Antalya Junior High School as the First Example Reflecting the Ottoman Modern Educational Approach in Antalya

Yıl 2023, Sayı: 26, 337 - 361, 29.12.2023

Ahmet Kısa

https://doi.org/10.47589/adalya.1414888

Öz

Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nde eğitimde başlayan modernleşme sürecinin Antalya’ya yansımasının ilk örneği olarak Antalya Rüştiye Mektebi ele alındı. Mart 1866 tarihinde açılan ve idâdîye (liseye) dönüştürüldüğü 5 Kasım 1898 tarihine kadar eğitim veren bu okul, önce Hükümet Caddesi’nde, eski sıbyân mektepleri tarzında inşa edilmiş bir binada açıldı. Ardından 1880 yılında Tuzcular Mahallesi’nde Ambarlı olarak adlandırılan mevkide iki katlı olarak inşa edilen okul binasının ikinci katına taşındı ve eğitim faaliyetlerini idadîye dönüştürüldüğü tarihe kadar burada sürdürdü. 32 yıl eğitim veren Antalya Rüştiye Mektebi’nin Antalya’da eğitimde üstlenmiş olduğu rol, okulun öğrencileri, okulda görev yapan öğretmenler, eğitim-öğretimde karşılaşılan güçlükler, arşiv kaynakları ışığında ele alındı. Çalışmada söz konusu okulun gerek binası gerekse eğitmen kadrosuyla Antalya Lisesi’nin temelini oluşturduğu, modern eğitimin gelişmesinde öncü olması dolayısıyla Antalya eğitim tarihinde önemli bir yere sahip olduğu ortaya konuldu. Şimdiye kadar yapılan araştırmalarda Antalya İdâdisi ile ilgili çalışmalara yer verilmiş olmasına rağmen Antalya Rüştiye Mektebi ele alınmamıştır. Çalışmamızda, İdâdi’nin açılmasında önemli bir yere sahip Antalya Rüştiye Mektebi ele alınarak bu alandaki boşluk doldurulmuş, Antalya’da ortaöğretim
kurumlarının tarihi gelişiminde bütünlük sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Antalya, Osmanlı Dönemi, eğitim, Antalya Rüştiye Mektebi

Kaynakça

• Ak, M. 2014. “Antalya’da İdari Yapı ve Nüfus (1915).” Adalya 17:311-49.
• Akyüz, Y. 2020. Türk Eğitim Tarihi, M.Ö. 1000-M.S. 2020. 33rd ed. Ankara: Pegem Akademi.
• Alkan, M.Ö. 2019. “II. Abdülhamid Döneminde Eğitim ve İdeoloji.” In Siyaset, İktisat, Dış Politika, Kültür, Eğitim, Sultan II. Abdülhamid Dönemi, edited by M. Bulut, M.E. Kala, N. Salık, and M. Nar, 309-67. Istanbul: İZÜ Yayınları.