THE CIRCUMSTANCES THAT REQUIRE OFFICIAL LIQUIDATION OF HERITAGE IN TURKISH LAW

Yıl 2023, , 173 - 210, 24.04.2023

Bengisu Önder Süyen

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1185068

Öz

After the death of the inheritor, the heirs are entitled to accept the estate, to disclaim the estate or to ask to be kept the official books of heritage. In addition to these elective rights, the heirs are also entitled to claim official liquidation of heritage. In this case, the heirs will not be liable for debts of the estate. Therefore, the official liquidation is a safer way for the heirs in comparision to their other elective rights. Besides, the creditors of the inheritor are also entitled to claim official liquidation under certain circumstances. Although official liquidation shows similarities in some respects with disclaimer of the inheritance and in some respects with acceptance of the inheritance, it has to be considered as a sui generis right. The official liquidation is carried out by the court of peace or by one or more liquidators to be appointed by the same court. Liquidator carries out the transactions under the supervision of the same court. Under certain circumstances, the liquidation process is carried out by the judge ex officio. This study aims to describe, including the disclaimer of the heritage, the conditions of the official liquidation of heritage under the Turkish Civil Code.

Anahtar Kelimeler

Official Liquidation, Liability of Heirs, Disclaimer of Heritage, Ordinary Liquidation, Liquidation by Bankruptcy

TÜRK HUKUKU’NDA MİRASIN RESMÎ TASFİYESİNİ GEREKTİREN HALLER

Öz

Mirasbırakanın ölümünün ardından mirasçılara, mirası kabul, ret, defter tutma talebinde bulunma seçimlik haklarının yanında dördüncü olarak resmî tasfiye talebinde bulunma imkânı tanınmıştır. Resmî tasfiye halinde mirasçıların, tereke borçlarından sorumlulukları bulunmamaktadır. Bu yönüyle resmî tasfiyenin, diğer seçimlik haklara kıyasla mirasçılar açısından daha güvenli bir yol oluşturduğunu söylemek mümkündür. Bunun yanı sıra, alacaklarını elde edememe hususunda inandırıcı sebeplerle şüphe duyan mirasbırakanın alacaklılarına da, talepte bulunmalarına rağmen kendilerine ödemede bulunulmaması ya da güvence gösterilmemesi halinde resmî tasfiye talebinde bulunma hakkı tanınmıştır. Resmî tasfiye, bazı yönleriyle mirasın reddine, diğer bazı yönleriyle de mirasın kabulüne benzemekle birlikte, mirasçılara tanınan bu hakkın bağımsız ve kendine özgü bir nitelik taşıdığını kabul etmek gerekmektedir. Resmî tasfiye, sulh mahkemesince ya da atayacağı tasfiye memuru tarafından gerçekleştirilir. Tasfiye memuru, tasfiye sürecine ilişkin işlerini sulh mahkemesinin gözetimi ve denetimi altında yürütür. Kanun koyucunun öngördüğü bazı hallerde, talep şartı olmaksızın hâkim tarafından re’sen resmî tasfiye gerçekleştirilebilir. Bu çalışmada, resmî tasfiyeye ilişkin genel bilgilere yer verilmiş, özellikle kanundan doğan resmî tasfiye halleri açısından taşıdığı önem dolayısıyla mirasın reddi kurumu da incelenerek Türk hukukunda resmî tasfiye gerektiren durumlar koşullarıyla birlikte açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Resmi Tasfiye, Mirasçıların Sorumluluğu, Mirasın Reddi, Olağan Tasfiye Usulü, İflas Usulü ile Tasfiye

Kaynakça

• Antalya O G, Miras Hukuku Cilt III, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Ayiter N/ Kılıçoğlu A, Miras Hukuku, 2. Bası, Savaş Yayınları, Ankara 1991.
• Aysoy N A, Tereke, Ege Matbaası, Ankara 1957.
• Baygın C, Türk Miras Hukukunda Alacaklıların Korunması, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005.
• Berki Ş, “Türk Medeni Kanunu’nda Devletin Mirasçılığı”, AÜHFD, XX (1-3), 1963, s. 115-150.
• Berki Ş, “Türk Medeni Kanunu’nda Miras Hukukunun Esasları (III)”, AÜHFD, 31(1), 1971, s.199-221.
• Coquoz R (Çeviren: Güral J), “Mirasın Reddinin, Mirasın İntikali Üzerine Olan Tesirleri”, AÜHFD, 8(1), 1951, s.685-695.
• Dural M/Öz T, Türk Özel Hukuku Cilt IV Miras Hukuku, 17. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2021.
• Eren F/ Yücer Aktürk İ, Türk Miras Hukuku, 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.
• Helvacı İ, Mirasın Reddi, Filiz Kitabevi, İstanbul 2002.
• Hoşlan O, “Mirasçının Alacaklısının Mirasın Reddini İptal Ettirebilmesi Hakkı”, Yargıtay Dergisi, 18(3), 1992, s. 318-335.
• İmre Z/ Erman H, Miras Hukuku, 15. Basım, Der Kitabevi, İstanbul 2021.
• İnan A N/ Ertaş Ş/Albaş H, Miras Hukuku, 10. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• Kılıç M, “Türk Hukukunda Mirasın Resmen Tasfiyesi”, AÜHFD, 62(3), 2013, s. 761-818.
• Kılıçoğlu A M, Miras Hukuku, 11. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2021.
• Kocayusufpaşaoğlu N, Miras Hukuku, 3. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1987.
• Kocayusufpaşaoğlu N, “En Yakın Kanuni Mirasçıların Mirası Reddetmesi- Mehaza Göre Tefsir”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 1(1), 2011, s. 36-47.
• Oğuzman M K, Miras Hukuku, 6. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1995.
• Özkan D, Terekenin İflas Hükümlerine Göre Tasfiyesi, Yetkin Yayınları, Ankara 2022.
• Öztan B, Miras Hukuku, 12. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.
• Rüzgaresen C/ Erdem M, “Terekenin İflas Hükümlerine Göre Tasfiye Usulü”, 10. Yıla Armağan İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y.11, S.22, Güz 2012/2, s.313-335.
• Saatçıoğlu F, “Mirasın Gerçek Reddi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (1), 2012, s. 173-208.
• Serozan R/ Engin B İ, Miras Hukuku, 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Şahan G, “Mirası Reddeden Mirasçının Alacaklılarının Korunması”, EÜHFD, XV (1), 2020, s. 1-40.
• Şahin M, “Borçların Nisbiliği İlkesi ve Türk Miras Hukuku Anlamında Mirasbırakanın Borçlarından Dolayı Mirasçıların Sorumluluğu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XXV (2), 2021, s. 97-128.
• Şener E, “Miras Hukukunda Alacaklıların Korunması”, Yargıtay Dergisi, 3 (1), 1977, s. 115-134.
• Şener E, Eski ve Yeni Miras Hukuku (Şerh), Seçkin Kitabevi, Ankara 1988.
• Yavuz C/Açıkgöz O, “Mirasın Temsilci Aracılığıyla Reddedilmesi Halinde Özel Yetkinin Gerekli Olup Olmadığı Hususunun Öğretideki Görüşler ve Yargıtay Kararları Işığında Değerlendirilmesi”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(2), 2021, s.677-693.
• Yenice Ceylan A Ö, “Mirasın Reddinin Diğer Mirasçılar Bakımından Sonuçları”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18 (2), 2019, s. 641-674.