Destek Eğitim Odasında ve Kaynaştırma Ortamlarında Çalışan Öğretmenlerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Sürecinde Yaşadıkları Güçlüklerin Belirlenmesi

Yıl 2018, Sayı: 29, 594 - 625, 31.08.2018

Ayfer Şahin , Buket Gürler

https://doi.org/10.14520/adyusbd.437206

Cited By: 12

Öz

Bu çalışmada destek eğitim odasında görevlendirilmiş öğretmenler ile sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan ilkokul sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlama sürecinde yaşadıkları güçlüklerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Nicel olarak yapılandırılmış bu araştırmada betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini; 2017-2018 eğitim-öğretim yılı Kırşehir ilinde, sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan ilkokul sınıf öğretmenleri ile destek eğitim odasında görevli öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada evren üzerinde çalışılmış olup örneklem belirleme yoluna gidilmemiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında “BEP Hazırlama Sürecinde Karşılaşılabilecek Güçlükleri Belirleme Ölçeği” ve katılımcıların demografik bilgilerinin sorgulandığı bir anket formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda BEP hazırlama sürecinde sınıf öğretmenlerinin destek eğitim odasında görevli öğretmenlere göre daha fazla güçlükler yaşadıkları ve yaşanılan güçlüklerin anlamlı olarak farklılaştığı bulunmuştur. Ayrıca destek eğitim odasında görev yapan erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere oranla daha fazla güçlükler yaşadıkları ve BEP hazırlama aşamasında yaşanan güçlükler ile öğretmen gruplarının kıdemleri arasında anlamlı bir fark olmadığı da araştırmanın bulguları arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim, kaynaştırma eğitimi, bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP), sınıf öğretmeni, destek eğitim odasında görevli öğretmen.

Determining the Strengths of The Preparation of the Individual Training Program of Teachers who are Working in Supporting and Inclusıve Education

Öz

In this study, it is aimed to determine the difficulties experienced by primary school teachers and teachers who are in the support education class during the process of preparation of individualized education program (IEP). In this quantitatively structured research, descriptive research is used. The universe of this research consist of primary school teachers who have inclusive education students in the classroom and teachers who are in charge of support education in 2017-2018 academic year in Kirsehir province. In this study, the universe method was studied and no method of sampling was done. In the collection of research data, a questionnaire was used to inquire about the demographic information of the participants and the "Scale to Identify Difficulties to be encountered in the IEP Preparation Process". As a result of the research, it was found that classroom teachers had more difficulties in the IEP preparation process than the teachers in the support education room and the difficulties experienced significantly in different ways. Furthermore, the findings of the research indicate that male teachers who work in the support education room have more difficulties than women teachers and there is no significant difference between the difficulties experienced during the preparation of the IEP and the seniority of the teacher groups.

Anahtar Kelimeler

Special education, mainstreaming education, individualised education program (IEP), school teachers, teacher working in support-education room.

Kaynakça

• Batu, S. (2005). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. S. Eripek (Ed.), Özel eğitim (s. 15-28). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları https://books.google.com.tr/books?id=vhldCtiSRS8C&printsec=frontcover&dq=%C3%B6zel+e%C4%9Fitim&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwjNu6C26YrYAhUCCpoKHZNfCyUQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%C3%B6zel%20e%C4%9Fitim&f=false adresinden alınmıştır. Erişim tarihi: 26 Ekim 2017.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23.Baskı). Ankara: Pegem Akademi: 24.Camadan, F. (2012). “Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine ve Bep Hazırlamaya İlişkin Öz Yeterliklerinin Belirlenmesi.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39): 128-138.
• Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim Okulu 1.-5. Sınıflarında Kaynaştırma Eğitimine Tabi Olan Öğrenciler İçin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının Hazırlanması, Uygulanması, İzlenmesi (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi veri tabanından ulaşılmıştır (Tez no: 187138).
• Eripek, S. (2005). “Özel Gereksinimi Olan Çocuklar ve Özel Eğitim”. Özel eğitim (4.baskı): 1-14. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları https://books.google.com.tr/books?id=vhldCtiSRS8C&printsec=frontcover&dq=%C3%B6zel+e%C4%9Fitim&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwjNu6C26YrYAhUCCpoKHZNfCyUQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%C3%B6zel%20e%C4%9Fitim&f=false adresinden 26.Ekim.2017 tarihinde alınmıştır.
• Güzel Özmen, R. (2003). Kaynaştırma ortamlarında öğretimsel düzenlemeler. Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş (geliştirilmiş 4. Baskı) : (11-30). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2017). “Öğretmen Adaylarının Özel Eğitim ve Kaynaştırma Eğitiminde Matematik Uygulamalarına İlişkin Görüşleri.” Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 119-158.
• İdin, Ş. (2016). “Individualized Education Programs İn Teacher Practices.” Sdu International Journal of Education Studies, 3(1), 1-7.
• Kargın, T. (2007). “Baş Makale: Eğitsel Değerlendirme ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Süreci." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1): 1-13.
• Kargın, T. (2012). Kaynaştırma: Temel Kavramlar, Tarihçe ve İlkeler. İlköğretim ’de Kaynaştırma Uygulamaları (21-73). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Kırcaali-İftar, G. ve Batu, S. (2011). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık: 7.
• Kuyumcu, Z. (2011). Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) Geliştirilmesi ve Uygulanması Sürecinde Öğretmenlerin Yaşadıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara Yönelik Çözüm Önerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• MEB. (1973). Millî Eğitim Temel Kanunu, 26 Kasım 2017 tarihinde mevzuat.meb.gov.tr veri tabanından alınmıştır.
• MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (1997). Özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_10/08020617_engellilervebazkanunvekanunhkmndekararnamelerdedeiiklikyaplmashakkndakanun.pdf adresinden 26.11.2017 tarihinde alınmıştır.
• MEB Özel Eğitim Ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2006). Özel eğitim ve rehberlik hizmetleri yönetmeliği (Değişiklik: 21.7.2012/Resmi gazete:28360)http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111226_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_son.pdf adresinden 26.10.2017 tarihinde alınmıştır.
• MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, (2013). Eğitim hakkı “Birlikte başarırız” bütünleştirme kapsamında eğitim uygulamaları öğretmen kılavuz kitabı. https://orgm.meb.gov.tr/kitaplar/Butunlestirme_Kapsaminda_Egitim_Uygulamalari_Ogretmen_Kilavuz_Kitabi.pdf adresinden. 22.Kasım.2017 tarihinde alınmıştır.
• Öztürk, C.Ç ve Eratay, E. (2010). “Eğitim Uygulama Okuluna Devam Eden Zihinsel Engelli Öğrencilerin Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hakkında Görüşlerinin Belirlenmesi.“ Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2): 145-159.
• Taşdemir, M., Taşdemir, F. , Keskinkılıç, V. , Köksal, C. ve Şahin C.(2017). “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları Üzerine Bir Durum Çalışması: Kırşehir İli Örneği.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(3): 199-209.
• Tike, L. (2007). Sınıf Öğretmenleri, Rehber Öğretmenler ve Rehberlik Araştırma Merkezi Çalışanlarının Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Sürecine İlişkin Tutumları Ve Bu Süreçte Karşılaştıkları Güçlüklerin Belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tike Bafra L. ve Kargın, T. (2009). “Sınıf Öğretmenleri, Rehber Öğretmenleri ve Rehberlik Araştırma Merkezi Çalışanlarının Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Sürecine İlişkin Tutumları ve Bu Süreçte Karşılaştıkları Güçlüklerin Belirlenmesi.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB) Dergisi, 9 (4) : 1933-1972.Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (1982). https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm adresinden 25.11.2017 tarihinde alınmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti Engelliler Hakkında Kanun. (2005- Değişiklik 2014). www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf adresinden 15/12/2017 tarihinde alınmıştır.
• UNESCO. (1960). “Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Sözleşme,” İnsan Hakları Savunucuları, 28.11.2017 tarihinde http://insanhaklarisavunucuları.org/dokumantasyon/items/show/543 veri tabanından alınmıştır.
• UNESCO, (1994). “Özel Eğitim Hakkında Salamanca Bildirisi”. Çev. , Şaban DEDE. (1996), Özel Eğitim Dergisi, 2(2):91-94.
• Ünal, F. (2010). Kaynaştırma Uygulamasının Yapıldığı Sınıflardaki Öğretmen, Normal Gelişim Gösteren Öğrenci ve Engelli Öğrenci Velilerinin Kaynaştırmaya Yönelik Tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Vuran, S. (2005). Bireyselleştirilmiş eğitim programları (BEP). Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının geliştirilmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları: 1-12.
• Yaman, A. (2017). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının Geliştirilmesi ve Uygulanmasına Yönelik Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.