Türk Borçlar Hukukunda Hilenin Münferit Uygulama Alanları

Yıl 2013, Cilt: 17 Sayı: 4, 81 - 116, 01.10.2013

Kübra Ercoşkun Şenol

Öz

Hile, hata ve ikrahla beraber iradenin sözleşmenin kuruluşunda korunmasına hizmet eden bir kurum olarak Türk Borçlar Kanunun genel hükümleri arasında düzenlenmiştir. (TBK m. 36, 39). Ancak hileyle ilgili bu hükümler ayrı bir kanuni düzenleme bulunmayan hallerde ve bünyesine de aykırı düşmediği takdirde, diğer sözleşmelere ve hatta her türlü hukuki işleme kıyasen uygulanabilir. Bunun dışında hile, TBK’nın diğer birçok hükmünde ve hatta diğer kanunlarda da düzenleme konusu yapılan bir olgudur. Bu çalışmanın konusu da hilenin borçlar hukukundaki münferit uygulama alanlarıdır. Bu kapsamda öncelikle TBK’nın hileye temas eden hükümleri incelenerek bunların teknik anlamda kullanılmış olup olmadıkları tespit edilecektir

Anahtar Kelimeler

İrade Sakatlıkları, Hile, Teknik anlamdaki hile

THE SEPARATE FIELDS OF APPLICATION OF CHEATING IN TURKISH LAW OF OBLIGATIONS

Öz

Cheating, together with mistake and intimidation are arranged within the Turkish Law of Obligation which is an institution serving for protection of will power in establishment of contract. (TBK m. 36, 39). However these clauses related with cheating can be applied to other contracts and even every kind of legal process by analogy in case where there is no separate legal regulation and in case it does not contradict with itself. Apart from that cheating is a fact which is subject to regulation in many other clauses of Turkish Law of Obligation and even in other laws. The subject of this study is the separate application fi elds of cheating within the law of obligation. In this context fi rst of all the clauses of law of obligation related with cheating will be examined to determine whether they were used in technical meaning or not

Anahtar Kelimeler

Invalidity of will power, cheating, cheating in technical meaning

Kaynakça

• ACEMOĞLU, Kevork, İrade Bozuklukları Yüzünden Sözleşme ile Bağlı Kalmak
• İstemediğini Bildirme Bir Üst Süre ile Sınırlanmış mıdır? İÜHFM, C. XXX, sa. 3-4, s. 915-920.
• AKINCI, Şahin, Karşılaştırmalı Borçlar Hukuku Özel Hükümler: Türk - Ka- zak Hukuku, Konya 2004.
• AKMAN, Galip Sermet, Sorumsuzluk Anlaşması, İstanbul 1976.
• AKYOL, Şener, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. I, İstanbul 1995.
• ARAL, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, b. 7, Ankara 2007. (Özel Borç İlişkileri)
• Fahrettin, Türk Borçlar Hukukunda Takas, b. 2, Ankara 2010. (Takas)
• Türk Borçlar Hukukunda Kötü İfa, Ankara 2011. (Kötü İfa)
• ARAL, Fahrettin/AYRANCI, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, b. 9, Ankara 2012.
• ARPACI, Abdülkadir, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. III, b. 5, İstanbul 2009.
• BURCUOĞLU, Hâluk, Eser Sözleşmesinde İş Sahibinin Ayıba Karşı Tekef- fülden Doğan Hakları ve Özellikle Bu Hakların Kullanılması İçin Uyulması Gereken Süreler, Prof.Dr. Hâluk Tandoğan’ın Hatırasına Ar- mağan, Ankara 1990, s. 304-342
• ÇAĞA, Tahir, Özel Hüküm Genel Hükmü Her Zaman Bertaraf Eder mi? TBBD, sa. 3, s. 366-375.
• DURAL, Mustafa/SARI, Suat, Türk Özel Hukuku Temel Kavramlar ve Me- deni Kanunun Başlangıç Hükümleri, Cilt: I, b. 4, İstanbul 2009.
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, b. 8, İstanbul, 2003. (8. Bası)
• 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, b. 14, Ankara 2012. (14. Bası)
• ERGÜNE, Mehmet Serkan, Olumsuz Zarar, İstanbul 2008.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku: Özel Hükümler, C. I, İstanbul 2008. (C. I) Borçlar Hukuku: Özel Hükümler, C. II, İstanbul 2010. (C. II) Yeni 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi (TBK m. 299 - 356), İstanbul 2011. (Kira Sözleşmesi)
• HATEMİ, Hüseyin/SEROZAN, Rona/ARPACI, Abdülkadir, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul 1992.
• KAPLAN, İbrahim, Hâkimin Sözleşmeye Müdahalesi, b. 2, Ankara 2007.
• KILIÇOĞLU, M. Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Yeni Borçlar Kanuna Göre Hazırlanmış), b. 14, Ankara 2011.
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, Güven Nazariyesi Karşısında Borç Sözleşmelerinde Hata Kavramı, İstanbul 1968. (Hata)
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, vd. Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. I, b. 4, İstanbul 2008. (C.I)
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, vd. Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. III, 5. bs., İstanbul, 2009. (C. III)
• KURŞAT, Zekeriya, Borçlar Hukuku Alanında Hile Kavramı, İstanbul 2003.
• OĞUZMAN, M. Kemal, Akdin Hile Sebebiyle İptali Azami Bir Müddetle Tehdit Edilmiş midir? İBD, C. XXII, sa. 4, s. 177-189.
• OĞUZMAN, M. Kemal/Öz, M. Turgut, Borçlar Hukuku: Genel Hükümler, b. 7, İstanbul 2009. (7. Bası) Borçlar Hukuku: Genel Hükümler, C. I, b. 10, İstanbul 2012. (10. Bası)
• PULAŞLI, Hasan, Şarta Bağlı Hukuki İşlemler ve Hukuki Sonuçları, Ankara 1989.
• REİSOĞLU, Safa, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, b. 23, İstanbu 2012.
• SEROZAN, Rona, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, b .2, İstanbul 2006. (Borçlar Özel) Sözleşmeden Dönme, b. 2, İstanbul 2007.
• SİRMEN, A. Lale, Türk Özel Hukukunda Şart, Ankara 1992.
• ŞAHİNİZ, C. Salih, Tacirler Arası Ticari Satımlarda Satıcının Ayıplı İfadan Sorumluluğu, Ankara 2008.
• ŞENOCAK, Zarife, Eser Sözleşmesinde Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı, Ankara, 2002.
• TANDOĞAN, Hâluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C. I/1, b. 6, İstanbul 2008.(C. I/1)
• Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C. I/2, b. 4, İstanbul 2008. (C. I/2)
• Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C. II, b. 5, İstanbul 2010. (C. II)
• TEKİNAY, Selahatttin Sulhi, vd. Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, b. 7, İstanbul 1993.
• TUNÇOMAĞ, Kenan, Türk Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, C. II, İs- tanbul 1977.
• UÇAR, Ayhan, İstisna Sözleşmesinde Müteahhidin Ayıba Karşı Tekeffül Borcu, Ankara 2003.
• YAVUZ, Cevdet, Özellikle Tüketicinin Korunması Sorunu Bakımından Satı- cının Satılanın (Malın) Ayıplarından Sorumluluğu, İstanbul 1989. (Sa- tıcının Sorumluluğu)
• Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, b. 7, İstanbul 2007. (Özel Hükümler)
• YAVUZ, Cevdet/ACAR, Faruk/ÖZEN, Burak, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Borçlar Hukuku Dersleri Özel Hükümler, b. 11, İstanbul 2012. (TBK)
• YAVUZ, Nihat, Ayıplı İfa, b. 2, Ankara 2010.
• YILDIRIM, Mustafa Fadıl, Borçlar Hukukuna Göre Sözleşmenin Kuruluşunda Hile, Ankara 2002.
• ZEVKLİLER, Aydın/GÖKYAYLA, K. Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İliş- kileri, b. 12, Ankara 2013.