Ailevi Akdeniz Ateşi Tanısı ile Takipli Hastalarda İlaç Uyumunun Hastalık Seyrine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 8 - 11, 27.02.2022

Hafize Emine Sönmez , Nuray Aktay Ayaz

https://doi.org/10.53446/actamednicomedia.1054120

Cited By: 1

Öz

Giriş: Ailevi Akdeniz ateşi (AAA), yineleyen ateş ve seröz zarların non-enfeksiyöz enflamasyonu ile karakterize bir hastalıktır. Bu çalışmada AAA hastalarının ilaç uyumunu değerlendirmek ve tedavi uyumunun acil servise başvuru, hastane yatış sayısı, ek ilaç ihtiyacı, okul devamsızlığı ve ebeveynlerin iş devamsızlığına olan etkisinin belirlemesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Kasım 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında polikliniğe başvuran ve AAA tanısı ile takipli olan hastalar çalışmaya dâhil edildi. Hastalar ilaç uyum durumuna göre iki alt gruba ayrıldı (İlaç uyumu var/ilaç uyumu yok). İlaç uyumu AAA (MASIF) ilaç uyum ölçeği ile değerlendirildi.
Sonuç: Çalışmaya AAA tanısı ile takipli 82 hasta dâhil edildi. Bu hastalardan 49’unun ilaç uyumu tam iken 33 hastanın ilaçlarını düzgün kullanmadığı saptandı. Bu iki grup karşılaştırıldığında ilaç uyumu olmayan hastaların yaş ortalaması daha yüksekti ve bu hastalar daha yüksek dozda kolşisin kullanmaktaydı. İlaç uyumu olmayan hastalarda son altı aydaki atak, hastaneye başvuru, acil servise başvuru ve hastanede yatış sayısı anlamlı olarak fazlaydı. Atak nedeniyle okul devamsızlığının ilaç uyumu olmayan çocuklarda daha çok olduğu saptandı.
Tartışma: İlaç uyumunun olmaması hastaların uzun vadede daha çok doktora başvurusuna neden olmaktadır. Bu durum hem iş gücü kaybı hem de hasta başına düşen tedavi maliyetlerini artırmaktadır. Özellikle ergenlik döneminde ilaç uyumunu azaldığı göz önünde tutulduğunda kronik hastalığa sahip bireylerin ilaç uyumlarını artırmaya yönelik çalışmalar gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ailevi Akdeniz ateşi, tedavi uyumu, kolşisin.

Kaynakça

• Referans 1: Sönmez HE, Batu ED, Özen S. Familial Mediterranean fever: current perspectives. Inflamm Res. 2016 17;9:13-20.
• Referans 2: Yalçinkaya F, Ozen S, Ozçakar ZB, Aktay N, Cakar N, Düzova A, et al. A new set of criteria for the diagnosis of familial Mediterranean fever in childhood. Rheumatology (Oxford) 2009 48(4):395-8.
• Referans 3: Turkish FMF Study Group* Familial Mediterranean Fever (FMF) in Turkey Results of a Nationwide Multicenter Study Medicine 2005;84:1–11
• Referans 4: Lidar M, Scherrmann JM, Shinar Y, Chetrit A, Niel E, Gershoni-Baruch R, et al. Colchicine nonresponsiveness in familial Mediterranean fever: clinical, genetic, pharmacokinetic, and socioeconomic characterization. Seminars in arthritis and rheumatism. 2004;33(4):273-82.
• Referans 5: Yesilkaya S, Acikel C, Fidanci BE, Polat A, Sozeri B, Ayaz NA, et al; FMF Arthritis Vasculitis and Orphan disease Research in Paediatric Rheumatology (FAVOR). Development of a medication adherence scale for familial Mediterranean fever (MASIF) in a cohort of Turkish children. Clin Exp Rheumatol. 2015; 33: 156-62.
• Referans 6: Yalcinkaya F, Ozen S, Ozcakar ZB, Aktay N, Cakar N, Düzova A, et al. A new set of criteria for the diagnosis of familial Mediterranean fever in childhood. Rheumatology (Oxford) 2009;48:395-8
• Referans 7: Melikoglu MA, Senel K. Non-response to colchicine in familial Mediterranean fever should be identified accurately. Int J Rheum Dis. 2017;20:2118-2121.
• Referans 8: Tekgöz E, Çolak S, Çinar FI, Yilmaz S, Çinar M. Non-adherence to colchicine treatment is a common misevaluation in familial Mediterranean fever. Turk J Med Sci. 2021 21;51:2357-2363.
• Referans 9: Pelajo CF, Sgarlat CM, Lopez-Benitez JM et al (2012) Adherence to methotrexate in juvenile idiopathic arthritis. Rheumatol Int 32:497–500
• Referans 10: Feldman DE, de Civita M, Dobkin PL, Malleson P, Meshefedjian G, Duffy CM. Perceived adherence to prescribed treatment in juvenile idiopathic arthritis over a one-year period. Arthritis Rheum 2007;57:226–233
• Referans 11: Osterberg L, Blaschke T (2005) Adherence to medication. N Engl J Med 353:487–49
• Referans 12: Sönmez HE, Esmeray P, Batu ED, Arıcı ZS, Demir S, Sağ E, Özen S, Bilginer Y. Is age associated with disease severity and compliance to treatment in children with familial Mediterranean fever? Rheumatol Int 2019; 39: 83-87.
• Referans 13: Ozen S, Demirkaya E, Erer B, Livneh A, Ben-Chetrit E, Giancane G, et al. EULAR recommendations for the management of familial Mediterranean fever. Ann Rheum Dis 2016;75:644-51.
• Referans 14: Polat A, Acikel C, Sozeri B, Dursun I, Kasapcopur O, Gulez N, et al. FMF Arthritis Vasculitis and Orphan Disease Research in Pediatric Rheumatology (FAVOR). Comparison of the efficacy of once- and twice-daily colchicine dosage in pediatric patients with familial Mediterranean fever--a randomized controlled noninferiority trial. Arthritis Res Ther. 2016;7:18:85.