Düzenleyici Ekosistem Hizmetlerinden Hava Kalitesinin Efeler -Aydın Örneğinde İncelenmesi

Yıl 2021, , 119 - 125, 30.06.2021

Ebru Ersoy Tonyaloğlu , Birsen Kesgin Atak , Muhammet Yiğit

https://doi.org/10.25308/aduziraat.867541

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinin en yoğun yapılaşmanın olduğu Efeler ilçesinde ağaç ve boylu çalıların oluşturduğu bitki taç örtüsünün hava kalitesinin iyileştirilmesi açısından düzenleyici ekosistem hizmetlerine katkısı ve Efeler ilçesindeki bu katkıların ekonomik tahmininin değerlendirilmesidir. Çalışmada bu ölçümler için i-Tree canopy v7.0 uygulaması kullanılmıştır. Çalışmada, Aydın İli Efeler ilçesinin 6 merkez mahallesinde 7 arazi örtüsü tipi ve dağılımları belirlenerek, her bir sınıf için rastgele toplam 6,500 nokta atanmıştır. Çalışma sonucunda, çalışma alanın %14.22’sini kaplayan taç örtüsünün havadan toplam 2,851.98 kg kirletici gaz ve partikül uzaklaştırdığı, yıllık olarak taç örtüsü tarafından yakalanan karbon miktarı 101.56 ton, taç örtüsünün depoladığı toplam karbon miktarı ise 2,550.49 ton olarak tahmin edilmiştir. Bitki örtüsü her ne kadar parçalı ve dağınık yapıya sahip olsa da her bir ağacın ve boylu çalının kirletici gazların havadan uzaklaştırılması, havadaki partiküllerin tutulması ve havadan uzaklaştırılmasına büyük katkılar sunmaktır. Bu bağlamda, gelecek yıllarda seçilen bölgede açık-yeşil alan miktarının ve kalitesinin arttırılması, ağaç ve boylu çalıların korunması ve çeşitliliğinin artırılması, bu alanlardan sağlanan ekosistem hizmetlerinin de artacağı ve bu bölgede yaşayan insanların bütçelerinin yanısıra kent ekonomisine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Düzenleyici ekosistem servisleri, Efeler-Aydın, hava kalitesi, i-Tree, taç örtüsü

Assessment of Air Quality as a Regulating Ecosystem Services in the Case of Efeler-Aydın

Öz

The aim of this study is to evaluate the contribution of the vegetation canopy formed by trees and tall shrubs to the regulating ecosystem services in terms of improving the air quality and the economic estimation of these contributions in Efeler, which is the most intense district of Aydın province. In this study, i-Tree canopy v7.0 tool was used for all the assessments. We identified 7 land cover types and their distributions in the 6 central neighbourhoods of Aydın Province-Efeler district, and afterwards a total of 6,500 points were randomly assigned for each class. As a result, we found that while vegetation canopy, covering 14.22% of the research area, remove a total of 2,851.98 kg of pollutant gas and particles from the air, the annual amount of carbon captured and the total amount of carbon stored by the canopy is 101.56 tons and 2,550.49 tons, respectively. Even though the vegetation canopy has a fragmented and scattered structure, each tree and tall bush make great contributions to the removal of pollutant gases from the air, the retention of airborne particles and their removal from the air. In this context, we believe that increasing the amount and quality of open-green areas in the study area, protecting trees and tall bushes, and increasing their diversity together would help to the provision of ecosystem services as well as contributing to the economy of the Efeler district and its citizens.

Anahtar Kelimeler

Regulating ecosystem services, Efeler-Aydın, air quality, i-Tree, canopy cover

Kaynakça

• Aşıcı O (2013) Aydın'ın şehir florası, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Atak BK, Erdogan N, Ersoy E, Nurlu E (2014) Analysing the Spatial Urban Growth Pattern by Using Logistic Regression in Didim District. Journal of Environmental Protection and Ecology 15(4): 1866-1876.
• Blackman R, Yuan F (2020) Detecting Long-term Urban Forest Cover Change and Impacts of Natural Disasters Using High-resolution Aerial Images and LIDAR Data. Remote Sensing 12(11): 1820.
• Burkhard B, Maes J (2017) Mapping Ecosystem Services. Advanced Books. Pensoft Publishers, Sofia (2017): 374s.
• Chaparro L, Terradas J (2009) Ecological Services of Urban Forest in Barcelona. Institut Municipal de Parcs i Jardins Ajuntament de Barcelona, Àrea de Medi Ambient.
• Coşkun Hepcan Ç, Hepcan Ş (2017) Ege Üniversitesi Lojmanlar Yerleşkesinin Hava Kalitesinin İyileştirilmesine Yönelik Düzenleyici Ekosistem Servislerinin Hesaplanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1): 113-120.
• Cui YY, de Foy B (2012) Seasonal Variations of the Urban Heat Island at the Surface and the Near Surface and Reductions Due to Urban Vegetation in Mexico City. Journal of Applied Meteorology and Climatology 51(5): 855-868.
• Çakmak MH, Can M (2020) Mamak İlçesinin (Ankara) Hava Kalitesinin İyileştirilmesine Yönelik Düzenleyici Ekosistem Hizmetlerinin Hesaplanması. Bilge International Journal of Science and Technology Research 4(2): 141-149.
• Durkaya B, Durkaya A (2018) Orman Biokütlesinin Atmosfere Katkısı. Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi 6(1): 56-63.
• Ersoy E (2019) Landscape Pattern and Urban Cooling Islands. Fresenius Environmental Bulletin, 28(3): 1943-1951.
• Frumkin H, McMichael AJ (2008) Climate Change and Public Health: Thinking, Communicating, Acting. American Journal of Preventive Medicine 35(5): 403-410.
• Goodale CL, Apps MJ, Birdsey RA, Field CB, Heath LS, Houghton RA, Jenkins JC, Kohlmaier GH, Kurz W, Liu S, Nabuurs GJ (2002) Forest Carbon Sinks in the Northern Hemisphere. Ecological Applications 12(3): pp.891-899.
• Hilde T, Paterson R (2014) Integrating Ecosystem Services Analysis into Scenario Planning Practice: Accounting for Street Tree Benefits with i-Tree Valuation in Central Texas. Journal of Environmental Management 146: 524-534.
• Hutyra LR, Yoon B, Hepinstall-Cymerman J, Alberti M (2011) Carbon Consequences of Land Cover Change and Expansion of Urban Lands: A Case Study in the Seattle Metropolitan Region. Landscape and Urban Planning 103(1): 83-93.
• Hwang WH, Wiseman PE (2020) Geospatial Methods for Tree Canopy Assessment: A Case Study of an Urbanized College Campus. Arboriculture and Urban Forestry 46(1): 51-65.
• Kesgin Atak B, Tonyaloğlu Ersoy E (2020) Monitoring the Spatiotemporal Changes in Regional Ecosystem Health: a Case Study in Izmir, Turkey. Environmental Monitoring and Assessment 192: 1-14.
• Kesgi̇n Atak, B (2020) Analysing the Relationships Between Land Use/Land Cover and Urban Land Surface Temperature Using Regression Tree In İzmir. lnternational Journal of Geography and Geography Education 41: 280-291.
• Kesgin B, Nurlu E (2009) Land Cover Changes on the Coastal Zone of Candarli Bay, Turkey Using Remotely Sensed Data. Environmental Monitoring and Assessment 157(1-4): 89-96.
• Marcus C (2015) Tree Canopy Assessment City of Atlantic Beach Florida, Legacy Arborist Services Tallahassee, FL, p8.
• MEA (2005) Ecosystems and Human Well-Being -Biodiversity Synthesis, Millennium Ecosystem Assessment, Island Press, Washington DC.
• Myeong S, Nowak DJ, Duggin MJ (2006) A Temporal Analysis of Urban Forest Carbon Storage Using Remote Sensing. Remote Sensing of Environment 101(2): 277-282.
• Nowak DJ, Hoehn RE, Bodine AR, Crane DE, Dwyer JF, Bonnewell V, Watson G (2013) Urban Trees and Forests of the Chicago Region. Resour. Bull. NRS-84. Newtown Square, PA: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Northern Research Station. p106.
• Peña L, Casado-Arzuaga I, Onaindia M (2015) Mapping Recreation Supply and Demand Using an Ecological and a Social Evaluation Approach. Ecosystem Services 13: 108-118.
• Perez L, Grize L, Infanger D, Künzli N, Sommer H, Alt GM, Schindler C (2015) Associations of Daily Levels of PM10 and NO2 with Emergency Hospital Admissions and Mortality in Switzerland: Trends and Missed Prevention Potential Over the last Decade. Environmental Research 140: 554-561.
• Semerci C (2019) Jeotermal Karşıtı Hareket: Aydın Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) (2020) Kara Rapor 2020 Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri., Printworld Matbaa San.ve Tic. A.Ş, İstanbul.
• Tomlinson CJ, Chapman L, Thornes JE, Baker CJ (2011) Including the Urban Heat Island in Spatial Heat Health Risk Assessment Strategies: a Case Study for Birmingham, UK. International Journal of Health Geographics 10(1): 42.
• Tonyaloğlu Ersoy, E (2020) Spatiotemporal Dynamics of Urban Ecosystem Services in Turkey: The Case of Bornova, Izmir. Urban Forestry and Urban Greening 49: 126631.
• Tuğluer M, Gül A (2018) Kent Ağaçlarının Çevresel Etkileri ve Değerinin Belirlenmesinde UFORE Modelinin Kullanımı ve Isparta Örneğinde İrdelenmesi. Turkish Journal of Forestry 19(3): 293- 307.
• Turalıoğlu FS (2011) Bitkilere Zararlı Olan Ozon, Azot Dioksit ve Kükürt Dioksit’in Erzurum Atmosferindeki Değişimleri. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1): 73-77.
• Tursun N, Üremiş İ, Bozdoğan O, Doğan MN (2018) Sıcaklık ve CO2 Artışlarına Bazı Önemli Yabancı Otların Verdikleri Tepkilerin Araştırılması. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 34(3).
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2021) Nüfus ve Demografi, Veri tabanları Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr (Erişim Tarihi: 05/01/2021).
• USDA (2021) United States Department of Agriculture Forest Service, i-Tree Tools, i-Tree Canopy, https://canopy.itreetools.org/ (Erişim Tarihi: 05/01/2021).