OPINIONS OF SOCIAL STUDIES TEACHER CANDIDATES ABOUT THE AVAILIBILITY OF ANECDOTES RELATED TO TURKISH PRESIDENTS IN VALUES EDUCATION

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 99 - 115, 15.12.2017

Muhammet Avaroğulları , Hülya Ayılmazdır

Öz

In this study, the opinions of the teacher candidates
about the availability of anecdotes, which are one of the literary genres, for
purpose values education within the scope of social studies course were
searched. In the study, anecdotes related to the lives of the presidents of
Turkey were given to the teacher candidates and they were asked what values are
reflected in these anecdotes. They are also asked to indicate whether they will
use such anecdote in social studies classes in their teaching lives and how
they justify it. As a result, teacher candidates determined that 50 values were
reflected in anecdotes. Sixteen of the 18 values in the social studies curriculum
are among these values. The total frequency of these 16 values in the
curriculum corresponds to 56,26% of the total frequency of 50 values in the
study. 70.83% of the teacher candidates stated that they could use these
anecdotes in their class. It is shown that the reasons for using are as
follows: to be compatible with the values of the curriculum, to be effective,
to develop democratic attitudes, to positively affect student development and
to increase student motivation by their language and style. As reasons for not
using it, it is stated that the content may be biased, too political, and not
suitable for the level of development of the student. As a result, it has been
understood that anecdotes have a great potential to be used in teaching values
in social studies courses.

Anahtar Kelimeler

Values education, anecdote, social studies, presidents of Turkey

DEĞERLER EĞİTİMİNDE TÜRKİYE CUMHURBAŞKANLARI İLE İLGİLİ ANEKDOTLARIN KULLANILABİLİRLİĞİ HAKKINDA SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ

Öz

Bu
çalışmada ebedi türlerden bir tanesi olan anekdotların sosyal bilgiler dersi
kapsamında değerler eğitimi amaçlı olarak kullanılabilirliğine ilişkin öğretmen
adaylarının görüşleri araştırılmıştır. Çalışmada öğretmen adaylarına Türkiye
cumhurbaşkanlarının hayatlarıyla ilgili anekdotlar verilmiş ve bu anekdotlarda
hangi değerlerin yansıtıldığını düşündükleri sorulmuştur. Ayrıca böyle bir
anekdotu öğretmenlik hayatlarında sosyal bilgiler dersinde kullanıp
kullanmayacakları ve bunun için gerekçelerini de belirtmeleri istenmiştir.
Sonuç olarak öğretmen adayları anekdotlarda 50 değerin yansıtıldığını
belirlemişlerdir. Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan 18 değerin 16
tanesi bu değerler arasında yer almaktadır.  Öğretim programında yer alan bu 16 değerin
toplam frekansı, çalışmada bulunan 50 değerin toplam frekansının %56,26’sına
denk gelmektedir.  Öğretmen adaylarının %
70,83’ü bu anekdotları sınıflarında kullanabileceklerini belirtmişlerdir. Kullanma
sebepleri olarak öğretim programındaki değerlerle uyumlu olması, etkili
olacağının düşünülmesi, demokratik tutumları geliştirme kapasitesi, öğrenci
gelişimini pozitif etkileyebileceği ve dilinin ve üslubunun öğrenci
motivasyonunu artıracağı gösterilmiştir. Kullanmama sebepleri olarak ise
içeriğin yanlı olabileceği, fazla siyasi olabileceği ve öğrencinin gelişim
seviyesine uygun olmadığı belirtilmiştir. Sonuç olarak anekdotların sosyal
bilgiler dersinde değerler eğitiminde kullanılması için büyük bir potansiyel
taşıdığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, anekdot, sosyal bilgiler, Türkiye cumhurbaşkanları

Kaynakça

• Akgül, A. (2016). Şuara tezkirelerinde anekdotlar vasıtasıyla bilinçaltına telkin edilen olumsuz mesajlar: KÜNHÜ’L-AHBÂR’IN tezkire kısmı örneği. Journal of Turkish Language and Literature, 2 (1), 23-34.
• Akkuş, Z., Küçük, B., & Örten, H. (2013). Proverbs as a tool of value transfer in social studies: creating ethic contradiction. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 74-93.
• Arıcı, A. F. (2016). Estetik değer oluşturmada masalların rolü: Türk masalları örneği. (Turkish). Erzincan University Faculty Of Education Journal, 18(2), 1017-1035. doi:10.17556/jef.92998.
• Aslanderen, M., & Yeşil, R. (2016). Esnaf ve sanatkârların Ahilik değerlerine sahiplik düzeylerinin değerlendirilmesi. (Turkish). Journal Of Kirsehir Education Faculty, 17(1), 383-400.
• Aydın, M. (2012). Değerler, işlevleri ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 19 39-45.
• Bacanlı, H. (2012). Değer değer midir?. Eğitime Bakış Dergisi, 19 18-21.
• Baştürk, M. (2015). Ahmet Mithat Efendi'nin tiyatrolarında değerler. (Turkish). Journal Of Values Education, 13(30), 105-140.
• Batur, Z. T., Sır, A. T., & Bek, H. T. (2012). Nasreddin Hoca fıkralarında değer yargıları ve eğitim. Turkish Studies, 7(3), 583-596.
• Çapoğlu, E. c., & Okur, A. (2015). Ortaokul 8.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerde yer alan değerler. (Turkish). Sakarya University Journal Of Education, 5(3), 90-104. doi:10.19126/suje.37153
• Çengel, Y. (2012). Güvenli bir gelecek için insani değerler. Eğitime Bakış Dergisi, 19, 13-17
• Çinemre, S.(2014). Türk atasözlerindeki dinî ve ahlaki motiflerin eğitim-öğretim ortamında kullanılması. (Turkish). Journal Of Values Education, 12(27), 99-122.
• Deveci, H., Belet, D., & Türe, H. (2013). Dede Korkut hikâyelerinde yer alan değerler. Electronic Journal Of Social Sciences, 12(46), 294-321.
• Emek, M. (2010). Hikâye türündeki metinlerde yer alan Türkçe veya edebiyat öğretmeni karakterinin ilköğretim programındaki eğitim değerleri bakımından incelenmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 297-319.
• Er. H., Ünal, F. d., & Gürel, D. g. (2016). Sosyal Bilgiler dersinde değer aktarımı açısından Sadî Şirazî'nin "Bostan" ve "Gülistan" isimli eserlerinin incelenmesi. (Turkish). Erzincan University Faculty Of Education Journal, 18(1), 225-242. doi:10.17556/jef.42840
• Ersoy, A. (2010). İlköğretimde değer kazanımlarının incelenmesinde karikatür kullanımı: Dayanışma değeri örneği. On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 79-103.
• Fraenkel, J.R., Wallen N. E & Hyun H.H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw Hill.
• Girmen, P. (2013). Türkçe eğitiminde atasözleri ve değer eğitimi. (Turkish). Journal Of Values Education, 11(25), 117-142.
• Günday, R. T. (2006). Maupassant'ın Güzel-Dost (Bel-Ami) ve Peyami Safa'nın Sözde Kızlar romanlarında bir ahlak sorunu olarak evlilik dışı ilişki. Türklük Bilimi Araştırmaları, (20), 61-103.
• İbret, Ü., Karasu Avcı, E., Karabıyık, Ş., Güleş, M. & Demirci, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlerin öğretiminde edebi ürünlerin kullanımı. Uluslararası Türk eğitim bilimleri dergisi, 5(9), 104-124.
• Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. (Turkish). Journal Of Turkish Educational Sciences, 5(3), 463-475.
• Kasapoğlu, H. T. (2013). Okulda değer eğitimi ve hikayeler. Milli Eğitim, (198), 97-109.
• Kurtoğlu, F.S. (2017). Âşık Veysel’in şiirlerini değerler eğitimi açısından okumak [Readıng Âşık Veysel poems ın terms of values educatıon]. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (83) 101-123.
• Mutluer, C. (2015). Tarih derslerinde değer eğitiminde hikâyelerin kullanımı. (Turkish). Electronic Turkish Studies, 10(7), 721-731. doi:10.7827/TurkishStudies.8260
• Oğur, E. & Taş, H. (2013). Âşık Mevlüt İhsanî'nin halk hikâyelerinde değerler. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(25), 229- 244.
• Öztürk, D. (2016). Necip Fazıl’ın “tohum” adlı eserinde değerler eğitimi. Uluslararası Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 10(4), 153-164.
• Sallabaş, M. E. (2013). Ömer Seyfettin hikayelerinin Türkçe öğretiminde değer aktarımı bakımından incelenmesi/ Examination of Ömer Seyfettin's stories in terms of value transfer in Turkish Education. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9( 18) 59-68.
• Sever, E., Memiş, A. & Sever, S. (2015). Pertev Naili Boratav’ın zaman zaman içinde masal kitabının değerler açısından incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Özel Sayısı, 246-263 Doi: 10.14686/BUEFAD.2015USOSOzelsayi13214. doi:10.14686/buefad.v0i0.5000147006
• Sönmez, E. F. & Karatekin, E. (2017). Review the Omer Seyfettın's stories ın terms of values ın social studies teaching program. International Journal Of Eurasia Social Sciences / Uluslararasi Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 730-755.
• Sönmez, Ö. F. (2014). Atasözlerinin Sosyal Bilgiler programındaki değerler açısından incelenmesi. Journal Of World Of Turks / Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 6(2), 101-115.
• Taşdelen, V. (2015). Oral tradition and values education: a case study Dede Korkut Stories. International Online Journal Of Educational Sciences, 7(1), 219-229. doi:10.15345/iojes.2015.01.018.
• Temizyürek, F., & Karagöl, E. (2016). Hedef kitlesi çocuk olan Mehmet Âkif Ersoy biyografilerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Turkish). Electronic Turkish Studies, 11(3), 2175-2192. doi:10.7827/TurkishStudies.9262.
• Turan, R., Belenli, T. & Kiriş, A. (2010). Mesnevi ve Mesnevi'nin Sosyal Bilgiler programında yer verilen değerler çerçevesinde incelenmesi. (Turkish). Gazi University Journal Of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 30(1), 169-202. Yalçınkaya, E. T. (2015). Bektaşi fıkralarının eğitici yönü ve değerler eğitimi açısından önemi. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, (74), 101-118.
• Yaman, E. (2012). Değerler Eğitimi. Ankara: Akçağ.
• Yiğit, M. F., & Kesmeci, A. M. (2015). Vatandaşlık ve demokrasi eğitiminde masal kullanımı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(3), 1320-1338.
• Yiğittir, S. (2014). Türk destanlarının değer odaklı analizi. (Turkish). Electronic Turkish Studies, 9(5), 2125-2140.
• Yiğittir, S., & Er, H. (2013). Sosyal bilgilerde değer eğitiminde biyografi kullanımı. Milli Eğitim, (200), 200- 219.