ADİ ORTAKLIKTA ORTAĞIN ÖLÜMÜ HALİNDE MİRASÇILARIN HUKUKİ DURUMU

Yıl 2021, , 225 - 268, 09.08.2021

Numan Tekelioğlu

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.979233

Öz

Adi ortaklık, ekonomik ve hukuki anlamda oldukça önemli fonksiyonlara sahip bir ortaklık türüdür. Ortakların kişisel özelliklerinin ön planda olduğu adi ortaklıkta, ortaklardan birinin ölümü muhtelif sorunların gün yüzüne çıkmasına sebep olabilmektedir. Bu sorunların temelinde, ortağın ölümünün adi ortaklığı sona erdirip erdirmeyeceği ve buna bağlı olarak mirasçıların adi ortaklıkla ilişkilerinin nasıl olacağı meselesi yer almaktadır. Ortağın ölümüyle birlikte adi ortaklığın sona erdiği hallerde durum daha basittir. Ortaklık tasfiye sürecine girer ve tasfiye sonucunda elde edilen kar veya zarara mirasçılar da katlanır. Ancak adi ortaklığın mirasçılarla sürdürülmesi söz konusu olduğunda, miras ortaklığına hâkim olan elbirliği ilkesinin adi ortaklık bakımından elverişli olup olmadığı konusu gündeme gelmektedir. Bunun dışında, ortaklığın sağ kalan ortaklarla sürdürülmesine yönelik sözleşme kayıtları da bulunabilir. Tüm bu hallerde, mirasçıların diğer ortaklara ve birbirlerine karşı hukuken nasıl bir konumda bulunacakları üzerinde durmak gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adi Ortaklık, Mirasçı, Miras Ortaklığı, Halefiyet, Elbirliği Mülkiyeti.

LEGAL STATUS OF HEIRS IN THE EVENT OF THE DEATH OF THE PARTNER IN THE SIMPLE PARTNERSHIP

Öz

Simple partnership is a type of partnership that has very important economic and legal functions. In the simple partnership, where the personal characteristics of the partners are at the forefront, the death of one of the partners may cause various problems to come to light. The basis of these problems is whether the death of the partner will end the simple partnership and, accordingly, how the relations of the heirs with the simple partnership will be. The situation is simpler where the simple partnership ends with the death of the partner. The partnership enters the liquidation process and the heirs bear the profit or loss obtained as a result of the liquidation. However, when it comes to the continuation of the simple partnership with the heirs, the issue of whether the principle of cooperation that prevails in the inheritance partnership is suitable for simple partnership comes to the agenda. Apart from this, there may also be contract rules for the continuation of the partnership with the surviving partners. In all these cases, it is necessary to focus on the legal position of the heirs to other partners and to each other.

Anahtar Kelimeler

Simple Partnership, Heir, Community of Heirs, Subrogation, Joint Ownership.

Kaynakça

• Aksu S, Adi Ortaklığın Sona Erme Sebepleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2011.
• Antalya O.G/Sağlam İ, Miras Hukuku, 4. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
• Ayar A, Adi Ortaklıkta İç ve Dış İlişkiler, 1. Baskı, İstanbul, 2019.
• Aykun M.A, Adi Ortaklığın Sona Ermesi ve Tasfiyesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, 2019.
• Barlas N, Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, 4. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2016.
• Bornhauser P.R, “Gesamteigentum und einfache Gesellschaft: Vorrang sachenrechtlicher Bestimmungen bei der Liquidation”, Aktuelle Juristische Praxis, 2014, Dike Verlag AG, ss. 649-653.
• Casutt A, OFK - Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches Obligationenrecht, 3. Auflage, Orell Füssli Verlag AG, 2016.
• Christ B.F, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• Çabri S, Miras Hukuku Şerhi, Cilt-III, 1. Baskı, Oniki Levha Yayınları, İstanbul, 2020.
• Domaniç H, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Cilt I, İstanbul, 1988.
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 5. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• Ergüne M.S, “Terekedeki Münferit Mallar İçin Kısmi Paylaşma Davası Açma İmkânının Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 22, S. 3, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, ss. 1063-1085.
• Fellmann W/Müller K, BK - Berner Kommentar Band/Nr. VI/2/8, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Die einzelnen Vertragsverhältnisse, Stämpfli Verlag AG, 2006.
• Gauch P/Schluep W/Schmid J/Rey H/Emmenegger S, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil, Band II, Schulthess Verlag, Zürich, 2008. Girgin Ö.A, Adi Ortaklıkta Temsil ve Borçlardan Sorumluluk, 1. Baskı, İstanbul, 2017.
• Handschin L, “Die Auflösung der einfachen Gesellschaft”, Gesellschafts- und Kapitalmarktrecht in Deutschland, Österreich und der Schweiz, Mohr Siebeck, Tübingen, 2014, ss. 215-254.
• Handschin L/Chou H.L, ZK - Zürcher Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht, Die Kollektivgesellschaft, Die Kommanditgesellschaft, Art. 552-619 OR, 4. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2009.
• Handschin L/Vonzun R, ZK - Zürcher Kommentar Band/Nr. V/4a, Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht, Obligationenrecht, 4. Teil: Die Personengesellschaften, 4. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2009.
• Hatemi H/Gökyayla E, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2015.
• Herren D, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• İmre Z/Erman H, Miras Hukuku, 13. Bası, Der Yayınları, İstanbul, 2017.
• İnan A.N/Ertaş Ş/Albaş H, Miras Hukuku, 10. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
• Jörg F.S, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• Jung P, “Die Regelung der Nachfolge beim Tod eines Personengesellschafters – Zum notwendigen Zusammenspiel von Erbrecht und Gesellschaftsrecht”, Entwicklungen im Gesellschaftsrecht XII, Stämpfli Verlag AG, 2017, ss. 172-217.
• Jung P, CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personengesellschaften und Aktiengesellschaft -Vergütungsverordnung, 3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2016.
• Karayalçın Y, Ticaret Hukuku II, Şirketler Hukuku, 2. Bası, Ankara, 1973.
• Kılıçoğlu A.M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 20. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
• Kılıçoğlu A.M, Miras Taksim Sözleşmesi, 1. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 1989.
• Krauskopf F/ Girón S, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• Maraşlı Dinç Y, Miras Hukukunda Külli Halefiyet İlkesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara, 2020.
• Müller K, OFK - Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches Obligationenrecht, 3. Auflage, Orell Füssli Verlag AG, 2016
• Narin R, Adi Şirketin Sona Ermesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
• Oğuzman K/Öz T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. II, 15. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2020.
• Oser H/Schönenberger W, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, 2. Auflage, Schulthess Verlag, Zürich, 1936.
• Özdemir H, Türk Medeni Kanununa Göre Mirasın Paylaşılması Şerhi, 1. Bası, Yetkim Yayınları, Ankara, 2019.
• Özenli S, Uygulamada Adi Ortaklık ve Neden Olduğu Davalar, 1. Bası, Ankara, 1988.
• Öztan B, Miras Hukuku, 11. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Peksöz V, Medeni Usul Hukuku Açısından Adi Ortaklık İlişkileri, 1. Baskı, İstanbul, 2020.
• Poroy R/Tekinalp Ü/Çamoğlu E, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• Schütz J.G, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• Serozan R, Sağlararası İşlem Yoluyla Ölüme Bağlı Kazandırma, 1. Bası, İstanbul, 1979.
• Serozan R/Engin B.İ, Miras Hukuku, 6. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
• Steininger T.A, SHK - Stämpflis Handkommentar, Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR), Stämpfli Verlag AG, 2015.
• Strittmatter R, CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personengesellschaften und Aktiengesellschaft – Vergütungsverordnung, 3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2016.
• Şener O.H, Adi Ortaklık, 1. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2008.
• Thouvenin F, Der Kooperationsvertrag, Kooperationen im Grenzbereich von Vertrags- und Gesellschaftsrecht, Stämpfli Verlag AG, 2017.
• Truniger C, Präjudizienbuch OR, 9. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2016.
• Türkmen E, Adi Ortaklıkta Çıkma ve Çıkarılma, 1. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Ulmer P/Schäfer C, Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, 8. Auflage, C.H.Beck Verlag, 2021.
• Ulusoy E, “Adi Ortaklığın Tasfiyesi ve Mahkemelerin Görevi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, C. 5, S. I, 2015, ss. 879-904.
• Ünal A, Kelepçeleme Sözleşmeleri, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• Von Tuhr A/Escher A, Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts, Band II, 3. Auflage, Schulthess Verlag, 1974.
• Vonzun R, “Die einfache Gesellschaft im Zivilprozess – ausgewählte Fragen”, Theorie und Praxis des Unternehmensrechts Festschrift zu Ehren von Lukas Handschin, Schulthess Juristische Medien AG, 2020, ss. 751-765.
• Wolf S, “Erb- und (immobiliar)sachenrechtliche Aspekte der einfachen Gesellschaft, insbesondere im Zusammenhang mit personellen Wechseln im Bestand der Gesellschafter”, Güter- und erbrechtliche Fragen zur einfachen Gesellschaft und zum bäuerlichen Bodenrecht, Stämpfli Verlag AG, 2005, ss. 47-97.
• Yavuz C/Acar F/Özen B, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Beta, 10. Bası, İstanbul, 2014.
• Yıldırım A.H, “Adi Ortaklıkta Ortakların Denetleme Hakkı (TBK 631)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 2, 2011, ss. 195-216.