The Effect of Internal Communication on Management Functions in Crises and Disasters and a Research

Yıl 2023, , 489 - 509, 01.07.2023

Orhan Bilgin , Metin Işık

https://doi.org/10.35341/afet.1178823

Öz

In this research, the effect of public employees’ perceptions of internal communication on managerial functions in crisis and disaster situations was examined. In this context, a quantitative research was carried out. The universe of the study consists of public employees in the province of Bitlis. Random sampling method was adopted as the sample. Data were collected from 448 people using the questionnaire technique. The obtained data were subjected to reliability, exploratory and confirmatory factor analyses, frequency, correlation and multiple regression analyses by the SPSS 25 program. As a result of the analysis, It has been observed that all sub-dimensions of internal communication have a significant effect on management's directing and control functions. On the other hand, it has been seen that only the dimension of the internal communication with the managers has a significant effect on the planning function of the management. According to the analysis results, it has been determined that internal communication in general a significant effect on all functions of management. This situation can be evaluated as the increase in the internal communication perception of the employees increases the applicability of the management functions in crisis and disaster situations.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Crisis, Internal Communication, Management Functions

Kriz ve Afetlerde Kurum İçi İletişimin Yönetsel Fonksiyonlar Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmada kriz ve afet durumlarında kamu çalışanlarının kurum içi iletişim algılarının yönetsel fonksiyonlar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu kapsamda nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ana kütlesini Bitlis Valiliğine bağlı kamu kurum çalışanları oluşturmaktadır. Örneklem olarak rassal örneklem yöntemi benimsenmiştir. Veri toplamak için anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmaya ana kütle içerisinden 448 personel katılım sağlamıştır. Elde edilen veriler SPSS 25 paket programı yardımıyla güvenilirlik, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile frekans, korelasyon ve çoklu regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Analizler sonucunda; kurum içi iletişimin tüm alt boyutlarının yönetimin yöneltme ve denetim fonksiyonları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu görülmüştür. Diğer taraftan, kurum içi iletişimin sadece yöneticiler ile iletişim boyutunun yönetimin planlama fonksiyonu üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu görülmüştür. Analiz sonuçlarına göre; genel olarak kurum içi iletişimin yönetimin bütün fonksiyonları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu durum çalışanların kurum içi iletişim algısının artmasının yönetim fonksiyonlarının kriz ve afet durumlarında uygulanabilirliğini artırdığı şeklinde değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Afet, Kurum İçi İletişim

Kaynakça

• AFAD, (2017). www.afad.gov.tr (Son Erişim: 23.09.2022)
• AFAD, (2022). https://www.afad.gov.tr/afet-yonetim-ve-karar-destek-sistemi-projesi-aydes21 (Son Erişim: 23.09.2022).
• Akat, Ö. (1994). Çokuluslu işletmeler ve faaliyet sebepleri. Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (1), 59-67.
• Akdağ, M., & Taşdemir, E. (2006). Krizden çıkmanın yolları: etkin bir kriz iletişimi. Selçuk İletişim, 4(2), 141-157.
• Andrioni, F., & Popp, L. E. (2012). Organizational communication in social care organizations from hunedoara county, Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 62, 590-594. Doi: 10.1016/j.sbspro.2012.09.099
• Bayram, N. (2009). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Blidaru, D. M. A., & Blidaru, G. R. A. (2015). Organizational communication forms and Causes for disruption of organizational communication and their improvement. Valahian Journal of Economic Studies, 6(1), 37
• Börühan, G., Ersoy, P., & Tek, Ö. (2012). Afet yönetiminde lojistik planlama ve kontrol listesi yönteminin önemi. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi 10-12Mayıs 2012, Konya.
• Bulsara, M., & Thakkar, H. (2015). Customer feedback-based product improvement: A case study. Productivity, 56(1), 107-115.
• Büyüköztürk Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, H., Aşana, Ö., & Aydın, E. (2006). Örgütsel davranış. Denizli: Arıkan Basım Yayım.
• Carriere, J., & Bourque, C. (2009). The effects of organizational communication on job satisfaction and organizational commitment in a land ambulance service and the mediating role of communication satisfaction. Career Development International, 14(1), 29-49.
• Carter, C. D. (1997). Doing quantative psychological research: from deseign to report. Psychology Press Ltd., UK.
• Coombs, W. T. (2010). Parameters for crisis communication. In W.T. Coombs & S.J. Holladay (Eds.), The handbook of crisis communication. (pp.17-53). John Wiley & Sons.
• Cömert Baechler, N. (2018). Afet risk ve zarar azaltmada iletişim stratejisinin rolü. In 2nd International Symposium on Natural Hazards and Disaster Management, Sakarya University Culture and Congress Center, Sakarya-Turkey 04-06 May 2018.
• Cureteanu, R. S., Rusu, S., & Isac, F. L. (2011). Organization’s management views regarding mass communication. Agricultural Management, 1 (2), 143-146.
• Çelik, B. (2022). Örgütsel iletişim ve örgütsel vatandaşlık ilişkisinde örgütsel uyumun rolü: banka çalışanları üzerinde bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çınarlı, İ. (2023). Afet döneminde iletişim nasıl olmalı, https://fikirturu.com/insan/afet-doneminde-iletisim-nasil-olmali/ (18.06.2023).
• Dinçer, Ö. (1992). Stratejik yönetim ve işletme politikası. İstanbul: Timaş Basım Ticaret ve Sanayii AŞ.
• Dinçer, Ö. (2007). Stratejik yönetim ve işletme politikası. 8. Baskı, İstanbul: Alfa Basım Yayın, Dağıtım.
• Drucker, P. F. (2007). Management: tasks, responsibilities, practices. New York: Truman Talley Books / E.P. Dutton.
• Dündar, P., & Özel, E. K. (2012). Kurum içi iletişimin kaliteye olan etkisi: yeni iletişim teknolojilerinin kurum içi iletişimin kalitesine olan etkisini incelemeye yönelik bir araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(6), 104-129.
• Erdoğan, H. H. (2010). Global mali krizin KOBİ'lerin finansal yapıları üzerine etkileri: İzmir ili tekstil sektöründe bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Ertürk, M. (1995). İşletmelerde yönetim ve organizasyon, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Eryılmaz, B. (2002). Kamu yönetimi, İstanbul: Erkam Matbaası.
• Euronews (2022). https://tr.euronews.com/2021/09/01/bm-iklim-krizinin-yol-act-g-afetler-son-50-y-lda-bes-kat-artt-2-milyon-kisi-oldu (Son Erişim: 18.06.2023).
• Fayol, H. (2012). Genel ve endüstriyel yönetim (Çeviren: MA Çalıkoğlu). Ankara: Adres Yayınları.
• Gençer, E. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yaklaşımları çerçevesinde din eğitimi biliminde kullanılan yöntem ve teknikler. Kalemname, 5(9), 182-219.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Gökçe, O. (2010). İletişim bilimine giriş (2.Baskı), Ankara: Turhan Yayıncılık.
• Gökçe, O., & Tetik, Ç. (2012). Teoride ve pratikte afet sonrası iyileştirme çalışmaları. AFAD yayınları
• Gujarati, D. 1999. Basic econometrics. New York: Mc Graw Hill Inc.
• Gürbüz, M. (2022). İşletme yönetimi. https://andirinbp.ksu.edu.tr/depo/belgeler/isy-1_1506050024524612.pdf (25.05.2022).
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Heldman, K. (2005). Project manager's spotlight on risk management. John Wiley ve Sons.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
• Işık, M. (2020). Değişen yönetici tipolojisi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kandlousi, N. S. A. E., Ali, A. J., & Abdollahi, A. (2010). Organizational citizenship behavior in concern of communication satisfaction: the role of the formal and informal communication. International Journal of Business and Management, 5(10), 51-61.
• Kıraç, E. (2012). Örgütsel iletişimin örgütsel bağlılık algılaması üzerindeki etkileri ve bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Denizli.
• Koç, B., & Duğan, Ö. (2020). Örgütsel iletişim doyumu ile örgütsel bağliliğin ilişkisine yönelik bir araştirma, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 108-127. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.42115
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Küçük, O. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Bursa: Ekin Yayıncılık.
• Memiş, L., & Babaoğlu, C. (2020). Acil durum ve afet yönetiminde süreç yaklaşımı ve teknoloji. Ömer Halisdemir Universitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 776-791.
• Miller, K. (2012). Organizational Communication (6 b.). Wadsworth Cengage Learning.
• Neval Genç, F. (2008). Kriz iletişimi: Marmara depremi örneği. Selçuk İletişim, 5(3), 161-175.
• Nişancı, Z. N. (2015). Geçmişten günümüze yönetim düşüncesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(25), 257-294.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Paşaoğlu, D. (2013). Yönetim ve Organizasyon. (Editörler, Celil Koparal ve İnan Özalp), İçinde: “Yönetim ve yöneticilik”, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Peaucelle, J. L., & Guthrie, C. (2012). The private life of Henri Fayol and his motivation to build a management science. Journal of Management History, 18(4), 469-487.
• Ray, T (1999). Strategies communication in crisis management lessons from the airline industry, Quorum Boks, Westport.
• Rizescu A. (2003). Theoretical and methodological aspects of organizational communication, Bucharest.
• Sarıbekir, G. (2013). The Turkish catastrophe insurance pool claims modeling 2000-2008 data. Middle East Technical University.
• Sarp, N. (1999). Sağlık hizmetlerinde afet yönetimi. Deprem Araştırma Enstitüsü Bülteni, 81(26), 14-15.
• Şahin, N. (2009). Afet yönetimi ve acil yardım planları. TMMOB İzmir Kent Sempozyumu.
• Şimşek, M., & Çelik, A., (2018). Yönetim ve organizasyon, 20. Baskı, Konya: Eğitim Kitabevi.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tecim, V. (2009). Coğrafi bilgi sistemleri teknolojisinin afet yönetiminde kullanımı. İzmir Afet Sempozyumu: İzmir'de Afet Riskini Azaltma Eylem Planı Çalışmaları, 7-8.
• Tekin, P. (2015). Kurum içi iletişimin kurum kültürüne etkisi: bir kamu kurumu uygulaması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tınaz, P. (2013). Çalışma yaşamında örnek olaylar. 3. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Titiz, İ. (2003). Kriz dönemi yönetsel kararların kriz sonrası işletme stratejileri üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2).
• Tortop, N. (1990). Yönetim biliminin temel ilkeleri. Akara: Türkiye Ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
• Tortop, N., İsbir, E., Aykaç, B., Ayman, H. & Özer, A. (2012). Yönetim Bilimi, 9. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Tosun, K. (1987). İşletme Yönetimi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Törenci, H. E. (2015). Afet Yönetimi ve Bursa’da Sağlık Sektöründe Afet Yönetimi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Truptimayee, R. (2022). What is Communication?, https://www.economicsdiscussion.net/management/communication/what-is-communication/32117 (Son Erişim: 14.04.2022).
• Turan, K., & Memiş, M. Ü. (2007). İç denetimin yönetim fonksiyonlarının yerine getirilmesindeki rolü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (35), 1-14.
• Tutar, H. (2007). Kriz ve stres yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tüz, M. (2004). Kriz yönetimi: işletmelerde uygulama için temel adımlar (3. baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Uğur, A. & Işık, M. (2020). Türkiye’nin afetlere hazirlik politikalarinin toplum algisi üzerinden karşilaştirmali analizi: Van-Bitlis illeri örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 6(1), 98-118. Doi: 10.21324/dacd.542528
• Üstün, F., Ballı, A. İ. K., & Ballı, E. (2020). Küçük ve orta büyüklükteki otel işletmelerinde yönetim fonksiyonlarının uygulanması. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 150-170.
• Vercic, A. Vercic, D. & Sriramesh, K. (2012). Internal communication: definition, parameters and the future, Public Relations Review. 38 (2): 223–230. Doi:10.1016/j.pubrev.2011.12.019
• Yaman, F. (2020). Stratejik insan kaynakları yönetimi penceresinden afet ve acil durum yönetiminde iletişim. Academic Perspective Procedia, 3(2), 920-927.