Examining the Effect of Adolescents' Subjective Well-Being and Depression, Anxiety and Stress Levels at School on their Career Adaptability Abilities

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 168 - 186, 26.03.2025

Abdullah Ensar Uzun , Habib Hamurcu , Gülgün Uzun

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1461148

Öz

This study aimed to examine the effects of adolescents' subjective well-being levels at school and their anxiety - stress - depression levels on their career adaptability. For the research, 264 students who continued their education in Istanbul during the 2023 - 2024 academic year were reached. A personal information form was applied to the students participating in the research. Additionally, “Career Adaptability Scale”, “Short School Subjective Well-Being Scale” and “Depression, Stress, Anxiety Scale” were used. "Career adaptability" was determined as the dependent variable in the study. "Subjective well-being at school" and "depression, anxiety and stress" were determined as independent variables. As a result of the analyzes carried out within the scope of the study, a low-level positive relationship was detected between the data obtained from the "Short School Subjective Well-Being Scale for Adolescents" and the data obtained from the "Career Adaptability Scale". In addition, a low-level negative relationship was detected between the scores obtained from the "Short School Subjective Well-Being Scale for Adolescents" and the scores obtained from the "Depression Anxiety Stress Scale". Within the scope of the research, according to the standardized regression coefficient (β), the effect of "Subjective Well-Being in Short School for Adolescents", one of the independent variables, was found to be significant. However, the "Depression Anxiety Stress" effect was found to be insignificant. This model shows that as students' "Subjective Well-Being in Short School for Adolescents" scores increase, students' "Career Adaptability" will increase.

Anahtar Kelimeler

Adolescents, subjective well being at school, depression, anxiety, stress, career adaptability

Ergenlerin, Okulda Öznel İyi Oluş ve Depresyon Anksiyete Stres Düzeylerinin Kariyer Uyum Yetenekleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, ergenlerin okulda öznel iyi oluş düzeylerinin ve anksiyete – stres – depresyon düzeylerinin kariyer uyum yetenekleri üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma için 2023 – 2024 Eğitim Öğretim döneminde İstanbul ilinde öğrenimlerine devam eden 264 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilere “kişisel bilgi formu” uygulanmıştır. Ayrıca “Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği”, “Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeği” ve “Depresyon, Stres, Anksiyete Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada bağımlı değişken olarak “kariyer uyum yetenekleri” kavramı belirlenmiştir. Bağımsız değişken olarak ise “okulda öznel iyi oluş” ve “depresyon, anksiyete ve stres” kavramları belirlenmiştir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen analizler sonucunda “Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeğinden” elde edilen veriler ile “Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeğinden” elde edilen veriler arasında düşük düzeyde pozitif ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca “Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeğinden” elde edilen puanlar ile “Depresyon Anksiyete Stres Ölçeğinden” elde edilen puanlar arasında düşük düzeyde negatif ilişki tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında ayrıca standardize edilmiş regresyon katsayısına (β) göre, bağımsız değişkenlerden “Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş” etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Ancak “Depresyon Anksiyete Stres” etkisinin anlamsız olduğu görülmüştür. Bu model, öğrencilerin “Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş” puanları arttıkça öğrencilerin “Kariyer Uyum Yeteneklerinin” artacağını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ergenler, okulda öznel iyi oluş, depresyon, anksiyete, stres, kariyer uyum yetenekleri

Kaynakça

• Abdel-Khalek, A. M. (2009). Religiosity, subjective well-being, and depression in Saudi children and adolescents. Mental Health, Religion & Culture, 12(8), 803-815. https://doi.org/10.1080/13674670903006755
• Akbağ, M., ve Ümmet, D. (2018). Ana-babaya bağlanma ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların doyumunun aracı rolü. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 8(50), 59-85. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/40299/481359
• Akdoğan, A. (2013). Farklı depresyon anksiyete stres düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışlarının incelenmesi (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi. Konya.
• Akkermans, J., Paradniké, K., Van der Heijden, B. I., and De Vos, A. (2018). The best of both worlds: The role of career adaptability and career competencies in students’ well-being and performance. Frontiers in Psychology, 9, 1678. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01678
• Alakuş, A. (2023). Lise öğrencilerinin kariyer uyumu ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkide analitik düşünmenin aracı rolü (Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi. Bursa.
• Barlow, D. H. (2000). Unraveling the mysteries of anxiety and its disorders from the perspective of emotion theory. American psychologist, 55(11), 1247. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0003-066X.55.11.1247
• Bhatia, S. K. and Bhatia, S. C. (2007). Childhood and adolescent depression. American family physician, 75(1), 73-80. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2007/0101/p73.html
• Blackburn, I. M., Roxborough, H. M., Muir, W. J., Glabus, M. and Blackwood, D. H. R. (1990). Perceptual and physiological dysfunction in depression. Psychological Medicine, 20(1), 95-103. https://doi.org/10.1017/S003329170001326X
• Bölükbaşi, A. (2017). Lise öğrencilerinin kariyer uyumu ve yaşam doyumu ilişkisinde iyimserlik ve umudun aracı rolü (Yüksek Lisans Tezi) Çukurova Üniversitesi. Adana.
• Branje, S. (2018). Development of parent–adolescent relationships: Conflict interactions as a mechanism of change. Child Development Perspectives, 12(3), 171-176. https://doi.org/10.1111/cdep.12278
• Burns, R. A., Anstey, K. J. and Windsor, T. D. (2011). Subjective well-being mediates the effects of resilience and mastery on depression and anxiety in a large community sample of young and middle-aged adults. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 45(3), 240-248. https://doi.org/10.3109/00048674.2010.529604
• Büyükcebeci, A. ve Deniz, M. (2017). Ergenlerde sosyal dışlanma, yalnızlık ve okul öznel iyi oluş: empatik eğilimin aracılık rolü. International Online Journal of Educational Sciences, 9(3). 10.15345/iojes.2017.03.011
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cinel, M. O. ve Oğan, E. (2021). İş hayatında duygusal zekâ ve kariyer uyum yeteneği arasındaki ilişki. Alanya Akademik Bakış, 5(1), 369-391. https://doi.org/10.36614/aab.840345
• Coyle, L. D. and Vera, E. M. (2013). Uncontrollable stress, coping, and subjective well-being in urban adolescents. Journal of Youth Studies, 16(3), 391-403. https://doi.org/10.1080/13676261.2012.756975
• Creed, P. A., Fallon, T. and Hood, M. (2009). The relationship between career adaptability, person and situation variables, and career concerns in young adults. Journal of Vocational Behavior, 74(2), 219-229. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.12.004
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. SAGE Publications.
• Derdikman-Eiron, R., Indredavik, M. S., Bratberg, G. H., Taraldsen, G., Bakken, I. J. and Colton, M. (2011). Gender differences in subjective well-being, self-esteem and psychosocial functioning in adolescents with symptoms of anxiety and depression: Findings from the Nord-Trøndelag health study. Scandinavian Journal of Psychology52, 261–267. https://doi.org/10.1111/j.1467-9450.2010.00859.x
• Diener, E., Sapyta, J. J. and Suh, E. (1998). Subjective well-being is essential to well-being. Psychological inquiry, 9(1), 33-37. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0901_3
• Duffy, R. D. (2010). Sense of control and career adaptability among undergraduate students. Journal of Career Assessment, 18(4), 420-430. https://doi.org/10.1177/1069072710375554
• Duru, H. and Gültekin, F. (2020). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin kariyer stresleri, kariyer uyum yetenekleri ve mentorluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 28(1), 328-337. https://doi.org/10.24106/kefdergi.706492
• Ece, S. (2021). Covid 19 pandemi sürecindeki tam kapanma döneminde üniversite öğrencilerinin stres, depresyon ve kaygı düzeylerinin kariyer iyimserliğine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 257-270. https://dergipark.org.tr/en/pub/guebd/issue/67489/997190
• Eryılmaz, A. (2012). A model of subjective well-being for adolescents in high school. Journal of Happiness Studies, 13, 275-289. https://link.springer.com/article/10.1007/s10902-011-9263-9
• Eryılmaz, A. ve Kara, A. (2019). Öğretmenlerin öznel iyi oluşlarıyla kariyer uyumlulukları arasında amaçlar için mücadele etmenin aracı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(52), 1-21. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/44557/545656
• Eryılmaz, A. ve Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249. https://doi.org/10.18863/pgy.281802 Etikan, I., Musa, S. A. and Alkassim, R. S. (2016). Comparison of convenience sampling and purposive sampling. American Journal of Theoretical and Applied Statistics, 5(1), 1-4.
• Gillham, J., Adams-Deutsch, Z., Werner, J., Reivich, K., Coulter-Heindl, V., Linkins, M., ... and Seligman, M. E. (2011). Character strengths predict subjective well-being during adolescence. The Journal of Positive Psychology, 6(1), 31-44. https://doi.org/10.1080/17439760.2010.536773
• Gilman, R. and Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal Of Youth And Adolescence, 35, 293-301. https://link.springer.com/article/10.1007/s10964-006-9036-7
• Gollwitzer, P. M. and Sheeran, P. (2006). Implementation intentions and goal achievement: A meta‐analysis of effects and processes. Advances in experimental social psychology, 38, 69-119. https://doi.org/10.1016/S0065-2601(06)38002-1
• Hascher, T. (2008). Quantitative and qualitative research approaches to assess student well-being. International Journal of Educational Research, 47(2), 84-96. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2007.11.016
• Huebner, E. S. (1994). Preliminary development and validation of a multidimensional life satisfaction scale for children. Psychological Assessment, 6(2), 149. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1040-3590.6.2.149
• Huebner, E. S., Gilman, R. and Furlong, M. J. (2009). A conceptual model for research in positive psychology in children and youth. In Handbook Of Positive Psychology İn Schools. London: Routledge.
• Huntsinger, C. S. and Jose, P. E. (2009). Parental involvement in children's schooling: Different meanings in different cultures. Early Childhood Research Quarterly, 24(4), 398-410. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2009.07.006
• Johnston, C. S. (2018). A systematic review of the career adaptability literature and future outlook. Journal of Career Assessment, 26(1), 3-30. https://doi.org/10.1177/1069072716679921
• Kalaycıoğlu, E. (2018). Kariyer uyum yeteneğinin çalışanların iş performansına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi. Bartın.
• Kanbur, E. ve Şen, S. (2017). X ve y kuşağı çalışanlarının kariyer uyum yetenekleri ve kariyer tatmini açısından karşılaştırılması. Electronic Turkish Studies, 12(12). https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.11819
• Kanten, S. (2012). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(16), 191-205. https://dergipark.org.tr/en/pub/sbe/issue/23175/247533
• Karamustafalıoğlu, O. and Yumrukçal, H. (2011). Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 45(2), 65-74. https://jag.journalagent.com/sislietfaltip/pdfs/SETB-14622-REVIEW_ARTICLE-KARAMUSTAFALIOGLU.pdf
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kerlinger, F. N. and Lee, H. B. (1999). Foundations of behavioral research. Harcourt College Publishers.
• Koen, J., Klehe, U. C. and van Vianen, A. E. (2012). Training career adaptability to facilitate a successful school-to-work transition. Journal of Vocational Behavior, 81(3), 395-408. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2012.10.003
• Koen, J., Klehe, U. C. and Van Vianen, A. E. (2012). Training career adaptability to facilitate a successful school-to-work transition. Journal of Vocational Behavior, 81(3), 395-408. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2012.10.003
• Korkmaz, Y. (2014). Lise öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres ve internet bağımlılığı ilişkisinin bazı değişkenlere göre yordanması (Yüksek Lisans Tezi) Hasan Kalyoncu Üniversitesi. Gaziantep.
• Köse, T. (2015). Character education of adolescents: A case study of a research center. Egitim ve Bilim, 40(179). http://doi.org/10.15390/eb.2015.2648
• Kula Kartal, S. ve Mor Dirlik, E. (2016). Geçerlik kavramının tarihsel gelişimi ve güvenirlikte en çok tercih edilen yöntem: Cronbach Alfa Katsayısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1865-1879. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.4.5000201287
• Lew, B., Huen, J., Yu, P., Yuan, L., Wang, D. F., Ping, F., ... and Jia, C. X. (2019). Associations between depression, anxiety, stress, hopelessness, subjective well-being, coping styles and suicide in Chinese university students. Plos One, 14(7), e0217372. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0217372
• Liu, W., Tian, L., Scott Huebner, E., Zheng, X. and Li, Z. (2015). Preliminary development of the elementary school students’ subjective well-being in school scale. Social Indicators Research, 120, 917-937. https://link.springer.com/article/10.1007/s11205-014-0614-x
• Lopes, L. F. D., Coradini, J. F., Krüger, C., Lima, M. P. and Balconi, S. B. (2022). Career Adaptability and Anxiety Symptoms in Pandemic Times: An Analysis with Postgraduate Students. Administração: Ensino e Pesquisa, 23(2), 268-300. https://www.proquest.com/openview/a1f67cfd911f2e27de3fd83c062bbe3e/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2034243
• Lovibond, P. F. and Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research And Therapy, 33(3), 335-343. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075-U
• Lykken, D. and Tellegen, A. (1996). Happiness is a stochastic phenomenon. Psychological Science, 7(3), 186-189. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.1996.tb00355.x
• Maggiori, C., Johnston, C. S., Krings, F., Massoudi, K. and Rossier, J. (2013). The role of career adaptability and work conditions on general and professional well-being. Journal of Vocational Behavior, 83(3), 437-449. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2013.07.001
• Maggiori, C., Johnston, C. S., Krings, F., Massoudi, K. and Rossier, J. (2013). The role of career adaptability and work conditions on general and professional well-being. Journal of Vocational Behavior, 83(3), 437-449. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2013.07.001
• Marshall, M. N. (1996). Sampling for qualitative research. Family Practice, 13(6), 522-526.
• McKnight, C. G., Huebner, E. S. and Suldo, S. (2002). Relationships among stressful life events, temperament, problem behavior, and global life satisfaction in adolescents. Psychology in the Schools, 39(6), 677-687. https://doi.org/10.1002/pits.10062
• Mertens, D. M. (2014). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods (4th ed.). Sage.
• Muhcı, Ö. (2023). Genç yetişkinlerin algıladığı ebeveyn tutumları ve öznel iyi oluşları ile kariyer uyumluluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi. Bartın.
• Newman, I. and Benz, C. R. (1998). Qualitative-quantitative research methodology: Exploring the interactive continuum. SIU Press.
• Ouyang, M., Gui, D. and Zeng, P. (2021). Stressful life events and subjective well-being in vocational school female adolescents: the mediating role of depression and the moderating role of perceived social support. Frontiers in Psychology, 11, 603511. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.603511
• Öveç, Ü. (2007). Öz-duyarlılık ile öz-bilinç, depresyon anksiyete ve stres arasındaki ilişkilerin yapısal eşitlik modeliyle incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
• Özen, Ş. ve Mete, M. (2022). Sağlık çalışanlarında bilişsel esnekliğin kariyer uyum yeteneğine etkisinde mutluluğun düzenleyici etkisi. Eurasian Econometrics Statistics & Emprical Economics Journal. (22), https://doi.org/10.17740/eas.stat.2022-V22-04
• Özkaya, B. and Kılıç, Ö. U. (2023). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin kariyer kararlılığının yordayıcıları: Kariyer uyum yetenekleri, planlanmış rastlantı becerileri ve toplumsal cinsiyet rolleri. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 6(2), 66-85. https://doi.org/10.33433/kpdd.1189682
• Özler, D. E., Mercan, N. and Yeni, Z. (2016). Y Kuşağının Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kariyer Uyum Yetenekleri Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Iş, Güç: The Journal Of Industrial Relations & Human Resources, 18(4). 10.4026/2148-9874.2016.0335.X
• Pallant, J. (2020). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using IBM SPSS. London: Routledge.
• Paşa, M. (2007). Stresin bireysel performans üzerindeki etkileri ve bir uygulama (Doktora Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi. Bursa.
• Pesen, A. and Mayda, A. S. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sakarya Tıp Dergisi, 10(2), 240-252. https://doi.org/10.31832/smj.673120
• Polat, F. B. (2022). Kariyer stresinin ve kariyer kararlılığının psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 62-80. https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1112084
• Porfeli, E. J. and Savickas, M. L. (2012). Career Adapt-Abilities Scale-USA Form: Psychometric properties and relation to vocational identity. Journal of Vocational Behavior, 80(3), 748-753. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2012.01.009
• Reinherz, H. Z., Giaconia, R. M., Hauf, A. M. C., Wasserman, M. S. and Paradis, A. D. (2000). General and specific childhood risk factors for depression and drug disorders by early adulthood. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 39(2), 223-231. https://doi.org/10.1097/00004583-200002000-00023
• Sağar, M. E. (2022). Ergenlerde okulda öznel iyi oluşun yordayıcıları: Duygu düzenleme, başa çıkma ve bilişsel esneklik. Ege Eğitim Dergisi, 23(2), 133-149. https://dergipark.org.tr/en/pub/egeefd/article/1060883
• Savickas, M. L. (2005). The theory and practice of career construction. Career development and counseling: Putting Theory and Research to Work, 1, 42-70. http://ndl.ethernet.edu.et/bitstream/123456789/21834/1/96.Pdf#page=57
• Savickas, M. L. (2012). Life design: A paradigm for career intervention in the 21st century. Journal of counseling & development, 90(1), 13-19. https://doi.org/10.1111/j.1556-6676.2012.00002.x
• Savickas, M. L. (2013). Career construction theory and practice. Career Development And Counseling: Putting Theory And Research To Work, 2, 144-180.
• Savickas, M. L. and Porfeli, E. J. (2012). Career Adapt-Abilities Scale: Construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of vocational behavior, 80(3), 661-673. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2012.01.011
• Sheldon, K. M. and Elliot, A. J. (1999). Goal striving, need satisfaction, and longitudinal well-being: the self-concordance model. Journal of Personality and Social Psychology, 76(3), 482. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.76.3.482
• Shin, Y. J. and Lee, J. Y. (2019). Self‐Focused attention and career anxiety: The mediating role of Career adaptability. The Career Development Quarterly, 67(2), 110-125. https://doi.org/10.1002/cdq.12175
• Soyyiğit, S. ve Eren, E. (2022). Global supply and demand of medical goods in the fight against Covid-19: a network analysis. Asia-Pacific Journal of Regional Science, 6(3), 1221-1247. https://link.springer.com/article/10.1007/s41685-022-00253-8
• Söyleyici, A., Eryeşil, K. ve Söyleyici, G. T. (2023). Tükenmişlik sendromunun kariyer uyum yeteneği ile ilişkisi. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 6(5). https://akademikbirikimdergisi.com/index.php/uabd/article/view/189/231
• Steinmayr, R., Crede, J., McElvany, N. and Wirthwein, L. (2016). Subjective well-being, test anxiety, academic achievement: Testing for reciprocal effects. Frontiers in Psychology, 6, 146375.
• Steinmayr, R., Heyder, A., Naumburg, C., Michels, J. and Wirthwein, L. (2018). School-related and individual predictors of subjective well-being and academic achievement. Frontiers in Psychology, 9, 360884. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02631
• Steinmayr, R., Wirthwein, L., Modler, L. and Barry, M. M. (2019). Development of subjective well-being in adolescence. International Journal Of Environmental Research And Public Health, 16(19), 3690. https://doi.org/10.3390/ijerph16193690
• Strózik, D., Strózik, T. and Szwarc, K. (2016). The subjective well-being of school children. The first findings from the children’s worlds study in Poland. Child Indicators Research, 9, 39-50. https://link.springer.com/article/10.1007/s12187-015-9312-8
• Sugimura, K., Hihara, S., Hatano, K. and Crocetti, E. (2023). Adolescents’ Identity Development Predicts the Transition and the Adjustment to Tertiary Education or Work. Journal of Youth and Adolescence, 52(11), 2344-2356. https://link.springer.com/article/10.1007/s10964-023-01838-y
• Şanal-Güngör, B. (2020). Tek ebeveynle ve iki ebeveynle yaşayan ergenlerin öznel iyi oluşuna göre okulda öznel iyi oluş ve arkadaşa bağlanma düzeylerinin incelenmesi (Doktora Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi. İstanbul.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. and Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: Pearson.
• Taş, M. A. ve Alparslan, A. M. (2020). Kültürel değerler, psikolojik sermaye ve kariyer uyum yeteneği ilişkisine dair bir saha araştırması. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Özel Sayı), 417-440. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.769930
• Taş, M. A. ve Özmen, M. (2019). Meslek seçiminde aile desteği ve kariyer uyum yetenekleri ilişkisi: Olumlu gelecek beklentisinin aracılık rolü. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 736-761. https://doi.org/10.33692/avrasyad.630751
• Taş, M. A. and Özmen, M. (2019). Kişilik tipi ile kariyer ve akademik desteğin kariyer uyum yeteneklerine etkisi: Bir saha araştırması. OPUS International Journal of Society Researches, 14(20), 333-370. https://doi.org/10.26466/opus.586662
• Tian, L., Wang, D. and Huebner, E. S. (2015). Development and validation of the brief adolescents’ subjective well-being in school scale (BASWBSS). Social Indicators Research, 120, 615-634. https://link.springer.com/article/10.1007/s11205-014-0603-0
• Tomás, J. M., Gutiérrez, M., Pastor, A. M. and Sancho, P. (2020). Perceived social support, school adaptation and adolescents’ subjective well-being. Child Indicators Research, 13(5), 1597-1617. https://link.springer.com/article/10.1007/s12187-020-09717-9
• Verkuyten, M. and Thijs, J. (2002). School satisfaction of elementary school children: The role of performance, peer relations, ethnicity and gender. Social indicators research, 59, 203-228. https://link.springer.com/article/10.1023/A:1016279602893
• Wiklund, M., Malmgren-Olsson, E. B., Öhman, A., Bergström, E. and Fjellman-Wiklund, A. (2012). Subjective health complaints in older adolescents are related to perceived stress, anxiety and gender–a cross-sectional school study in Northern Sweden. BMC Public Health, 12, 1-13. https://link.springer.com/article/10.1186/1471-2458-12-993
• Yalçın, H. ve Özdemir, E. (2021). Anne-baba tutumlarının ergenlerdeki depresyon, anksiyete ve stres düzeylerine etkisi. Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, (7), 229-248. https://dergipark.org.tr/en/pub/karataysad/issue/65644/985744
• Yazıcıoğlu, Y. and Erdoğan, S. (2004). SPSS applied scientific research methods. Detay Publishing.
• Yılmaz, Ö., Boz, H. ve Arslan, A. (2017). Depresyon Anksiyete Stres Ölçeğinin (Dass 21) Türkçe kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalışması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 78-91. https://dergipark.org.tr/en/pub/fesa/issue/30912/323190
• Zhou, M. and Xu, Y. (2013). University students’ career choice and emotional well-being. Journal of Educational and Social Research, 3(7), 243-243.