Zihinsel Engelli Çocuklara Bireysel Bahçe Terapisinin Uygulanması ve Gelişimlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 40 - 61, 25.12.2023

Sima Pouya

Öz

Amerika ve Avrupa ülkelerinde bahçe terapisi yıllarca alternatif terapi yöntemi olarak kullanılmasına rağmen Türkiye’de bu konunun daha çok teori bazında çalışıldığı ve uygulamalı çalışmaların çok az olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, İnönü Üniversitesi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde eğitim alan zihinsel engelli olan çocuklara bireysel bahçe terapi tekniğinin uygulanması ve bu çocuklar üzerindeki yaşam kalitesi ve psikolojik iyileştirici etkilerinin araştırılması olmuştur. Bahçe terapinin engelli çocuklarda sosyal becerilerin ve yaşam kalitesi gelişimi üzerindeki etkileri ölçmek amacıyla çalışma merkezinde görev yapan öğretmenlere, uygulama öncesi ve sonrası için Sosyal Cevaplılık Ölçeği (SCÖ) ve Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (YKÖ) formların doldurmaları istenmiştir. Sonuç olarak, YKÖ sonuçlarına göre danışanlarda daha çok duygularıyla ilgili ilerlemeler tespit edilmiştir. Bunlardan en çok üzüntülü, öfkeli hislerinin ve ileriye göre endişelerin azalımı, ve uyumakta zorlukların azalımı olmuştur. SCÖ’nin sonuçlarına göre en çok sosyal anlamda gelişmelerin olduğu açıklanmıştır. bunlar; grup aktivitelerine katılımın iyileşmesi, başkalarıyla hislerini paylaşabilir olması, yeni biriyle sosyal bir ilişkiye başlatan taraf olmaktan kaçınıldığının azalması ve başkalarıyla ilişkide kendine güveni var gibi görünür olması olmuştur. Danışanlar tarafından doldurulan gözlem formların ve SCÖ ve YKÖ sonuçlarına göre uygulama seanslarında daha az katılan veya engel durumu ağır olan danışanlarda, bahçe terapisi sonrası gelişmeleri az olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bireysel bahçe terapisi, Engelli bireyler, Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi, Bahçe tasarımı, insan ve bitki etkileşimi

Kaynakça

• Arslan, C. (2011). Soru sorma becerilerini geliştirmeye dönük öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının soru oluşturma becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(160), 236-249.
• Aslan, H. (2018). “Invaziv Girişimler Için Kullanilan Materyallerden Oluşturulan Oyuncaklar ile Oyun Oynama Deneyiminin Kanserli Çocuklarda Invaziv Girişim Ağrisina Etkisi”, Hemşirelik Anabilim Dalı, Sağlik Bilimleri Enstitüsü, Inönü Üniversitesi. Malatya.
• Capra, C. L., Haller, R. L., & Kennedy, K. L. (2019). Introduction to the profession of horticultural therapy. In The profession and practice of horticultural therapy (pp. 3-22). CRC Press.
• Demir, V. (2017). Bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapi programının üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 100-118.
• Erkuş, A. (2017). Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Haas, K. L., & McCartney, R. (1996). The therapeutic qualities of plants. Journal of Therapeutic Horticulture, 8, 61-67.
• Haller, R. L., Kennedy, K. L., & Capra, C. L. (2019). The Profession And Practice Of Horticultural Therapy. Crc Press.
• Hefley, P. D. (1973). “Horticulture: A Therapeutic Tool.” Rehabilitation 39(1): 27–29.
• Joy, Y. S., Lee, A. Y., & Park, S. A. (2020). A horticultural therapy program focused on succulent cultivation for the vocational rehabilitation training of individuals with intellectual disabilities. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(4), 1303.
• Karaşar, B. (2014). Öğretmen adaylarının bağlanma stilleri ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 27-49.
• Kırış, B. F. (2016). Gelişimsel oyun terapisinin çocuk evlerinde kalmakta olan 6-12 yaş gurubu çocukların davranış problemlerine etkileri. Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
• Kuhnert, K., J. Shoemaker, And R. H. Mattson. 1982. “Job Analysis Of The Horticultural Therapy Profession,” In Defining Horticulture As A Therapeutic Modality Part 1: Profiles In Horticultural Therapy. Manhattan, Ks: Department Of Horticulture, Kansas State University. Morgan, B. (1989). Growing together: Activities to use in your horticulture and horticultural therapy programs for children. Pittsburgh Child Guidance Foundation.
• Pouya S., (2020). Engelli Çocuklara Bahçe Terapisi, Plant Dergisi,
• Sempik, J., J. Aldridge, And S. Becker. (2003). Social And Therapeutic Horticulture: Evidence And Messages From Research. Loughborough, Uk: Thrive And The Centre For Child And Family Research, Loughborough University.
• Sempik, J., J. Aldridge, And S. Becker. (2005a). Growing Together: A Practice Guide To Promoting Social
• Sempik, J., J. Aldridge, And S. Becker. (2005b). Health, Well-Being And Social Inclusion: Therapeutic Horticulture In The Uk. Loughborough, Uk: Thrive And The Centre For Child And Family Research, Loughborough University.
• Simson, S., and M. Straus, eds. (1998). Horticulture as Therapy: Principles and Practice. Binghamton, NY: Haworth Press.
• Smith, D. J. (1998). Horticultural therapy: The garden benefits everyone. Journal of psychosocial nursing and mental health services, 36(10), 14-21.
• Starling, L. A., T. M. Waliczek, R. L. Haller, B. J. Brown, K. R. Malone, And S. Mitrione. (2014). “Job Task Analysis Survey For The Horticultural Therapy Profession.” Horttechnology 24(6): 645–654.
• Tyson, M.M. (1998). The healing landscape: Therapeutic outdoor environments. New York: McGraw-Hill.
• Yar Z.S., (2019). Zihinsel ve Ruhsal Engelli Bireylere Yönelik Hortikültürel Terapi Bahçeleri: Izmir-Seferihisar Kumrular Konakları Özel Bakim Merkezi Örneği, Peyzaj Mimarliği Anabilim Dali Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Bartın.