Hava Yolu Yönetici Asistanı Davranış Profili Belirleme Araştırması

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 2, 411 - 441, 30.12.2020

Zülal Günal

Öz

Hızla büyüyen küresel hava yolu sektöründe, mesleki yetkin ve yeterliliği bulunan yönetici asistanlarının çalıştırılması büyük önem arz etmektedir. Çağımızda, hava yolu sektöründe, klasik sekreterlik hizmeti yetersiz kalmakta; profesyonel davranışlar sergileyen ve stratejik düşünme kabiliyeti bulunan yönetici asistanlarının önemi hızla her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmada, hava yolu yöneticilerinin ihtiyacı olan asistanların mesleki davranış yeterlilik ve yetkinliklerinin sektör ihtiyacına göre belirlenmesi için akademik literatür araştırması yapılması ve öneri geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma evrenini İstanbul’da bulunan hava yolu sektör liderleri, profesyonel asistanlar ve asistanlık eğitimini almış olan üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmış ve nitel araştırma tekniği ile desenleme yapılmıştır. Veri toplama, yarı yapılandırılmış görüşmeler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, sektör beklentilerine paralel hava yolu yönetici asistanı mesleki yetkinlik ve yeterliliklerinin davranış boyutu kavramsal olarak ortaya konulmuştur. Sonuçta, akademik eğitimlere katkı sağlayacak ve havacılık otoritelerinin onayına sunulacak bir asistan davranış profili belirlenmiştir. Böylece, sektöre ve akademisyenlere hitap edecek şekilde, belirlenen profile uygun eğitim, kariyer, seçme ve yerleştirme yapılması için belirlenen standartlara göre öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Havayolu, Asistan, Davranış

Teşekkür

Makale konusunda, yarı yapılandırılmış mülakata katılan, değerli fikirlerini paylaşan tüm öğrencilere, üst düzey yönetici asistanlarına, hava yolu yöneticilerine ve derginin hakem heyetine, editöre çok teşekkür ederim.

Kaynakça

• Addington, J.E. ve Çetinkaya, B. (2009). %100 Düşünce Gücü. İstanbul: Akaşa Yayın Dağıtım.
• Aytürk, N. (2008). Protokol Bilgisi Sosyal Hayatta ve İş Ortamında Protokol ve Davranış Kuralları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Başdemir, M. (2020). Tüm Havacılar İçin Ekip Kaynak Yönetimi (EKY). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Başol, S. (2012). Hava Yolu Yönetimi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Başpınar, N.Ö. (1999). Sekreterlik Davranışları. Eskişehir: A.Ü. Yayınları.
• Başpınar, N.Ö. (2003). Büro Yönetimi ve Sekreterlikte Örnek Olay Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Başpınar, N. Ö. (2007). Sekreterler İçin Telefon El Kitabı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bossidy, L., Charan, R. ve Özata, N. (2008). Execution İş Yaptırabilme Disiplini. İstanbul: Kapital Yayıncılık.
• Bozdağ, M. (2008). Ruhsal Zeka. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Brockman, J. Ve Elhüseyni, N. Gelecek 50 Yıl 21. Yüzyılın İlk Yarısında Hayat ve Bilim. İstanbul: Mas Matbacılık.
• Can, H. (1991). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Adım yayıncılık Limited Şirketi.
• Cıaldını, B.Robert & Fletcer, Y. (2015). İknanın Psikolojisi. İstanbul: Express Basımevi.
• Cohen, C. & Çatak, M. (1994). Profesyonel Sekreterin El kitabı. İstanbul: Rota Yayınları.
• Çakıcı, M. (2016). Havada Kalan Sorular. Ankara: Efil Yayınevi.
• Davenport, T. & Çavdar, M. (2014). Big Data Work. İstanbul: Bzd Yayın ve İletişim Hizmetleri.
• Demirci, A.E. (2016). Hava Yolu Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basım evi.
• Dixit, A.K. ve Nalebuff, B.J. (2005). Stratejik Düşünme İş, Politika ve Günlük Yaşamın Rekabetçi Yanı. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Sena Ofset Ltd. Şti.
• Engin, S. (2007). İdare Etmek mi? Yönetmek mi? İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Eren, E. (1993). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Basım Yayım ve Dağıtım A.Ş.
• Gerede, E. (2015). Hava Yolu Taşımacılığı ve Ekonomik Düzenlemeler. Teori ve Türkiye Uygulaması. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü.
• Göral, G. (1997). Bilimsel Sekreterlik. Der Yayınları.
• Göral, G. (2005). Yönetimde Armoni. Dharma Yayınları.
• Hoban, Y. (1982). English For The Secretary. McGraw Hill.
• İleri, C. (1994). Yönetici Sekreterliği. Eskişehir: A.Ü. Yayınları.
• İnan, M. ve Goleman, D. (2013). HBR’S Must Reads, İnsan Yönetimi. İstanbul: Tor Ofset & Harvard Business Review Press.
• John.D., Anderson, Jr. Ve Yükselen, A. (2016). Uçuşa Başlangıç, Introduction to Flight. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karabulut, A.T. (2009). Girişimcilik ve Sürdürülebilirliği. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Karabulut, M. Ve Karabulut, A. T. (2011). Küresel Yönetim ve Pazarlama. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Kearns, S.K. ve Düzgün, M. (2019). Uluslararası Havacılığın Temelleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Markham, U. ve Yılmaz, D. (2001). İçten Dışa Değişim Teknikleri. İstanbul: Meta Basım Yayın.
• McDermott, I., Jago, W. Ve Tunalı, H. (2005). İçsel Koçluk. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Paul, P., Elder, L., Aslan, A.E. ve Sart, G. (2013). Kritik Düşünce Yaşamınızın ve Öğrenmenizin Sorumluluğunu Üstlenmek İçin Araçlar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Pryse, B.Elizabeth. (1983). The Perfect Secretary, Collins Educational.
• Sember, T.J., Sember, B.M. ve Güngör, A. (2009). Yönetimde Temel Davranışlar. İstanbul: Kilim Matbası.
• Taşkın, E. (1997). İşletme Yönetiminde Eğitim ve Geliştirme. İstanbul: Kazancı Kitap.
• Tengilimoğlu, A. ve Erkal, P.C. (2008). Yönetici Asistanlığı. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Terzioğlu, M. (2010). Ekip Kaynak Yönetimi EKY. İstanbul: Cinus Yayınları.
• Yolcuoğlu, İ.G. (2001). İnsan Hizmetleri Organizasyonlarında Toplam Kalite Yönetimi Açısından Ankara’da Shçek Genel Müdürlüğü ve Bağlı Kuruluşlarında Bir Araştırma. İstanbul: Golden Print.
• Çopur, G.Y. (2015). Bilişsel çarpıtmaların obsesif kompulsif belirtiler ve obsesif inançlarla ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Günal Z. (2019). Profesyonel havayolu yönetici asistanlığı ders notları. THY Havacılık Akademisi, İstanbul.
• Gündoğdu, R. (2009). Çatışma ve stres yönetimi ders notları. 09-20 Şubat 2009 Tarihleri Arasında Hizmet içi Eğitim Dairesi Başkanlığınca Planlanan Merkezi ve Mahalli Görevde Yükselme Eğitimi, Ankara.
• Atalay, D., Günal, Z. ve Kuşseven, D. (2016). A proposal for the development of communication skills in aviation training. YILDIZ Journal of Educational Research, 1 (1), 77-99.
• Erol, S. ve Erdoğan, S. (2007). Sağlık davranışlarını değiştirmek ve geliştirmek için Transteoretik Modelin kullanımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 10, 86-93.
• Günal, Z. (2015). Geleceğin Türkiye’si kurum ve yönetiminde yönetici asistanlarının önemi. The Journal of International Management Research, 1(1), 75-88.
• Koç, H. ve Arslantürk Y. ve Arslan S. (2008). Yüksek öğretimde öğrenci tatmin düzeyleri ile başarı ortalamaları arasındaki ilişki: hazırlık sınıfı öğrencileri üzerinde bir uygulama, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakülteleri Dergisi, 1-59.
• Koç, H. ve Kızanıklı, M.M. (2017). İş-aile ve aile-iş yaşamı çatışması ile iş gören performansı arasındaki ilişki: otel işletmelerinde bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi DEAS, 1-119.
• Bilgi Paylaşma Davranışının Planlı Davranış Teorisi ve Sosyal Değişim Teorisi Bağlamında İncelenmesi: Dermatologlar Üzerine Ampirik Bir Araştırma (2020). [URL: https://pdfs.semanticscholar.org/39a9/ffb8a096fd8b51c3bb32ab9305891a9052c8.pdf] (Erişim 5 Mart 2020).
• Dergi Park (2020). Sosyal Medya ve Modanın Dijitalleşmesi Arasındaki İlişkiyi Tanımlamaya Yönelik Bir Durum Çalışması: Y Kuşağı Örneği. [URL: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/501629] (Erişim 5 Mart 2020).
• DKBY Modeli nedir? (2020). [URL:https://nenedir.com.tr/stresle-nasil-bas-edilir/] (Erişim 1 Mart 2020).
• Liderlik Okulu (2020). Yönetici asistanlığı ders notları. [URL: https://www.liderlikokulu.com.tr/yonetici-asistanligi-egitimi-ders-notlari-pdf/] (Erişim 4 Mart 2020).
• In Slide Share (2020). Stres Yönetiminde ‘DKBY Modeli’. Tanju Ayşe Oflaz. [URL: https://www.slideshare.net/TanjuAyseOflaz/stres-ynetiminde-dkby-modeli] (Erişim 10 Mart 2020). MEB Akademi (2020). Yönetici asistanlığı size göre mi? [URL: https://www.mebakademi.com/hakkimizda/egitim-gunlugu/213-yonetici-asistanligi-size-gore-mi.html] (Erişim 1 Mart 2020).
• SHY OPS Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Uçuş Operasyonlarına Yönelik Esaslar. (2020). [URL: http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/talimatlar/2017/OPS/SHT_OPS.pdf] (Erişim 4 Mart 2020).
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2020). Eğitim Kuruluşları. [URL: http://web.shgm.gov.tr/tr/havacilik-isletmeleri/2067-yetkili-havacilik-egitim-kuruluslari] (Erişim 1 Mart 2020).
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2020). Yönetmelikler. [URL: http://web.shgm.gov.tr/tr/s/3987-yonetmelikler-22] (Erişim 1 Mart 2020).
• Türkiye ile ICAO Arasında Sivil Havacılık Eğitim İş Birliği (2020). [URL: http://web.shgm.gov.tr/tr/manset-haber/4905-ecac64dg] (Erişim 3 Mart 2020).
• Üst düzey yönetici asistanlığı (2020). [URL: http://www.etonet.org.tr/uploads/UstDuzeyYoneticiAsistanligi.pdf] (Erişim 1 Mart 2020).