Yargı Kararları Işığında Bozmadan Sonra Islaha Gidilip Gidilemeyeceği Üzerine Düşünceler

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 3, 3 - 34, 01.07.2017

CENK Akil , Elif İrmak Büyük

Öz

Medeni yargılama hukukumuzda kabul edilen teksif ilkesinin sonucu olan iddia ve savunmanın değiştirilmesi ve genişletilmesi yasağına bir istisna teşkil etmesi bakımından ıslah, taraflar için yargılamada son derece önemli bir işlev görmektedir. Islah tarafların yargılamada yapmış oldukları hataların veya eksikliklerin telafi edilmesini sağlayarak, hak arama özgürlüğünün gerçekleşmesine de hizmet etmektedir. Kanun ıslah hakkının kullanılabilmesi için zamansal bir sınır koymuştur. HMK m. 177/1 uyarınca ıslah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Bu sınırın Yargıtay’ın vermiş olduğu bozma kararından sonrası için nasıl yorumlanması gerektiği meselesi uzun zamandan beri usul hukuku doktrinini meşgul etmektedir. Aşağıda önce öğretide, daha sonra yargı kararlarında savunulan görüşlere değinilecek; en son olarak da konu hakkındaki kişisel görüşlerimize yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

İddia ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı, , ıslah, tahkikat, bozma kararı, usulî müktesep hak, hak arama özgürlüğü.

THOUGHTS ON THE AMENDMENT AFTER THE DECISION OF REVERSAL IN THE LIGHTS OF COURT DECISIONS

Öz

Amendment plays an extremely important role in the judicial proceedings for the parties, since it constitutes an exception to the prohibition of the alteration and extension of claim and defense, which arises from the principle of concentration. Amendment also serves the fulfillment of freedom to claim rights by ensuring that the faults or omissions made by the parties during the proceedings are compensated. The law has set a temporal limit for amendment. According to CCP 177/1, the amendment can only be carried out until the end of the investigation phase. The issue of how this temporal limit should be interpreted upon the decision of reversal of the Supreme Court has long been on the doctrine of procedural law. In this study we will primarily touch on the views in the doctrine and the judicial decisions, subsequently personal comments on the subject will be given.

Anahtar Kelimeler

The prohibition of the alteration and extension of claim and defense, amendment, investigation, decision of reversal, acquired right, freedom to claim rights.

Kaynakça

• AKCAN, Recep: “Hükmün Bozulmasından Sonra Islah”, Ünal Tekinalp’a Armağan, Cilt 2, Beta, İstanbul 2003, s. 859-889.
• AKKAYA, Tolga: Medeni Usul Hukukunda İstinaf, Yetkin Yayınları, Ankara 2009.
• ALANGOYA, Yavuz: Medeni Usul Hukukunda Vakıaların ve Delillerin Toplanmasına İlişkin İlkeler, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1979.
• ALANGOYA, Yavuz / YILDIRIM, Kamil / DEREN-YILDIRIM, Nevhis: Medeni Usul Hukuku Esasları, İstanbul 2009.
• ANSAY, Sabri Şakir: Hukuk Yargılama Usuller, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1960.
• ANSAY, Sabri Şakir: “Islah”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1960, C. VII, S. 1.
• BİLGE, Necip/ Önen, ERGUN, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, Sevinç Matbaası, Ankara 1973 s. 122-129.
• ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder / TAŞPINAR-AYVAZ, Sema: Medeni Usul Hukuku, 2. Bası, Ankara 2016.
• ÇOŞKUN, M. Kürşat: “İçtihatların Birleştirilmesi”, ABD, Y. 2001, S. 1.
• DEREN-YILDIRIM, Nevhis: “Teksif İlkesi Açısından İstinaf”, İstinaf Mahkemeleri Uluslararası Toplantısı, 7-8 Mart, Ankara 2003, s. 94-103.
• ERDOĞAN, Ersin/ KORKMAZ, Cansu: “Yargıtay’ca Verilen Bozma Yahut Bölge Adliye Mahkemelerince Verilen Gönderme Kararlarından Sonra Islah Yapılıp Yapılamayacağı Sorunu”, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2016, S. 2.
• GÜNEYSU, Nilüfer Boran, Medeni Usul Hukukunda Karar, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
• KARAFAKİH, İsmail Hakkı: Hukuk Muhakemeleri Usulü Esasları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları, 1952.
• Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Bası, İstanbul 2001.
• KURU, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku, Yetkin 2016.
• KURU, Baki: “Usulî Kazanılmış Hak”, Dr. A. Recai Seçkin’e Armağan, Ankara 1974, s. 395-409.
• ÖZEKES, Muhammet: Medeni Usul Hukukunda Hukukî Dinlenilme Hakkı, Yetkin, Ankara 2003.
• PEKCANITEZ, Hakan: “Medeni Yargılamada Adil Yargılama”, İzmir Barosu Dergisi, Y. 1997/Nisan, S. 2, s. 38-39.
• PEKCANITEZ, Hakan/ ÖZEKES, Muhammet/ AKKAN, Mine/ TAŞ KORKMAZ, Hülya (Ed.): Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, Oniki Levha Yayınları, İstanbul 2017.
• POSTACIOĞLU, İlhan/Altay, Sümer: Medenî Usûl Hukuku Dersleri, İstanbul 2015.
• POSTACIOĞLU, İlhan: Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. Bası, İstanbul 1975.
• RÜZGARESEN, Cumhur: Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin, Ankara 2013.
• TANRIVER, Süha, Medeni Usul Hukuku Cilt 1, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
• TULUAY, Metin: “Usule İlişkin Kazanılmış Hak”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 1984, S. 2, s. 61-67.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim: İddia ve Müdafaanın Değiştirilmesi Yasağı, Cezaevi Matbaası, İstanbul 1967.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim: Medeni Yargılama Hukuku, 7. Bası, İstanbul 2000.
• UMAR, Bilge: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, 2011.
• YAVAŞ, Murat: Medeni Usul Hukukunda Temyiz, Seçkin Yayınları, İstanbul 2015.
• YILMAZ, Ejder: Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Yetkin Yayınları, 4. Baskı, Ankara 2013.
• ZEYBEK, Ali Cavit, “Yargı İçtihatlarının Hukuk Kaynağı Olarak Yeri ve Değeri”, Danıştay Dergisi, Y. 1988, S. 68-69, S. 103, s. 46-105.