Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 18 - 29, 31.07.2024

Onur Yağış

https://doi.org/10.22466/acusbd.1433864

Öz

Ülkeler açısından yüksek teknolojili ürün üretimi ve bu üretim sonucunda üretilen mal ve hizmetleri ihraç etmek büyük bir stratejik öneme sahiptir. İhracı gerçekleşen bu ürünlerde kullanılan teknolojik içerikler ise ülkelerin teknoloji seviyelerinin göstergesidir. Bu sebeple günümüzde yüksek teknoloji özelliğine sahip mal ve hizmet ihracatının ve ekonomik büyüme üzerinde etkilerinin araştırılması önem kazanmaktadır. Makro ekonomik performansa olumlu katkıları bakımından AR-GE (RDE) faaliyetlerinin önemi artmaya devam etmektedir. AR-GE (RDE) faaliyetleri yeni mal ve hizmetlerin üretilmesi, bilgi kapasitesinin artırılması, çeşitli uluslararası pazarlara girilerek yüksek gelirler elde edilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı G-7 ülkeleri için 1996-2021 dönemi yıllık verileri ile yüksek teknolojili ürün ihracatının ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu nedenle araştırmada panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. Ekonomik büyüme bağımlı değişken, yüksek teknolojili ürün ihracatı (HTE) ve AR-GE (RDE) ise analize bağımsız değişken olarak ilave edilmiştir. Çalışmanın sonucunda HTE ve RDE’nin ekonomik büyüme üzerinde uzun vadede ve kısa vadede pozitif etkilere sahip olduğu sonucu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Ekonomik Büyüme, Panel Veri Analizi

The Relationship Between High-Technology Product Exports and Economic Growth: Panel Data Analysis

Öz

The production of high-tech products and exporting of the goods and services produced as a result of this production are of great strategic importance for countries. The technological contents used in these exported products are indicators of the technology levels of the countries. For this reason, it is gaining importance to investigate the export of high-tech goods and services and their effects on economic growth. The importance of R&D (RDE) activities continues to increase in their positive contributions to macroeconomic performance. R&D (RDE) activities enable the production of new goods and services, increase knowledge capacity, and gain high income by entering various international markets. The aim of this study is to investigate the effects of high-tech product exports on economic growth with annual data for the 1996-2021 period for G-7 countries. For this reason, panel data analysis method was used in the research. Economic growth was added to the analysis as dependent variables, and high-technology product exports (HTE) and R&D (RDE) were added to the analysis as independent variables. As a result of the study, it was found that HTE and RDE have positive effects on economic growth in the long term and short term.

Anahtar Kelimeler

High- Technology Product Export, Economic Growth, Panel Data Analysis

Kaynakça

• Alper, A. E. (2017). Türkiye’de patent, RDE, ihracat ve ekonomik büyüme arasında ilişki: Bayer-Hanck eş bütünleşme analizi. 3nd International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS), Bosna Hersek.
• Aytekin, G. K. (2015). Güney Kore'nin ihracata dayalı büyüme modeli kapsamında 2023 Türkiye ihracat stratejisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(8), 63-86.
• Breusch, T. & Pagan, A. (1980). The lagrange multiplier test and ıts applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Buchinskaya, O. N., & Dyatel, E. P. (2019). Influence of high-technology exports and foreign charges for the use of intellectual property on economic growth. Journal of New Economy, 20(2), 114-126.
• Carroll, P., Pol, E., & Robertson, P. L. (2000). Classification of industries by level of technology: Anappraisal and some implications. Prometheus, 18(4), 417-436.
• Crispolti, V., & Marconi, D. (2005). Technology transfer and economic growth in developing countries:An econometric analysis. Economic Working Papers 564, Bank of Italy, Economic Research and International Relations Area.
• Doru, Ö. ve Dabakoğlu N. (2021). Seçilmiş ülkelerde HTE ve ekonomik büyüme ilişkisi. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 295-313.
• Durgun, A. ve Çapik, E. (2018). RDE ve HTEnın büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4).
• Eberhardt, M., & Bond, S. (2009). Cross-section Dependence in Nonstationary Panel Models: A Novel Estimator, MPRA (Munich Personal RePEc Archive), Paper No: 17692.
• Erçakar, M. E. ve Çolakoğlu, H. (2019). Bilgi ekonomisinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: BRICS ülkeleri ve Türkiye için bir analiz. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 248-268.
• Erdil Şahin, B. (2019). Impact of high tecnology export on economic growth: On analysıs on Turkey. Journal of Business, Economics and Finance, 8(3), 165-172.
• Erdinç, Z. ve Aydınbaş, G. (2020). Yüksek teknoloji ürünleri ihracı ve belirleyicileri: panel veri analizi. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, (30), 496-507.
• Erkişi, K., & Boğa, S. (2019). High-technology products export and economic growth:a panel data analysis for EU-15 countries. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(18).
• Ersi̇n, Ö., Ustabaş, A., & Acar, T. (2022). The nonlinear effects of high technology exports, R&D and patents on economic growth: A panel threshold approach to 35 OECD countries. Romanian Journal of Economic Forecasting, 25(1), 26.
• Falk, M. (2009). High tech exports and economic growth in industrialaized counrties. Applied Economic Letters, 16(10), 1025-1028.
• Hatzichronoglou, T. (1997). Revision of the high-technology sector and product classification. OECD Science, Technology and Industry Working Papers, No. 1997/02, Paris: OECD Publishing.
• Işık, N. ve Kılınç E. C. (2016). İnovasyon-temelli ekonomi: seçilmiş ülkeler üzerine bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 13-28.
• İleri, H. ve Horasan, A. (2010). Küresel rekabet ortamında işletmelerin teknoloji ve AR-GE yönetimlerinin rekabete etkileri üzerine araştırma ve örnek bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(1-2), 171-190.
• Kabaklarlı, E., Duran, M. S., & Telli Üçler, Y. (2018). High tecnology exports and economic growth; panel data analysis for selected OECD countries. Forum Scientiae Qeconomia, 2, 47-60.
• Karataş, M. ve Bekmez, S. (2005). Türkiye’nin iktisadi gelişmesinin dış ticaret ve teknolojik ilerlemeaçısından değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 105-125.
• Kılavuz, E., & Topçu Altay, B. (2012). Export and economic growth in the case of the manufacturing ındustry: Panel data analysis of developing countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 2(2), 201-215.
• Kızılkaya, O., Ay, A., & Sofuoğlu, E. (2016), The determinants of high technology product export in brict countries: An econometric approach. Global Journal on Humanites & Social Sciences. [Online].04, pp 112-120. http://sproc.org/ojs/index.php/pntsbs
• Konak, A. (2018). HTE’nin ihracat hacmi ve ekonomik büyüme üzerine etkisi: Seçilmiş OECD ülkeleri ve Türkiye örneği. Yönetim, Ekonomi, Edebiyat, İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 3(2), 56-80.
• Köse, Z. ve Gültekin H. (2020). AR-GE yatırımları HTE ekonomik büyüme ilişkisi üzerine bir inceleme: seçilmiş OECD ülkeleri. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 93-115.
• OECD, (2005). Business clusters: promoting enterprice in central and eastern europe.
• OECD. (2015). The innovation imperative: contributing to productivity, growth and well-being. Paris:OECD Publishing.
• Özdamar, G. (2015). Türkiye ekonomisinde döviz kuru etkisi: ARDL sınır yaklaşımı bulguları. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 32, 66-97.
• Özer, H. A. (2012). Ekonomik büyümenin teorik temelleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 63-72.
• Paramati, S. R., & Roca, E. (2019). Does tourism drive house prices ın the OECD economies? evidence from augmented mean group estimator. Tourism Management, 74, 392–395.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. P. (1999). Pooled mean group estimation of dynamic heterogeneıus panels. Journal of the American Statistical Association, 94(446), 621-634.
• Saygılı, Ş. (2003). Bilgi ekonomisine geçiş sürecinde Türkiye ekonomisinin dünyadaki konumu. Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Stratejik Araştırmalar Dairesi Başkanlığı(DPT, 2675).
• Shadab, S., & Alam, F. (2024). High-Technology exports, foreign direct ınvestment, renewable energy consumption and economic growth: evidence from the United Arab Emirates. International Journal of Energy Economics and Policy, 14(2), 394-401.
• Sojoodi, S., & Baghbanpour, J. (2023). The relationship between high-tech ındustries exports and GDP growth in the selected developing and developed countries. J Knowl Econ (2023).
• Şeker, A. ve Özcan, S. (2019). HTE ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 865-884.
• Şenel, A., ve Gençoğlu, S. (2003). Küreselleşen dünyada teknoloji eğitimi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(12), 45-65.
• Tebaldi, E. (2011). The determinants of high-technology exports: a panel data analysis. Atlantic EconomicJournal, 39(4), 343-353.
• Telatar, O. M., Değer, M. K. ve Doğanay M. A. (2016). Teknoloji yoğunluklu ürün ihracatının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği (1996:q1-2015:q3). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 921-934.
• Türedi, S. (2013). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin ekonomik büyümeye etkisi: gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için panel veri analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(7), 298-322.
• Usman, M., (2017). Impact of high-tech exports on economic growth: emprical evidence from Pakistan. RISUS Journal on Inovation an Sustainability, 8(1). 91-105.
• Westerlund, J., & Edgerton D. (2007): A panel bootstrap cointegration test, Economics Letters, 97 (3), 185-190.
• World Bank (2024). World development ındicators database. https://Databank.Worldbank.Org/ Source/World -Development-İndicators adresinden 07.02.2024 tarihinde alınmıştır.
• Wörz, J. (2004). Skill intensity in foreign trade and economic growth. Tinbergen Instituteee Discussion Paper, 04 (059/2), 1-31.
• Yaman, H. ve Sungur, O. (2020). İleri teknoloji ihracati ve büyüme ilişkisi: OECD ülkelerine yönelik ekonometrik bir analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 63-80.
• Ying, S., Miao, L., & Yibo, C. (2014). High-tech products export competitiveness, BRIC countries in U.S market: A comparative analysis. The Journal of Developing Areas, 48(3), 195-218.
• Yürek, M. A. (1997). İçsel büyüme teorileri, gelişmekte olan ülkeler ve kamu politikaları üzerine. Hazine Dergisi, 1-15.