Türkçe Dersleri İçin Dijital Hikâye

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 1 - 14, 28.12.2023

Nesime Ertan Özen

Öz

Dijital teknolojiler ve dijital medya hayatımızda önemli bir yere sahiptir. Mobil cihazlar ve kişisel bilgisayarlar yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu cihazlarla, internet sitelerine ihtiyaç veya ilgi alanları doğrultusunda erişim sağlanmaktadır. İhtiyaçlara, ilgilere ve bilgiye erişimin bu kadar kolay ve hızlı yapılması ile dijital dünya gittikçe artan bir öneme sahip olmuştur.
Teknolojiyi sık kullanmak, bireylerin birer dijital okuryazar olduğunu göstermemektedir. Dijital okuryazarlık; bilgi edinmek, öğrenmek, bağlantı kurmak, bilgi iletişim teknolojilerini kullanmak ve üretmek becerilerini içerir. Bu nedenle bireylere bilinçli dijital okuryazar olmaları için yol göstermek önemlidir. Bu bağlamda ilk akla gelen öğretmenlerimizin dijital okuryazarlık becerilerini edinip bu becerileri öğrencilerine aktarması ve onlara rehber olması gerektiğidir. Öğretmenlerimiz, dijital teknolojilerle gerçekleştirilen uygulamalarla tanışarak öğrencilerinin üst düzey düşünme becerilerini geliştirmesine destek olmalıdır. Dijital teknolojiler, çeşitli yeni yaklaşımları ve teknikleri sağlar bir duruma gelmiştir. Dijital hikâyelerin de çeşitli becerileri kazandırabilmek, yeni yaklaşımları kullanabilmek için iyi bir araç olduğu düşünülmektedir.
Bu araştırmada dijital hikâye oluşturma süreci ele alınmış ve Türkçe dersleri için dijital hikâye ders planı hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital okuyazarlık, dijital hikâye, Türkçe eğitimi, Ders planı

Kaynakça

• Adams, G., Davies, H., Evans, C., Heledd, L., Jones, L., Lewis, K. ve Turner, S. (2008). A guide to digital storytelling by members of the BBC Capture Wales team. http://www.bbc.co.uk/wales/audiovideo/sites/yourvideo/pdf/aguidetodigitalstorytelling-bbc.pdf. [Erişim Tarihi: 05.04.2023].
• Bahadır, H. (2022). Disiplinlerarası dijital hikâye anlatımı uygulamasının öğrencilerin başarı, motivasyon ve 21. yüzyıl becerilerine etkileri. (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Baki, Y., ve Feyzioğlu, N. (2017). Dijital Öykülerin 6. Sınıf Öğrencilerinin Öykü Yazma Becerilerine Etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 9(3), 686-704.
• Cheng, M. M., ve Chuang, H. H. (2018). Learning processes for digital storytelling scientific imagination. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 15(2), 1-17.
• Ciğerci, F. M., ve Gültekin, M. (2019). Dijital hikâyelerin dinlemeye yönelik tutuma etkisi. Harran Maarif Dergisi, 4(2), 45-73.
• Çıralı, H. ve Usluel, Y. K. (2013). Dijital hikâye anlatımının eğitsel bağlamda kullanımının değerlendirilmesine yönelik bir rubrik önerisi. 5th International Digital Storytelling Conference, Ankara.
• Ertan Özen, N. (2020). Dijital hikâye oluşturmanın ortaokul 7.sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerisine katkısı. (Yayımlanmamış doktora tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
• Ertan Özen, N. (2021, Haziran). Koronavirüs sürecinde bir iletişim aracı: dijital hikâye. Uluslararası Covid-19 Kongresi Eğitimde Yeni Normlar II, Artvin. https://artvin.meb.gov.tr/www/egitimde-yeni-normlar-ii-bildiri-metinleri-kitabimiz/icerik/3499. [Erişim Tarihi: 05.04.2023].
• Ertan Özen, N. ve Duran, E. (2021, Eylül). Türkçe dersleri için dijital okuryazarlık kazanımları. VII. TURKCESS Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi, KKTC. https://2021.turkcess.net/tr/anasayfa/. [Erişim Tarihi: 20.03.2023].
• Gündüzalp, C. (2021). Web 2.0 araçları ile zenginleştirilmiş çevrimiçi öğrenmenin öğrencilerin üst bilişsel ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(3), 1158-1177.
• Hague, C. ve Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. London: Futurelab.
• Herrington, A. (2009). Using a smartphone to create digital teaching episodesas resourcesin adult education. In J. Herrington, A. Herrington, J. Mantei, I. Olney ve B. Ferry (Eds.), New technologies, new pedagogies: Mobile learning in higher education içinde (s. 28–35). University of Wollongong.
• Karaduman, H. (2011). Sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital ortamdaki tutumlarına etkisi ve öğrenme öğretme sürecine yansımaları. (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kotluk, N. ve Kocakaya, S. (2015). 21.yüzyıl becerilerinin gelişiminde dijital öykülemeler: ortaöğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(36), 354-363.
• Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (28), 283-297.
• Leylek, B. Ş. (2018). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin okuma becerilerinin gelişiminde ve okumaya yönelik tutumlarında dijital hikâyelerin etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• MEB. (2017). İlköğretim ve Ortaöğretim Öğretim Programlarının Güncellenmesi. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_01/13152934_basYn_aYklamasY_13012017.pdf. [Erişim Tarihi: 05.04.2023].
• MEB (2020). Dijital Okuryazarlık Öğretmen Kılavuzu. http://cdn.eba.gov.tr/kitap/digital/#p=1. [Erişim Tarihi: 20.03.2023].
• Moradi, H. ve Chen, H. (2019). Digital storytelling in language education. Behavioral Sciences, 9(12), 147-156.
• Özerbaş, M. A. ve Öztürk, Y. (2017). Türkçe dersinde dijital hikâye kullanımının akademik başarı, motivasyon ve kalıcılık üzerinde etkisi. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(2), 102-110.
• Özcan, S., Kukul, V. ve Karataş, S. (2016). Dijital hikâyeler için dereceli değerlendirme ölçeği. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium, Rize.
• Partnership for 21st Century Learning [P21] (2019). Framework for 21st Century Learning. http://www.battelleforkids.org/networks/p21/frameworks-resources. [Erişim Tarihi: 05.03.2023].
• Sadik, A. (2008). Digital storytelling: A meaningful technology-integrated approach for engaged student learning. Educational technology research and development, 56(4), 487-506.
• Schmidt Hanbidge, A., Sanderson, N. ve Tin, T. (2016). Information literacy on the go! Adding mobile to an age old challenge. Uluslararası Bilgi Toplumunu Geliştirme Derneği (IADIS) Uluslararası Konferansı, Portekiz. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED571443.pdf. [Erişim Tarihi: 05.03.2023].
• Smith, J. J. ve Dobson, E. (2011). Beyond the book: Using Web 2.0 tools to develop 21st century literacies. Computers in the Schools, 28(4), 316-327.
• Tatlı, Z. ve Aksoy, D. A. (2017). Yabancı dil konuşma eğitiminde dijital öykü kullanımı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 137-152.
• Türe Köse, H. B. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarında dijital hikâye anlatımının dinleme becerilerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi).
• Ünlü, B. ve Yangın, S. (2020). Dijital öykülerle desteklenmiş sosyal bilgiler dersinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 1-29.
• Yang, Y. T. C. ve Wu, W-C. I. (2012). Digital storytelling for enhancing student academic achievement, critical thinking, and learning motivation: A yearlong experimental study. Computers & education, 59(2), 339-352.
• Yıldırım , A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları. Yılmaz, Y., Üstündağ, M. T., Güneş, E., ve Çalışkan, G. (2017). Dijital hikâyeleme yöntemi ile etkili Türkçe öğretimi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(2), 254-275.
• Zheng, J., Zhang, H., Hong, L., Wang, H. ve Zhang, C. (2012). Discussion on Digital Storytelling in Comprehensive Practice Courses Application. In Xie, A., & Huang, X. (Eds.), Advances in computer science and education içinde (s.211-216). Springer Berlin Heidelber.