ESKİŞEHİR'DE KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNE BAĞLI ÖLÜMLERİN 20 YILLIK ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 396 - 406, 15.04.2017

Yeşim Yetiş Kenan Karbeyaz , Ayhan Güneş

https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.401764

Cited By: 2

Öz

Giriş; Karbonmonoksit (CO) zehirlenmelerine bağlı ölümler adli tıp
pratiğinde sıkça görülen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmada batı
Anadolu’da yer alan Eskişehir ilinde ölümcül CO zehirlenmelerinin adli tıbbi
özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve
Yöntem; Eskişehir’de 1997 ile 2016 yılları
arasındaki 20 yıllık dönemde ölü muayenesi, otopsi, toksikolojik,
histopatolojik inceleme gibi postmortem incelemeler ve adli soruşturma
sonucunda, karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı öldüğü belirlenen olgular
çalışmaya dahil edilmiştir. Olgular yaş,
cinsiyet, olayın meydana geldiği mevsim, orijin, ölüm süresi, CO kaynağı ve karboksihemoglobin
(COHb) değerleri açısından değerlendirilmiştir.

Bulgular; Eskişehir’de çalışmanın kapsadığı 20 yıllık dönemde 7512
adli nitelikli ölüm meydana geldiği, 107 olgunun (% 1,42) karbonmonoksit
zehirlenmesine bağlı öldüğü belirlendi. Olguların yaş ortalamasının 35,7 ±11.25
olduğu, 41'inin (%38,3) kadın, 66’sının (% 61,7) erkek olduğu saptandı.
Zehirlenmenin  en
sık (n=54, % 50,5) kış mevsiminde olduğu, 61
olguda (% 57) CO kaynağının soba olduğu, COHb
düzeyleri % 31,3 ile, % 82,7 arasında olduğu belirlendi.

Sonuç; Çalışmamızdaki bulgular genel olarak literatüre uyumlu
bulunmuştur. CO zehirlenmeleri önlenebilir ölümler arasında yer almaktadır. Bu
zehirlenmelerin önlenebilmesi için denetimlerin arttırılması, ısınma ve ısıtma
aletlerinin, bacaların, kullanılan yakıtın ve havalandırma sisteminin standartlara
uygun hale getirilmesi önemlidir. CO zehirlenmelerine karşı toplum bilinçlendirilmeli
ve farkındalık yaratılmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Co zehirlenmesi, ölüm, otopsi

Kaynakça

• 1. Committee of the Environmental and Occupational Health Assembly of the American Thoracic Society. State of he Art. Health effects of outdoor air pollution. Am J Respir Crit Care Med. 153: 477-98, 1996.
• 2.Kandis H, Katırcı Y, Çakır Z, Aslan Ş, Uzkeser M, Bilir Ö. Acil Servise Karbonmonoksit Entoksikasyonu ile Başvuran Olguların Geriye Dönük Analizi. Akademik Acil Tıp Dergisi. 5: 21–5, 2007.
• 3.Koç S, Özaslan A. Karbonmonoksit zehirlenmesi. Adli tıp Kitabı Cilt 1 (Ed: Soysal Z, Çekalır C.), İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1999: 445-52.
• 4. Büyük Y, Koçak U. Fire-related fatalities in Istanbul, Turkey: analysis of 320 forensic autopsy cases. J Forensic Leg Med 2009; 16: 449-54.
• 5. Cantürk N, Başbulut AZ, Cantürk G, Dağalp R. Ankara'da 2002-2006 yılları arasında karbonmonoksit zehirlenmeleri otopsi olgularının değerlendirilmesi. Adli Tıp Dergisi 2008; 22: 25-30
• 6. Türkmen N, Akgöz S. Bursa’da otopsisi yapılan karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler. Adli Tıp Dergisi, 2005; 19(2): 20-25.
• 7. Koç S, Özaslan A. Karbonmonoksit Zehirlenmesi. Adli Tıp Kitabı Cilt 1 (Ed: Soysal Z, çakalır C), İstanbul Üniv. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1999;445-52. 15.
• 8.Özen C, Sözen H. Adliu Tıp ve Toksikoloji. Sermet Matbaası İstanbul, 1971;135-5.
• 9.Stefanidou ME, Maravelias CP, Dona AA, Pistos CM, Spiliopoulou CA, Athanaselis SA. Carbon monoxiderelated deaths in Greece: a 23-year survey. Am J Forensic Med Pathol. 2012 Jun;33(2):128
• 10. Ernst A, Ziprak JD. Carbon monoxide poisoning. The New England J of Med. 1998; 339:1603-1608.
• 11. Roughton FJW, Darling RC. Theeffect of carbonmonoxide on oxyhemoglobindissociationcurve. Am J Physiol 1944;141:17-31.
• 12. Türkoğlu A , Tokdemir M, Şen M, Börk T, Tunçez FT, Yaprak B. Elazığ'da 2006-2012 yılları arasında otopsisi yapılan karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümlerin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni, 2012; 17(1): 21-26.
• 13. Azmak D, Çetin G, Kolusayın Ö, Soysal Z. Karbonmonoksit zehirlenmesine bağlı ölümler. Adli Tıp Derg., 1994; 10:73-81.
• 14. Uysal C, Çelik S, Altuntaş A, Kandemir E, Kaya M, Karapirli M, Sezer S, Akyol O. Carbon monoxide-related deaths in Ankara between 2001 and 2011. Inhal Toxicol 2013; 25(2): 102-106
• 15.http://cevresagligi.thsk.saglik.gov.tr/dosya/Dokumanlar/sunumlar/Karbonmonoksit_Zehirlenmesi_ve_istatiksel_Veriler_-_BACADER.pdf Erişim Tarihi; 02.02.2018
• 16. Hosseininejad, S. M., Aminiahidashti, H., Khatir, I. G., Ghasempouri, S. K., Jabbari, A., & Khandashpour, M. Carbon monoxide poisoning in Iran during 1999–2016: A systematic review and meta-analysis. Journal of forensic and legal medicine, 2018;53, 87-96.
• 17. Karapirli M, Kandemir E, Akyol S, Kantarcı M, Kaya M, Akyol O. Forensic and clinical carbon monoxide (CO) poisonings in Turkey: A detailed analysis. Journal of Forensic and Legal Medicine 2013; (20): 95-101
• 18. Zhou L, Liu L, Chang L, Li L. Poisoning deaths in Central China (Hubei): A 10-year retrospective study of forensic autopsy cases. J Forensic Sci. 2011 Jan;56 Suppl 1:S234-237.