Belediye Başkan Yardımcılığının İdare Hukuku Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 1, 245 - 280, 31.01.2025

Hikmet Tokgöz

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1596082

Öz

5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre norm kadrosunda belediye başkanı bulunan belediyelerde bu kadrolara atanmak suretiyle göreve gelen başkan yardımcısı ile bu kadrolara bağlı olunmaksızın belediye meclisi üyeleri arasından görevlendirilebilen başkan yardımcısı olmak üzere iki tür belediye başkan yardımcılığı vardır. Meclis üyeleri arasından başkan yardımcısı olarak bir üyenin görevlendirilebilmesi ilk defa mülga 1580 sayılı Belediye Kanunu döneminde söz konusu olmuştur. Her ne kadar yürürlükteki Kanun gerekçesinde bu hususun yeniden düzenlenerek devam ettirildiği belirtilse de önceki dönemden beri devam edegelen problemler söz konusudur. Çalışmada başkan yardımcılarının hukuki statüsü tespit edilecektir. Onların göreve gelmeleri ve görevden alınmaları hususu da ayrıca incelenecektir. Son tahlilde, konuya ilişkin mevzuat düzenlemelerinin yetersiz olduğu belirtildikten sonra buna ilişkin çözüm önerileri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Belediye başkan yardımcısı, Hukuki statü, Memur, Diğer kamu görevlisi, Üst düzey kamu yöneticisi

EVALUATION of THE DEPUTY MAYORSHIP in TERMS of ADMINISTRATIVE LAW

Öz

According to Law No. 5393 on Municipalities, there are two types of deputy mayors in municipalities with a mayor in their norm staff: deputy mayors who are appointed to these positions and deputy mayors who can be appointed from among the members of the municipal council regardless of these positions. The appointment of a deputy mayor from among the members of the council was first introduced under the abrogated Municipal Law No. 1580. Although it is stated in the preamble of the current Law that this issue has been reorganized and continued, there are problems that have persisted since the previous period. This study will try to determine the legal status of deputy mayors. The issue of their appointment and dismissal will also be examined. In the final analysis, after stating that the legislative arrangements on the subject are insufficient, solutions will be proposed

Anahtar Kelimeler

Deputy mayor, Legal status, Civil servant, Other public servant, Senior public administrator

Kaynakça

• Acar A, “Belediye Başkan Yardımcılığı”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 4(3), 1995, <https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/38242/332807 >, Erişim Tarihi 20 Mart 2014, s. 37-45.
• Arıkboğa E, Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Temel Çerçevesi (Rapor), Yurttaşlık Derneği İstanbul, 2020, <https://yereldemokrasi.net/attachments/article/202/Yerel_Yonetim_R apor.>, Erişim Tarihi 20 Eylül 2024.
• Aytaç F, “Birbiriyle Karıştırılmaması Gereken Belediye Başkan Yardımcılığı ile Belediye Başkan Vekilliği Hakkında”, Belediye Dünyası, 2(7), 2001, s. 29-33.
• Çiçek H, Güçlü ve Etkin Başkan Yönetiminde Belediye ve Organları, T.C. İbn Haldun Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Uluslararası ve Mukayeseli Hukuk Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2022. <https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tez SorguSonucYeni.jsp>, Erişim Tarihi 20 Ekim 2024.
• Gözler K, “Türk Belediye Sistemi Üzerinde Fransız Etkisi: 3 Nisan 1930 Tarihli Belediye Kanunu Fransa’dan mı İktibas Edilmiştir?”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 28(1-2), 2019, <https://cyy.hacibayram.edu.tr/hbv/1-228715790>, Erişim Tarihi 18 Ağustos 2024, s. 1-24.
• Gözler K, İdare Hukuku Cilt I, Ekin Kitabevi, 2019.
• Gözler K, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, 2023.
• Güvenç C, “Belediyelerde Başkan Vekilliği, Meclis Başkan Vekilliği ve Başkan Yardımcılığı”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2(4), 1993, <https://dergipark.org.tr/tr/pub /atauniiibd/issue/38242/332807>, Erişim Tarihi 22 Ağustos 2024, s. 49-69.
• Karahanoğulları O, “Belediye Personelinin Hukuki Yapısına İlişkin Gözlemler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 47(1), 1998, <https://dergipark.org.tr /tr/pub/auhfd/issue/42684/514742>, Erişim Tarihi 26 Temmuz 2024, s. 279-318.
• Mecek M / Atmaca Y, “Yerel Yönetimlerin İdari Yapısına İlişkin Mevzuat Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 2020, https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/i ssue/56179/735143>, Erişim Tarihi 26 Temmuz 2024, s. 2068-2087.
• Şat N, “Türkiye’de Belediye Başkan Yardımcılığı”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), 2018, <https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/38 242/332807>, Erişim Tarihi 20 Temmuz 2024, s. 601-626.
• Tamer M, “Belediye Başkan Yardımcılığı ve Özel Kalem Müdürlüğüne Atanma Şartları”, Belediye Dünyası, 16(9), 2015, s. 20-36.
• Yarkın Ş, “Belediye Başkan Yardımcısının Belediye Meclisi Üyeleri Arasından Tayini Konusu Üzerinde Bir İnceleme”, İller ve Belediyeler Dergisi, (344), 1974, s. 248-253.
• Yıldız H, Fransız Yerel Yönetim Hukuku, On İki Levha Yayınları, 2013.
• Yılmaz OK, “Belediye Üst Kademe Yöneticilerinin Liderlik ve Mesleki Bilgi Kapasitelerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eğitim Programı Önerisi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, <https://dergipark.org.tr/tr/p ub/oguiibf/issue/51635/499715>, Erişim Tarihi 20 Ekim 2024, 14(3), 2019, s. 729-752.