AHMET EFE’NİN ÇOCUK VE İLK GENÇLİK ROMANLARININ EĞİTSEL UNSURLAR AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 123 - 146, 25.10.2019

Tacettin Şimşek Ferhat Çiftçi

https://doi.org/10.31463/aicusbed.571899

Öz

Çocuklara veya
gençlere yönelik edebî türler, bazı açılardan değişkenlik göstermekte ve
inceleme konusu olmaktadır. Bu türlerden birini, çocuk ve ilk gençlik romanları
oluşturur. Söz konusu romanların türün imkânları doğrultusunda eğitsel bir
önemi bulunmaktadır. Daha çok romanlarda görülen serüven
özelliği ve kahramanlarla kurulan özdeşim duygusunun bu önemi oluşturan
belirleyici etkenlerden olduğu söylenebilir. Çocuklar ve gençler, roman türünün
bu özellikleriyle kitap okuma alışkanlığı edinmekte, aynı zamanda sıkılmadan ve
keyif alarak öğrenmektedirler.

             Ahmet
Efe, şair ve yazar kimliğinin yanında yaptığı görsel sanat ürünleriyle de
tanınan bir sanatçıdır. Çok yönlü özelliğiyle başta çocuklar için olmak üzere
farklı türlerde birçok kitap kaleme almıştır. Bu eserlerin dinî ve ahlaki
temelde bireysel ve sosyal gelişimi esas alan eğitici bir yönü bulunmaktadır.
Eserleri içinde çocuk ve ilk gençlik romanı sayılabilecek dokuz romanı bulunan
sanatçı, bunlarla kimi eğitsel unsurların aktarımını amaçlamıştır. İncelen
çocuk ve ilk gençlik romanlarına bakıldığında ön plana çıkan eğitsel unsurları;
sevgi, bilinç durumları, olumlu davranışlar ile kaçınılası gereken kötü
tutumlar şeklinde özetlemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Efe, çocuk ve ilk gençlik edebiyatı, çocuk ve ilk gençlik romanları, eğitsel unsurlar, eğitsel unsurların aktarımı

Kaynakça

• Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2011). Yazılı ve sözlü anlatım -Okuma, dinleme, konuşma, yazma- (15. bs). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Batur, Z. ve Yücel, Z. (2012). “Ahmet Efe’nin çocuk hikâyelerinde değer eğitimi ve hikâyelerin Türkçe eğitimine katkısı”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/4, Fall 2012, p. 1031-1049.
• Cihan, N. (2016). “Çocuk kitapları ne kadar ‘değer’li?”Istanbul Journal of Innovation in Education, Volume 2, Issue 1, January, 2016 pp. 21-35.
• Efe, A. (1987). N’oldu bu gönlüm. Ankara: Kandil Yayınları.
• Efe, A. (1996). Üç kandil. Konya: Esra Yayınları.
• Efe, A. (2014). Son av (2. bs). İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2015). Bilal’in çiçeği (3. bs.). İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2016a). Köse Mihal. İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2016b). Bozkır yılanı Sadeddin Köpek. İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2016c). Kutlu ile Melinda. İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2017a). Buz kırığı. İstanbul: Nar Yayınları.
• Efe, A. (2017b). Küçük deli. Konya: Kayalıpark Yayınları.
• Fırat, H. (2008). “Çocuk romanlarında sosyal yaşama yönelik eğitsel ögeler”, Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, Yıl: 2008, Sayı: 20, 87-102.
• Güleryüz, H. (2002). Yaratıcı çocuk edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• MEB, (2017). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• Öztürk, H. E. (1991). Batı çocuk klasiklerinde temel değerler. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Kurumu Başkanlığı Yayınları.
• Türkyılmaz, M. (2012). “Gençlik romanlarının okuma becerisine etkisi ve değerler aktarımı bakımından incelenmesi”, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara.