Fen Öğretiminde Öğrenilen Kavramların Günlük Yaşamla İlişkilendirilmesi: Su Kimyası ve Su Arıtımı

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 161 - 178, 11.04.2016

Abuzer Akgün , Fuat Tokur Ümit Duruk

https://doi.org/10.17984/adyuebd.87973

Cited By: 9

Öz

Bireylerde anlamlı ve kalıcı öğrenmenin sağlanabilmesi, onların öğretim sürecinde karşılaştıkları kavramları günlük yaşamlarındaki durumlarla ilişkilendirebilmeleriyle ilişkilidir. Fen derslerinde öğrenciler; öğrendikleri kavramların günlük yaşamlarındaki örneklerini öğrenme sürecinde kullanamaması sebebiyle bu kavramları anlamada zorlanmaktadır. Fen bilimleri eğitiminde, özellikle kavram öğretiminde, öğrencilerin öğrendikleri bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirmesinin öğretmenler ve araştırmacılar için büyük önem arz ettiği bilinen bir gerçektir. Yapılan araştırmalar, anlamlı öğrenmeden ziyade ezbere dayalı bir öğretimin uygulanmasının bu duruma neden olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın amacı ortaokul sekizinci sınıf ders programında “Su Kimyası ve Su Arıtımı” konusu ile ilgili öğrenilen kavramları öğrencilerin günlük yaşamdaki olaylarla ilişkilendirme durumlarının ortaya çıkarılmasıdır. Öğrencilerin bu kavramlara ilişkin bilgi ve düşüncelerinin detaylı bir şekilde açıklamalarını sağlamaya yönelik açık uçlu sorulardan oluşan bir test kullanılmıştır. Sorularda su kimyası ve su arıtımı ile ilgili günlük yaşamda öğrencilerin karşılaştıkları olay ve durumlara yer verilerek, öğrencilerden bu sorulara fen ve teknoloji ders programının içeriğine uygun bilimsel açıklamalar getirmesi istenmiştir. Öğrencilerin testteki açık uçlu sorulara verdikleri cevaplar literatürdeki kategorilendirmeye uygun olarak sınıflandırılmıştır. Araştırma kapsamında “Su Kimyası ve Su Arıtımı” konusuna ilişkin öğrenilen kavramları öğrencilerin günlük yaşamdaki olaylarla ilişkilendirme durumlarının yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Fen öğretimi, günlük yaşam, su kimyası, su arıtımı

Kaynakça

• Anagün, Ş. S., Ağır, O., Kaynaş, E. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Öğrendiklerini Günlük Yaşamlarında Kullanım Düzeyleri. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. Elazığ: Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Andrée, M. (2003). Everyday-Life in the Science Classroom: A Study on Ways of Using and Referring to Everyday-Life. Paper presented at the Esera Conference. Noordwijkerhout, The Netherlands.
• Ay, S. (2008). Lise Seviyesinde Öğrencilerin Günlük Yaşam Olaylarını Açıklama Düzeyi ve Buna Kimya Bilgilerinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ayas, A., Karamustafaoğlu, O., Sevim, S. ve Karamustafaoğlu, S. (2001). Fen Bilgisi Öğrencilerinin Bilgilerini Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Seviyeleri, Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 458-462, İstanbul.
• Ayas, A. ve Özmen, H. (1998). Asit-Baz Kavramlarını Güncel Olaylarla Bütünleştirilme Seviyesi: Bir Örnek Olay Çalışması. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Trabzon.
• Balkan-Kıyıcı, F. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Günlük Yaşamları İle Bilimsel Bilgileri İlişkilendirebilme Düzeyleri ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Balkan-Kıyıcı, F. ve Aydoğdu, M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının günlük yaşamları ile bilimsel bilgilerini ilişkilendirebilme düzeylerinin belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 43-61.
• Coştu, B. & Ayas, A. (2005). Evaporation in Different Liquids: Secondary Students’ Conceptions. Research in Science & Technological Education. 23(1), 75-97.
• Coştu, B., Ünal, S. ve Ayas, A. (2007). Günlük Yaşamdaki Olayların Fen Bilimleri Öğretiminde Kullanılması, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(1), 197-207.
• Covitt, B., A., Gunckel, K., L., & Anderson, C. W. (2009). Students’ Developing Understanding of Water in Environmental Systems. The Journal of Environmental Education, 40(3), 37-51.
• Demircioğlu, H. ve Demircioğlu, G. (2005). Lise 1 Öğrencilerinin Öğrendikleri Kimya Kavramlarını Değerlendirmeleri Üzerine Bir Araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 401-414.
• Enginar, İ., Saka, A. ve Sesli, E. (2002). Lise 2 Öğrencilerinin Biyoloji Derslerinde Kazandıkları Bilgileri Güncel Olaylarla İlişkilendirebilme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Sözlü Bildiri.
• Er Nas, S. ve Çepni, S. (2016). Rehber Materyallerin Öğrencilerin Olayları Nedenleri ile Açıklamaları Üzerine Etkisi: “Madde ve Isı” Örneği. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi (ALEG), 2(1), 27-44.
• Göçmençelebi-İlkörücü, Ş. ve Özkan, M. (2009). İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Biyoloji Konularını Günlük Yaşamla İlişkilendirme Düzeylerinin Başarıya Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 525-530.
• Gürler, N. H. ve Önder, İ. (2014). 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersinde Öğrendikleri “Bakteri Ve Virüs” Kavramlarını Günlük Yaşamla İlişkilendirme Durumlarının Belirlenmesi. III. Sakarya’da Eğitim Araştırmaları Kongresi, 80-86.
• Hannover, B. & Kessel, U. (2004). Self-to-Prototype Matching as a Strategy for Making Academic Choices. Why High-School Students Do Not Like Math and Science. Learning and Instruction, 14(1), 51-68.
• Harlen, W. (2002). Links to Everyday Life: The Roots of Scientific Literacy. Primary Science Review. 71, 8-10.
• Kenar, I., Sekerci, A. R., Erdem, A. R., Gecgel, G. and Demir, H. I. (2015). An Investigation of Ninth Grade Students' Attitudes Toward Daily Life Chemistry. Educational Research and Reviews, 10(12), 1695-1701.
• Martin, D., J. (1997). Science Education Today, Elementary Science Methods: A Constructivist Approach. Delmar Pres: USA.
• MEB (2012). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretmen Kılavuz Kitabı. Devlet Kitapları Müdürlüğü, 5. Baskı, Ankara.
• Ören, F., Ş., Ormancı, Ü., Babacan, T., Koparan, S. ve Çiçek, T. (2011). Analoji ve Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımı Temelli Rehber Materyal Geliştirme Çalışması: “Madde ve Değişim” öğrenme alanı. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 30-64.
• Özden, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme (5. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Özmen, H. (2003). Kimya Öğretmen Adaylarının Asit ve Baz Kavramlarıyla İlgili Bilgilerini Günlük Olaylarla İlişkilendirebilme Düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 11(2), 317-324.
• Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N. ve Bayrakçeken, S. (1998). Üniversite Kimya Bölümleri Öğrencilerinin Bilgilerini Günlük Hayatla İlişkilendirebilme Düzeyleri. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Trabzon: KATÜ.
• Rass, R. A. (2013). Conceptual Change among Arab Student Teachers. Journal of Education and Learning, 2(1), 189-196.
• Taşdemir, A., Demirbaş, M. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Gördükleri Konulardaki Kavramları Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Düzeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 7(1), 124-148.
• Yıldırım, N. ve Birinci Konur, K. (2014). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kimya Kavramlarını Günlük Hayatla İlişkilendirebilmelerine Yönelik Gelişimsel bir Araştırma. JASS, 30, 305-323.
• Yıldırım, N., Küçük, M. ve Ayas, A. (2013). A Comparison of Effectiveness of Analogy-Based and Laboratory-Based İnstructions on Students' Achievement in Chemical Equilibrium. Scholarly Journal of Education, 2(6), 63-76.
• Yılmaz, H. ve Huyugüzel Çavaş, P. (2006). 4-E Öğrenme Döngüsü Yönteminin Öğrencilerin Elektrik Konusunu Anlamalarına olan Etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 2-18.
• Yiğit, N., Devecioğlu, Y. ve Ayvacı, H., Ş. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Öğrencilerinin Fen Kavramlarını Günlük Yaşamdaki Olgu ve Olaylarla İlişkilendirme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.