Öz
Bu
araştırmada, Moğol öğrencilerin Türkçe öğrenme başarıları ile dil becerilerine
ilişkin algıları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma olgu bilim (fenomenoloji)
desenine uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları Bolu Abant
İzzet Baysal Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (TÖMER)
Türkçe öğrenen B2 seviyesindeki 5 Moğol öğrencidir. Araştırmaya veri toplamak
amacıyla öğrencilerden Türkçe, Türkiye ve dil becerilerine yönelik yazılı
olarak metafor üretmeleri ve bu metaforun gerekçesini yazmaları istenmiştir. Araştırma
verilerinin toplanması konusunda ayrıca kur sonunda öğrencilerin dil
becerilerinden aldıkları puanlar kullanılmıştır. Böylelikle Moğol öğrencilerin
Türkiye, Türkçe, dil bilgisi ve dört temel dil becerisi ile ilgili algıları
belirlenmiştir. Öğrencilerin algıları Türkçe öğrenme başarılarıyla birlikte
yorumlanmıştır.
Araştırma
sonucunda öğrenciler Türkiye hakkında; “tabiat, yiyecek ve tatlı, kitap ve
güneş, müze ve saat, çok kültürlülük, sığınak” gibi olumlu metaforlar
üretmişlerdir. Türkiye ile ilgili ürettikleri olumsuz bir metafor yoktur.
Öğrenciler Türkçe öğrenme süreciyle ilgili “fidan ve gül yetiştirmek, merdiven
çıkmak, nazik konuşma, sanat türü, su, önemli bir köprü, zengin sözlük, önceden
okuduğum kitap, bisiklet” ifadeleriyle olumlu metaforlara yer vermişlerdir. Türkçe
öğrenmenin zorluklarını “rubik küp, matematik teorisi, labirent, lego, karışık
bir roman” gibi olumsuz metaforlarla anlatmışlardır. Okuma becerisiyle ilgili “oyuncak,
yürümek, bilgi kaynağı, müzik” gibi olumlu metaforlar; olumsuz olarak da “savaş”
metaforu üretmişlerdir. Yazma becerisiyle ilgili “trafik kuralı, kadın ve resim”
gibi olumlu metaforlar; olumsuz olarak da “büyük bir ağaç ve satranç oyunu”
metaforlarını oluşturmuşlardır. Dinleme becerisiyle ilgili “film, müzik ve
başarı anahtarı” gibi olumlu metaforlar; olumsuz olarak da “deprem ve gürültü”
metaforlarını üretmişlerdir. Konuşma becerisiyle ilgili “su, internet, pencere,
deniz feneri ve güçlü bir silah” gibi olumlu metaforlar üretirken herhangi bir
olumsuz metafor üretmemişlerdir. Dil bilgisiyle ilgili olumlu olarak sadece “çiçek”
metaforunu üretirken; olumsuz olarak “otobüs, kalabalık ülke, okyanus ve saç”
gibi metaforlar üretmişlerdir. Öğrencilerin ürettikleri metaforlar ile kur
sonunda aldıkları puanlar karşılaştırıldığında ise olumsuz metaforlara rağmen
öğrencilerin puanlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Metafor Algı Temel Dil Becerileri Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi
Kaynakça
- Alyılmaz, S., Şengül, K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil öğrenme stratejileri. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. Ekev Akademi Dergisi,17 (56), 179-190.
- Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35(171), 100-108.
- Başaran-Ugur, A. R. ve Baysal S. (2017). Ortaokul öğrencilerinin İngilizce öğretmeni kavramına ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 110, (52), 730-737
- Boylu E. ve Işık Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450-471.
- Bozpolat E. (2015).Türkçe öğretmen adaylarının dört temel dil becerisine ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 10(11), 313-340.
- Cebeci O. (2013). Metafor ve şiir dilinin yapısal özellikleri. İstanbul: İthaki.
- Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
- Coşkun, A. (2015). Parents and Young Learners' Metaphorical Perceptions about Learning English. Journal of Education and Training Studies. 3 (5), 231-241
- Çalışkan, N. (2013). Kavramsal anahtar modeli ile metafor ve deyim öğretimi. Bilig,(64), 95-122.
- Dinçer A. (2017). EFL learners' beliefs about speaking English and being a good speaker: A metaphor analysis. Universal Journal of Educational Research 5(1): 104-112.
- Farjami H. (2012). EFL learners’ metaphors and images about foreign language learning. Studies in Second Language Learning and Teaching. 2 (1). 93-109.
- Gömleksiz, M. N. (2013). Öğretmen adaylarının yabancı dil kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 8 (8), 649-664
- Güvendir, E., Yıldız, I.G. (2014). Dil edinimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Karapınar, M. (2016). 8. sınıf öğrencilerinin ana dili kavramına ve dört temel dil becerilerine yönelik metaforik algıları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Kayseri
- Karatay, H. (2016). Iraklı öğrencilerin Türkiye ve Türkçe metaforu. Yeni Türkiye. 22(84), 69-72.
- Kızıltepe, Z. (2017). Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. F. N. Seggie, Y. Bayyurt, (Ed.). S.253-267. Ankara: Anı Yayıncılık
- Lakoff, G. & Johnson, M. (2015). Metaforlar: hayat, anlam ve dil. (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Liaquat S. ve Naz A. (2016). Analytical study of teacher educators’ metaphors of teaching. Journal of Education and Educational Development. 3 (1), 30- 51.
- Limon İ. (2015). 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin yabancı bir dil olarak İngilizceye yönelik metaforik algıları. International Journal of Social Sciences and Education Research. 1(2),367-379.
- Littlemore J.,Krennmayr T., Turner J. &Turner S. (2013). An investigation into metaphor use at different levels of second language writing. Applied Linguistics, 35(2), 117–144.
- Lüle Mert, E. (2013). Türkçe öğretmen adaylarının dört temel dil becerisine ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (27), 357-372.
- Nikitina L. ve Furuoka F. (2008). A language teacher is like…”:Examining malaysian students’ perceptions of language teachers through metaphor analysis. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 5(2), 192–205.
- Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 293- 310.
- Patton, M., Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. BÜTÜN, S. B. DEMİR (Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
- Pishghadam R.,Torghabeh R. A. &Navari S. (2009). Metaphor analysis of teachers’ beliefs and conceptions of language teaching and learning in Iranian high schools and language institutes: A qualitative study. Iranian EFL Journal. 4, 6-40.
- Saban, A., Koçbeker, N., & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6 (2), 461–522.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
- Şengül, K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Afganistanlı Özbek Türklerinin Türkiye Türkçesine yönelik görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 27 (2), 91-100.
- Toplu, H. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik metaforik algıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
- Uçak, S. (2017). Irak’ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkiye, Türkler ve Türkçe algısı. Turkish Studies. 12 (14), 491-512.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Zhang, F. ve Hu, J. (2009). A study of metaphor and its application in language learning and teaching. Education Studies. 2 (2),77-81.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 11 Ekim 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Nisan 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |