ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE ARABULUCULUK SÖZLEŞMESİ İLE ŞARTA BAĞLI ARABULUCULUK SÖZLEŞMESİNİN İCRA EDİLEBİLİRLİĞİ

Yıl 2021, , 129 - 164, 08.05.2021

Gökçe Arıkan

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.933977

Cited By: 1

Öz

Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamının taraflarca belirlenmesi kuralı, tarafların arabuluculuk sözleşmesinde üçüncü kişi lehine edim yükümlülüğü düzenlemelerini ya da sözleşmenin bütünüyle ya da içerdiği münferit edimler yönünden geciktirici veya bozucu şarta bağlı olarak yapılabilmesini mümkün kılmaktadır. Hem üçüncü kişi lehine arabuluculuk sözleşmesinin hem de şarta bağlı arabuluculuk sözleşmesinin icra edilebilirliğinin incelendiği çalışmamızda, ilamlı icrada karşılaşılabilecek sorunlara çözüm önerileri sunularak; tam üçüncü kişi lehine arabuluculuk sözleşmesinde kendisi lehine öngörülen edimlerin ifasını talep hakkına sahip olan üçüncü kişinin, sözleşmenin icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesini talep ederek arabuluculuk sözleşmesinin icrasını gerçekleştirme imkanının olduğu ve geciktirici şarta bağlı arabuluculuk sözleşmesinde şart gerçekleşmedikçe icrasının da gerçekleşmeyeceği, buna karşın bozucu şarta bağlı arabuluculuk sözleşmesinin icrasının gerçekleşeceği sonucuna varılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Arabuluculuk Sözleşmesi, Tam Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme, Eksik Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme, Şarta Bağlı Sözleşme, Arabuluculuk Sözleşmesinin İcrası

Kaynakça

• Akıncı Ş, Borçlar Hukuku Bilgisi Genel Hükümler, 11. Bası, Sayram Yayıncılık, 2019.
• Akil C, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Sulh ve Sulh Yoluyla Şarta Bağlı Hüküm Verilip Verilemeyeceği Meselesi”, 2012, 16(4), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 1-18.
• Akkan M, “Arabuluculuk Faaliyeti Sonucunda Anlaşılan Hususlarda Dava Açma Yasağı ve Sonuçları”, 2018, 20(2), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 1-31.
• Akyol-Aslan L, “Dava Konusu Dışında Kalan Hususların Sulhun Kapsamına Dâhil Edilmesi (HMK md. 313/3)” in Emel Hanağası ve Mustafa Göksu (eds.), Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, Cilt 1, Yetkin Yayıncılık, 2014, s. 167-210.
• Akyol Ş, Tam Üçüncü Şahıs Yararına Sözleşme, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, 2008.
• Alangoya Y, Yıldırım K ve Deren-Yıldırım N, Medeni Usul Hukuku Esasları, 7. Bası, Beta Yayınevi, 2011.
• Ansay S. Ş, “Sulh”, 1943, 1(2), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 200-209.
• Arslan R, Yılmaz E, Taşpınar-Ayvaz S ve Hanağası E, Medeni Usul Hukuku, 4. Bası, Yetkin Yayıncılık, 2018.
• Aslan K, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Davaya Son Veren Taraf İşlemleri”ne İlişkin Hükümleri Hakkında Düşünceler” in Emel Hanağası ve Mustafa Göksu (eds.), Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, Cilt 1, Yetkin Yayıncılık, 2014, s. 307-377.
• Atalay O, “Tasarı Üzerine Genel Tartışma ve Değerlendirme” in Muhammed Özekes (Ed.), Medeni Usul ve İcra-İflas Hukukçuları Toplantısı VI, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 150, 2008, s. 285-286.
• Atalı M, “Karar ve Hüküm” in Hakan Pekcanıtez, Muhammet Özekes, Mine Akkan, Hülya Taş Korkmaz (eds), Pekcanıtez Usul-Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Atalı M, Ermenek İ ve Erdoğan E, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayıncılık, 2018.
• Baker C. M, Ali A. H, “Cross-Comparison on Institutional Mediation Rules”, 2002, 57(2), Dispute Resolution Journal, s. 73-81.
• Boran-Güneysu N, Medeni Usul Hukukunda Karar, Adalet Yayınevi, 2014.
• Büyükay F, Arabuluculuk Anlaşma Belgesi ve İcra Edilebilirlik Şerhi, Adalet Yayınevi, 2018.
• Çelikel A ve Erdem B. B, Milletlerarası Özel Hukuk, 16. Bası, Beta Yayıncılık, 2020.
• Çelikoğlu C. T, “6325 Sayılı HUAK’a göre Arabuluculuk Yoluna Başvurulması ve Çözüm Anlaşmasının Mahkeme ve İcra Usulleri İle İlişkisi” in Emel Hanağası ve Mustafa Göksu (eds.), Ejder Yılmaz’a Armağan, Yetkin Yayınevi, Cilt 1, 2014, s. 669-723.
• Diedrich F, “International/Cross-Border Mediation within the EU – Place of Mediation, Qualifications of the Mediator and the Applicable Law” in Frank Diedrich (Ed.), The Status Quo of Mediation in Europe and Overseas, 2014, s. 53-79.
• Dür O, Arabuluculuk Faaliyeti ve Arabulucuların Hak ve Yükümlülükleri, Adalet Yayınevi, 2018.
• Ekmekçi Ö, Özekes M ve Atalı M, Hukuk Uyuşmazlıklarında İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk, 2018. Ekmekçi Ö, Özekes M, Atalı M ve Seven V, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, 2. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2019.
• Erdoğan E ve Cömert B, “Arabuluculuk Sonunda Hazırlanan Anlaşma Belgesinin Hukuki Niteliği ve Anlaşma Belgesine Karşı Başvurulacak Hukuki Çareler”, 2018, 13(138), Terazi Hukuk Dergisi, s. 27-47.
• Erdönmez G, “Usul İşlemleri” in Hakan Pekcanıtez, Muhammet Özekes, Mine Akkan ve Hülya Taş Korkmaz (eds.), Pekcanıtez Usul-Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Bası, Yetkin Yayıncılık, 2020.
• Ertürk M, Arabuluculuk Sözleşmesi, Adalet Yayınları, 2019.
• Esen E, Uluslararası Ticari Tahkimde Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili, Beta Yayıncılık, 2008.
• Hoellering M. F, “International Arbitration Agreements: A Look Behind the Scenes,” 1998, 53(4), Dispute Resolution Journal, s. 64-70.
• Ildır G, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü - Medeni Yargıya Alternatif Yöntemler, Seçkin Yayıncılık, 2003.
• İlhan O, Arabuluculuk Sözleşmesi, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Karslı A, Medeni Usul Hukukunda Usuli İşlemler, Kudret Basım, 2001.
• Kekeç E. K, Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Adalet Yayınevi, 2016.
• Kılıçoğlu A. M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Bası, Turhan Yayınevi, 2018.
• Kıyak E, “Arabuluculuk Sonunda Ulaşılan Anlaşma Belgesinin Hukuki Niteliği”, 2015, (21), Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, s. 523-548.
• Kocayusufpaşaoğlu N, Hatemi H, Serozan R ve Arpacı A, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 7. Bası, Filiz Yayınevi, 2017
• Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt 4, 6. Bası, Beta Yayınevi, 2001.
• Kuru B, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Hakkında Görüş ve Öneriler”, 2010, 6(16), Legal Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi, s. 237-246.
• Kuru B, Arslan R ve Yılmaz E, İcra ve İflas Hukuku, 25. Bası, Yetkin Yayınları, 2011.
• Kuru B, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku (Ders Kitabı), 2. Bası, Yetkin Yayınevi, 2018.
• Meier A ve Setz A. L, “Arbitration Clauses in Third Party Beneficiary Contracts – Who May and Who Must Arbitrate?”, 2016, 34(1), ASA Bulletin, Kluwer Law International, s. 62-77.
• Meriç N, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi (Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri Çerçevesinde), Yetkin Yayıncılık, 2011.
• Namlı M, “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı ile Getirilen Zorunlu Arabuluculuk Kurumunun Medeni Usul Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi”, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, 2016, s. 151-165.
• Nomer E, Devletler Hususi Hukuku, 22. Bası, Beta Yayıncılık, 2017.
• Oğuzman M. K ve Öz M. T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 15. Bası, Vedat Kitapçılık, 2020.
• Okur S, “Roma, Türk-İsviçre ve Avrupa Sözleşme Hukukunda Koşul (Şart) Kavramı ve Hukuki Sonuçları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”,
• 2019, 14(1), Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 31-101.
• Önen E, Medeni Yargılama Hukukunda Sulh, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınlarından No: 299, 1972.
• Özbay İ, Avukatlık Hukukunda Uzlaştırma ve Uzlaştırma Tutanağının İlâm Niteliği, 2004, 8(3-4), AÜEHFD, s. 387-471.
• Özbek M, “Avrupa’da Arabuluculuğun İlkeleri ve Uygulanması” in Hüseyin Hatemi (Ed.), Özer Seliçi’ye Armağan, 2006, s. 441-502,
• Özbek M. S, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, 3. Bası, Yetkin Yayınları, 2013.
• Özbek M. S, “Arabuluculuk Sonunda Düzenlenen Anlaşma Belgesine İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesinde Görevli ve Yetkili Mahkeme”, 2017,
• 3(2), Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 69-85.
• Özekes M ve Atalı M, “7036 Sayılı Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine Eleştiri, Değerlendirme ve Öneriler”, “Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine” Toplantısı (23 Aralık 2017), On İki Levha Yayıncılık, 2018, s. 41-122.
• Özel S, “Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Sözleşmesi: Singapur Konvansiyonu”, 2019, 25(2), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Ferit Hakan Baykal Armağanı, s. 1190-1210.
• Özmumcu S, Uzak Doğu’da Arabuluculuk Anlayışı İle Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk Kurumuna Genel Bir Bakış, On İki Levha Yayıncılık, 2011.
• Öztürk N, “Arabuluculuğun Milletlerarası Özel Hukuk Boyutu: Genel Bakış”, 2015, 31(2), Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, s. 203-256.
• Öztürk F, Eruluç O, Akcollu A ve Şentürk A, Temyiz Mahkemesi Dördüncü Hukuk Dairesi Emsal Kararları, 1959.
• Park S. E. (G.), International Commercial Mediation Involving Parties From Different Cultures - The Different “Languages” of Negotiation, 2016, 71(4), Dispute Resolution Journal, s. 147-155.
• Postacıoğlu İ, “Şarta Muallak Hüküm”, 1941, 2, Adalet Dergisi, s. 113-122.
• Schnabel T, “The Singapore Convention on Mediation: A Framework for the Cross-border Recognition and Enforcement of Mediated Settlement”, 2019, 19(1), Pepperdine Dispute Resolution Law Journal, s. 1-60.
• Sungurtekin-Özkan M, “Avukatlık Kanunu’nun 35/A Maddesi Çerçevesinde Avukatın Uzlaşma Sağlama Yetkisi”, 2005, 2, MİHDER, s. 353- 369.
• Şanlı C, Esen E ve Ataman-Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk, 8. Bası, Beta Yayıncılık, 2020.
• Tercier P, Pichonnaz P ve Develioğlu M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, On İki Levha Yayıncılık, 2016.
• Tandoğan H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Cilt 1, 6. Bası, Vedat Kitapçılık, 2008.
• Tanrıver S, “Mahkeme Huzurunda Yapılan Sulhler”, 1994, 49(1), AÜSBFD, s. 333-348.
• Tanrıver S, İlamlı İcra Takibinin Dayanakları ve İcranın İadesi, Yetkin Yayınları, 1996.
• Tanrıver S, “Şarta Bağlı Hüküm Kavramı ve Verilip Verilemeyeceği Sorunu”, 1998, 19(4), Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, s. 43-50.
• Tanrıver S, “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk”, 2006, (64), Türkiye Barolar Birliği Dergisi, s. 151-177.
• Tanrıver S, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı’nın Getirdikleri ve Değerlendirilmesi” in Mehmet Ünal, Veysel Başpınar, Hasan Seçkin Ozanoğlu, Süleyman Yılmaz (eds.), Ali Naim İnan’a Armağan, Seçkin Yayınevi, 2009, s. 637- 656.
• Taşpolat-Tuğsavul M, Türk Hukukunda Arabuluculuk, Yetkin Yayınları, 2012.
• Taşpolat-Tuğsavul M, “Arabuluculuk Faaliyeti Sonunda Varılan Anlaşmanın Hukuki Niteliği”, 2019, (1), Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 333-379.
• Tekinalp G ve Uyanık A, Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 12. Bası, Vedat Kitapçılık, 2016.
• Tunçomağ K, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 1, 1968.
• Ulusan İ, Maddi Hukuk ve Usul Hukuku Bakımından Sulh Sözleşmesi, 1971.
• Umar B, Hukuk Muhakemeleri Şerhi, Yetkin Yayıncılık, 2011.
• Üstündağ S, Medenî Yargılama Hukuku, Cilt 1-2, 2000.
• Yarar G, Milletlerarası Özel Hukukta Arabuluculuk, On İki Levha Yayıncılık, 2019.
• Yavuz C, Acar F ve Özen B, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 8. Bası, Beta Yayınevi, 2009.