Adıyaman Koşullarında Ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) Bitkisinin Agronomik Özellikleri ve Yağ Oranının Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 85 - 95, 30.06.2016

Memet İnan , Muzaffer Kırpık

Öz

Ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) bitkisi tek yıllık, ülkemiz şartlarında yazlık ve kışlık olarak yetişebilen, Turpgiller (Brassicaceae, Syn.Cruciferae) familyasına bağlı bir yağ bitkisidir. Bitkinin yarı kurak iklim özelliklerine sahip Kahta/Adıyaman koşullarında kışlık olarak yetiştirilebilme olanakları üzerinde yapılan bu araştırmada, ketencik tohumları yağış durumuna bağlı olarak kasım ortalarında ekilmiş ve başarılı çıkışlar gözlenmiştir. 2013-2014 ve 2014-2015 yetiştirme sezonlarında iki yıl süreyle yapılan denemelerde bitki boyu (69.81 cm), dal sayısı (9.81 adet/bitki), kapsül sayısı (254.63 adet/bitki), kapsüldeki tohum sayısı (8.31 adet/kapsül), 1000 tohum ağırlığı (1.33 g), tohum verimi (127.73 kg/da), yağ oranı (% 32.39) ve yağ verimleri (41.25 kg/da) belirlenmiştir. Adıyaman/Kahta koşullarında bitkide verimin iklime bağlı olarak değişeceği, sulama yapmadan, kışlık olarak tarımının yapılabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ketencik, Adaptasyon, Yağ Oranı.

Determination of Agronomic Properties and Oil Content of Camelina (Camelina sativa (L.) Crantz) At The Adıyaman Conditions

Öz

Camelina (Camelina sativa (L.) Crantz) is an annual plant and an oilseed belonging to the family Brassicaceae (Syn.Cruciferae) which can be cultivated in summer and winter in our country conditions. In this study which has been carried out on the possibilities of Camelina being cultivated as a winter season plant within Kahta/Adıyaman conditions that have semi-arid climate features of the plant, camelina seeds were sown in mid-November depending on rainfall and successful germination were observed. In trials that were made between 2013-2014 and 2014-2015 growing season for two years, the plant height (69.81 cm), number of branch (9.81 number/plant), number of capsule (254.63 number/plant), number seed of capsule (8.31 number/capsule), 1000 seed weight (1.33 g), seed yield (127.73 kg/da), oil content (32.39 %) and oil yield (41.25 kg/da) were determined. As a result, it has been found out that plant yield vary depending on the efficiency of the climate, and it can be made in agriculture in winter without irrigation in Adıyaman/Kahta conditions.

Anahtar Kelimeler

EDXRF, Camelina, Adaptation, Oil Content.

Kaynakça

• Kolsarıcı, Ö., Gür, A., Başalma, D., Kaya, M. D., İşler, N., Tarım ve Müh., 78, 65-79, 2006.
• Arıoğlu, H., Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ofset Atölyesi, Adana, 2007.
• Top, B. T., Uçum, İ., Türkiye’de Bitkisel Yağ Açığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Ankara, 14(2), 1-8, 2012.
• Anonim, T. C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2014 Ayçiçeği Raporu, 2015, http://www.koop.gtb.gov.tr/data/,2014, Erişim Tarihi: 04.02.2016
• Richard, J. R., Bentley, R. A., Growth, Seed Yield, and Oil Production of Spring Camelina sativa in Response to Irrigation Rate and Harvest Method, in the Klamath Basin, Oregon State University, Agronomy Research in the Klamath Basin, 2011, Annual Report.
• Dobre, P., Jurcone, Ş., Camelina sativa- An Oilseed Crop With Unique Agronomic Characteristics Scientific Papers, UASVM, Bucharest, 425-430, 2011.
• Katar, D., Turkish Journal of Field Crops, 18(1), 66-72, 2013.
• Mulligan, G. A., Can. Field-Nat., 116, 623-631, 2002.
• Kırıcı, S., Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 47-55, 2005.
• Kurt, O., Seyis, F., Ondokuz Mayıs Üniversitesi Zir. Fak. Dergisi, 23(2), 116-120, 2008.
• Katar, D., Arslan, Y., Subaşı, İ., Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1), 105-112, 2012.
• Arslan, Y., Subaşı, İ., Katar, D., Kodaş, R., Keyvanoğlu, H., Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29(3), 231-239, 2014.
• Koç, N., Farklı Zamanlarda Ekilen Ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz.)’in Verim ve Bazı Agronomik Özelliklerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2014.
• Singh, R., Nasim, M., Tiwari, S., Current Science, 107(3), 359-360, 2014.
• Sintim, H.Y., Zheljazkov, V. D., Obour, A. K., Garcia, A. G., Foulke, T. K., Industrial Crops and Products, 70, 253-259, 2015.
• Çelik, A., Akça, E., Yıldırım, Y., Büyük, G., Kapur, S., 16. Ulusal Kil Sempozyumu, Çanakkale, 128-138, 2015.