On the Problem of Adapting Organizational Ecology Theory to Public Administration

Yıl 2025, Cilt: 27 Sayı: 1, 123 - 144, 18.04.2025

Vasfiye Çelik

https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.1583311

Öz

The theory of organizational ecology, which was put forward in the context of biological diversity and shaped by the idea that the strong will survive rather than adapt, was transferred to social sciences in the 1970s in order to explain how organizations are established, continue their activities or disappear. How this theory, which is about the world of living beings that adapt and survive as a result of necessity rather than conscious choices or strategic decisions, should be read in the process leading to the birth or death of organizations reflects the difficulty of transferring it to social sciences. Even though it seems easier or more correct to evaluate the theory of organizational ecology for organizations operating in the private sector in terms of the logic of the theory, today, as a result of the changing management approach that will reduce the private/public distinction and bring public administration closer to the private sector, it brings to mind the question of whether it is possible to apply the theory of organizational ecology to public administration.
The fact that each organization operates in a certain environment, that it is called a population together with other organizations, that organizations can continue their activities or disappear depending on their age, size, density in the population or the inertia they may encounter in a niche (market) and that they will actually resemble each other in the process are the main headings of the organizational ecology theory as a long-term struggle. In the study, these main headings will be explained by examining their relationship with each other in more detail, and the difficulties that may be experienced in terms of adapting to public administration will be mentioned after the criticisms related to the subject. However, despite these difficulties, the birth and death process of the theory will be briefly evaluated through the Ministry of Local Administrations and the Ministry of European Union in the Turkish public administration.

Anahtar Kelimeler

Organizational Ecology Theory, Environment, Public Administration

Örgütsel Ekoloji Kuramının Kamu Yönetimine Uyarlanabilme Sorunu Üzerine

Öz

Biyolojik çeşitlilik bağlamında ortaya atılan ve uyumdan ziyade güçlülerin hayatta kalacağı tasavvuruyla şekillenen örgütsel ekoloji kuramı, 1970’li yıllar itibariyle örgütlerin nasıl kurulduklarını, faaliyetlerine devam ettiklerini veya yok olduklarını açıklayabilmek amacıyla sosyal bilimlere aktarılmıştır. Bilinçli tercihlerden veya stratejik kararlardan ziyade zorunluluklar neticesinde uyum sağlayan ve hayatta kalan canlılar dünyasına ilişkin bu kuramın, örgütlerin doğumu veya ölümüne giden süreçte nasıl okunması gerektiği ise sosyal bilimlere aktarılmasının zorluğunu yansıtmaktadır. Hatta örgütsel ekoloji kuramını özel sektörde faaliyette bulunan örgütler için değerlendirmek kuramın mantığı açısından daha kolay veya doğru gözükse de günümüzde artık özel/kamu ayrımını azaltacak ve kamu yönetimini özel sektöre yaklaştıracak değişen yönetim anlayışı neticesinde örgütsel ekoloji kuramını kamu yönetimine uygulamak mümkün mü sorusu akla gelmektedir.
Her örgütün belli bir çevrede faaliyette bulunması, diğer örgütlerle beraber bunun bir popülasyon olarak adlandırılması, örgütlerin bir niş (pazar) içinde yaşına, büyüklüğüne, popülasyondaki yoğunluğa veya karşılaşabileceği atalete bağlı olarak faaliyetlerine devam edebileceği veya yok olacağı ve süreç içinde de aslında birbirine benzeyeceği düşüncesi uzun soluklu bir mücadele olarak örgütsel ekoloji kuramının ana başlıklarını oluşturmaktadır. Çalışmada ise bu ana başlıklar biraz daha ayrıntılandırılarak ve birbiriyle ilişkisi irdelenerek açıklanmaya çalışılacak, konuya ilişkin eleştirilerin ardından kamu yönetimine uyarlanması açısından yaşanabilecek zorluklara değinilecektir. Ancak bu zorluklara rağmen Türk kamu yönetimindeki Yerel Yönetimler Bakanlığı ve Avrupa Birliği Bakanlığı üzerinden kuramın doğum ve ölüm süreci kısaca değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Ekoloji Kuramı, Çevre, Kamu Yönetimi

Kaynakça

• Abatecola, G. (2012). Organizational adaptation: an update. International Journal of Organizational Analysis, 20(3), 274-293.
• Amburgey, T. L., & Rao, H. (1996). Organizational ecology: Past, present, and future directions. Academy of Management journal, 39(5), 1265-1286.
• Astley, W. G., & Van de Ven, A. H. (1983). Central perspectives and debates in organization theory. Administrative science quarterly, 245-273.
• Barnett, W. P. (1990). The organizational ecology of a technological system. Administrative science quarterly, 35, 31-60.
• Bataglia, W., & Silva E. Meirelles, D. (2009). Population ecology and evolutionary economics: toward an integrative model. Management Research: Journal of the Iberoamerican Academy of Management, 7(2), 87-101.
• Betton, J., & Dess, G. G. (1985). The application of population ecology models to the study of organizations. Academy of Management Review, 10(4), 750-757.
• Bozagaç, F., & Aktaş, M. (2018). Örgüt kuramları ve değişim. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 37-68.
• Clements, H. S., Baum, J., & Cumming, G. S. (2016). Money and motives: an organizational ecology perspective on private land conservation. Biological Conservation, 197, 108-115.
• Çelik, T. S. (2020). An overview of four fundamental theories of organizations. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(3), 730-746.
• Çubukcu, M. (2018). Örgüt Yapısını Etkileyen Unsurların Örgütsel Ekoloji Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (57), 84-91.
• Dalgic, T., & Leeuw, M. (1994). Niche marketing revisited: concept, applications and some European cases. European journal of marketing, 28(4), 39-55.
• Doğan, K. C. (2023). Yerel yönetimlerde reform ve türkiye’de yerel yönetimlerin klasik sorunlarına çözüm önerileri. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 65-74.
• Düzer, A. (2016). Örgüt Teorisinde Uyum-Seçilim Tartışması Üzerine Bir Öneri. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 26(1), 51-76.
• Erdil, O., Kalkan, A., & Alparslan, A. M. (2010). Örgütsel ekoloji kuramından stratejik yönetim anlayışına. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (1), 17-31
• Güneş, M. (2012). Kamu Yönetiminde Sosyal Çevrenin Ekolojik Düşünce İle Algilanmasi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 99-126.
• Hannan, M. T., & Freeman, J. (1977). The population ecology of organizations. American journal of sociology, 82(5), 929-964.
• Heine, K., & Rindfleisch, H. (2013). Organizational decline: A synthesis of insights from organizational ecology, path dependence and the resource‐based view. Journal of Organizational Change Management, 26(1), 8-28.
• Hu, Y. (2017). Strategy and ecology: a synthesis and research agenda. International Journal of Organizational Analysis, 25(3), 456-467.
• Kaufman, H. (1976). Are goverment organizations immortal?. The Brookings Institution, Washington D.C. Kayıkçı, F., & Kesgin, M. (2022). Kurumsal iktisadın iktisadi düşünceye katkıları. Yildiz Social Science Review, 8(1), 52-64.
• Kızılboğa Özaslan, R., & Alıcı, O. (2014). Kalkınma planlarında yerel yönetimler ve yapılan reformlar çerçevesinde mukayesesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(26), 315-342.
• Kızılboğa Özaslan, R. & Alıcı, O. V. (2015). Türkiye’de yerel yönetim bakanlığı deneyimi ve günümüzdeki gerekliliğinin sorgulanması. Turkish Studies (Elektronik), 10(1), 351-366.
• Kralewski, D. (2012). Bottom-up, Decentralized Approach to Innovation Strategy. In NGEBIS, 55-61. Nowell, B., & Albrecht, K. (2023). A population ecology of network domains. Public Management Review, 1-24.
• Önder, Ç. & Üsdiken, B. (2007). Örgüt Kuramları içinde “Örgütsel ekoloji: örgüt toplulukları ve çevresel ayıklama”. (Der: A. Selami Sargut ve Şükrü Özen). İmge Kitapevi Yayınları, Ankara, 133- 191.
• Övgün, B. (2016). Kamu Yönetimi Reformunda Bir Açmaz: Yerelleşme mi, Merkezileşme mi?. Mülkiye Dergisi, 40(3), 159-180.
• Peters, B. G., & Hogwood, B. W. (1991). Applying population ecology models to public organizations. Research in Public Administration, 1, 79-108.
• Peters, B. G., & Hogwood, B. W. (1988). The death of immortality: births, deaths and metamorpheses in the U.S. federal bureaucracy 1933-1982, American Review of Public Administration . 18(2), 119-133.
• Sadioğlu, U., Çifci, Y., Ezin, E., & Dinç, B. (2020). Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Türk Kamu Yönetiminin Kurumsal Kapasitesi. Siyasal: Journal of Political Sciences, 29(2), 291-312.
• Salimath, M. S., & Jones III, R. (2011). Population ecology theory: implications for sustainability. Management Decision, 49(6), 874-910.
• Saylam, A., & Ömürgönülşen, U. (2013). Avrupa birliği genel sekreterliği’nden avrupa birliği bakanlığı’na: Türk kamu yönetiminde yeni bir bakanlık teşkilatlanması. Akdeniz İİBF Dergisi, 13(25), 178-196.
• Singh, J. V., & Lumsden, C. J. (1990). Theory and research in organizational ecology. Annual review of sociology, 16(1), 161-195.
• Sisaye, S. (2012). An ecological analysis of four competing approaches to sustainability development: Integration of industrial ecology and ecological anthropology literature. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 8(1), 18-35.
• Tarhan, B., & Ezici, E. (2020). Türkiye-Avrupa Birliği ilişkisinin teşkilat yapısı üzerinden incelenmesi: Avrupa Birliği Başkanlığı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 525-544.
• Van Witteloostuijn, A., Boin, A., Kofman, C., Kuilman, J., & Kuipers, S. (2018). Explaining the survival of public organizations: Applying density dependence theory to a population of US federal agencies. Public Administration, 96(4), 633-650.
• Wholey, D. R., & Brittain, J. W. (1986). Organizational ecology: Findings and implications. Academy of Management Review, 11(3), 513-533.
• Wilbon, A. D. (2015). Technology Strategy and organizational learning: Applying population ecology to understanding the influence on firm survival. Academy of Strategic Management Journal, 14(2), 221-236.
• Yıldız, M., (2019); “Yerel Yönetimler Bakanlığı”, https://www.academia.edu/40437343/YEREL_Y%C3%96NET%C4%B0M_BAKA NLI%C4%9EI (Erişim Tarihi: 21. 10. 2024).
• Yılmaz, S. E., & Çetinel, E. (2015). Örgütsel ölüm: Adaptasyon Teorileri bağlamında bir değerlendirme. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 211-230.
• Young, R. C. (1988). Is population ecology a useful paradigm for the study of organizations?. American Journal of Sociology, 94(1), 1-24.
• Zammuto, R. F. (1988). Organizational Adaptation: Some Implications Of Organizational Ecology For Strategic Choice [1]. Journal of Management Studies, 25(2), 105-120.