Sınırlı Olumlu Görüş Verilen Denetim Raporlarının İçerik Analizi

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 3, 703 - 720, 25.12.2020

Yıldız Ayanoğlu , Tuğba Dölen

Öz

Bu çalışma sınırlı olumlu görüş içeren denetim raporlarında, görüş verme nedenlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda, Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin 2017-2018 dönemlerindeki denetim raporları ele alınmış ve sınırlı olumlu görüş verilme nedenleri içeriğine göre sınıflandırılmıştır. Binary lojistik regresyon analizi ile dört büyük bağımsız denetim kuruluşları ile diğer denetim kuruluşları bazında yapılan sınıflandırmanın %80 oranında doğru olduğu ortaya konulmuştur. Bağımsız denetim raporlarında yer alan açıklamalar dikkate alınarak yapılan sınıflandırma, sektörler ve bağımsız denetim kuruluşları itibariyle karşılaştırılmıştır. Bağımsız denetim kuruluşu bazında sınırlı olumlu görüş verilme nedeni toplam sayılarına göre benzerlik ve farklılıkları tespit etmek için çok boyutlu ölçekleme analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre incelenen 486 şirketin denetim raporlarından, 2018 yılında 42 şirkete ve 2017 yılında ise 18 şirkete olmak üzere toplam 60 adet sınırlı olumlu denetim görüşü içeren rapor verildiği saptanmıştır. Görüşle ilgili en fazla belirlenen nedenler sırasıyla iştirakler ve bağlı ortaklıklar ilgili hususlar, alacaklar, finansal sıkıntı ve karşılıklarla ilgili konulardır. 2018 yılında “dört büyük” kapsamındaki denetim kuruluşları en fazla karşılıklarla ilgili konuları, diğer denetim kuruluşları ise finansal sıkıntılarla ilgili konuları sınırlı olumlu görüş verme nedeni olarak belirtmişlerdir. Çalışmada ayrıca sınırlı olumlu görüş nedenleri sektörler ve bağımsız denetim kuruluşu bazında karşılaştırılmış ve bu nedenler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sınırlı Olumlu Denetim Görüşü, Bağımsız Denetim Görüşü, Bağımsız Denetim Raporu

Kaynakça

• Akdoğan, N., Aktaş, M., & Gülhan, O. (2015). Borsa İstanbul'da bağımsız denetim şirketleri ve bağımsız denetim görüşleri üzerine bir inceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(1), ss.19-32.
• Akdoğan, N., Güdü, E. S., Işık, A., Sevindik, İ., Şahin, D., & Özkan, G. (2018). 2014-2016 yılları arasında BİST şirketleri ile ilgili denetim görüşleri. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 18(54), ss.1-18.
• Alpar, C. R. (2011). Çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Balıkoğlu H.U. (2018). Türkiye’de halka açık şirketlere olumlu görüş dışında bir denetim görüşü verilmesini gerektiren durumların incelenmesi: 2006-2016 bağımsız denetim raporlarının analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Osmaniye.
• Baltacı A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.7, ss. 231-274.
• BDS 700 Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama Standardı
• BDS 705 Bağımsız Denetçi Raporunda Olumlu Görüş Dışında Bir Görüş Verilmesi
• Gürsoy, İ. (2019). Finansal tabloların doğruluğu ve güvenilirliği: belediyeler üzerine bir araştırma. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), ss.410-433.
• Habib, A. (2013). A Meta-analysis of the determinants of modified audit opinion decisions. Managerial Auditing Journal, 28(3), pp.184-216.
• Ireland, J. C. (2003). An empirical ınvestigation of determinants of audit reports in the UK. Journal of Business Finance & Accounting, 30(7-8), pp.975-1016.
• İşi, A. (2016). İstatistiklerle Türk Dünyasında inovasyon, 14. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, 22-23 Ağustos 2016, Gostivar - Makedonya, 298-306.
• Konopleva, I.A., İkonnikova, O.V., Bals, İ.L., (2015). - Коноплева, И.А., Иконникова, О.В., Боас, И.Л. (2015). Аудиторское заключение и его информационные возможности с точки зрения пользователей бухгалтерской отчетности. аудиторская dеятельность, 6 (366), cc.23-29.
• Mat, M. ve Servet, Ö. (2019). Bağımsız denetim raporlarında denetim görüşünü etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Borsa İstanbul imalat sanayi sektörü şirketleri üzerine bir uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(3), ss.733-760.
• Moalla, H. (2017). Audit report qualification/modification: ımpact of financial variables in Tunisia. Journal of Accounting in Emerging Economies, 7(4), pp. 468-485.
• Sultanoğlu, B., Mugan, C. S., Sekerdağ, U., & Oran, A. (2018). The auditor’s opinion modifications around domestic and global financial crises. Meditari Accountancy Research, 26(4), pp. 622-639.
• Tsipouridou, M., Spathis, C. (2014). Audit opinion and earnings management: evidence from Greece. In Accounting Forum, Vol. 38, No. 1, pp. 38-54.
• Yaşar, A. (2017). İşletmenin sürekliliğinde ortaya çıkan belirsizliğin bağımsız denetim raporlarındaki denetçi görüşleri açısından incelenmesi: BİST’de işlem gören sınai şirketlerine yönelik bir araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(1), ss. 58-85.
• Zureigat, Q. M. (2015). Factors associated with audit reports in Saudi Arabia. Global Journal of Management And Business Research, 14(5), pp. 66-74.