GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE YOKSULLUK ÜZERİNE BİR İNCELEME: PANEL ZAMAN SERİSİ ANALİZİ

Yıl 2023, Sayı: 43, 509 - 534, 19.04.2023

Hasan Çebi Bal , Filiz Tutar , Didem Balkaya

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1230994

Cited By: 1

Öz

Sürdürülebilir kalkınma ancak hem ekonomik gelişmelerin sağlanması hem de insani ihtiyaçların tamamını karşılayacak stratejiler ile sağlanabilir. Bu doğrultuda yoksulluğun artması sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında en büyük tehdittir. Literatür incelendiğinde yoksulluğun, gelir dağılımı adaletsizliği, sürdürülebilir kalkınma, ekonomik büyüme gibi önemli değerler ile doğrudan bağlantılı olduğu görülmektedir. Çalışmada yoksulluğu daha somut bir şekilde incelemek için gini katsayısı ve işsizlik verileri tercih edilmiştir. Çalışmada kullanılan model geçmiş çalışmalar dikkate alınarak oluşturulmuştur. Analizin ilk aşamasında verilerin yatay kesit bağımlılıkları ve homojenlik durumlarına bakılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre birim kök testi ve uzun dönemli ilişkinin tespiti için eş bütünleşme analizi yapılmıştır. Eş bütünleşme analizi sonuçlarının daha sağlıklı anlaşılabilmesi için eş bütünleşme katsayılarının da incelemesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda gini katsayısında bulunan dengesizliklerin ve işsizliğin artmasının uzun dönemde yoksulluğun artışını önemli ölçüde etkilediği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Derin Yoksulluk, Kalkınma, Sürdürülebilirlik.

DETERMINANTS OF POVERTY IN DEVELOPING COUNTRIES: A PANEL TIME-SERIES ANALYSIS

Öz

The concept of sustainable development focuses around three basic elements. These are the economic, environmental, and social dimensions. Elimination of all forms of poverty all over the world is one of the most important goals of sustainable development. When the literature is examined, poverty; is seen that it is directly related to important economic indicators such as income distribution injustice, sustainable development, and economic growth. In the study, the Gini coefficient and unemployment data were preferred to examine poverty in a more comprehensive way. The model used in the study was created by considering the previous studies. In the study, annual data from ten different developing countries between the years 2000-2019 were used. In this context, countries; are Kyrgyzstan, Kazakhstan, Turkey, Costa Rica, Peru, Panama, Armenia, Georgia, Indonesia, and Honduras. In the first stage of the analysis, cross-section dependencies and homogeneity of the data were examined. According to the results obtained, cross-section dependence was observed and the second-generation unit root test was performed. After it was determined that the variables contained unit roots at the level, cointegration analysis was performed to determine the long-term relationship. In order to better understand the results of the cointegration analysis, the cointegration coefficients were also examined. As a result of the study, it has been observed that the imbalances in the Gini coefficient and the increase in unemployment significantly affect the increase in poverty in the long term

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Development, Poverty, Human Development Index

Kaynakça

• KAYNAKÇA Açıkgöz, B. (2015). Yoksulluk, Kalkınma ve Kamu Harcamaları İlişkisinin Ekonometrik Analizi. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 7(1), 37-49.
• Açıkgöz, R. (2010). Kadın Yoksulluğu Üzerine Bir İnceleme. Mamuret’ül-Aziz Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, 45-60.
• Argun, A. İ. (2016). Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 61-74.
• Arpacıoğlu, Ö. Ö. ve Yıldırım, M. (2011). Dünya’da ve Türkiye’de Yoksulluğun Analizi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 60-76.
• Arpacıoğlu, Ö. Ö. Ve Oğuz, İ. H. (2018). Sürdürülebilir Kalkınma Perspektifinden Yoksulluk Olgusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(55), 769-782.
• Arslan, G. E. (2013). Ekonomik Büyüme, Kalkınma ve Gelir Dağılımı. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 45-52.
• Asandaş, N. Ve Işik, N. (2021). Ekonomik Kalkınma ve Gelir Dağılımının Yoksulluk Üzerindeki Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 101-116.
• Aytun, C., ve Akın, C. S. (2014). OECD Ülkelerinde Telekomünikasyon Altyapısı ve Ekonomik Büyüme: Yatay Kesit Bağımlı Heterojen Panel Nedensellik Analizi. Iktisat Işletme ve Finans, 29(340), 69-94.
• Bai, J., and Ng, S. (2004). A Panic Attack On Unit Roots And Cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1177.
• BALTAGI, Badi H. (2008). Econometric Analysis of Panel Data. Fourth Edition. West Sussex: John Wiley and Sons.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Human Development Report 2006, 1-440.
• Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Specification in Econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Breuer, J. B., McNown, R., and Wallace, M. (2002). Series-specific Unit Root Tests with Panel Data. Oxford Bulletin Of Economics And Statistics, 64(5), 527-546.
• Cantarero, D., Marta P. and Jose M. S. (2005). Effects of Income Inequality on Population Health: New Evidence from the European Community Household Panel. Applied Economics, 37(1), 87-91.
• Choi, I. (2001). Unit Root Tests For Panel Data. Journal of International Money and Finance (20), 249-272.
• Çütçü, İ., Atay, G. ve Akkurt, A. (2020). Kalkınma-Gelir Dağılımı İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Yapısal Kırılmalı Ekonometrik Analiz, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(11), 448-466.
• Doğan, E. (2014). Türkiye’de Yoksulluğun Ölçülmesi. Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Uzmanlık Tezi, Yayın No:2880.
• Dumlu, U. and Aydın Ö. (2008). Ekonometrik Modellemelerle Türkiye İçin 2006 Yılı Gini Katsayısı Tahmini. Ege Akademik Bakış, 8(1), 373-393.
• Espoir, D. K. and Ngepah, N. (2021). Income Distribution And Total Faktor Productivity: A Cross-Country Panel Cointegration Analysis. International Economics and Economic Policy, 1-38.
• Gans, H. J. (1972). The Positive Functions of Poverty. American Journal of Sociology. 78(2): 275-289.
• Hadri, K., and Kurozumi, E. (2012). A Simple Panel Stationarity Test İn The Presence Of Serial Correlation And A Common Factor. Economic Letters (115), 31-34.
• Im, K. S., Pesaran, M. H., and Shin, Y. (2003). Testingfor Unit Roots İn Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics (115), 53-74.
• Karabıyık, C.ve İlkay D. (2016). Gelir Eşitsizliği ve Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları İlişkisi: Panel Veri Analizi. Journal of Yasar University, 11(44), 316- 325.
• Levin, A., Lin, C.-F., and Chu, C.-S. J. (2002). Unit root tests in panel data:asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, (108), 1-24.
• Maddala, G., and Wu, S. (1999). A Comparatıve Study of Unit Root Tests With Panel Data And A New Simple Test. Oxford Bulletin Of Economics And Statistics(Special Issue), 631-652.
• Özgün, F. (2022). Finansal İçerme ve Yoksulluk İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Doktora Tezi, MARMARA ÜNİVERSİTESİ, İstanbul.
• Persyn, D., ve Westerlund, J. (2008). Error-Correction-Based Cointegration Tests for Panel Data. Stata Journal, 8(2), 232-241.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests For Cross Section Dependence İn Panels. University Of Cambridge Working Paper, 0435, Internet Address: http://Papers.Ssrn.Com/Sol3/Papers.Cfm?Abstract_ İd=572504, Date Of Access: 10.06.2022.
• Pesaran, M. H. (2006). Estimation And Inference İn Large Heterogeneous Panels With A Multifactor Error Structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
• Pesaran, M. H., ve Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity İn Large Panels. Journal Of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Pesaran, M. H., Ullah, A. and Yamagata T. (2008). A Bias-Adjusted Lm Test Of Error Cross Section Independence. The Econometrics Journal, 11(1), Pp. 105–127.
• Peşkircioğlu, N. (2016). 2030 Sürdürülebilir Kalkinma Hedefleri: Küresel Verimlilik Hareketine Doğru. Anahtar Dergisi, 28(355), 4-9.
• Sançar, C. ve Polat, M. A. (2021). Yoksulluk, İşsizlik ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye ve Düzey 1 Bölgeleri Ölçeğinde Bir Uygulama. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51, 211-242.
• Sandıklı, A. (2009). Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Sorunun Kaynakları. Bilgesam Stratejik Araştırma Merkezi, Raporlar.
• Sarıdaş, G. ve Çelik, K. (2022). Türkiye’de Eğitimin Gelir Dağılımı Üzerine Etkisinin İncelenmesi (2003-2018). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (3); 353-366.
• Şenses, F. (2006). Küreselleşmenin Öteki Yüzü: Yoksulluk–Kavramlar Nedenler, Politikalar ve Temel Eğilimler. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Şentürk, M. (2015). Dışarıda ve Dışında Olmak: Yoksul Gençlerin Mekânla İlişkileri. Sosyoloji Dergisi, 2, 169-203.
• Yıldırım, K., Mercan, M. ve Kostakoğlu K. S. (2013). Satın Alma Gücü Paritesinin Geçerliliğinin Test Edilmesi: Zaman Serisi ve Panel Veri Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), Ss.75-95.
• Tüylüoğlu, Ş., Karalı, B. (2006). İnsani Kalkınma Endeksi ve Türkiye İçin Değerlendirilmesi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(12), 53-88.
• UN, https://hdr.undp.org/en/data , Erişim Tarihi: 10.05.2022.
• World Bank, https://data.worldbank.org/ , Erişim Tarihi: 10.05.2022.