ABD-Çin Odaklı Ticaret ve Kur Savaşlarının Dünya Ekonomisi Üzerine Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 75 - 101, 30.06.2020

Orhan Şanlı , İsmet Ateş

Öz

2008 Krizi sonrası küresel ticaretin politikaları değişmeye başladı. Serbest ticaret, yerini korumacı ticaret anlayışına bıraktı. İlk olarak kur savaşları başladı. Kur savaşları sonuç vermeyince ticaret savaşları ön plana çıkmaya başladı. 2018 yılında D. Trump, birçok ülkeye karşı ticaret savaşlarını resmi olarak başlattı. Çin’in karşı misilleme hamlesi ile ticaret savaşları genişlemeye başladı. Dünya ekonomisinin %50’si ticarete bağlıdır. Bu nedenle artan korumacı politikalar küresel ticaretin ve ekonominin daralmasına neden olmaktadır. Çin, AB, ABD olmak üzere birçok ülke ticaret ve kur savaşlarından olumsuz yönde etkilenmektedir. Son 2 yılda ticaret savaşları nedeniyle dünya ekonomisi ve ticaretindeki büyüme azalmıştır.
Bu çalışmada 2008 sonrası başlatılan ticaret ve kur savaşlarının dünya ekonomisi üzerindeki muhtemel etkileri araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler, DB, OECD, IMF, WTO gibi kurumlardan alınmıştır. Çalışmada kullanılan değişkenler toplam ticaret (%GSYH), ortalama tarife oranları, ticari özgürlük endeksi, dolar arzı (M1) ve GSYH’dir. Çalışmanın analiz kısmında, 1970-2019 arası dönem için Johansen eş bütünleşme ve Granger nedensellik testi yapıldı. Seriler arasında eş bütünleşme ilişkisi tespit edildi. Ticari özgürlük, tarifeler ve GSYH, toplam ticaretin Granger nedenidir. Toplam ticaret ise dolar arzı ve GSYH’nin Granger nedenidir. Analiz sonuçlarına göre dolar arzı ve tarifeler ticareti negatif yönde etkilemektedir. GSYH küresel ticareti pozitif yönde etkilemektedir. Sonuç olarak bu savaşların devam etmesi durumunda dünya ekonomisi gelecekte daralmaya devam edecektir. Ayrıca, ticaret savaşları nedeniyle küresel ekonomik riskler ve küresel politik riskler artmaya devam edecektir.  

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Ticaret ve Kur Savaşları, Gümrük Tarifeleri, Yeni Korumacılık, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Alagöz, E.A. (2016). Ekonomik Karşılıklı Bağımlılık Kapsamında AB-Çin İlişkileri. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 33-56.
• Berthou,A., Jardet, C., Siena, D. & Szczerbowicz, U. (2019). The Macroeconomic Implications Of a Global Trade War. https://voxeu.org/article/macroeconomic-implications-global-trade-war
• Bollen, J., Rojas, H. (2018). Trade Wars: Economic İmpacts Of US Tariff Increases and Relatiations An International Perspective. CPB Netherlands Bureau For Economic Policy Analysis. https://www.cpb.nl/sites/default/files/omnidownload/CPB-Background-Document-November2018-Trade-Wars-update.pdf
• Bolt, W., Mavromatis, K., & Wijnbergen, S. (2019). The Global Macroeconomics of a Trade War: The EAGLE Model on the US-China Trade Conflict. DNB Working Paper, 1-26. https://www.dnb.nl/binaries/wp623_tcm46-381884.pdf
• Chunding, L., Chuantian, H., &, Chuangwei, L. (2018). Economic İmpacts Of The Possible China-US Trade War. Emerging Markets Finance And Trade, 54(7), 1555-1577.
• Çetinkaya, M., Uysal, Y., Balaylar, N. 2018. Küresel Ticarette Yeniden Korumacılık: Ticaret Savaşlarının Dünya Ve Türkiye Ekonomisine Yansımaları. I. Uluslararası Sosyal Bilimlerde Kritik Tartışmalar Kongresi(ICCDSS’18), 708-720.
• Desjardins, J. (2018). A short History Of U.S. Trade Wars. Vısual Capitalist https://www.visualcapitalist.com/history-u-s-trade-wars
• Economics Online, (2019). Quotas and Tariffs. https://www.economicsonline.co.uk/Global_economics/Tariffs_and_quotas.html
• Evans, O. (2019). The Effect Of The US-China Trade War And Trumponomics. Forum Scientiae Oeconomia, 7(1), 47-58.
• International Monetary Fund, (2014). World Economic Outlook. https://www.imf.org/external/Pubs/ft/weo/2014/01/
• International Monetary Fund, World Economic Outlook, 2018. Challenges To Steady Growth . https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2018/09/24/world-economic-outlook-october-2018
• KPMG Economics & Tax Centre, (2018). Trade Wars: There Are No Winners. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/au/pdf/2018/trade-wars-no-winners.pdf
• Macrotrends, (2018). https://www.macrotrends.net/2575/us-dollar-yuan-exchange-rate-historical-chart
• Mardiros, D.N., Dicu, R.M. (2014). The Emerging Economies Classification In Terms Of Their Defining, Grouping Criteria and Acronomys Used for This Purpose. Management Strategies Journal, 4(26), 311-319.
• Mesquita, M. (2019). How a Trade War Would Impact Global Growth. World Economic Forum. https://www.weforum.org/agenda/2019/01/how-trade-war-would-impact-global-growth-tariff/
• Morrison, W. M. (2018). China-US Trade Issues. Congressional Research Service. https://fas.org/sgp/crs/row/RL33536.pdf
• Narin, M., Kutluay, D. (2013). Değişen Küresel Ekonomik Düzen: BRIC, 3G ve N11 Ülkeleri. Ankara Sanayi Odası Yayın Organı. http://www.aso.org.tr/b2b/asobilgi/sayilar/dosyaocaksubat2013.pdf
• OECD, (2018). The Long View: Scenarios For The World Economy To 2060. https://www.oecdilibrary.org/docserver/b4f4e03een.pdf?expires=1556378964&id=id&accname=guest&checksum=8BCB9EC510768012E9719FF3ED547440
• Onyusheva, I., Nain, C.T., & Zaw, A.L. (2019). The US-China Trade War: Cause-Effect Analysis. Journal On Global Socio-Economic Dynamics, 1(14), 7-15.
• Pop, D., Craciunescu, C. (2013). Emerging Economies and Sustainable Development. Cross-Culturel Management Jounal, 15(3) 283-291.
• Romya, K. (2018). Kur ve Ticaret Savaşlarının Etkisinde Yaklaşan Finansal Fırtına Bölüm 3. Kur Savaşları. Anka Strateji Dergisi, Kasım- Aralık 2018. http://ankaenstitusu.com/kur-ve-ticaret-savaslarinin-etkisinde-yaklasan-finansal firtina-bolum-3-kur-savaslari/
• Salzman, A., Liu, E. (2018). The Brewing US-China Trade War, Explained in Charts. https://www.barrons.com/articles/the-brewing-u-s-china-trade-war-explained-in-charts-1523052689
• Saray, M. O., Gökdemir, L. (2007).Çin Ekonomisinin Büyüme Aşamaları. Journal Of Yasar University, 2(7), 681-686.
• Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası İktisat(Teori, Politika ve Uygulamalar). Beta Yayıncılık, Geliştirilmiş 19.baskı, İstanbul.
• Şahin, M. (2019). Günümüz Ticaret Savaşlarında Gümrük Vergilerinin Yeri Ve Önemi. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası,29(152), 91-114.
• Thiebaut, R. (2018). An Analysis Of The US-China Trade War:How the Section 301 China Intellectual Property Case May Impact New Directives To Promote the ‘Made In China2025’. Harvard University LEAD Working Paper Series, 1-55.
• Two Sigma, Street View, (2018). Measuring the İmpact Of The US-Shina Trade War. https://www.twosigma.com/wp-content/uploads/StreetView-SEP2018.pdf
• Vu, K. (2018). Sourch Of Growth In The World Economy: A Comparison Of G7 And E7 Economies. World KLEMS Conference At Boston.
• World Bank, (2019). World Data Indicator, https://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=2&series=NE.GDI.TOTL.ZS&country=BRA,TUR#