Risk Değerlendirme Matris Yöntemi Kullanarak Okullarda Deprem Kaynaklı Yapısal Olmayan Risklerin Olası Etkilerinin Belirlenmesi
Öz
Ülkemizde okulların inşasında yapısal elemanlar ile ilgili yönetmelik,
denetim ve kontroller yeterliliğe sahipken yapısal olmayan elemanlar ile ilgili
yönetmelik, bilgi, uygulamalar vb yeterli değildir. Bu durum okullarda yapısal
olmayan elemanların gelişigüzel alınmasına, olası bir afet etkisi düşünülmeden
rastgele yerleştirilmeleri gibi daha birçok olumsuzluğa neden olmaktadır.
Sonuçta okullarda yapısal olmayan elemanlardan kaynaklı risklere ve tehlikelere
davetiye çıkarılmaktadır. Henüz okulların proje aşamasında yapısal elemanlarla
birlikte yapısal olmayan elemanların değerlendirilmesi sonradan oluşabilecek
riskleri ve dolayısıyla tehlikeleri ortadan kaldıracaktır. Bu çalışmada,
okulların yapısal olmayan riskleri ve olası etkileri L Matris Yöntemi kullanılarak
matematiksel ifadelere dönüştürülmüş ve her bir okulun risk puanı
hesaplanmıştır. Son olarak üç okulun risk puanları birbirleriyle
karşılaştırılarak risk seviyeleri belirlenmiştir. Çalışmanın amacı, örneklem
olarak seçilen okullarda yerinde tespitler yaparak yapısal olmayan risklerin
azaltılması ve risklerin ortadan kaldırılması için getirilen önerileri ilgili
kurumlar ile paylaşmaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynaşlı Deprem Risk Okullarda Yapısal Olmayan Elemanlar L Tipi Matris
Destekleyen Kurum
Kaynaşlı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
Teşekkür
Kaynaşlı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve araştırma yapılan okul müdürlerine desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Acil Destek Vakfı arşivi, 1999.
- AHEB, (2004). Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi (AHEB), İstanbul, Türkiye.
- Bayraktar, H. (2015). “Yapısal Olmayan Elemanların Afet Riskleri Açısından İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi, Ulusal Mühendislik Araştırmaları Sempozyumu (UMAS’15), Düzce, Türkiye.
- Çeliktaş, B. ve Ünlü, N. (2018). “Risk Değerlendirme Karar Matrisi Yöntemi Kullanarak Örnek Bir Risk Değerlendirme Raporunun Oluşturulması”, Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7527, Number: 65, Spring I 2018, p. 483-504.
- Durukal, E., Erdik, M., Sungay, B., Türkmen, Z., Harmandar, E. (2008). “Yapısal Olmayan Deprem Risklerinin Azaltılması”. Afet Zararlarının Azaltılması Temel İlkeleri. (Editörler: Mikdat Kadıoğlu ve Emin Özdamar), T.C. İçişleri Bakanlığı, JICA Türkiye Ofisi, Yayın no:2, Ankara, Türkiye.
- İpek, C. Kuzucuoğlu, H. A. ve Kıstır, R. M. (2015). “Yapısal Olmayan Sistemlerin Deprem Etkileri Açısından Değerlendirilmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Uluslar arası Burdur Deprem ve Çevre Sempozyumu, Burdur, Türkiye.
- Kaynaşlı Kriz Yönetim Merkezi arşivi (1999-2001 arası kayıtlı bilgiler)
- Koltan, A. vd. (2010). “Risk Değerlendirmede Kullanılan L Tipi Karar Matrisi Yönteminin İşçi Sağlığı Uygunluğunun Değerlendirilmesi”, Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 38-43.
- Özkılıç, Ö. (2005). İş Sağlığı ve Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, s. 113-114, Ankara.
- Özmen, B. (2000). Düzce-Bolu Bölgesi’nin Jeolojisi, Diri Fayları ve Hasar Yapan Depremleri s: 1-14, 12 Kasım 1999 Düzce Depremi Raporu (Editör: Bülent Özmen ve Günruh Bağcı), Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, Ankara, Türkiye. Soykan, O. (2018). Risk assessment in industrial fishing vessels by L type matrix method and its usability. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 35(2), 207-217. DOI:10.12714/egejfas.2018.35.2.15
- Tantoğlu, G. (2016). “Balıkçı gemilerinde yapılan çalışmaların iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi”. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü İş sağlığı ve güvenliği uzmanlık tezi, Ankara.
- T.C. Başbakanlık AFAD, Açıklamalı Afet Terimleri Sözlüğü, (2014).
- Ulusoy, R. (2000). 1999’da 2. Deprem Notları ve 2. Deprem Dersleri, Hacettepe Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye.
- URL 1, Kaynaşlı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü sayfasından ulaşılabilir. http://kaynasliilkokulu.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/81/07/735220/icerikler/tarih_2668048.html (Son erişim tarihi: 05.06.2019)
- URL 2, “MIL-STD-882D, 2000) Department of Defense Standard Practice For System Safety. https://www.system-safety.org/Documents/MIL-STD-882D.pdf (Son erişim tarihi: 14.06.2019)
- URL3, “MIL-STD-882E, 2012) Department of Defense Standard Practice For System Safety. https://www.system-safety.org/Documents/MIL-STD-882E.pdf (Son erişim tarihi: 14.06.2019)
Determination of The Possible Effects of Non-Structural Risks Originating From Earthquake in Schools By Using Risk Assessment Matrix Method
Öz
Regulations, audits and controls related to structural systems in our
country are adequate for the construction of schools, while regulations,
information, practices etc. related to non-structural systems are not
sufficient. This situation causes many other problems such as the randomization
of non-structural elements in schools and the random placement of them without
considering a possible disaster effect. As a result, in schools, risks and
dangers arising from non-structural elements are invited. The evaluation of
non-structural systems as well as structural systems at the project stage of
the schools will eliminate the risks and consequently the dangers. In this
study, non-structural risks and possible effects of schools were converted into
mathematical expressions using the L Matrix Method and the risk score of each
school was calculated. Finally, the risk scores of three schools were compared
and risk levels were determined. The aim of the study is to share the proposals
with the relevant institutions in order to reduce the non-structural risks and
eliminate the risks by making on-site determinations in the schools selected as
samples.
Anahtar Kelimeler
Kaynaşlı Earthquake Risk Non-Structural Elements in Schools L Type Matrix
Kaynakça
- Acil Destek Vakfı arşivi, 1999.
- AHEB, (2004). Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi (AHEB), İstanbul, Türkiye.
- Bayraktar, H. (2015). “Yapısal Olmayan Elemanların Afet Riskleri Açısından İncelenmesi”. Düzce Üniversitesi, Ulusal Mühendislik Araştırmaları Sempozyumu (UMAS’15), Düzce, Türkiye.
- Çeliktaş, B. ve Ünlü, N. (2018). “Risk Değerlendirme Karar Matrisi Yöntemi Kullanarak Örnek Bir Risk Değerlendirme Raporunun Oluşturulması”, Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7527, Number: 65, Spring I 2018, p. 483-504.
- Durukal, E., Erdik, M., Sungay, B., Türkmen, Z., Harmandar, E. (2008). “Yapısal Olmayan Deprem Risklerinin Azaltılması”. Afet Zararlarının Azaltılması Temel İlkeleri. (Editörler: Mikdat Kadıoğlu ve Emin Özdamar), T.C. İçişleri Bakanlığı, JICA Türkiye Ofisi, Yayın no:2, Ankara, Türkiye.
- İpek, C. Kuzucuoğlu, H. A. ve Kıstır, R. M. (2015). “Yapısal Olmayan Sistemlerin Deprem Etkileri Açısından Değerlendirilmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Uluslar arası Burdur Deprem ve Çevre Sempozyumu, Burdur, Türkiye.
- Kaynaşlı Kriz Yönetim Merkezi arşivi (1999-2001 arası kayıtlı bilgiler)
- Koltan, A. vd. (2010). “Risk Değerlendirmede Kullanılan L Tipi Karar Matrisi Yönteminin İşçi Sağlığı Uygunluğunun Değerlendirilmesi”, Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 38-43.
- Özkılıç, Ö. (2005). İş Sağlığı ve Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, s. 113-114, Ankara.
- Özmen, B. (2000). Düzce-Bolu Bölgesi’nin Jeolojisi, Diri Fayları ve Hasar Yapan Depremleri s: 1-14, 12 Kasım 1999 Düzce Depremi Raporu (Editör: Bülent Özmen ve Günruh Bağcı), Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, Ankara, Türkiye. Soykan, O. (2018). Risk assessment in industrial fishing vessels by L type matrix method and its usability. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 35(2), 207-217. DOI:10.12714/egejfas.2018.35.2.15
- Tantoğlu, G. (2016). “Balıkçı gemilerinde yapılan çalışmaların iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi”. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü İş sağlığı ve güvenliği uzmanlık tezi, Ankara.
- T.C. Başbakanlık AFAD, Açıklamalı Afet Terimleri Sözlüğü, (2014).
- Ulusoy, R. (2000). 1999’da 2. Deprem Notları ve 2. Deprem Dersleri, Hacettepe Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye.
- URL 1, Kaynaşlı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü sayfasından ulaşılabilir. http://kaynasliilkokulu.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/81/07/735220/icerikler/tarih_2668048.html (Son erişim tarihi: 05.06.2019)
- URL 2, “MIL-STD-882D, 2000) Department of Defense Standard Practice For System Safety. https://www.system-safety.org/Documents/MIL-STD-882D.pdf (Son erişim tarihi: 14.06.2019)
- URL3, “MIL-STD-882E, 2012) Department of Defense Standard Practice For System Safety. https://www.system-safety.org/Documents/MIL-STD-882E.pdf (Son erişim tarihi: 14.06.2019)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Kasım 2019 |
| Kabul Tarihi | 23 Ekim 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 2 Sayı: 2 |
