Okul Yöneticilerinin Teknolojik Liderlik Öz Yeterlik Algıları

Yıl 2023, , 2125 - 2141, 15.12.2023

Şemsi Yumuşak , Adil Çoruk

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1334193

Öz

Bu araştırmanın amacı, temel eğitim kademesinde (ilkokul ve ortaokul) görev yapmakta olan okul yöneticilerinin güncel teknoloji uygulamalarını okul yönetiminde, eğitim süreçlerine uygun olarak kullanmak konusunda sahip oldukları teknolojik öz yeterlik algılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırma var olan bir durumu betimlediğinden “tarama modeli” şeklinde düzenlenmiştir. Araştırmanın evrenini, Çanakkale merkez ve ilçelerinde temel eğitim kademesindeki (ilkokul, ortaokul) devlet okullarında görev yapan 198 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Çanakkale il genelinde temel eğitim kademesindeki (ilkokul, ortaokul) tüm okullara ulaşılabildiğinden araştırmada örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Banoğlu’nun (2012) geliştirmiş olduğu “Eğitim Yöneticilerinin Teknoloji Liderliği Yeterlikleri Ölçeği”nden faydalanılmıştır. Araştırmadan elde edilen tüm veriler SPSS 26.0 programı aracılığıyla analiz edilmiş ve veriler analiz edilirken, yüzde, ortalama, t testi, frekans, tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma bulguları okul müdürlerinin teknolojik liderlik öz yeterlik algılarının tüm boyutlarında kendilerini büyük oranda yeterli gördüklerini göstermektedir. Teknolojik liderlik öz yeterlik algıları cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, teknoloji yönetimi ve liderlik/yöneticilik ile ilgili hizmet içi eğitime dâhil olma durumu değişkenlerinden etkilenirken, hizmete ait çalışma yılı değişkeninden etkilenmemektedir. Ülkemizde okul yöneticisi yetiştirmeye yönelik bir programın olmaması sebebi ile araştırmaya ait bulguların bu yönde yapılacak olan çalışmalar için kaynak teşkil edebilmesi beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul Yöneticileri, Öz Yeterlik, Teknolojik Liderlik.

Technological Leadership Self-Efficacy Perceptions of School Administrators

Öz

The study aims to reveal the technological self-efficacy perceptions of school administrators working at the basic education level (primary and secondary school) in order to use current technology applications in school management and education processes. Since the research describes an existing situation, it was organized as a "screening model". The universe of the research consists of 198 school administrators working in public schools at the basic education level (primary school, secondary school) in Çanakkale center and its districts. Since all schools at the basic education levels (primary school, secondary school) can be reached throughout the province of Çanakkale, sampling method was not used in the research. The "Technology Leadership Competencies Scale of Education Managers" developed by Banoğlu (2012) was used as a research data collection tool. All the data obtained from the research were analyzed through the SPSS 26.0 program and while the data were being analyzed; percentage, mean, t-test, frequency one-way analysis of variance (One-Way ANOVA) were used. Research findings show that school principals consider themselves to be highly sufficient in all dimensions of their technological leadership self-efficacy perceptions. While technological leadership self-efficacy perceptions are affected by the variables of gender, marital status, educational status, technology management, and involvement in in-service training on leadership/management, they are not affected by the variable of working years of service. Since there is no program for training school administrators in our country, it is expected that the findings of the research will be a source for studies to be carried out in this direction.

Anahtar Kelimeler

School Administrators, Self-Efficacy, Technological Leadership

Kaynakça

• Ada, Ş. Görgülü, D. ve Küçükali, R. (2013). Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik özyeterlilikleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(2), 53-71.
• Akbaba-Altun, S. (2002). Okul yöneticilerinin teknolojiye karşı tutumlarının incelenmesi. Çağdaş Eğitim, 286, 9-14.
• Akıllı, E. (2019). Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin etkililiği ile teknoloji liderliği rolleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Anderson, R. E ve Dexter S. (2005). School technology leadership: An empirical investigation of prevalence and effect. Educational Administration Quarterly. 41(1), 49-82. https://doi.org/10.1177/0013161X04269517
• Balcı, A., ve Çınkır, Ş. (2002, Mayıs 16-17). Türkiye'de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi [Sözlü bildiri]. 21. Yüzyıl Okul Yöneticisinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Türkiye.
• Banoğlu, K. (2011). School principals’ technology leadership competency and technology coordinatorship. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler, 11(1), 208–213.
• Banoğlu, K. (2012). “Eğitim yöneticilerinin teknoloji liderliği yeterlikleri ölçeğinin geliştirilmesi”: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 43–65.
• Baybara, M. (2018). Devlet ve özel ilköğretim okulu yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerine ilişkin yeterlikleri. (İstanbul ili, Bahçelievler ilçesi örneği). [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sebahattin Zaim Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2018). Türkiye’nin sanayi devrimi dijital Türkiye yol haritası. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_Dijital-Turkiye-Yol-Haritasi.pdf.
• Bülbül, T. ve Çuhadar, C. (2012). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği öz yeterlilik algıları ile bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik kabulleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 474-499.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem-A Yayınları.
• Byrom, E. ve Bingham, M. (2001). Factors influencing the effective use of technology for teaching and learning. Lessons learned from the SEIR-TEC intensive site schools (2.Ed.). Greensboro.N.C. Serve.
• Can, N. (2002). Değişim sürecinde eğitim yönetimi. Milli Eğitim Dergisi, 155-166, 21-31. http://yayim.meb.gov.tr /yayimlar/155-156/can.htm. Erişim:17. 02. 2022.
• Çakır, R. ve Aktay S. (2018). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği yeterlikleri. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 37, 37- 48. https://doi.org/10.17498/kdeniz.361601
• Çetin-Yılmaz, S. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin bilgisayar teknolojisini kullanma yeterliklerinin değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Dinç, H. (2019). Okul müdürlerinin teknoloji liderliği yeterlilikleri. [Yüksek lisans tezi, Düzce Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Durnalı M. ve Akbaşlı, S. (2019). Okul müdürlerinin teknolojik liderlik davranışlarının okulda bilgi yönetiminin gerçekleşme düzeyine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 49 (225), 23-54.
• Ergişi, K. (2005). Bilgi teknolojilerinin okulda etkin kullanımı ile ilgili okul yöneticilerinin teknolojik yeterliklerinin belirlenmesi (Kırıkkale ili örneği). [Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• European Commission, (2013). Study on policy measures to improve the attractiveness of the teaching profession in Europe Vol. I. Final report. https://teachertaskforce.org/sites/default/files/migrate_default_content_files/policymeasurestoimprovetheattractivenessofthe%20teachingprofessionin%20europevolume1_1.pdf
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Sage
• Fraenkel, J., Wallen, N., ve Hyun, H. (2012). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill.
• Gençay, A. (2018). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin teknoloji liderliğine ilişkin yeterlikleri (Keçiören ilçesi örneği). [Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Güven, A. (2015). Liselerde görev yapan yöneticilerin teknoloji liderliği yeterlik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Hacıfazlıoğlu, Ö., Karadeniz, Ş. ve Dalgıç, G. (2010). Eğitim yöneticileri teknoloji liderliği standartlarına ilişkin öğretmen, yönetici ve denetmenlerin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 535-579.
• Hayytov, D. (2013). Eğitim yöneticilerinin teknoloji liderliği yeterlik algıları ile öğretmenlerin teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişki. [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Irmak, M. (2015). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin, yöneticilerinin “teknoloji liderliği” düzeylerine ilişkin algıları. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kurt, İ. (2019). Öğretmenlerin lise okul müdürlerinin teknoloji liderliği yeterliliklerine ilişkin görüşleri. [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Ostinelli, G. (2009). Teacher education in Italy, Germany, England, Sweden and Finland. European Journal of Education. Research, Development and Policy, 44(2), 291-308. https://doi.org/10.1111/j.1465-3435.2009.01383.x
• Pajares, F., ve Miller, M. D. (1994). Role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematical problem solving. A path analysis. Journal of Educational Psychology, 86(2), 193-203.
• Prensky, M. (2006). Don’t bother me mom - I’am learning. St. Paul MN: Paragon House.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Teke, S. (2019). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Thannimalai, R. ve Raman, A. (2018). The influence of principals' technology leadership and professional development on teachers' technology integration in secondary schools. Malaysian Journal of Learning and Instruction, 15(1), 203-228.
• Ulukaya, F. (2015). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği özyeterlikleri ile eğitim öğretim işlerini gerçekleştirme düzeyleri arasındaki ilişki (Tokat ili örneği) [Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Watts, C. D. (2009). Technology leadership, school climate, and technology ıntegration: A correlation study in K-12 public schools. [Doctoral dissertation. The University of Alabama]. https://ir.ua.edu/bitstream/handle/123456789/598/file_1.pdf?sequence=1&isAllowed=y