Öğrenme Amaçlı Yazma Etkinliklerinin İlkokul Öğrencilerinin Yazma Becerisine, Yazma Tutumuna ve Yazma Kaygısına Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 188 - 207, 31.03.2024

Mustafa Çınar , Mehmet Katrancı

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1427065

Öz

Bu araştırmada öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin ilkokul öğrencilerinin yazma becerisine, yazma tutumuna ve yazma kaygısına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu 2022-2023 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Kırıkkale ili merkezinde bulunan bir ilkokulda öğrenim gören 40 dördüncü sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Yazma Kaygısı Ölçeği, Yazma Tutumu Ölçeği ve Yazılı Anlatımı Değerlendirme İçin Derecelendirilmiş Puanlama Anahtarı kullanılmıştır. Deneysel uygulama sürecinde deney grubu ile 10 hafta boyunca öğrenme amaçlı yazma çalışmaları yapılmış, kontrol grubuna ise herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Verilerin analizinde bağımlı ve bağımsız gruplar için t-testi, Wilcoxon işaretli sıralar testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Bununla birlikte elde edilen sonuçlara yönelik etki büyüklüğü değeri hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda göre deney grubu öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin anlamlı düzeyde geliştiği, kontrol grubu öğrencilerinin yazılı anlatım becerisinde ise farklılık olmadığı görülmüştür. Deney grubu öğrencilerinin yazma tutumu ve yazma kaygısı ön test-son test puanları arasında anlamlı farklılık olmadığı; kontrol grubu öğrencilerinin yazma tutumunda gerileme olduğu, yazma kaygısında ise anlamlı bir değişim olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme amaçlı yazma, yazma becerisi, yazma tutumu, yazma kaygısı

Etik Beyan

Etik kurulu raporu yüklenmiştir.

The Effect of Writing Activities for Learning Purposes on Primary School Students' Writing Skills, Writing Attitudes and Writing Anxiety

Öz

In this study, it was aimed to determine the effect of writing for learning activities on primary school students' writing skills, writing attitude and writing anxiety. In the study, a quasi-experimental design with pre-test-post-test control group, one of the quantitative research methods, was used. The study group consists of 40 fourth grade students studying in a primary school in the centre of Kırıkkale province in the spring term of 2022-2023 academic year. Personal Information Form, Writing Anxiety Scale, Writing Attitude Scale and Graded Scoring Key for Evaluating Written Expression were used as data collection tools. During the experimental application process, writing activities for learning purposes were carried out with the experimental group for 10 weeks, and no intervention was made to the control group. In the analysis of the data, t-test for dependent and independent groups, Wilcoxon signed-rank test and Mann Whitney U test were used. In addition, the effect size value was calculated for the results obtained. According to the results of the research, it was seen that the experimental group students' written expression skills improved significantly, while there was no difference in the written expression skills of the control group students. It was determined that there was no significant difference between the pre-test and post-test scores of the experimental group students' writing attitude and writing anxiety; there was a regression in the writing attitude of the control group students and no significant change in writing anxiety.

Anahtar Kelimeler

Writing for learning, writing skill, writing attitude, writing anxiety

Kaynakça

• Akçay, H. ve Baltacı, A. (2017). Astronomi öğretiminde öğrenme amaçlı çoklu yazma etkinliklerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 138-151.
• Akçay, H., Özyurt, B. B. ve Bezir Akçay, B. (2014). Çoklu yazma etkinliklerinin fen ve teknoloji dersi öğretiminde kullanılmasının öğrenci başarısı ve kavram öğrenmeye etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 15-31.
• Akkaymak, E. (2023). Mektup arkadaşlığı yönteminin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yazma kaygılarına ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Aktepe, Z. T. (2020). Dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesinde öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin akademik başarıya etkisinin araştırılması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Aktepe, Z. T. ve Yıldız, A. (2020). İlkokul öğrencilerinin ve öğretmenlerinin öğrenme amaçlı yazma hakkında görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(110), 211-229.
• Arslan, R., Tunca Güçlü, N. ve Alkın Şahin, S. (2023). Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(1), 161-171.
• Aslan, M. (2023). Üçgenler ve dörtgenler konusunda 5. sınıf öğrencilerinin öğrenme amaçlı yazma aktivitelerine yönelik görüşlerinin ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Atasoy, A. (2021). Yazma öz yeterliği ile yazma becerisi arasındaki ilişki: Bir meta analiz çalışması. Eğitim ve Bilim, 46 (208), 213-236.
• Atatekin, D., İstanbullu, A. ve Korkmaz, Ö. (2023). Türkçe dersinde dijital hikâye kullanımının öğrencilerin başarılarına ve tutumlarına etkisi. Trakya Eğitim Dergisi, 13(2), 1314-1341.
• Avcı, A. S. (2013). Yaratıcı yazma etkinliklerinin 8. sınıf öğrencilerinin yazma eğilimleri ve yazma kaygılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Ay, A. (2018). Sosyal bilgiler öğretim programında öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinden mektup ve şiir kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Doktora Tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım derslerine yönelik tutumları ile yazma becerileri üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bahadır, E. (2011). İlköğretim 8. sınıf “maddenin halleri ve ısı ünitesi”nin öğretiminde işbirlikli öğrenme temelli bilimsel mektupların kullanılmasının öğrencilerin tutum, başarı ve bilimsel okuryazarlıklarına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erzincan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Barış, H. ve Şen, Ü. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma kaygısı. Aydın Tömer Dil Dergisi, 4(2), 73-99.
• Baştürk, R. (2014). Deneme modelleri. A. Tanrıöğen (Ed.). Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss.29-55). Ankara: Anı Yayıncılık. Bilgin, D. (2018). Türkçe dersinde bulmaca ile kavram öğretiminin öğrenci başarısına ve derse kaşı tutuma etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Boscolo, P. and Carotti, L. (2003). Does writing contribute to improving high school students' approach to literature? Educational Studies in Language and Literaure 3(3), 197-224.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Deneysel desenler: Ön test son test kontrol gruplu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, C. (2017). Türkçe öğretiminde ders günlüğü kullanımının öğrencilerin akademik başarıları ile yazma becerileri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Çardak, Ü. (2010). Fen ve teknoloji dersine ilişkin günlük tutmanın öğrenci başarısı ve tutumu üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Daly, J. A. and Wilson, D. A. (1983). Writting apprehension self-esteem and personality. Research in the Theaching of English. 17(4), 327-339.
• Demirbağ, M. (2011). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının kullanıldığı fen sınıflarında modsal betimleme eğitiminin öğrencilerin fen başarıları ve yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Deniz, H. ve Demir, S. (2019). Öğrencilerin yazma kaygılarının yazma eğilimleriyle ilişkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 124-144.
• Ercan, İ. (2019). İş birlikli öğrenme yönteminin ortaokul öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma becerilerine ve yazma tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Erdoğan, Ö. (2012). Süreç temelli yaratıcı yazma uygulamalarının yazılı anlatım becerisine ve yazmaya ilişkin tutuma etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ergülcü, Y. (2021). İlköğretim ikinci kademedeki özel yetenekli öğrencilerin matematik dersine dair kaygıları ile akademik özyeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ayvansaray Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Homstad, T. and Thorson, H. (1996). Using writing-to-learn activities in the foreign language classroom. University of Minnesota. Center for Interdisciplinary Studies of Writing.
• Mason L., Boscolo, P. (2000). Writing and conceptual change. What changes? Instructional Science, 28(3), 199-226.
• Öztürk, F., Öztürk, B. ve Işık, A. (2016). Ortaokul matematik öğretmenlerinin yazmaya ve öğrenme amaçlı yazma aktivitelerine bakış açılarının belirlenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 306-328.
• Foroutan, M. and Noordin, N. (2012). Effect of diaolgue journal writing through the use of conventional tools and e-mail on writing anxiety in the ESL contesxt. English LanguageTeaching, 5(1), 10-19.
• Fry, W. S. and Villagomez, A. (2012). Writing to learn: benefits and limitations. College Teaching, 60(4), 170-175.
• Göçer, A. (2016). Yazma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Graham, S., Berninger, V. and Abbott, R. (2012). Are attitudes toward writing and reading separable constructs? A study with primary grade children. Reading & Writing Quarterly, 28(1), 51-69.
• Graham, S., Berninger, V. and Fan, W. (2007). The structural relationship between writing attitude and writing achievement in first and third grade students. Contemporary Educational Psychology, 32(3), 516-536.
• Gülli, G. ve Kuşdemir, Y. (2021). İlkokul öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri ile yazma öz yeterlik inançlarının incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 9(1), 15-33.
• Günel, M., Uzoğlu, M. ve Büyükkasap, E. (2009). Öğrenme amaçlı yazma aktivitelerinin kullanımının ilköğretim seviyesinde kuvvet konusunu öğrenmeye etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 379-399.
• Güven, A. Z., Altay, M. (2021). Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretiminde öğrenme amaçlı mektup yazma etkinliğinin kullanılması. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 6(1), 14-44.
• Güzel, İ. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okuma tutumları ve yazma tutumları arasındaki ilişki (Muş Alparslan Üniversitesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Hand, B., Wallace, W. C. and Yang, E. (2004). Using a science writing heuristic to enhance learning outcomes from laboratory activities in seventh‐grade science: Quantitative and qualitative aspects. International Journal of Science Education, 26(2), 131-149.
• Harmankaya, M. Ö. (2016). Üstbiliş stratejileri eğitiminin ortaokul öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine, dinlemeye yönelik tutumlarına ve dinleme kaygılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Jordon, S. (2014). Writing to learn the reformation: Or, who was ulrich zwingli and why should I are? Teaching Theology and Religion.17(1) 50-60.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1988). İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Basım Yayım.
• Karakoç Öztürk, B. (2021). Yazma becerisine yönelik etkinliklerin süreç temelli yazma yaklaşımı açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 6(2), 546-573.
• Kardaş, S. (2019). Bilimsel hikâyelerin hücre ve organeller konusunda 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, bilimin doğasını anlama ve yazma kaygısına etkisinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Katrancı, M. ve Temel, S. (2018). İlkokul öğrencilerine yönelik yazma kaygısı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(24), 1544-1555.
• Köknel, Ö. (1989). Kaygı bozuklukları genel ve klinik psikiyatri. İstanbul: Nobel Tıp Yayınları.
• Köksal, A. P. (2019). Öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin beşinci sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki akademik başarılarına, kalıcılığa ve Fen Bilimleri dersine karşı tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kurniasih, K., Sholihah, F.A., Umamah, A. and Hidayanti Sung, I. (2020). Writing process approach and its effect on students’ writing anxiety and performance. Jurnal Arbiter, 7(2), 144-150.
• Kuşdemir, Y., Şahin, D. ve Bulut, P. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının yazma kaygılarının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016(7), 100-109.
• Lefler, S. (2006). Writing in a mathematics classroom: A form of communication and reflection. Action Research Projects. 58, 1-30.
• Lim, L. and Pugalee, D. K. (2004). Using journal writing to explore “they communicate to learn mathematics and they learn to communicate mathematically.” Ontario Action Researcher, 7(2), 17-24.
• Maden S. (2021). Yazma kaygısı. M. N. Kardaş (Ed.) Yazma eğitimi içinde (ss.343-364). Ankara: Pegem Akademi.
• Millican, B. R. (1994). The effects of writing to learn tasks on achievement and attitude in mathematics. Doctoral Dissertation. University of North Texas.
• Özbay, M. (2014). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Yayınevi.
• Özgül, F. (2003). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinde durumluk sürekli kaygı düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Özsoy, Y. (2015). Özel yetenekli (üstün zekalı ve yetenekli) ortaokul öğrencilerinde yazma kaygısı. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Payne, A. R. (2012). Development of the academic writing motıvatıon questıonnaıre. Master of Arts, The University of Georgia, Athens.
• Pınar, E. (2019). Dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinden günlüğün başarıya ve fen tutumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Prain, V. ve Hand, B. (1999). Students perceptions of writing for learning in secondary school science. Science Education, 83(2), 151-162.
• Rouse, A. G., Graham, S. and Compton, D. (2017). Writing to learn in science: Effects on grade 4 students' understanding of balance. The Journal of Educational Research, 110(4), 366-379.
• Sakallı, N. (2001). Sosyal etkiler: Kim kimi nasıl etkiler?. Ankara: İmge Kitabevi.
• Sarıgöl, J. (2022). Fen öğretiminde analoji kullanımının akademik başarı ve fen dersine yönelik tutuma etkisi: bir meta analiz çalışması. Doktora tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Serpen, M. N. ve Üstten A. U. (2023). Dönüt verme uygulamalarının yabancı dil olarak Türkçe’nin öğretiminde yazma becerisine etkisi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları, (34), 69-87.
• Seven, S. (2022). Çocuk ruh sağlığı. Ankara: Pegem Akademi.
• Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sevim, O. ve Erem Özdemir, N. H. (2013). Yaratıcı drama tekniğinin öğrencilerin yazma kaygıları üzerindeki etkileri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Türkçe’nin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 975-992.
• Smith, M. W. (1984). Reducing writing apprehension. National Inst. of Education (Ed.), Washington, DC.
• Sözer, E. (1996). Üniversitelerde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 7-21.
• Stewart, T. L., Myers, A. C., and Culley, M. R. (2010). Enhanced learning and retention through “writing to learn” in the psychology classroom. Teaching of Psychology, 37(1), 46-49.
• Süğümlü, Ü. (2016). Yazma becerisinde öğrenci özerkliğinin yazmaya yönelik tutum ve motivasyonla ilişkisi: Bir eylem araştırması. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Şahin, N. (2022). İlkokul öğrencilerinin okuma ve yazmaya yönelik tutumlarının ev okuryazarlık ortamı bağlamında değerlendirilmesi: Bir karma yöntem araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Tarikdaroğlu, M. (2019). Öğrenme amaçlı yazmanın akademik başarıya etkisi ve öğrencilerin yazmaya yönelik tutumlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Binali Yıldırım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Taşkın, Y. (2018). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının yazma becerisine ve yazma kaygısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. Türkçe Sözlük. (t.y.). https://sozluk.gov.tr/ adresinden 13.09.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Traş, Z. (2021). Sosyal psikoloji. Ş. Işık (Ed.). Psikolojiye giriş içinde (ss. 515-544). Ankara: Pegem Akademi.
• Yasul, A. F. (2019). Sosyal bilgiler dersinde kullanılan öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin akademik başarıya, öğrenmenin kalıcılığına ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Yıldırım, Z. (2016). Yazma etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin matematik başarılarına ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Yıldız, N. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazma tutum ve tutukluğunun yazma başarısına etkisi. International Periodical fort he Languages Literature and History of Turkish or Turkic, 11(9), 979-992.
• Yurtbakan, E. (2022). Özel yetenekli ilkokul öğrencilerinin yazma eğilimleri, kaygıları ve tutumlarında Scratch programının etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 241-258.