DUYGU DURUMLARIN SÖZ VARLIĞI: TEKSAS HUNTSVİLLE HAPİSHANESİ ÖRNEKLEMİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 69 - 108, 30.06.0201

Aydan Fincan , Başak Uysal

Öz

Bu araştırmayla idam mahkûmlarının son sözlerindeki duygu durumlara ilişkin anahtar kelimeleri tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma dokümanı, 1982-2019 yılları arasında Teksas Huntsville Hapishanesinde idam edilen mahkûmların son sözlerinden oluşmaktadır. İdam mahkûmlarının son sözlerinde 16 farklı duygu durum tespit edilmiştir. Bununla birlikte susmayı tercih eden 114 mahkûmun sessizliği de bir duygu durum kabul edilmiş ve toplam 17 duygu durum belirlenmiştir. Tespit edilen duygu durumlar alfabetik olarak şunlardır: Af dileme, devamlılık, inanç, inkâr, kabullenme, kefaret, korku, mizah, nasihat, suskunluk, öfke, sevgi, telkin, teşekkür, üzüntü, vasiyet, veda. En yüksek frekansa sahip duygu durumun sevgi, en düşük frekansa sahip duygu durumun ise korku olduğu görülmüştür. Buradan hareketle 16 duygu durum için en sık kullanılan anahtar kelimeler belirlenmiştir. Araştırma, dil becerilerinin kuramsal yapısıyla adli dilbilim verilerini birleştirerek duygu durum tespitine yönelmesi bakımından ilk olma özelliğine sahip olmakla birlikte çalışma sonuçlarının disiplinler arası çalışmaları önceleyen alan araştırmacılarına, kurumlara ve lisans/lisansüstü program tasarımcılarına; materyal hazırlayıcıları ve dil eğitimcilerine veri sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

duygu durum, adli dilbilim, söz varlığı, son sözler, Türkçe eğitimi

Kaynakça

• Aksan, D. (2002). Anadilimizin söz denizinde. Ankara: Bilgi.
• Altınörs, A. (2000). Dil felsefesi sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
• Altunbay, M. (2019). Konuşma eğitiminin temel kavramları. Ü. Şen (Ed.), Dil eğitiminin temel kavramları içinde. Ankara: Pegem.
• Baş, B. (2006). 1985-2005 Yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Baş, B. ve Karadağ, Ö. (2012). Söz varlığı üzerine yurt dışında ve Türkiye’de yapılan temel araştırmalar. Millî Eğitim Dergisi, 193, 81-105.
• Baymur, F. (1978). Genel psikoloji. İstanbul: İnkılâp ve Aka.
• Berktin, C. T. (1972). Problemli çocuklar ve problem sebepleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası.
• Çavuşgil, T., Das, A. (1997). Methodological issues in empirical cross-cultural research: a survey of the management literature and a framework. Management International Review, 37(1), 71-96.
• Demir, Ö., Acar, M. (2005). Sosyal bilimler sözlüğü. Ankara: Adres.
• Deniz, K., Demir, E. (2019). İşlevlerine göre bağlaçları konu edinen araştırmalar. Millî Eğitim Dergisi, 48(1), 903-916.
• Duygu durum (2019). https://www.merriam-webster.com/ adresinden erişilmiştir.
• Göğüş, B. (1970). Anadili olarak Türkçenin öğretimine tarihsel bir bakış. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 18, 123-154.
• Jeong, E. K. (2020). Türkçe ve Korecede duygu aktaran deyimlerin karşılaştırılması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Ö8, 849-859.
• Kalenderoğlu, İ., Arslan, H. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarında duygu bildiren ifadeler. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(17), 503-519.
• Kanatlı, F. (1998). Dilbilimsel gerekçe çözümlemesi: Almanca ve Türkçe boşanma metinleri bağlamında gerekçelendirme ve belirleyenleri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kanatlı, F., Çekici, Y. E. (2013). Türkçe öğretiminde disiplinler arası olanaklar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 223-234.
• Kanatlı, F., Çekici, Y. E. (2018). Okuma eğitimi alanındaki kuramsal kitaplarda okumanın kavram alanına yönelik eleştirel bir değerlendirme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 303-316. DOI: http://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.344672
• Karagöl, E. (2019). Metin bilgisinin temel kavramları. Ü. Şen (Ed.), Dil eğitiminin temel kavramları içinde. Ankara: Pegem.
• Kurt, B. (2019). Dil bilgisi eğitiminin temel kavramları. Ü. Şen (Ed.), Dil eğitiminin temel kavramları içinde. Ankara: Pegem.
• Kurudayıoğlu, M., Karadağ, Ö. (2006). Ortak kelime hazinesi kazandırmada ilköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının durumu. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7,(2), 335-343.
• Kübler-Ross, Elisabeth. (1987). Ölüm. İstanbul: Ruh ve Madde.
• Kübler-Ross, Elisabeth. (1994). Ölüm yeni bir doğuştur. İstanbul: Ruh ve Madde.
• Kübler-Ross, Elisabeth. (1997). Ölüm ve ölmek üzerine. İstanbul: Boyner Holding.
• Lyons, W. (1980). Emotion. USA: Cambridge University.
• MEB (2015). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. ttkb.meb.gov.tr/.../12035807_lkretimtrkedersitaslakretimprogram_120615.pdf sayfasından erişilmiştir.
• MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=663 sayfasından erişilmiştir.
• Miles, M. B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage Publication.
• Parrot, W. (2001). Emotions and social psychology: essential readings. Philadelphia: Psychology.
• Rıfat, M., Rıfat, S., Koş, A., Tekgül, D. (2010). Göstergebilim, dilbilim ve çeviribilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Sel.
• Semin, G. R., Görts, C. A., Nandram, S. & Semin-Goossens, A. (2002). Cultural perspectives on the linguistic representation of emotion and emotion events. Cognition and Emotion, 16(1), 11-28.
• Süğümlü, Ü., Eraslan, A. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metin türleri ile kalıplaşmış söz varlığı ilişkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 630-646.
• Turhan, M. (1941). Yüz ifadelerinin tefsiri hakkında tecrübi bir tetkik. İstanbul: Rıza Koşkun.
• TDCJ (2019). Death Row Inmates Information and Statistics. Retrieved from https://www.tdcj.state.tx.us/.
• The Encyclopedia of Murderers (2019). Death Row Inmates. Retrieved from http://murderpedia.org/.
• Türk Dil Kurumu. (2015). Güncel Türkçe sözlük. Ankara: TDK.
• Uysal, B. (2018). A review on time perception of death row inmates denials in their last statements in the context of forensic linguistics: the sample of Texas Huntsville Unit. OMEGA-Journal of Death and Dying, 77(4), 350-363.
• Yalçın, A. (2012). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.