlerde İşkolikliğin Belirlenmesinde Serbest Zamanda Sıkılma Algısının Rolü. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 47-62.
• Kasap, B.B. ve Canbaz, S. (2017). Kırklareli İlinde Eğitim ve Sağlık Sektöründe İşkoliklik Üzerine Bir Araştırma. Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4), 42-58.
• Kesen, M. (2015). Örgütsel Bağlılığın İşkoliklik Üzerindeki Etkisi: Görgül Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 53-68.
• Li, Y., Fan, J., and Zhao, S. (2015). Organizational Identification as a Double-Edged Sword Dual Effects on Job Satisfaction and Life Satisfaction. Journal of Personnel Psychology, 14(4), 182-191.
• Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri Analizi - SPSS Uygulamalı.Detay Yayıncılık, Ankara.
• Moura, G.R., Abrams, D., Retter, C., Gunnarsdottır, S., and Ando, K. (2008). Identification as an Organizational Anchor: How Identification and Job Satisfaction Combine to Predict Turnover Intention. European Journal of Social Psychology, 1-18.
• Mozes, M., Josman, Z., and Yaniv, E. (2011). Corporate Social Responsibility Organizational Identification and Motivation. Social Responsibility Journal, 7(2), 310-325.
• Naktiyok, A. ve Karabey, C.N. (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 179-198.
• Process, D. and Tsuchiya, Y. (2017). A Critical Review of Organizational Identification: Introducing Identity Work to Examine. Journal of Organizational Culture, Communications and Conflict, 21(2), 1-10.
• Schaufeli, W.B., Taris, T.W., and Bakker, A.B. (2006). Dr Jekyll or Mr Hyde? On the Differences Between Work Engagement and Workaholism. In R.J. Burke (Ed.), New Horizons in Management. Research Companion to Working Time and Work Addiction(193-217). Northampton, MA, US: Edward Elgar Publishing.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., and Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research, 8(2), 23-74.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LIREL ile Pratik Veri Analizi & Analiz Raporlaştırma. 3. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Sussman, S. (2012). Workaholism: A Review. Journal of Addiction Research & Therapy, 6, 1-10.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ekinoks Yayıncılık, Ankara.
• Tak, B. ve Çiftçioğlu, A. (2009). Algılanan Örgütsel Prestij İle Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesiİktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 100-116.
• Temel, A. (2006). Organizasyonlarda İşkolizm ve İşkolik Çalışanlar. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 104-127.
• Turunç, Ö. (2011). Örgütsel Adaletin Çalışanların Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(1), 145-168.
• Uğurlu, A. ve Şahin, M.Y. (2018).Antrenörlerde İşkoliklik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(4), 1863-1873.
• Ulukök, E. ve Akın, A. (2016). İşkoliklik ve Kariyer Tatmini. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 62-71.
• Wijhe, C., Peeters, M., Schaufeli, W., and Hout, M. (2011). Understanding Workaholism and Work Engagement: The Role of Mood and Stop Rules. Career Development International, 16(3), 254-270.