An Analysis Of Sustainable Bonds and Their Current Legal Status In Türkiye

Yıl 2024, , 195 - 238, 29.10.2024

Abdullah Altıntaş

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1502310

Öz

Bonds, as an instrument of corporate finance, can exhibit various qualities and can therefore be classified according to various criteria. Bonds that serve issuers to generate positive environmental or social impact are classified as “sustainable bonds”. Standards for sustainable bonds have developed significantly worldwide, especially in the last 10 years, and as a reflection of this, the Capital Markets Board of Türkiye published the "Green Bond, Sustainable Bond, Green Lease Certificate, Sustainable Lease Certificate Guide" in 2022. Sustainable bond standards in Türkiye have found their place in the current body of law with the aforementioned guide. The fundamental method for evaluating the current legal status of sustainable bonds in Türkiye is to examine the aforementioned guide and its provisions. The analysis within this scope shows that while the choice of the underlying set of international standards is spot-on, some uncertainties in the guide still need to be resolved, and solutions to the problems related to the scope of the guide and the terminology used need to be proposed.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable bond, Green bond, Capital market law, Corporate finance

Sürdürülebilir Borçlanma Araçları ve Bunlara İlişkin Türkiye’deki Mevcut Hukuki Durum Üzerine Bir İnceleme

Öz

Kurumsal finansmanın bir aracı olarak borçlanma araçları çok farklı nitelikler gösterebilmekte ve dolayısıyla değişik ölçütlere göre sınıflandırılabilmektedirler. İhraççıların çevresel veya sosyal olumlu etkiler oluşturmasına hizmet eden borçlanma araçları, “sürdürülebilir borçlanma aracı” olarak sınıflandırılmaktadır. Sürdürülebilir borçlanma araçlarına ilişkin standartlar, dünyada özellikle son 10 yılda oldukça gelişmiş ve bunun bir yansıması olarak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından “Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası, Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi” 2022 yılında yayımlanmıştır. Türkiye’de sürdürülebilir borçlanma araçlarına ilişkin standartlar, anılan rehber ile mevzuatta kendisine yer bulmuştur. Sürdürülebilir borçlanma araçlarına ilişkin Türkiye’deki mevcut hukuki duruma ilişkin değerlendirme yapılabilmesinin temel yöntemi, söz konusu rehberin ve hükümlerinin irdelenmesidir. Bu kapsamda yapılan inceleme göstermektedir ki temel alınan uluslararası standartlara ilişkin seçim isabetli olmakla birlikte rehberdeki bazı belirsizliklerin giderilmesi, rehberin kapsamına ve rehberde kullanılan kavramlara ilişkin sorunlara çözüm önerisi sunulması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir borçlanma aracı, Yeşil tahvil, Sermaye piyasası hukuku, Kurumsal finansman

Kaynakça

• “CHAPTER XXVII ENVIRONMENT: 7. d Paris Agreement”, United Nations Treaty Collection,<https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXVII-7-d&chapter=27&clang=_en>, Erişim Tarihi 27 Nisan 2024.
• AKBANK, “Akbank Becomes the First Turkish Bank to Issue a Green Bond during COVID-19 Pandemic”, AKBANK Investor Relations, 6 Ekim 2020, <https://www.akbankinvestorrelations.com/en/news/detail/Akbank-becomes-the-first-Turkish-bank-to-issue-a-Green-Bond-during-COVID-19-pandemic/540/1283/0>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Altaş H/ Döngül İ T, Medeni Hukuk: Başlangıç Hükümleri (TMK m. 1-7), Yetkin Yayınları, 2014.
• Ard BJ, “Interpreting by the Book: Legislative Drafting Manuals and Statutory Interpretation”, The Yale Law Journal, 120(1), 2010, s. 185-200.
• ASEAN, “ASEAN Green Bond Standards”, ASEAN, 2018, <https://www.theacmf.org/images/downloads/pdf/AGBS2018.pdf>, Erişim Tarihi 18 Nisan 2024.
• Ayan M / Ayan N, Medenî Hukuka Giriş, 13. Bası, Adalet Yayınevi, 2020.
• Aydem Renewables, “Aydem Renewables Green Financing Framework”, Aydem Renewables, 2021,<https://www.aydemyenilenebilir.com.tr/upload/custom/PDF/AydemGreenFinancingFramework-20-1.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Bell B W, ““No Motor Vehicles in the Park”: Reviving the Hart-Fuller Debate to Introduce Statutory Construction”, Journal of Legal Education, 48(1), 1998, s. 88-100.
• Bloomberg / Barclays / MSCI, “Bloomberg Barclays MSCI Global Green Bond Index”, Bloomberg / Barclays / MSCI, 2021, <https://www.msci.com/documents/10199/242721/Barclays_MSCI_Green_Bond_Index.pdf/6e4d942a-0ce4-4e70-9aff-d7643e1bde96>, Erişim Tarihi 14 Mayıs 2024.
• Borsa İstanbul A.Ş. Endeks Direktörlüğü, “BIST Sürdürülebilirlik Temalı Borçlanma Araçları Endeksleri Hakkında Duyuru”, Borsa İstanbul A.Ş., 3 Mayıs 2024, <https://borsaistanbul.com/files/duyuru-26005.pdf>, Erişim Tarihi 7 Mayıs 2024.
• Borsa İstanbul A.Ş., “BIST Sürdürülebilirlik Temalı Borçlanma Araçları Endeksleri Kural Seti”, Borsa İstanbul A.Ş., 13 Mayıs 2024, <https://www.borsaistanbul.com/files/bist-surdurulebilirlik-temali-borclanma-araclari-endeksleri-kural-seti.pdf>, Erişim Tarihi 17 Mayıs 2024. (Kural Seti)
• Borsa İstanbul A.Ş., “BIST Sürdürülebilirlik Temalı Borçlanma Araçları Endeksleri”, Borsa İstanbul, <https://www.borsaistanbul.com/tr/endeks/5/bist-surdurulebilirlik-temali-borclanma-araclari-endeksleri>, Erişim Tarihi 28 Mayıs 2024.
• Brealey R A / Myers S C / Allen F / Edmans A, Principles of Corporate Finance, 14. Bası, McGraw Hill, 2022.
• CBI, “Climate Bonds Standard 4.1: Globally Recognised, Paris-Aligned Certification of Debt Instruments, Entities and Assets Using Robust, Science-Based Methodologies”, CBI, 2024, <https://www.climatebonds.net/files/files/climate-bonds-standard-v4-1-202403.pdf>, Erişim Tarihi 18 Nisan 2024.
• Cleveland F A, “Classification and Description of Bonds”, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 30 (Bonds as Investment Securities), 1907, s. 208-219.
• Deliktaş E A, “Avrupa Birliği’nin Sürdürülebilir Finans Düzenlemeleri Perspektifinden Sermaye Piyasası Kurulu Tarafından Yayımlanan “Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası, Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi”ne Bakış”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2023/1), 2023, s. 899-973.
• Dematos D, “Venice’s Fiscal Restructurings”, The Tontine Coffee-House: A History of Finance, 4 Mayıs 2020, <https://tontinecoffeehouse.com/2020/05/04/venices-fiscal-restructurings/> Erişim Tarihi 21 Mart 2022.
• Dural M / Sarı S, Türk Özel Hukuku Cilt I: Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri, 18. Bası, Filiz Kitabevi, 2023.
• Engin B İ / Atamer Y M, Serozan Medeni Hukuk: Genel Bölüm Kişiler Hukuku, 9. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2022.
• Englert G R, “The Other Side of Ejusdem Generis”, Scribes Journal of Legal Writing, 11, 2007, s. 51-56.
• EU Technical Expert Group on Sustainable Finance, “Report on EU Green Bond Standard”, European Commission, 2019, <https://finance.ec.europa.eu/document/download/bca86ee3-0534-49fe-a7c4-c6ba3a73b63b_en?filename=190618-sustainable-finance-teg-report-green-bond-standard_en.pdf>, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2024.
• European Commission / adelphi / COWI / EnergyPro / Eunomia, “Study on the Potential of Green Bond Finance for Resource-Efficient Investments”, European Commission, 2016, <https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/5a95e1b0-dc82-11e6-ad7c-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-310936317>, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2024.
• European Commission, “Communication from The Commission to The European Parliament, The European Council, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions: The European Green Deal”, European Commission, 11 Aralık 2019, <https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b828d165-1c22-11ea-8c1f-01aa75ed71a1.0002.02/DOC_1&format=PDF>, Erişim Tarihi 9 Mayıs 2024. (Green Deal)
• European Union, “Regulation (EU) 2023/2631 of the European Parliament and of the Council of 22 November 2023 on European Green Bonds and Optional Disclosures for Bonds Marketed as Environmentally Sustainable and for Sustainability-Linked Bonds”, EUR-Lex, 30 Kasım 2023, <https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2023/2631/oj>, Erişim Tarihi 9 Mayıs 2024. (EU GBS)
• Fuller G, The Law and Practice of International Capital Markets, 3. Bası, LexisNexis, 2012.
• Goetzmann W N, Money Changes Everything: How Finance Made Civilization Possible, Princeton University Press, 2017.
• Gözler K, İdare Hukuku, Cilt I, 3. Bası, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2019.
• Gullifer L / Payne J, Corporate Finance Law: Principles and Policy, 3. Bası, Hart Publishing, 2020.
• Hatemi H, Medeni Hukuk’a Giriş, 9. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• ICMA / Islamic Development Bank / London Stock Exchange Group, “Guidance on Green, Social and Sustainability Sukuk”, ICMA / IsDB / LSEG, Nisan 2024, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/ICMA-IsDB-LSEG-Guidance-on-Green-Social-and-Sustainability-Sukuk-April-2024.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• ICMA, “Analysis of China’s Green Bond Principles”, ICMA, 2022, <https://www.icmagroup.org/assets/Analysis-of-Chinas-Green-Bond-Principles.pdf>, Erişim Tarihi 19 Nisan 2024. (China’s Green Bond)
• ICMA, “Green Bond Principles: Voluntary Process Guidelines for Issuing Green Bonds”, ICMA, 2022, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/2022-updates/Green-Bond-Principles-June-2022-060623.pdf>, Erişim Tarihi 10 Mart 2024. (GBP)
• ICMA, “Guidelines for Green, Social, Sustainability and Sustainability-Linked Bonds External Reviews”, ICMA, 2022, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/2022-updates/External-Review-Guidelines_June-2022-280622.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• ICMA, “Social Bond Principles: Voluntary Process Guidelines for Issuing Social Bonds”, ICMA, 2023, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/2023-updates/Social-Bond-Principles-SBP-June-2023-220623.pdf>, Erişim Tarihi 10 Mart 2024. (SBP)
• ICMA, “Sustainability Bond Guidelines”, ICMA, 2021, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/2021-updates/Sustainability-Bond-Guidelines-June-2021-140621.pdf>, Erişim Tarihi 10 Mart 2024. (SBG)
• ICMA, “Sustainability-Linked Bond Principles: Voluntary Process Guidelines”, ICMA, 2023, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/2023-updates/Sustainability-Linked-Bond-Principles-June-2023-220623.pdf>, Erişim Tarihi 10 Mart 2024. (SLBP)
• ICMA, “Sustainable Bond Market Data”, ICMA, <https://www.icmagroup.org/sustainable-finance/sustainable-bonds-database/>, Erişim Tarihi 27 Mayıs 2024. (Market Data)
• ICMA, “Sustainable Bonds Aligned with GBP, SBP, SBG and SLBP in 2023”, ICMA, 2024, <https://www.icmagroup.org/assets/documents/Sustainable-finance/Sustainable-bonds-aligned-with-the-Principles-in-2023-180324.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024. (Aligned)
• ICMA, “Sustainable Finance”, ICMA, <https://www.icmagroup.org/sustainable-finance/>, Erişim Tarihi 10 Nisan 2024.
• IFC, “Green Bond Framework”, IFC, 2022, <https://www.ifc.org/content/dam/ifc/doc/2023/IFC-Green-Bond-Framework-Jan-2023.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• IFC, “IFC Green Bonds Factsheet: Investing For a Greener and More Sustainable Future”, IFC, 2024, <https://www.ifc.org/content/dam/ifc/doclink/2024/ifc-green-bonds-factsheet.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• International Finance Corporation (IFC), “Green Bond Handbook: A Step-By-Step Guide to Issuing Green Bond”, International Finance Corporation (IFC), 2022, <https://www.ifc.org/content/dam/ifc/doc/mgrt/202203-ifc-green-bond-handbook.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• İŞBANK, “İŞBANK Sustainability Bond Framework”, İŞBANK, 2020, <https://www.isbank.com.tr/contentmanagement/IsbankInvestorRelationsGeneric/prospectuses-and-offering-circulars/sustainability-bond-framework.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Kaplan O, İdari İşlem Teorisi Açısından İdare Hukukunda Tespit Edici İşlemlerin Yeri, On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Karacan A İ / Erişir Karacan E, Sermaye Piyasası Araçları, Legal Yayıncılık, 2021.
• Kılıçoğlu A M, Medeni Hukuk, Turhan Kitabevi, 2016.
• Korn R / Luderer B, “Simple as Vanilla Ice Cream. On Standard Financial Products”, Money and Mathematics: A Conversational Approach to Modern Financial Mathematics and Insurance, Springer, 2021, s. 105–106.
• Legal Information Institute, “Ejusdem Generis”, Cornell Law School, <https://www.law.cornell.edu/wex/ejusdem_generis>, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2024.
• LMA / APLMA / LSTA, “Green Loan Principles”, LMA / APLMA / LSTA, 2023, <https://www.lma.eu.com/application/files/8916/9755/2443/Green_Loan_Principles_23_February_2023.pdf>, Erişim Tarihi 18 Nisan 2024.
• London Stock Exchange Group, “FTSE Impact Bond Index Series: Ground Rules v1.4”, London Stock Exchange Group, Nisan 2024, <https://www.lseg.com/content/dam/ftse-russell/en_us/documents/ground-rules/ftse-impact-bond-index-series-ground-rules.pdf>, Erişim Tarihi 14 Mayıs 2024.
• Luxembourg Green Exchange, “LGX DataHub”, LGX DataHub <https://lgxhub-premium.luxse.com/>, Erişim Tarihi 27 Mayıs 2024.
• Luxembourg Stock Exchange, “Discover LGX”, Luxembourg Stock Exchange, <https://www.luxse.com/discover-lgx>, Erişim Tarihi 9 Mayıs 2024.
• Lyon H, “Classification of Investment Bonds”, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 88 (Bonds and the Bond Market), 1920, s. 4-11.
• Michie R C, The Global Securities Market: A History, 1. Bası, Oxford University Press, 2006.
• OECD Directorate for Financial and Enterprise Affairs and Committee on Financial Markets, “Report on Green, Social and Sustainability Bonds Issued by Multilateral Development Banks and Its Use for Infrastructure Financing”, OECD, DAF/CMF/AS(2023)3/REV2, 1 Eylül 2023, <https://one.oecd.org/document/DAF/CMF/AS(2023)3/REV2/en/pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• OECD, “Global Debt Report 2024: Bond Markets in a High-Debt Environment”, OECD, 2024, <https://doi.org/10.1787/91844ea2-en>, Erişim Tarihi 18 Mart 2024.
• Oğuzman M K / Barlas N, Medenî Hukuk: Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 28. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2022.
• Pezzolo L, “Bonds and Government Debt in Italian City-States, 1250-1650”, William N. Goetzmann / K. Geert Rouwenhorst (Ed.), The Origins of Value: The Financial Innovations That Created Modern Capital Markets, Oxford University Press, 2005, s. 145-164.
• Pfaff N/ Altun Ö/ Egorov S, “Transition Finance in the Debt Capital Market”, ICMA, 2024, <https://www.icmagroup.org/assets/Transition-Finance-in-the-Debt-Capital-Market-paper-ICMA-14022024.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• QNB, “Green, Social and Sustainability Bond Framework”, QNB, 2021, <https://www.qnb.com/sites/qnb/qnbqatar/document/en/enGreen2021>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• S&P Dow Jones Indices, “S&P Green Bond Indices: Methodology”, S&P Dow Jones Indices, 2024, <https://www.spglobal.com/spdji/en/documents/methodologies/methodology-sp-green-bond-indices.pdf>, Erişim Tarihi 14 Mayıs 2024.
• Sermaye Piyasası Kurulu, “2022-2026 Stratejik Plan”, Sermaye Piyasası Kurulu, <https://spk.gov.tr/data/6371f6d71b41c60e747e608d/2022-2026 STRATEJ%C4%B0K PLAN.pdf>, Erişim Tarihi 28 Nisan 2024.
• Sermaye Piyasası Kurulu, “Sermaye Piyasası Kurulu 2021 Faaliyet Raporu”, Sermaye Piyasası Kurulu, 2022, <https://spk.gov.tr/data/61e48f651b41c60d1404d687/2021 Y%C4%B1l%C4%B1 Faaliyet Raporu.pdf>, Erişim Tarihi 27 Mart 2024. (2021 Faaliyet Raporu)
• Sermaye Piyasası Kurulu, “Sermaye Piyasası Kurulu 2022 Faaliyet Raporu”, Sermaye Piyasası Kurulu, 2023, <https://spk.gov.tr/data/SPK-Faaliyet-Raporu-2022/mobile/index.html#p=41>, Erişim Tarihi 28 Nisan 2024.
• Sermaye Piyasası Kurulu, “Sermaye Piyasası Kurulu Bülteni 2022/10”, Sermaye Piyasası Kurulu, 24 Şubat 2022, <https://spk.gov.tr/data/63499ba91b41c606d08792e0/2022-10.pdf>, Erişim Tarihi 8 Mart 2024.
• Sermaye Piyasası Kurulu, “SPK Basın Bülteni”, Sermaye Piyasası Kurulu, 5 Temmuz 2021, <https://spk.gov.tr/data/61e349e71b41c6127032075f/8caf34c537a050b5d21bf34910791fe6.pdf>, Erişim Tarihi 21 Nisan 2024.
• Sermaye Piyasası Kurulu, “SPK Yeşil Borçlanma Aracı ve Yeşil Kira Sertifikası Rehber Taslağı Basın Duyurusu”, Sermaye Piyasası Kurulu, 3 Kasım 2021, <https://spk.gov.tr/duyurular/basin-duyurulari/2021/spk-yesil-borclanma-araci-ve-yesil-kira-sertifikasi-rehber-taslagi-basin-duyurusu>, Erişim Tarihi 10 Mart 2024. (YBA Rehber Taslağı Basın Duyurusu)
• Sermaye Piyasası Kurulu, “SPK Yeşil Borçlanma Aracı ve Yeşil Kira Sertifikası Rehber Taslağı”, Sermaye Piyasası Kurulu, 2021, <https://spk.gov.tr/data/61e22aef1b41c612388360c3/912f055b0fd6731f15ccf0fbdccb4b5b.pdf>, Erişim Tarihi 27 Nisan 2024. (YBA Rehber Taslağı)
• Sermaye Piyasası Kurulu, “Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası, Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi”, Sermaye Piyasası Kurulu, 2022, <https://spk.gov.tr/data/62187ba01b41c611303362b2/b2d06c64099c9e7e8877743afc7d2484.pdf>, Erişim Tarihi 3 Mart 2024. (YBA Rehberi)
• Sermaye Piyasası Kurulu, “Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil Kira Sertifikası, Sürdürülebilir Kira Sertifikası Rehberi Basın Duyurusu”, Sermaye Piyasası Kurulu, 24 Şubat 2022, <https://spk.gov.tr/duyurular/basin-duyurulari/2022/yesil-borclanma-araci-surdurulebilir-borclanma-araci-yesil-kira-sertifikasi-surdurulebilir-kira-sertifikasi-rehberi-basin-duyurusu>, Erişim Tarihi 8 Mart 2024. (YBA Rehberi Basın Duyurusu)
• Siems M M, “The Foundations of Securities Law”, SSRN Electronic Journal, 2008, <http://www.ssrn.com/abstract=1089747> Erişim Tarihi 20 Mart 2024.
• Sustainalytics, “Second-Party Opinion: Arçelik A.Ş. Green Financing Framework”, Arçelik, 2021, <https://www.arcelikglobal.com/media/6293/arcelik-as-green-financing-framework-second-party-opinion_1705.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Sustainalytics, “Second-Party Opinion: LimakPort Sustainability-Linked Bond Framework”, LimakPort, 2021, <https://www.limakports.com.tr/files/2021/06/limakport-sustainability-linked-bond-framework-second-party-opinion.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Sustainalytics, “Second-Party Opinion: VakıfBank Sustainable Finance Framework”, VakıfBank, 2020, <https://www.vakifbank.com.tr/documents/pdf/VakifBank%20Sustainable%20Finance%20Framework%20Second%20Party%20Opinion%20Final.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Şanlı Atay Y, Türk İdare Hukukunda Adsız Düzenleyici İşlemler, TODAİE, 2011.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, “Yeşil Sukuk Çalışma Raporu: Mevcut Durum, Tespitler ve Öneriler”, T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, 2022, <https://www.cbfo.gov.tr/sites/default/files/docs/2022-05/cbfo-yesil-sukuk-calisma-raporu.pdf>, Erişim Tarihi 25 Mayıs 2024.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, “Ekonomi Reformları Eylem Planı (Reform Takvimi)”, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 23 Mart 2021, <https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/2/2021/06/Ekonomi-Reformlari-Eylem-Plani-1.pdf>, Erişim Tarihi 5 Nisan 2024.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, “Ekonomi Reformları”, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 12 Mart 2021, <https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2021/03/Ekonomik-Reformlar-Kitapcigi.pdf>, Erişim Tarihi 5 Nisan 2024.
• T.C. Ticaret Bakanlığı, “Yeşil Mutabakat Eylem Planı 2021”, T.C. Ticaret Bakanlığı, 2021, <https://ticaret.gov.tr/data/60f1200013b876eb28421b23/MUTABAKAT%20YE%C5%9E%C4%B0L.pdf>, Erişim Tarihi 5 Nisan 2024.
• Tan T / Bayazıt B, İdare Hukuku, 10. Bası, Turhan Kitabevi, 2021.
• Thorndike L, The History Of Medieval Europe, Houghton Mifflin Company, 1917.
• TSKB, “TSKB Sustainable Finance Framework”, TSKB, 2020, <https://www.tskb.com.tr/uploads/file/tskb-sustainable-finance-framework.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, “On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023)”, 2019, <https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf>, Erişim Tarihi 5 Nisan 2024.
• Türkiye Cumhuriyeti, “Republic of Türkiye Updated First Nationally Determined Contribution”, UNDP, 2023, <https://unfccc.int/sites/default/files/NDC/2023-04/T%C3%9CRK%C4%B0YE_UPDATED%201st%20NDC_EN.pdf>, Erişim Tarihi 27 Nisan 2024.
• UN Climate Change, “The Luxembourg Green Exchange | Luxembourg”, UN Climate Change, <https://unfccc.int/climate-action/momentum-for-change/financing-for-climate-friendly-investment/luxembourg-green-exchange?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjwxqayBhDFARIsAANWRnSPGZR01do9kdalPiEZLJHX7TAr1wKBcAxGq0RhlXv6CvKXD-awxmoaAqY_EALw_wcB>, Erişim Tarihi 9 Mayıs 2024.
• UNDP, “What Is Climate Finance and Why Do We Need More of It?”, UNDP Climate Promise, 2 Ekim 2023, <https://climatepromise.undp.org/news-and-stories/what-climate-finance-and-why-do-we-need-more-it>, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2024.
• United Nations, “UN Sustainable Development Goals”, UN Sustainable Development Goals, <https://sdgs.un.org/goals>, Erişim Tarihi 10 Mayıs 2024.
• Vestel, “Vestel Elektronik Green Bond Framework”, Vestel, 2020, <http://www.vestelinvestorrelations.com/_assets/pdf/Vestel-Elektronik-Green-Bond-Framework.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.
• Ziraat Bankası, “Green, Social & Sustainable Finance Framework”, Ziraat Bankası, 2020, <https://www.ziraatbank.com.tr/en/Investor-Relations-ZB/Documents/green_social_sustainable_finance_framework.pdf>, Erişim Tarihi 30 Mayıs 2024.