TÜRKİYE'DE DRAMA EĞİTİMİ İLE İLGİLİ YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN (YÜKSEK LİSANS) İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 18 - 34, 30.04.2023

Hatice Güler , Leyla Solmaz

https://doi.org/10.31463/aicusbed.1206420

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de drama eğitimi alanında yayımlanmış olan lisansüstü tezlerin (yüksek lisans) incelenmesidir. Araştırma, tümevarımsal olarak doküman incelmesi şeklinde yürütülmüştür. 2010-2022 yılları arasında yayımlanmış ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ulusal tez merkezinde erişime açılmış 342 lisansüstü tez (yüksek lisans) çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmanın örneklemi amaçsal örnekleme stratejilerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Ulaşılan tezleri incelemek üzere araştırmacılar tarafından çalışmanın amacına yönelik üniversite, yıl, cinsiyet, çalışma grubu, yöntem ve veri toplama aracını içeren “Tez İnceleme Formu” geliştirilmiştir. Veriler, Microsoft Excel ortamında hazırlanan lisansüstü tez inceleme formunda yer alan kategorilere göre frekans (f) değerleri açısından analiz edilmiştir. Tam metinlerine ulaşılan tezlerden elde edilen bulgular benzer ve farklı sonuçlar açısından karşılaştırılarak ortak bir sonuca varılmıştır. Yapılan analiz sonucunda anlaşılırlığı arttırmak için bulgular tablolar hâline getirilerek sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar şöyledir: Drama eğitimi alanında lisansüstü tez (yüksek lisans) yayımlayan 70 üniversiteden Gazi Üniversitesi (%15,5) ilk sırada yer almaktadır. En fazla 2019 yılında (%27,5) drama eğitimi ile ilgili lisansüstü tez (yüksek lisans) yazılmıştır. Kadınlar bu alanda (%74,6) erkeklere oranla daha çok çalışmışlardır. Lisansüstü tezlerde (yüksek lisans) nicel araştırma yöntemi (%44,4) en fazla tercih edilen araştırma yöntemidir. Drama eğitimi alanında tez yazanlar, ortaokul öğrencilerini (%33,3) araştırma grubu olarak daha çok tercih etmişlerdir. Ölçek (%26,9) ve başarı testi (%28) araştırmalarda en çok kullanılan veri toplama araçlardır.

Anahtar Kelimeler

Drama, Eğitim, drama eğitimi, Lisansüstü, tez

EXAMINATION OF GRADUATE THESIS (MASTER'S) RELATED TO DRAMA EDUCATION IN TURKEY

Öz

The aim of this study is to examine the postgraduate theses (master's) published in the field of drama education in Turkey. The research was conducted inductively as a document review. 342 postgraduate theses (master's) published between 2010-2022 and made available to access at the Higher Education Council (YÖK) national thesis center were included in the scope of the study. The sample of the study was determined by the criterion sampling method, which is one of the purposive sampling strategies. In order to examine the theses reached, the "Thesis Review Form" was developed by the researchers for the purpose of the study, including university, year, gender, study group, method and data collection tool. The data were analyzed in terms of frequency (f) values according to the categories in the graduate thesis review form prepared in Microsoft Excel. The findings obtained from the theses, full texts of which were reached, were compared in terms of similar and different results, and a common conclusion was revealed. As a result of the analysis, the findings were presented in tables in order to provide better understanding. The results obtained from the research are as follows: Gazi University (15.5%) ranks first among 70 universities that have published postgraduate theses (master's) in the field of drama education. The most postgraduate theses (master's) on drama education was written in 2019 (27.5%). Female researchers (74.6%) worked more in this field than male researchers. Quantitative research method (44.4%) is the most preferred research method in postgraduate theses (master's). Those who wrote thesis in the field of drama education preferred secondary school students (33.3%) more as the research group. Scale (26.9%) and achievement test (28%) are the most used data collection tools in research.

Anahtar Kelimeler

Drama Education, Drama, Education, Postgraduate, thesis

Kaynakça

• Ahi, B., & Kıldan, A. O. (2013). Türkiye'de okul öncesi eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (2002-2011). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(27), 23-46.
• Akhan, N. E., & Arık Karamık, G. A. (2019). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyumlarının yaratıcı drama ile sağlanması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(2), 141-152.
• Aksüt, S. (2016). 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde drama yönteminin öğrenci başarısına, tutumuna ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Arısoy, G. N. (2019). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde drama yöntemi kullanımının öğrenciler üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arslan, A. (2019). Zihinsel engelli bireylerde rekreatif etkinliklerden dramanın sosyal ve motor beceri gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aytaş, G. (2013). Eğitim ve öğretimde alternatif bir yöntem: yaratıcı drama. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 35-54.
• Çelik, M. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcı drama yöntemlerini kullanmaya yönelik özyeterliklerinin incelenmesi. JRES, 4(2), 124-134.
• Değirmenci Gündoğmuş, H. (2018). Okuduğunu anlama ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Turkish Studies, 13(3), 899-910.
• Demir, K. (2019). Yaratıcı drama etkinlikleriyle uygulanan oryantasyon çalışmalarının değerlendirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(1), 161-180.
• Dere, Z. (2019). Dramanın öğretmen adaylarının iletişim becerilerine etkisinin incelenmesi. Başkent University Journal of Education, 6(1), 59-67.
• Duman Yegen, G. (2019). İlkokul 3. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin yaratıcı drama yöntemiyle geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Dursun, B. (2022). 8.sınıf fen bilimleri dersi sürdürülebilir kalkınma ünitesinin yaratıcı drama yöntemi ile öğretiminin öğrencilerin fen tutumu ve sosyal becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bartın.
• Erdoğan, C. (2016). Yaratıcı drama yönteminin ilkokul ikinci sınıf İngilizce dersi meyveler (fruits) ünitesindeki sözcük öğrenme başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan, M. (2018). Yaratıcı drama yönteminin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Genç, H. N. (2003). Eğitimde yaratıcı dramanın alımlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 196- 205.
• Güler, M. (2015). Sınıf ve branş öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik öz yeterlik algı düzeyleri ve görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya.
• Hanna Önalan, N. (2020). 8. sınıf öğrencilerinin ‟enerji dönüşümleri ve çevre bilinci'' ünitesinin akademik başarı ve fene karşı tutumlarına yaratıcı drama yönteminin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kadan, Ö. F. (2013). Yaratıcı drama yönteminin ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin İngilizce dersindeki başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Kalıpcı, M. (2015). The effect of drama activities on affective filter in teaching English as a foreign language to young adult learners. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Kıyaker, S. (2017). 62-72 ay çocuklarının öz düzenleme becerisi üzerinde eğitici drama programının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koçak Temur, Ş. (2018). Teknoloji ve tasarım dersinde drama yönteminin öğrencilerin tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koçak Tümer, B., & Tanju Aslışen, E. H. (2022). Türkiye’de 2016-2020 yılları arasında yaratıcı drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 501-516.
• Levent, T. (1999). Drama kültürü oluşturmak. Eğitimde tiyatroda yaratıcı drama. Çağdaş Drama Derneği Bülteni, 2, 7-9.
• Madge, J. (1965). The tools of science an analytical description of social science techniques. Another Books Doubleday and Comp.
• Samsa, F. (2020). Türkiye’de yaratıcı drama ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• San, İ. (1990). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 23(2), 573-582.
• San, İ. (1991). Eğitim ve öğretimde yaşayarak öğrenme ve estetik bir süreç olarak yaratıcı drama. Ankara: Naturel Yayınları.
• Sözkesen, A. (2015). 60-72 aylık çocukların değer eğitiminde öykü temelli yaratıcı drama yönteminin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Şek Balandı, Ş. (2017). Yaratıcı drama etkinliklerinin ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Terzioğlu Ünveren, I. (2018). Dramanın yazma becerisi üzerindeki etkisi (Temel eğitim 1. kademe 3. sınıf örneği). Yaratıcı drama etkinliklerinin ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ustaoğlu, T. (2022). Sekizinci sınıf matematik dersi ebob- ekok konusunun yaratıcı drama ile öğretiminin başarı ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ütkür, N. (2018). Hayat bilgisi derslerinde kullanılan yöntem ve etkinliklerin tespiti: lisansüstü tezlerin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 101-122.
• Yaşar, Ş., & Papatğa, E. (2015). İlkokul matematik derslerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 113-124.
• Yılmaz, H. (2020). Yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin başarı ve tutumları üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Yiğit, Ç. (2010). Müzikte yaratıcı drama. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 1-10.