ADIYAMAN NEMRUT KIŞLAĞINDA YAZLAMA VE KIŞLAMA DÖNEMİNDE GÖRÜLEN SÜNE ERGİN PARAZİTOİT (Diptera: Tachidae) TÜRLERİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 152 - 160, 30.12.2022

Mahmut İslamoğlu

Öz

Buğday, ülkemizde tarımı yapılan en yaygın kültür bitkisinden biri olup insanlığın en önemli gıdası durumundadır. Buğday dünyada besinlerden sağlanan kalorinin yaklaşık % 20’sini oluşturmaktadır. Ülkemizde buğday üretimini kalite ve kantite yönünden olumsuz yönde etkileyen ve buğdayın ana zararlısı olan Süne Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera; Scutelleridae), her yıl önemli ekonomik kayıplara neden olur. Süne ile yeterli mücadele yapılmadığı takdirde hububatta % 100'e varan oranlarda zararlar oluşturabilmektedir. Süneyi doğada baskı altına alan önemli doğal düşmanlar bulunmaktadır. Bu doğal düşmanlardan biriside Tachinidae ergin parazitoitleridir. Bu çalışmada Adıyaman Nemrut Kışlağında kışlak bitkileri altından toplanan Tachinidae pupalarının türleri belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, hem yazlama döneminde, hem de kışlama döneminde Eliozeta helluo Fabricius, Phasia subcoleopterata Linnaeus, Ectophasia oblonga Robineau ve Desvoidy), Elomya lateralis Meigen ve Cylindromyia brassicaria (Fabricius) olmak üzere 5 tür tespit edilmiştir. Bu türlerden en yaygın türün H. helluo olduğu bunu P. subcoleopterata’nın takip ettiği belirlenmiştir. E. oblonga, E. lateralis ve C. brassicaria türlerinin yazlama döneminde bulunduğu ancak bunların bulunma oranlarının H. helluo ve P. subcoleopterata’ya oranla çok düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kışlak, Yazlama Dönemi, Kışlama dönemi, Tachinidae, Eurygaster integriceps

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Anonymous, 2013. TUİK, 2012. http://rapor.tuik.gov.tr
• Diraman, H., 2010. Effect of microwaves on technological and rheological properties of suni-bug (Eurygaster spp) damaged and undamaged wheat flour. Food Science Technology Research 16: 313-318
• Hariri, G., Williams, P.C. and El-Haramein, F.J., 2000. Influence of pentatomid insects on the physical dough properties and two-layered flat bread baking quality of Syrian wheat. Journal of Cereal Science 31: 111-118
• İslamoğlu, M., 2012. Mass Rearing and Release of the Egg Parasitoid, Trissolcus semistriatus Nees. (Hymenoptera: Scelionidae), A Biological Control Agent of the Sunn Pest, Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera: Scutelleridae) in Turkey. Egyptian J. Biolo. Pests Control., 21:131 - 136.
• İslamoğlu, M. ve Kornoşor, S. 2003. Gaziantep - Kilis illerinde kışlak ve buğday tarlalarındaki Süne ergin parazitoitleri (Diptera, Tachinidae) üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni 2003, 43 (1-4) :99-110.
• Kaitazov, A. 1971. The parasites of cereal bugs. Institut za zashchita na Rasteniata, Gara Kostinbrod, Sofia district, Bulgaria, Rastitelna-Zashchita, 1971, 19:1, 15-16.
• Karababa, E. and Ozan, A.N., 1998. Effect of wheat bug (Eurygaster integriceps) damage on quality of a wheat variety grown in Turkey. Journal of the Science of Food and Agriculture 77: 399-403
• Kıvan, M. 1996. Tekirdağ ilinde Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera, Scutelleridae)’ in endoparazitleri ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi. 20: 211- 216.
• Kretovich, V.L., 1944. Biochemistry of the damage to grain by the wheat-bug. Cereal Chemistry 21: 1-16.
• Lodos, N., 1982. Turkey Entomology 2. General, practical and faunistic. Aegean University Publications, No. 429, Izmir, Turkey
• Lorenz, K. and Meredith, P., 1988. Insect damaged wheat: effects on starch characteristics. Starch-Starke 40: 136-139.
• Memisoglu, H., Ozer, M., 1992. Investigation on overwintering position of cereal bug, Eurygaster maura L. (Heteroptera: Scutelleridae) in Ankara province. In: Proceedings of 2nd national entomology congress of Turkey, 28–31 January 1992, Adana, Turkey
• Memisoglu, H., Özkan, M., Melan, K. 1994. Orta Anadolu Bölgesinde Kımıl (Aelia rostrata Both. Hemiptera: Pentatomidae)’ın doğal düşmanları ve etkinlikleri. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi, İzmir, 25-28 Ocak, s. 187-193.
• Şimşek, N., Güllü M. ve Yaşarbaş, M. 1994. Akdeniz bölgesinde Süne (Eurygaster integriceps Put.)’nin doğal düşmanları ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi, 25-28 Ocak, İzmir, s.155- 164
• Zwölfler, W. 1942. Süne’nin (Eurygaster integriceps Put.) epidemiyolojisi bakımından tetkik ve kendisinin muhit hayatı faktörlere karşı olan münasebetleri, Ziraat Vekâleti Neşriyatı, Sayı: 543, Nebat Hastalıkları Serisi: 1, Ankara, 66s