KABAHATLER KANUNU’NA GÖRE CUMHURİYET SAVCISI VE MAHKEMENİN İDARİ YAPTIRIM KARARI VERME YETKİSİ
Yıl 2022,
Sayı: 68, 111 - 131, 21.06.2022
Hakan Gündüz
,
Fatma Ebru Gündüz
Öz
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile birlikte kabahat niteliğindeki fiiller ve bunlara uygulanacak yaptırımlar Türk Ceza Kanunu kapsamı dışına çıkarılmış ve kabahatlerin tespiti ve yaptırım uygulanması adli mercilerin görev alanı dışına çıkarılarak, tamamen idari bir süreç içerisinde bu aşamaların tamamlanması hedeflenmiştir. Ancak 5326 sayılı Kanun’un 23 ve 24. maddeleri ile bu amacın dışına çıkılarak, idarenin yanında Cumhuriyet savcısı ve mahkemelere idari yaptırım kararı alma yetkisi tanınmıştır. Cumhuriyet savcısı ve mahkemelere verilmiş olan idari yaptırım uygulama yetkisi Anayasa Mahke-mesi tarafından usul ekonomisine hizmet ettiği gerekçesi ile Anayasaya aykırı bulun-mamıştır. 5326 sayılı Kanun’un anılan mad-deler ile Cumhuriyet savcısı ve mahkemelere bazı durumlarda yaptırım uygulama yetkisi bir seçimlik hak olarak değil, bir zorunluluk olarak verilmiştir. Böylece yargılama fonksiyonun birer parçası olan Cumhuriyet savcısı ve mahkemelerin, yargılama faaliyetleri esnasında idari işlem tesis etmeleri şeklinde bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Çalış-mamızda, Cumhuriyet savcısı ve mahkemelere idari yaptırım kararı alma yetkisinin verilmesi kuvvetler ayrılığı, usul ekonomisi gibi farklı açılardan ele alınarak değerlendirilmiştir.
Kaynakça
- Akyılmaz B/Sezginer M/Kaya C, Türk İdare Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2020.
- Balta T B, İdare Hukukuna Giriş, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No: 117, Ankara, 1970.
- Centel N/Zafer H., Ceza Muhakemesi Hukuku, 13. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2016.
- Çağlayan R, İdari Yaptırımlar Hukuku, Asil Yayınevi, Ankara, 2006.
- Çağlayan R, İdare Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
- Duran L, İdare Hukuku Ders Notları, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1982.
- Güçlü Y, İdari Para Cezaları ve Diğer İdari Yaptırımlar, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016.
- Gülan A, “Kabahatler Kanunu’ndan Sonra İdari Para Cezalarına Karşı Yargısal Denetim”, S.1, Yıl 1, MESS Sicil, s.159-171.
- İnan A/Demir İ, Açıklamalı-Gerekçeli Kabahatler Kanunu, Türkiye Belediyeler Birliği Yayını, Ankara, 2014.
- Kangal Z T, Kabahatler Hukuku, 2. Baskı, Onikilevha Yayınevi, İstanbul, 2019.
- Koca M/Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021.
- Kunter N/Yenisey F/Nuhoğlu A, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2010.
- Sancaktar O/Önüt L B/Us D E/Kasapoğlu T M/Seyhan S, İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 8. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
- Soyaslan D, Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2014.
- Toroslu N/Feyzioğlu M, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara ,2008.
- Özay İ H, İdari Yaptırımlar, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3326, Hukuk Fakültesi Yayın No: 691, İstanbul, 1985.
- Özay İ H, Günışığında Yönetim, Alfa Yayınevi, İstanbul, 2002.
- Özbek V Ö, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006.
- Ulusoy A, “Erkler Ayrılığı ve Yürütme- Yargı İlişkileri Bağlamında Kabahatler Kanunun Değerlendirilmesi”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 140. Yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları No: 77, s. 21- 37.
- Yurtcan E, Yargıtay Kararları Işığında Kabahatler Kanunu ve Yorumu, 2. Baskı, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara, 2014.