İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROGRAMI TERCİH NEDENLERİ VE BEKLENTİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2016, Sayı: 22, 165 - 188, 26.04.2016

Lütfi İncikabı , Abdullah Çağri Biber , Oktay Mercimek

https://doi.org/10.14520/adyusbd.67923

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı; ilköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik öğretmenliği programını tercih etme nedenlerini, programdan beklentilerini belirlemek ve bunlar arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Betimsel tarama modelinin benimsendiği bu nitel çalışmadan elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma, 2013-2014 öğretim yılı bahar döneminde Kastamonu Üniversitesi ilköğretim matematik öğretmenliği programında öğrenim gören 102 dördüncü sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adaylarının tercih sebepleri içsel ve dışsal faktörler olarak ikiye ayrılmıştır. Adayların programı tercih nedenlerinin, daha çok aile, üniversiteye giriş sınavından aldığı puan, öğretmenlerinin etkisi gibi dışsal faktörlere bağlı olduğu görülmektedir. Öğretmen adaylarının programdan beklentileri mesleki gelişim, akademik gelişim ve sosyal gelişim temalarında toplanmaktadır. En çok öne çıkan tema olan mesleki gelişim temasında özellikle matematik öğretimi becerisi kazanma alt kategorisi vurgulanmıştır.  Tercih nedenleri ile beklentilerin karşılıklı analizi, tercihleri dışsal nedenlere bağlı ve matematik öğretim becerisi kazanma beklentisi içinde olan adayları ön plana çıkartmaktadır. Benzer olarak, matematiği sevdiği için (içsel neden) programı tercih eden adaylardan büyük çoğunluğunun matematik öğretim becerisi kazanma beklentisine sahip olduğu belirlenmiştir.

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• Altaş, D. (2006). “Üniversite Öğrencilerinin Memnuniyet Araştırması.” Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1): 439-458.
• Arslan, S. ve Özpınar, İ. (2008). “Öğretmen Nitelikleri: İlköğretim Programlarının Beklentileri ve Eğitim Fakültelerinin Kazandırdıkları.” Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1): 38-63.
• Ayık, Y. Z., Özdemir, A. ve Yavuz, U. (2007). “Lise Türü ve Mezuniyet Başarısının Kazanılan Fakülte ile İlişkisinin Veri Madenciliği Tekniği ile Analizi.” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(2): 441-454.
• Bahar, H. H. (2002). “Eğitim Fakültesi, Tıp Fakültesi ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Bazı Sosyo-Ekonomik Özellikleri ile Fakülte Tercihleri Arasındaki İlişki.” Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1): 125-144.
• Baki, A. ve Gökçek, T. (2007). “Matematik Öğretmeni Adaylarının Benimsedikleri Öğretmen Modeline İlişkin Bazı İpuçları.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32: 22-31.
• Bastick, T. (2000). “Why Teacher Trainees Choose the Teaching Profession? Comparing Trainees in Metropolitan and Developing Countries.” International Review of Education, 46(3/4): 343-349.
• Baykara Pehlivan, K. (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo-Kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2): 151-168.
• Behymer, J. ve Cockriel, I. W. (1988). Career Choice Conflict. Journal of Career Development, 15(2): 134-140.
• Book, C. L. ve Freeman D. J. (1986). “Differences in Entry Characteristics of Elementary and Secondary Teacher Candidates.” Journal of Teacher Education, 37(2): 47–51.
• Boz, Y. ve Boz, N.( 2008). “Kimya ve Matematik Öğretmen Adaylarının Öğretmen Olma Nedenleri.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137–144.
• Bozdoğan, A. E., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları.” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 83-97.
• Brown, M.M. (1992). “Caribbean First-Year Teachers’ Reasons for Choosing Teaching as a Career.” Journal of Education for Teaching, 2, 185–195.
• Bulut, H. ve Doğar, Ç. (2006). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi.” Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-27.
• Chivore, B.S.R. (1988). “A Review of Factors That Determine the Attractiveness of Teaching Profession in Zimbabwe.” International Review of Education, 34(1), 59–77.
• Creswell, J. W. (1998). Qualitative İnquiry and Research Design: Choosing Among Five Traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Clutter, C. (2010). The Effects of Parental İnfluence on Their Children’s Career Choices. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Kansas State University, Manhattan.
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 69 -73.
• Çermik, H., Doğan, B. ve Şahin, A. (2010). “Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Sebepleri.” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28: 201-212.
• Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). “Öğretmen Adaylarının Özyeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları.” Eğitim ve Bilim, 36(159): 96-111.
• Dick, T. P. ve Rallis, F. S. (1991). “Factors and Influences on High School Students’ Career Choices.” Journal of Research in Mathematics Education, 22: 281-292.
• Edwards, K. ve Quinter, M. (2011). “Factors Influencing Students Career Choices Among Secondary School Students in Kisumu Municipality, Kenya.” Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies. 2(2): 81-87.
• Ekinci, C.E. ve Burgaz, B. (2007). “Hacettepe Üniversitesi Öğrencilerinin Bazı Akademik Hizmetlere İlişkin Beklenti ve Memnuniyet Düzeyleri.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33: 120-134.
• Erden, M. (1995). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Derslerine Yönelik Tutumları.” Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 99-104.
• Erdoğan, S., Şanlı, H.S. ve Bekir, H.S. (2005). “Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Üniversite Yaşamına Uyum Durumları.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2): 479-496.
• Freidus, H. (1992). “Men in a Woman’s World: A Study of Male Second Career Teachers in Elementary Schools,”The annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA, U.S.
• Gibson, S. ve Dembo, M. H. (1984). “Teacher Efficacy: A Construct Validation.” Journal of Educational Psychology, 76(4): 569–582.
• Hacıömeroğlu, G. ve Taşkın, Ç. Ş. (2010). “Fen Bilgisi Öğretmenliği ve Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları (Ofma) Eğitimi Bölümü Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları.” Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1): 77–90.
• Hoy, A. W. ve Spero, R. B. (2005). “Changes in Teacher Efficacy During the Early Years of Teaching: A Comparison of Four Measures.” Teaching and Teacher Education, 21: 343–356.
• Incikabi, L. (2013). “Teacher Candidates’ Efficacy Beliefs in Mathematics: Play-Generated Curriculum İnstruction.” Eurasia Journal of Mathematics, Science ve Technology Education, 9(2): 167-176.
• Incikabi, L., Pektas, M., Ozgelen, S. ve Kurnaz, M. A. (2013). “Motivations and Expectations for Pursuing Graduate Education in Mathematics and Science Education.” Anthropologist, 16(3): 701-709
• Isler, I. ve Cakiroglu, E. (2009). “Teachers’ Efficacy Beliefs and Perceptions Regarding the İmplementation of New Primary Mathematics Curriculum,” Proceedings of CERME 6, 1704-1713, Lyon France.
• Kızğut, S. ve Ergöl, Ş. (2011). “Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Hemşireliği Algılayışı Hemşirelik Rollerine ve Hemşireliğin Geleceğine Bakışı.” Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2): 10-15.
• Kildan, A. 0., Ibret, U. B., Pektas, M., Aydınozu, D., Incikabi, L. ve Recepoglu, E. (2013). “Evaluating Views of Teacher Trainees on Teacher Training Process in Turkey.” Australian Journal of Teacher Education, 38(2): 51-68.
• Kniveton, B. H. (2004). “The Influences and Motivations on Which Students Base Their Choice of Career.” Research in Education, 72: 47-57
• Kumaş, H. ve Fidan, F. (2005). “Akademisyen ve Tekstil İşçileri Karşılaştırılması Örneğinde Çalışan Kadınların Çalışma Olgusuna Bakışları.” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50: 507-532
• Kuzgun, Y. (2004). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kyriacou, C. ve Coulthard, M. (2000). “Undergraduates’ Views of Teaching as a Career Choice.” Journal of Education for Teaching, 26: 117–126.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özbek, R. (2007). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Kişisel, Ekonomik ve Sosyal Faktörlerin Etkililik Derecesine İlişkin Algıları.” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 145-160.
• Özsoy, G., Özsoy, S., Özkara, Y. ve Memiş, A.D. (2010). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörler.” İlköğretim Online, 9(3): 910-921.
• Papanastasiou, C. ve Papanastasiou, E. (1997). “Factors That İnfluence Students to Become Teachers.” Educational Research and Evaluation, 3(4): 305-316.
• Riggs, M. I. ve Enochs, L. G. (1990). “Toward the Development of Elementary Teacher’s Science Teaching Efficacy Belief Instrument.” Science Education, 74(6): 625-637.
• Saban, A. (2003). “A Turkish Profile of Prospective Elementary School Teachers and Their Views of Teaching.” Teaching and Teacher Education, 19: 829-846.
• Savickas, M. L. (1991). The Meaning of Work and Love: Career Issues and Interventions. Career Development Quarterly, 39: 315-324.
• Tataroğlu, B., Özgen, K. ve Alkan, H.(2011). “Matematik Öğretmen Adaylarının Öğretmenliği Tercih Nedenleri ve Beklentileri,” 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Thom, D. J. (1992). “Teacher Trainees’ Attitudes Toward the Teaching Career.” The Canadian School Executive, November, 28-31.
• Toppin, R. ve Levine, L. (1992). “Stronger in Their Presence.” Being and becoming a teacher of color. The Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA, U.S.
• Tunç,G. Ç., Akansel, N. ve Özdemir, A. (2010). “Hemşirelik ve Sağlık Memurluğu Öğrencilerinin Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörler.” Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1): 24-31.
• Ubuz, B. ve Sarı , S. (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri.” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2): 113–119.
• Uras, M. ve Kunt, M. (2006). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğinden Beklentileri ve Beklentilerinin Karşılanmasını Umma Düzeyleri.” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1): 71-83.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2. Baskı.
• Yong, B. C. (1995). Teacher trainees’ Motives For Entering Into a Teacher Career in Brunei Darussalam. Teaching and Teacher Education, 11: 275–280.