PROCESSING PERSONAL DATA IN MOBILE APPLICATIONS AND LEGALLY MATTERS TO BE CONSIDERED

Yıl 2022, , 399 - 425, 31.01.2022

Yasin Aydoğdu

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1065420

Cited By: 1

Öz

As a result of technological developments, mobile devices such as tablets, phones and watches that people can easily carry with them have come close to desktop computers in terms of processor speed and capacity. In addition to the ease of use of mobile devices, the interest in this field has increased as a result of the widespread use of internet access, and as a result, specially designed and coded software has been created for these devices. These software, called 'mobile applications', offer products and services for many areas of life such as banking transactions, news, music, games and design to make the life of users easier. In addition to the ease of transportation and access, mobile applications can offer the service received from computers and websites using less data.In this respect, it has become a necessity rather than luxury for today's people.
The vast majority of mobile applications disposition on the data of their users. These data that make users identified or identifiable are essentially personal data. Protection of personal data is a fundamental human right guaranteed by constitutions and international conventions within the scope of the right to privacy. In the study, firstly, the operating logic of mobile applications and dispositioningon data will be discussed; then, the issue of protecting personal data against mobile applications and their operator, which are now indispensable for humans, will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Personal Data, Mobile Application, Smart Device, Data Processing, Data Mining

MOBİL UYGULAMALARDA KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ VE YASAL OLARAK DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Öz

Teknolojik gelişmeler sonucu tablet, telefon, saat gibi insanların rahatlıkla yanında bulundurabileceği mobil cihazlar işlemci hızı ve kapasite bakımından masaüstü bilgisayarlara oldukça yaklaşmışlardır. Mobil cihazların kullanım kolaylığının yanı sıra internete erişimin yaygınlaşması sonucu bu alana ilgi artmış ve bunun sonucunda bu cihazlar için özel olarak tasarlanmış ve kodlanmış yazılımlar oluşturulmuştur. ‘Mobil uygulama’ olarak adlandırılan bu yazılımlar kullanıcıların hayatını kolaylaştırmak için yapılan banka işlemlerinden haberlere, müzik, oyun ve tasarım gibi hayatın birçok alanına yönelik ürün ve hizmetler sunmaktadır. Taşıma ve erişme kolaylığının yanı sıra mobil uygulamalar bilgisayar ve internet sitelerinden alınan hizmeti daha az veri kullanarak sunabilmektedir. Bu bakımdan günümüz insanları için lüksten ziyade ihtiyaç konumuna gelmiştir.
Mobil uygulamaların büyük çoğunluğu kullanıcılarının verileri üzerinde tasarrufta bulunmaktadır. Kullanıcıları belirli yahut belirlenebilir kılan bu veriler esasında kişisel verilerdir. Kişisel verilerin korunması, özel hayatın gizliliği hakkı kapsamında anayasalar ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış temel bir insan hakkıdır. Çalışmada öncelikle mobil uygulamaların çalışma mantığı ve veriler üzerindeki tasarruf durumları ele alınacak; ardından insanlar için artık vazgeçilmez bir konumda olan mobil uygulamalar ve bu uygulamaları işleten kişilere karşı kişisel verilerin korunması hususu ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kişisel Veri, Mobil Uygulama, Akıllı Cihaz, Veri İşleme, Veri Madenciliği

Kaynakça

• Aktan E, “Büyük Veri: Uygulama Alanları, Analitiği ve Güvenlik Boyutu”, 2018, 1(1), Bilgi Yönetimi Dergisi, s. 1-22.
• Altunışık R, “Büyük Veri: Fırsatlar Kaynağı mı Yoksa Yeni Sorunlar Yumağı mı?”, 2015, 1(1), Yıldız Social Science Review, s. 45-76.
• Aparavi, Big Data Growth Statistics to Blow Your Mind (or, What is a Yottabyte Anyway?), Nisan 2017, <https://www.aparavi.com/data-growth-statistics-blow-your-mind/> Erişim Tarihi 22 Nisan 2021.
• Article 29 Working Party, “Statement on Statement of the WP 29 on the Impact of the Development of Big Data on the Protection of Individuals with Regard to the Processing of Their Personal Data in the EU”, WP 221, Bildiri, 16 Eylül 2014, <https://www.pdpjournals.com/docs/88352.pdf> Erişim Tarihi 23 Nisan 2021.
• Aşıkoğlu Ş İ, Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması ve Büyük Veri, Oniki Levha Yayınları, 2018.
• Aşıkoğlu Ş İ, “Veri Sorumlularının Aydınlatma Yükümlülüğü -Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda”, 2019, 1(2), Kişisel Verileri Koruma Dergisi, s. 41-65.
• Atalay M ve Çelik E, “Büyük Veri Uygulamasında Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Uygulamaları”, 2017, 9(22), Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 155-172.
• Benoliel U ve Becher S I, “The Duty to Read the Unreadable”, 2019, (60), Boston College Law Review, s. 2255-2296.
• Bilgili M İ, “Adaptif Bağlam Bilinçli Mobil Uygulama Geliştirme”, Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2014.
• Buildfire, Mobile App Download and Usage Statistics (2021), Şubat 2012, <https://buildfire.com/app-statistics/#> Erişim Tarihi 20 Nisan 2021.
• Büyükgöze S, “Mobil Uygulama Marketlerinin Güvenlik Modeli İncelemeleri”, 2019, 12(1), Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Dergisi, s. 9-18.
• Bygrave L A, “Data Protection Pursuant to Right to Privacy in Human Rights Treaties”, 1998, 6(3), International Journal of Law and Information Technology, s. 247-284, <https://academic.oup.com/ijlit/article/6/3/247/655366> Erişim Tarihi 26 Nisan 2021.
• Colonna L, “Mo’ Data, Mo’ Problems? Personal Data Mining and the Challenge to the Data Minimization Principle”, 2013, 18, Big Data And Privacy Making Ends Meet, Standford Law School, The Center for Internet And Society, <https://fpf.org/wp-content/uploads/2021/05/Big-Data-and-Privacy-Paper-Collection.pdf> Erişim Tarihi 18 Nisan 2021, s. 19-22.
• Çekin M S, Avrupa Birliği Hukukuyla Mukayeseli Olarak 6698 Sayılı Kanun Çerçevesinde Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, 2. Baskı, Oniki Levha Yayınları, 2019.
• Gahi Y, Guennoun M ve Mouftah H T, “Big Data Analytics: Security and privacy challenges”, IEEE Symposium on Computers and Communication (ISCC), Messina, Italy, 2016, s. 952-957.
• Hildebrandt M, “The Dawn of a Critical Transparency Right for the Profiling Era”, Digital Enlightenment Yearbook, IOS Press, 2012, <https://core.ac.uk/reader/16178580> Erişim Tarihi 8 Mayıs 2021, s. 41-56.
• Kara Kılıçarslan S “Yapay Zekanın Hukuki Statüsü ve Hukuki Kişiliği Üzerine Tartışmalar”, 2019, 4(2), Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 363-389.
• Ketizmen M ve Kart A, “Kişisel Veri ve Rekabet Hukuku Kapsamında -Big Data-“, 2019, 1(1), Kişisel Verileri Koruma Dergisi, s. 64-76.
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu: Açık Rıza, KVKK Yayını, 2018a, <https://kvkk.gov.tr/yayinlar/A%C3%87IK%20RIZA.pdf> Erişim Tarihi 13 Nisan 2021.
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu: Kişisel Veri Güvenliği Rehberi (Teknik ve İdari Tedbirler), KVKK Yayını, 2018b, <https://www.kvkk.gov.tr/yayinlar/veri_guvenligi_rehberi.pdf> Erişim Tarihi 21 Kasım 2021.
• Kuner C, European Data Protection Law, Corporate Compliance and Regulation, 2. Edition, Oxford University Press, 2007.
• Küzeci E, “İstatistikî Birimler ve Bilgilerin Geleceğini Belirleme Hakkı”, 2014, 32, İnsan Hakları Yıllığı, s. 53-75.
• Küzeci E, Kişisel Verilerin Korunması, 4. Baskı, Oniki Levha Yayınları, 2020.
• McGartney M, “If you don’t pay for it you are the product”, 2018, 362, BMJ, <https://www.bmj.com/content/362/bmj.k3249> Erişim Tarihi 20 Kasım 2021
• Murathan T ve Devecioğlu S, “Veri Madenciliği ve Spor Alanındaki Uygulamaları”, 2018, 29(3), Hacettepe Journal of Sport Sciences, s. 147-156.
• Özcan C, “Veri Madenciliğinin Güvenlik Uygulama Alanları ve Veri Madenciliği ile Sahtekârlık Analizi”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilişim ve Teknoloji Hukuku Yüksek Lisans Programı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2014.
• Özcan T, Veri Madenciliği, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2015, <http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/endustrimuhlt_ue/verimadenciligi.pdf> Erişim Tarihi 25 Nisan 2021.
• Polat A, Sorumluluk Hukukunda Rıza, On İki Levha Yayınları, 2019.
• Polater S, “Kişisel Verilerin Reklam Amaçlı İşlenmesinde Hukuka Uygunluk Sebepleri”, 2019, 1(1), Kişisel Verileri Koruma Dergisi, s. 1-20.
• Raghupathi W ve Raghupathi V, “Big Data Analytics in Healthcare: Promise and Potential”, 2014, 2(3), Health Information Science and Systems, s. 1-10.
• Supriyadi D, “Personal and Non-Personal Data in the Context of Big Data”, 2017, Tilburg Institute for Law, Technology and Society, <http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=142300> Erişim Tarihi 13 Nisan 2021, s. 1-60.
• Tractinsky N ve Lowengart O, “Web-Store Aesthetics in E-Retailing: A Conceptual Framework and Some Theoretical Implications”, 2007, 1(1), Academy of Marketing Science Review, s. 1-18.
• Turan Başara G, “Kişisel Veri İşleme Sözleşmesi”, 2020, 8(16), Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, s. 57-90.
• Uğur N G ve Turan A H, “Üniversite Öğrencilerinin Mobil Uygulamaları Kabulü ve Kullanımı: Sakarya Üniversitesi Örneği”, 2015, 6(2), İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, s. 63-79.
• Yücedağ N, “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Genel İlkeler”, 2019, 1(1), Kişisel Verileri Koruma Dergisi, s. 47-63.
• Wong S H R, “Which platform do our users prefer: Website or Mobile App?,” 2012, 40(1), Reference Services Review, s. 103-115.