SOSYAL SİGORTA GELİR VE AYLIKLARINDA ZAMANAŞIMI, HAKKIN DÜŞMESİ VE AVANS

Yıl 2024, Sayı: 72, 475 - 500, 15.05.2024

İştar Urhanoğlu

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1484065

Öz

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda zamanaşımı konusu m.93 ve m.97’de olmak üzere iki maddede düzenlenmiştir. Ancak her iki maddenin uygulama alanı birbirinden farklıdır. 5510 sayılı Kanun m.93, Kurumun prim ve diğer alacakları ile, 5510 sayılı Kanun’a göre açtığı tazminat ve rücu davalarında uygulanacak zamanaşımı süresine ilişkindir. 5510 sayılı Kanun m.97 ise, Kurumun m.93 kapsamına alınmayan sigortalılar ile hak sahiplerinin Kurum nezdinde doğan alacaklarına uygulanacak olan zamanaşımı ve hak düşürücü süreye ilişkindir. 5510 sayılı Kanun m.97’nin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yer alan karşılığı adı geçen Kanun’un 99. maddesidir. Ancak 506 sayılı Kanun m.99’da yer almayan bazı hükümler 5510 sayılı Kanun m.97’ye dahil edilmiştir. Bu bağlamda 5510 sayılı Kanun m.97’nin, 506 sayılı Kanun m.99’a göre daha kapsamlı ve detaylı olduğunu söyleyebiliriz. 506 sayılı Kanun m.99’un uygulandığı dönemde söz konusu olan bazı belirsizlikler ve duraksamalar da 5510 sayılı Kanun m.97 ile açıklığa kavuşturulmuştur. Öğretide 506 sayılı Kanun m.99 döneminde yapılmış olan değerlendirmeler ve yine aynı dönemde Yargıtay tarafından verilmiş olan kararlar uygun düştüğü ölçüde 5510 sayılı Kanun m.97 için de geçerlidir.

Anahtar Kelimeler

Zamanaşımı, hakkın düşmesi, avans

Kaynakça

• Arıcı K, Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, Gazi Kitabevi, Ankara 2015.
• Aslanköylü R, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi (SSK ile Karşılaştırmalı), Yetkin Yayınları, Ankara 2010.
• Çenberci M, Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi, Olgaç Matbaası, Ankara 1977.
• Çolak M / Şimşek A, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Ekin Yayın Pazarlama, Ankara 2013.
• Güzel A / Okur A R / Caniklioğlu Nurşen, Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 18. Baskı, İstanbul 2021.
• İnceman A, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi, Açıklama, Mukayese ve İçtihatlar, Cilt 2, m.60-109, Adalet Yayınevi, Ankara 2023.
• Kar B, Sosyal Güvenlik Hukuku, Legem Yayınevi, Ankara 2024.
• Tuncay A C / Ekmekçi Ö, Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Beta Yayınları, 19. Bası, İstanbul 2017.