Investigation of the Relationship Between Socio-Cultural Dimensions, Self-Esteem and Academic Self-Efficacy of Social Sciences Students

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 2, 889 - 916, 27.08.2022

Betül Ayça

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1120436

Cited By: 1

Öz

The aim of the study is to examine the relationship between self-esteem and academic self-efficacy, which determines the perspective of life and success of business administration and social sciences students studying at universities during the Covid-19 pandemic, from Hofstede’s three cultural dimensions (power gap, uncertainty and individualism/collectivism). This study was carried out by examining the data collected from 215 university students. The research was done by using quantitative method and relational design. The research findings showed that the students' power-distance, and uncertainty range were low, consequently they could not cope with uncertainties and they were prescriptive. It is understood that they are in between in terms of individualism and socialism. However, it shows that students are self-confident in terms of self-esteem and academic self-efficacy. The concept of self-esteem strongly affects academic self-efficacy and does not differ by gender. While the perception of the concept of academic self-efficacy was resulted in favor of female student, in terms of cultural dimensions, a difference was found in favor of male students. This finding indicates that while female students tolerate inequality less and are relatively more successful in dealing with uncertainty compared to male students. It is thought that the research findings can guide the human resources specialists of the enterprises when they apply for a job after their graduation.

Anahtar Kelimeler

Hofstede's socio-cultural dimensions, self-esteem, academic self-efficacy

Sosyal Bilimler Öğrencilerinin Sosyo-Kültürel Boyutlar, Benlik Saygısı ve Akademik Öz Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışma işletme ve sosyal bilimler öğrencilerinin kültürel boyutlar ve akademik yeterlilikleri arasındaki ilişkide benlik saygısının düzenleyici rolünü incelemektedir. Bu araştırma Covid-19 pandemisi sürecinde üniversitede eğitim gören çoğunlukla işletme ve sosyal bilimler öğrencilerinin belli kültürel boyutlardan (güç aralığı, belirsizlik ve bireyselcilik/toplumsalcılık) hayata bakış açılarını ve başarı durumlarını belirleyen benlik saygısı ve akademik öz yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Sayısal yöntem ve ilişkisel tasarımla yüksek eğitim gören 215 öğrenciden toplanan veriler incelenerek yapılmıştır. Araştırma bulguları öğrencilerin güç aralığının düşük olduğunu, belirsizliklerle baş edemediklerini ve kuralcı olduklarını göstermiştir. Bireyselcilik ve toplumsalcılık boyutu açısından da arada kaldıkları anlaşılmaktadır. Benlik saygısı ve akademik yeterlilik açısından öğrencilerin kendilerine güvendiği anlaşılmaktadır. Benlik saygısı tek başına akademik öz yeterliliği büyük ölçüde etkilemekte ve cinsiyete göre farklılık göstermemektedir. Akademik öz yeterlilik kavramının algılanmasında kız öğrenciler lehine; kültürel boyutlar algılamasında ise erkek öğrencilerin lehine bir fark bulunmuştur. Ancak, bu sonuç kız öğrencilerin eşitsizliğe daha az katlandıklarını ve belirsizle mücadelede de erkek öğrencilere kıyasla nispeten daha başarılı olduklarını işaret etmektedir. Araştırma bulgularının mezuniyetlerinden sonra iş başvurusu yaptıklarında işletmelerin insan kaynakları uzmanlarına da yol gösterebileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Hosftede'in sosyo-kültürel boyutları, benlik saygısı, akademik öz-yeterlilik

Kaynakça

• Adler, N. ve Stewart, J. (2004). Self-Esteem, http://www.macses.ucsf.edu/Research/Psychosocial/notebook/selfesteem.html (Erişim Tarihi: 01.04.2022)
• Akin, A. (2008). The Relationships Between University Students’ Chemistry Laboratory Anxiety, Attitudes, and Self-efficacy Beliefs, Australian Journal of Teacher Education, 35 (8), 48-49.
• Altay, H. (2004). Güç Mesafesi, Erkeklik-Dişilik ve Belirsizlikten Kaçınma Özellikleri ile Başarı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 301-321.
• Andrade, A., Queiroga, F. ve Valentini, F. (2020). Short Version of Self-assessment Scale of Job Performance, Annals of Psychology, 36 (3), 543-552, https://doi.org/10.6018/analesps.402661
• Asunakutlu, T. (2007). Güven, Kültür ve Örgütsel Yansımaları. R. Erdem ve C. Ş. Çukur (Der.), Kültürel Bağlamda Yönetsel- Örgütsel Davranış içinde (s. 231–265). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control, New York, W. H. Freeman and Company.
• Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Kreuger, J. I. ve Vohs, K. D. (2003). Does High Self-esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness or Healthier Life-styles?, Psychological Science in the Public Interest, 4(1), 1–44.
• Cheng, Y-Y. (2020). Academic Self-efficacy and Assessment, Educational Psychology, 40 (4), 389-391, DOI: 10.1080/01443410.2020.1755501
• Cropanzona, R. ve Molino, A. (2015). Organizational Justice. Wright J. D. (Der.). The International Encyclopedia of Social and Behavioral Sciences içinde (2. Baskı, s. 379- 384). Oxford: Elsevier Press.
• Çankaya, M. (2020). Kadın Sağlık Çalışanlarında Kültürel Değerler ile Kariyer Bağlılığı Arasındaki İlişkide Kariyer Memnuniyetinin Aracılık Rolü, Turkish Studies - Social, 15(4), 1779-1804, DOI: http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.42733
• Çankır, B. ve Semiz, Ç. D. (2018). Çalışan Performansı ve Mali Performans: Pozitif Ses Çıkarma, Psikolojik İyi-oluş ve Çalışmaya Tutkunluk ile İlişkileri ve Otel İşletmeleri Örneği, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 54-67.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda Benlik Saygısı. (Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara.
• Dayanç Kıyat, G. B. ve Şimşek, H. (2018). Algılanan Kurumsal İtibarın Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi: Mercedes- Chanel Örneği, Verimlilik Dergisi, (3), 199-234, https://dergipark.org.tr/en/pub/verimlilik/issue/37982/369286
• Demirci İ. (2012). Öğretmen Adaylarının Öz Bilgi ve Psikolojik İyi Olma Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Gençtan, E. (1981). Benlik Gelişimi, Psikanaliz ve Sonrası, Hürriyet Yayınları, İstanbul, 69-122.
• Göcen G. (2013). Şükür ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araştırması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hampden-Turner, C. ve Trompenaars, F. (2000). Building Cross-Cultural Competencies: How to create Wealth From Conflicting Values, Londra: Yale University Press.
• Hayat, A. A., Shateri, K., Amini, M., ve Shokrpour, N. (2020). Relationships Between Academic Self-efficacy, Learning-Related Emotions, and Metacognitive Learning Strategies with Academic Performance in Medical Students: A Structural Equation Model, BMC Medical Education, 20(1), 76. DOI: https://doi.org/10.1186/s12909-020-01995-9
• Hofstede, G. (1980). Culture’s Consequences: International Differences in Work Related Values, Beverly Hills: Sage.
• Hofstede, G. (1991). Cultures and Organizations: Software of the Mind, Londra: McGraw-Hill.
• Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing Cultures: The Hofstede Model in Context, Online Readings in Psychology and Culture, 2(1). https://doi.org/10.9707/2307-0919.1014
• Hofstede, G., Hofstede, G. J. ve Minkov, M. (2010). Cultures and Organizations: Software of the Mind (Gözden Geçirilmiş 3. Baskı), New York: McGraw-Hill.
• Hogg, M. A. (2012). Self-uncertainty, Social Identity, and the Solace of Extremism. M. A. Hogg & D. L. Blaylock (Der.), Extremism and the Psychology of Uncertainty içinde (s. 19–35), Boston: Wiley-Blackwell.
• House, R. J., Hanges, P. J., Javidan, M., Dorfman, P. W. ve Gupta, V. (2004). Culture, Leadership and Organizations: The Globe Study of 62 Societies, Thousand Oaks, California: Sage.
• İşcan, Ö. F. ve Sayın, U. (2010). Örgütsel Adalet, İş Tatmini ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (4), 195-216.
• Jerusalem, M. ve Schwarzer, R. (1981). Fragebogen zur Erfassung von Selbstwirksamkeit (Akademik Özyeterlik Ölçeği). R. Schwarzer (Der.), Skalen zur Befindlichkeit und Persoenlichkeit (Ruh ve Kişilik Ölçekleri) (Araştırma Raporu No: 5) içinde (18: 1, s. 88-93), Berlin: Freie Üniversitesi Psikoloji Enstitüsü.
• Karataş, Z. (2014). Problem Çözme Becerileri ve Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkide Benlik Saygısının Aracı Rolü: Bir Yapısal Eşitlik Modeli Çalışması, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 118- 140.
• Koca, F. (2019). Akademik Öz-Yeterlik ile Akademik Başarı Arasındaki İlişkide Sınav Kaygısı ve Akademik Motivasyonun Aracı Rolü, Elementary Education Online, 18 (1), 241-252. Kulaksızoğlu, A. (2007). Ergenlik Psikolojisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Minkov, M. (2011). Cultural Differences in a Globalizing World, Bingley: Emerald.
• Özdemir, A. (2014). Kültür, Benlik Saygısı ve Girişimcilik Eğilimi: Amerikan ve Türk Üniversite Öğrencilerinde Karşılaştırmalı bir Çalışma, İ. Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 43 (2), 351 – 367.
• Özgüngör, S . (2014). Kimlik ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Yakınlık ve Akademik Başarının Aracı Rolü, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (42) , 195- 207.
• Pierce, J. L., ve Gardner, D. G. (2004). Self-esteem Within the Work and Organizational Context: A Review of the Organization-based Self-esteem Literature, Journal of Management, 30 (5), 591–622, DOI: https://doi.org/10.1016/j.jm.2003.10.001
• Sadi O. ve Uyar, M. (2013). The Relationship Between Self-Efficacy, Self-Regulated Learning Strategies and Achievement: A Path Model, Journal of Baltic Science Education, 12 (1), 21–33.
• Sargut, S. (2001). Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim, Ankara: İmge.
• Saylık, A. (2019). Hofstede’nin Kültür Boyutları Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması; Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8 (3), 1860-1881.
• Schwartz, S.H. (1992). Universals in the Content and Structure of Values: Theoretical Advances and Empirical Tests in 20 Countries. Zanna, M. (Der.) Advances in Experimental Social Psychology içinde (Cilt 25, s. 1-65), New York: Academic Press.
• Şahin, C. ve Kumcağız, H. (2017). The Predictive Role of Narcissism and Self-esteem on Social Media Addiction, International Journal of Eurasia Social Sciences, 8 (30), 2136-2155.
• Sevim, K ve Artan, T. (2021). Yüksek ve Düşük Benlik Saygısını Etkileyen Faktörler, Toplumsal Politika Dergisi, 2 (2), 109-121.
• Telef, B. B. (Ekim 2011). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOO): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. XI. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3 (5).
• Triandis, H. (2004). The Many Dimensions of Culture, The Academy of Management Executive, 18 (1), 88-93.
• Töremen, F. (2001). Öğrenen Okul, Ankara: Nobel Yayınları.
• Ünal, Ö.F. ve Günay, Z. (2016). Çalışanların Algıladıkları Performansları İle 360 Derece Performans Değerleme Arasındaki İlişki: Bir Telekomünikasyon Şirketi Örneği, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6 (1), 273-289.
• Üzbe, N. ve Bacanlı, H. (2013). Başarı Hedef Yönelimi, Benlik Saygısı ve Akademik Başarının Kendini Engellemeyi Yordamadaki Rolü, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13 (1), 33-50.
• Yahyagil, M.Y. ve Ötken, A.B. (2011). Cultural Values from Managers’ and Academicians’ Perspectives: The Case of Turkey, Management Research Review, 34 (9), 1018-1041.
• Yahyagil, M: Y. (2019). Küreselleşme Girdabında Kültür: Modern Zamanlarda Mutluluk Arayışı, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi.
• Yılmaz, K. (2008). The Relationship Between Organizational Trust and Organizational Commitment in Turkish Primary Schools, Journal of Applied Sciences, 8 (12), 2293-2299.
• Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik Özyeterlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
• Yüksel, M. ve Bolat, T. (2016). Örgütsel Politika, Hofstede'in Örgüt Kültürü Boyutları ve İş Çıktıları İlişkisi, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11 (3), 173- 204.