Yinelenen Konkordato Taleplerinin Hukuki ve Finansal Yönleriyle Değerlendirilmesi

Yıl 2024, , 301 - 362, 29.10.2024

Yavuz Topçu

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1468594

Öz

Borçlunun finansal ve hukuki menfaatinin gerektirmesi halinde, kurumun amacına ve ruhuna uygun olduğu müddetçe birden fazla kez konkordato talep edilebilmesi mümkündür. İcra ve İflas Kanunu’nda aynı borçlu için birden fazla kez konkordato talep edilmesini engelleyen bir hüküm de yoktur. 7101 sayılı Kanundan sonra konkordatoya sıklıkla başvurulmasıyla birlikte, uygulamada ilk başvurduğu konkordatodan istediği neticeyi alamayan borçluların yinelediği konkordato talepleriyle karşılaşılmaya başlanmıştır. Bu durum birtakım sorunları beraberinde getirmiş, özellikle ardışık konkordato başvuruları neticesinde borçluların kurumun amacını aşar şekilde uzun sürelerle mühletin koruyucu etkilerinden faydalanabilmesi menfaat dengesini alacaklılar aleyhine bozmuştur. Yinelenen konkordato talebiyle karşılaşan mahkemece, konkordatonun amacına aykırı kullanılma ihtimalini her zamankinden daha ciddi şekilde dikkate alınmalı ve önceki konkordato talebine ilişkin yargılamanın nasıl sonuçlandığıyla bağlantılı olarak farklı değerlendirme yapılabilmelidir. Kanun koyucu, birden fazla kez konkordato talebinde bulunulması şartlarının ve önceki konkordatonun sonraki konkordato talebine etkisinin bilimsel ve kazai içtihatlarla uygulamada gelişmesini tercih etmiştir. Ancak Türk hukukundaki genel nitelikli işlevsel tek iyileştirme hukuku kurumu olan konkordatonun iflas erteleme kurumuna benzer bir akıbete uğramaması için birden fazla kez konkordato talep edilebilmesinin belirli ölçüde disipline edilmesi gerekmektedir. Çalışmada önceki konkordato talebi üzerine mahkemece verilen kararların borçlunun yeniden yaptığı konkordato taleplerinin değerlendirilmesine olan etkisinin çerçevesi çizilmeye çalışılmış ve konunun disipline edilmesi ihtiyacına yönelik bazı öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yinelenen konkordato talebi, ikinci konkordato, geçici mühlet, kesin mühlet, derdestlik

THE EVALUATION OF LEGAL AND FINANCIAL ASPECTS OF REPEATED CONCORDAT REQUESTS

Öz

The financial and legal interests of the debtor may necessitate multiple requests for concordat. There is no provision in the Execution and Bankruptcy Law preventing the submission of multiple concordat request for the same debtor. Following the enactment of Law No. 7101, there has been a discernible increase in the concordat applications. In practice, debtors who could not achieve the desired outcome from their initial concordat application started repeated concordat requests. This situation has led to some problems, particularly due to consecutive applications, as debtors have been able to benefit from the protective effects of the respite for extended periods, surpassing the intended purpose of the concordat, to the detriment of creditors. Faced with repeated concordat applications, the court should scrutinize the possibility of concordat being used contrary to its purpose more carefully than ever. Additionally, the court should be able to make different evaluations depending on the outcome of the previous concordat application. The legislator preferred that the conditions for repeated concordat and the effect of the previous concordat on the next concordat request be developed in practice through scientific and judicial jurisprudence. However, legal regulation should be enacted regarding repeated concordat requests. This study aims to outline the impact of the court's decisions on the previous concordat request on the evaluation of the debtor's new concordat requests, and suggests some legal amendments on the subject.

Anahtar Kelimeler

repeated concordat request, second concordat, temporary respite, peremptory respite, lis pendens

Kaynakça

• Akil C, Sorularla Adi Konkordato, 1. Bası, Adalet Yayınevi, 2019.
• Akyol Aslan L, Medenî Usul Hukukunda Davadan Feragat, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2011.
• Akyürek A/Akyürek R, Konkordato Hukuku, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2019.
• Altay S/ Eskiocak A, Konkordato ve Yeniden Yapılanma Hukuku, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, 2019.
• Aras A, Çekişmesiz Yargıda Yargılama Usulü, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2017.
• Arslan R/Yılmaz E/Taşpınar Ayvaz S/Hanağası E, İcra ve İflas Hukuku, 6. Bası, Yetkin Yayınları, 2020.
• Atalay O, “Konkordato Reformu Hakkında Değerlendirmeler”, Muhammet Özekes (Ed.), 7101 Sayılı Kanunla Konkordato ve Elektronik Tebligat Konularında Getirilen Yenilikler, On İki Levha Yayıncılık, 2018, s. 111-134.
• Atalı M/Ermenek İ/Erdoğan E, İcra ve İflas Hukuku, 6. Bası, Yetkin Yayınları, 2022.
• Atalı M/Ermenek İ/Erdoğan E, Medeni Usûl Hukuku, 5. Bası, Yetkin Yayınları, 2022.
• Börü L, İflas Dışı (Adi) Konkordatoda Alacaklılar Toplantısı, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2023.
• Budak A. C, “Ödeme Güçlüğü veya Ödeme Aczi İçindeki İşletmelerin Kurtarılması ve Türk Konkordato Hukuku”, Ali Cem Budak (Ed.), Türk, İngiliz ve ABD Hukukunda İşletmelerin Ödeme Güçlüğü Sorunları ve Banka İlişkileri Sempozyumu, Sanat Matbaacılık, 1993, s. 67-89.
• Budak A. C, “Türk Hukukunda Çekişmesiz Yargı”, Medenî Usûl ve İcra İflas Hukukçuları Toplantısı IV, TBB Yayınları:108, 2005, s. 128-187.
• Buruloğlu E/ Reyna Y, Konkordato Hukuku ve Tatbikat, 1. Bası, Yörük Matbaası, 1968.
• Bükem Z. A, Tatbikatta Konkordato, 1. Bası, Kocamanoğlu Yayınevi, 1963.
• Candemir M. Ü, “Adi Konkordato Talebinden Feragat”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, (49), 2022, s. 323–348.
• Çiftçi P, İcra Hukukunda Menfaat Dengesi, 1. Bası, Adalet Yayınevi, 2010.
• Doğan E, “Konkordatonun Tasdiki Sürecinde Gerekçeli Raporun Tevdii ve Tasdik Kararı Verilmesi Bakımından Öngörülmüş Sürelere Uyulmamasının Sonuçları”, Kırıkkale Hukuk Mecmuası, 3(2), 2023, s. 403-431.
• Doğan E, Konkordatonun Tasdiki Yargılaması, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2020.
• Ercan Özler M, “Konkordato Talebinden Feragat Edilip Edilemeyeceği Sorunu”, Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 19(54), 2023, s. 83-138.
• Ercevahir M, “Türk Hukukunda Konkordatonun Feshi”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, (1), 2023, s. 243-283.
• Ermenek İ, “Borca Batıklık Nedenine Dayalı Konkordato Geçici Mühletin Kaldırılması”, Adalet Dergisi, (64), 2020, s. 507-530.
• Eroğlu O, Uygulamada Konkordato, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2018.
• Görgün Ş/Börü L/Kodakoğlu M, Medeni Usûl Hukuku, 12. Bası, Yetkin Yayınları, 2023.
• Işık M, “Tasarrufun İptali Davasının (İİK m. 277 vd.) Konusuz Kalması”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(2), 2022, s. 1193-1216.
• İyilikli A. C, “Hukuk Yargılamasında Dava Sebebi Üzerine Bir İnceleme”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(2), 2012, s. 83-157.
• Karakaş C. F, “Borca Batık Olmayan Borçlunun Tenzilat Konkordatosu İstemi ve Seçenekli Konkordato Projesi”, Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 16(47), 2020, s. 767-802.
• Karakaş C. F, “Konkordato Başvurusu ve Başvuruya Eklenecek Belgeler”, 7101 sayılı Kanun Çerçevesinde Konkordato, MİHBİR 16. Antalya Toplantısı, Adalet Bakanlığı Yayınları, 2019, s. 29-40.
• Karakaş C. F, “Konkordatodan Vazgeçme”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15(195), 2020, s. 1637–1660.
• Karakaya A, İflas Dışı Adi Konkordatoda Konkordatonun Tasdiki, T.C. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Kodakoğlu M, “Konkordato Taleplerinde Görevli Mahkeme Kavramı ve İş Dağılımı Sorunu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 26(2), 2022, s. 73-122.
• Köksoy M, “Geçici Mühlete Karar Verilmeden Önce Doğan Borcun Borçlu Tarafından Mühlet Esnasında Ödenmesi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2), 2022, s. 585-602.
• Köksoy M, Adi Konkordatoda Geçici Mühlet Kararının Etkileri, 1. Bası, Adalet Yayınevi, 2022.
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Bası, Adalet Yayınevi, 2013.
• Kuru B, İflas ve Konkordato Hukuku, 1. Bası, Sevinç Matbaası, 1971.
• Kuru B, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflas Hukuku, 1. Bası, Legal Yayıncılık, 2016.
• Mazlum İ, “Adi Konkordatoda Geçici Mühlet Kararının “Derhal” Verilmesi Sorunu”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1), 2021, s. 401-423.
• Memiş Ş, Konkordato Sürecinde Borçlunun Doğrudan Doğruya İflasına Karar Verilmesi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Meriç N, Medeni Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2011.
• Özalp A. D, Adi Konkordato Talebi, T.C. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Özekes M, “Konkordato Eğitim Sunumu (20.01.2019)”, https://web2.e-baro.web.tr/uploads/72/HABER/KONKORDATO/%C3%96ZEKES-Konkordato%20(1).pdf; Erişim Tarihi 14 Mart 2024.
• Özekes M, “Konkordatoya Başvuru ve Geçici Mühlet Kararı”, Muhammet Özekes (Ed.), 7101 Sayılı Kanunla Konkordato ve Elektronik Tebligat Konularında Getirilen Yenilikler, On İki Levha Yayıncılık, 2018, s. 43-83.
• Öztek S, “İflasın Ertelenmesi”, Bankacılar Dergisi, (59), 2006, s. 39-83.
• Öztek S/Budak A. C/ Tunç Yücel M/Yeşilova B/Kale S, Yeni Konkordato Hukuku, 3. Bası, Yetkin Yayınları, 2023.
• Pekcanıtez H/Atalay O/Sungurtekin Özkan M/Özekes M, İcra ve İflas Hukuku, 9. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2022.
• Pekcanıtez H/Erdönmez G, “7101 Sayılı Kanunla Yürürlüğe Giren Konkordato Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, Bankacılar Dergisi, 105, 2018, s. 108-156.
• Pekcanıtez H/Erdönmez G, 7101 Sayılı Kanun Çerçevesinde Konkordato, 1. Bası, Vedat Kitapçılık, 2018.
• Postacıoğlu İ. E, Konkordato (538 Sayılı Kanun Hükümleri Göz Önünde Tutularak Yazılmıştır), 2. Bası, Fakülteler Matbaası, 1965.
• Sarısözen M. S, “Konkordatoda Dürüstlük Kuralına Genel Bir Bakış”, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(18), 2023, s. 207-220.
• Sarısözen M. S, Konkordato, 5. Bası, Yetkin Yayınları, 2021.
• Simil C, Konkordatoda Mühletin Borçlu Bakımından Sonuçları, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Şahin Ç. S, Amerikan Hukuku İle Karşılaştırmalı Olarak Konkordato Mühletinin Alacaklılar Yönünden Sonuçları, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Tanrıver S, “4949 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Daire Kanun’un Adi Konkordato İle İlgili Hükümlerde Getirmiş Olduğu Değişikliklerin Tespiti ve Değerlendirilmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (51), 2004, s. 67-90.
• Tanrıver S, Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, 1. Bası, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No:531, 1998.
• Tanrıver S/Deynekli A, Konkordatonun Tasdiki, 1. Bası, Yetkin Yayınları, 1996.
• TBMM, “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, md.376 gerekçesi”, https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D23/Y2/T1/WebOnergeMetni/70f5fa31-0a3f-4910-bec9-77e0f8ba0bdf.pdf; Erişim Tarihi 21 Şubat 2024.
• TBMM, “6728 sayılı Kanun Gerekçesi”, https://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0728.pdf; Erişim Tarihi 19 Ağustos 2023. TBMM, “7101 sayılı Kanun Gerekçesi”, https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D26/Y3/T1/WebOnergeMetni/53103120-ce15-4661-be0d-8867fac94308.pdf; Erişim Tarihi 11 Aralık 2023.
• TCMB, “Oran Formülleri”, https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/dosyalar/menu/ratios_tr.pdf; Erişim Tarihi 21 Şubat 2024.
• Topçu Y, Kredi Alacaklarının Tahsil ve Tasfiye Yöntemleri (Sorunlu Kredilerin Çözümlenmesi), 1. Bası, Yetkin Yayınları, 2023.
• Tunç Yücel M, Konkordato Mühletinin Alacaklılar Bakımından Sonuçları, 1. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Umar B, “Aciz Hali – Borca Batıklık Kavramlarının Farkı ve Bu Yönden Yeni MK Metninin Düştüğü Bir Yanlışlık (MK m. 605 f. II, 618)”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 2004, s. 326-333.
• Uyar T, Yeni Konkordato Hukukumuzun Temel İlkeleri, 2. Bası, Bilge Yayınevi, 2019.
• Yavaş M/Daşlıçay P, Konkordatonun Tasdiki ve Tasdik Olunan Konkordatonun Hüküm ve Sonuçları, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2024.
• Yılmaz E, “İflas ve Konkordato Uygulamasıyla ilgili Bazı Sorunlar Üzerine Düşünceler”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (1995/1), 1995, s. 92-109.