Transformation of the Gentrification: State-led Gentrification

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 673 - 700, 12.08.2024

Fatma Duygu Arslan , Refik Yaslıkaya

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1427796

Öz

For several reasons, cities have had renewal needs during their evolutions. To meet this need that would last as long as cities exist, various urban renewal forms have developed. These forms are diversified with different terms as revitalization, renewal/renovation, regeneration, rehabilitation and gentrification. Despite not planning to serve for the need of urban renewal, gentrification regards as a phenomenon that leads to a range of both physical and social, economic and political change “automatically” in deteriorated areas of the city. Besides, gentrification should be located apart from other urban renewal forms that occur with the interference of an organized body.
In this study, primarily, transformation generated by gentrification via mentioning conceptual and theoretical background and various application examples and secondarily, transformation of the gentrification dynamics itself are aimed to be set forth. Starting from the phenomenon of state-led gentrification which emerges as one of the new gentrification types with the differentiation of the gentrification process’ driving force and realization manner, comprehending the transition of the state’s position from an indirect to a direct and pioneer manner constitutes the main aim of this study.

Anahtar Kelimeler

Renewal, Gentrification, State-led Gentrification

Soylulaştırmanın Dönüşümü: Devlet Eliyle Soylulaştırma

Öz

Kentlerin tarihsel gelişimleri içerisinde çeşitli sebeplerle yenilenme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Kentler var oldukça sürecek olan bu ihtiyacı karşılamak üzere çeşitli kentsel yenileme biçimleri geliştirilmiştir. Bu biçimlere yeniden canlandırma, yenileme, yeniden oluşum, eski haline getirme ve soylulaştırma gibi farklı isimler verilmektedir. Kentin yenilenme ihtiyacına hizmet etmesi önceden planlanmamış olmasına rağmen; kentin bozulmuş yerlerinde hem fiziksel hem de sosyal, ekonomik ve siyasi bir dizi dönüşüme “kendiliğinden” yol açan bir olgu olarak karşımıza çıkan soylulaştırmanın, örgütlü bir yapının müdahalesiyle gerçekleşen diğer kentsel yenileme türlerinden ayrı olarak konumlandırılması gerekmektedir.
Bu çalışmada öncelikle, kavramsal ve kuramsal arka planına ve çeşitli uygulama örneklerine değinilerek soylulaştırmanın yarattığı dönüşümün; sonrasında ise kavramın kendi dinamiklerindeki dönüşümün ortaya konulması amaçlanmaktadır. Soylulaştırma sürecinin itici gücü ve gerçekleşme biçimindeki farklılaşmanın ortaya çıkardığı yeni soylulaştırma türlerinden biri olan devlet eliyle soylulaştırma olgusundan hareketle, devletin süreç içindeki dolaylı pozisyonundan öncü konumuna geçişinin kavranması, bu çalışmanın esas amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yenileme, Soylulaştırma, Devlet Eliyle Soylulaştırma

Kaynakça

• Beauregard, R. (2015). Mutenalaştırmanın Yarattığı Kaos ve Karmaşa. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 56-82). İstanbul: Yordam Kitap.
• Bourassa, S. C. (2010). The Rent Gap Debunked. L. Lees, T. Slater, & E. Wyly (Dü) içinde, The Gentrification Reader (s. 107-117). Londra ve New York: Routledge.
• Clark, E. (2010). The Order and Simplicity of Gentrification- a Political Challenge. L. Lees, T. Slater, & E. Wyly (Dü) içinde, The Gentrification Reader (s. 24-29). New York ve Londra: Routledge.
• Clay, P. (2010). The Mature Revitalized Neighborhood: Emerging Issues in Gentrification. L. Lees, T. Slater, & E. Wyly (Dü) içinde, The Gentrification Reader (s. 37-39). Londra ve New York: Routledge.
• Cybriwsky, R. A., Ley, D., & Western, J. (2015). Yeniden Canlandırılmış Mahallelerin Siyasal ve Toplumsal İnşası: Society Hill, Philadelphia ve False Creek, Vancouver. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 128-164). İstanbul: Yordam Kitap.
• Davidson, M., & Lees, L. (2005). New-build "Gentrification" and London's Riverside Renaissance. Environment and Planning A, 37, 1165-1190.
• Ehrlich, E., Flexner, S. B., Carruth, G., & Hawkins, J. M. (Dü). (1980). Oxford American Dictionary. New York ve Oxford: Oxford University Press.
• Ergün, N. (2006). Gentrification Kuramlarının İstanbul'da Uygulanabilirliği. D. Behar, & T. İslam (Dü) içinde, İstanbul'da "Soylulaştırma": Eski Kentin Yeni Sahipleri (s. 15-30). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Glass, R. (2010). London: Aspects of Change. J. Brown-Saracino (Dü.) içinde, The Gentrification Debates (s. 19-29). New York ve Londra: Routledge.
• Gentrification. (2022). The American Heritage Dictionary of the English Language. https://ahdictionary.com/word/search.html?q=gentrification Glynn, S. (2008). Soft-selling Gentrification? Urban Research & Practice, 1(2), 164-180.
• Hackworth, J. (2002, Temmuz). Postrecession Gentrification in New York City. Urban Affairs Review, 37(6), 815-843.
• Hackworth, J., & Smith, N. (2010). The Changing State of Gentrification. L. Lees, T. Slater, & E. Wyly (Dü) içinde, The Gentrification Reader (s. 65-76). Londra ve New York: Routledge.
• Hamnett, C. (1973). Improvement Grants as an Indicator of Gentrification in Inner London. Area, 5(4), 252-261. He, S. (2007). State-sponsored Gentrification Under Market Transition: The Case of Shanghai. Urban Affairs Review, 43(2), 171-198.
• İslam, T. (2006). Merkezin Dışında: İstanbul'da Soylulaştırma. D. Behar, & T. İslam (Dü) içinde, İstanbul'da "Soylulaştırma": Eski Kentin Yeni Sahipleri (s. 43-58). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Jager, M. (2015). Sınıfın Tanımlanması ve Mutenalaştırmanın Estetiği: Melbourne'da Viktoryacılık. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 111-127). İstanbul: Yordam Kitap.
• Lees, L. (2014). Gentrification in the Global South? S. Parnell, & S. Oldfield (Dü) içinde, The Routledge Handbook on Cities of the Global South (s. 506-521). Oxon ve New York: Routledge.
• Lees, L., & Ley, D. (2008). Introduction to Special Issue on Gentrification and Public Policy. Urban Studies, 45(12), 2379-2384.
• Lees, L., Slater, T., & Wyly, E. (2008). Gentrification. Londra ve New York: Routledge.
• Ley, D. (1986, Aralık). Alternative Explanations for Inner-City Gentrification: A Canadian Assessment. Annals of the Association of American Geographers, 76(4), s. 521-535.
• Marcuse, P. (2015). Terk Etme, Mutenalaştırma ve Yerinden Etme: New York City'deki Mekanizmalar. N. Smith, & P. Williams içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 207-237). İstanbul: Yordam Kitap.
• Öktem Ünsal, B., & Türkün, A. (2014). Neoliberal Kentsel Dönüşüm: Kentsel Alanlarda Sınıfsal Tahliye, Yoksullaşma ve Mülksüzleşme. A. Türkün (Dü.) içinde, Mülk, Mahal, İnsan: İstanbul'da Kentsel Dönüşüm (s. 17-42). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Özden, P. (2000-2001). Kentsel Yenileme Uygulamalarında Yerel Yönetimlerin Rolü Üzerine Düşünceler ve İstanbul Örneği. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(23-24), 255-270.
• Perez, G. M. (2004). The Near Northwest Side Story: Migration, Displacement, and Puerto Rican Families. Berkeley ve Los Angeles: University of California Press.
• Sam, N. (2010). Soylulaştırma Süreçlerine Ekonomik Bir Yaklaşım: Rant Farkı. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, XXIX(II), 133-151.
• Sassen, S. (1991). The Global City : New York, London, Tokyo. Princeton ve Oxford: Princeton University Press.
• Slater, T. (2006). The Eviction of Critical Perspectives from Gentrification Research. International Journal of Urban and Regional Research(30.4), 737-757.
• Smith, N. (1996). The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City. Londra ve New York: Routledge.
• Smith, N. (2006). Yeni Küresellik, Yeni Şehircilik: Küresel Kentsel Strateji Olarak Soylulaştırma. Planlama, 2(36), 13-27.
• Smith, N. (2010). Toward a Theory of Gentrification: A Back to the City Movement by Capital, not People. L. Lees, T. Slater, & E. Wyly (Dü) içinde, The Gentrification Reader (s. 85-96). Londra ve New York: Routledge.
• Smith, N. (2015). Mutenalaştırma, Sınır ve Kentsel Mekanın Yeniden Yapılandırılması. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 29-55). İstanbul: Yordam Kitap.
• Smith, N., & Williams, P. (2015). Ortodoks Yaklaşıma Alternatifler: Tartışmaya Davet. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 11-26). İstanbul: Yordam Kitap.
• Sönmez, B. (2014). Soylulaştırmanın Yeni Biçimleriyle Yerinden Edilmeyi Yeniden Düşünmek. Planlama, 24(1), 42-53.
• Teernstra, A. (2015). Contextualizing State-led Gentrification: Goals of Governing Actors in Generating Neighbourhood Upgrading. Environment and Planning A, 47, 1460-1479.
• Uitermark, J., Duyvendak, J. W., & Kleinhans, R. (2007). Gentrification as a Governmental Strategy: Social Control and Social Cohesion in Hoogvliet, Rotterdam. Environment and Planning A, 39, 125-141.
• Uzun, N. (2006). İstanbul'da Seçkinleştirme (Gentrification): Örnekler ve Seçkinleştirme Kuramları Çerçevesinde Bir Değerlendirme. D. Behar, & T. İslam (Dü) içinde, İstanbul'da "Soylulaştırma": Eski Kentin Yeni Sahipleri (s. 31-42). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Walker, D. M. (2008). Gentrification Moves to the Global South: an Analysis of the Programa de Rescate, a Neoliberal Urban Policy in México City’s Centro Histórico. University of Kentucky Doctoral Dissertations.
• Williams, P. (2015). Mekansal Yeniden İnşa ile Sınıf Oluşumu. Avustralya, Britanya ve Birleşik Devletler'deki Mutenalaştırmaya İlişkin Bir Yeniden Değerlendirme. N. Smith, & P. Williams (Dü) içinde, Kentin Mutenalaştırılması (M. Uzun, Çev., s. 83-110). İstanbul: Yordam Kitap.
• Yaslıkaya, R. (2016). Kentsel Yenileme mi? Soylulaştırma mı? 4. Uluslararası Kentsel ve Çevresel Sorunlar ve Politikalar Kongresi, (s. 242-250). İstanbul.