ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIK VE SAĞLIKLI BÜYÜME: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 50 - 67, 28.12.2018

Murat Aykırı

Öz

Ülkelerin
gelişmişlik durumunu yansıtan önemli girdilerden bir de enerji talebidir.
Enerji talebinde artışına neden olan temel faktörler olarak; nüfus artışı,
ekonomik kalkınma ve teknolojideki ilerleme sayılabilir. Ülkeler enerji
ihtiyaçlarını karşılamada öncelikli olarak yerli kaynaklarına yönelmekte, yerli
kaynakların yetersiz kaldığı durumlarda ise gerekli enerji ihtiyacını dışardan
karşılama yoluna gitmektedirler. Söz konusu durumda enerjide dışa bağımlılık
ortaya çıkmaktadır.

Türkiye’de
özellikle son 15 yılda yaşanan hızlı sosyo-ekonomik gelişime bağlı olarak enerjiye
olan talep hızlı bir şekilde artış göstermeye başlamıştır. Türkiye
ekonomisinin, gelişmiş ülkelere yakınsama sürecinin hızlandırılması ve kalıcı
bir şekilde yüksek gelirli ülkeler arasında yer alabilmesi açısından enerjide
dışa bağımlılığı azaltmak, enerji talebinde ortaya çıkan/çıkacak artışları
sorunsuz bir şekilde karşılamak ve enerji arz güvenliğini sağlamak gibi yapısal
sorunlara kalıcı çözümler üretmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı,
Türkiye’de istikrarlı bir ekonomik büyümenin sağlanması ve daha da önemlisi büyümenin
sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi açısından enerjide dışa bağımlılığı
ortadan kaldırmaya yönelik olarak yapılan enerji yatırımlarının yeterliliğini sorgulamaktır.

Anahtar Kelimeler

Sağlıklı büyüme, enerji

Kaynakça

• Bilginoğlu, M.A. ve Dumrul, C. (2012), “Türk Ekonomisinin Enerji Bağımlılığı Üzerine Bir Eş-Bütünleşme Analizi”, Journal of Yaşar University, 26 (7), 4392-4414.Çalışkan, Ş. (2009), “Türkiye’nin Enerjide Dışa Bağımlılık ve Enerji Arz Güvenliği Sorunu”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 25, Aralık 2009, ss. 297-310.Çolak, A.B. (2013), “Şekillendirilen Orta Doğu’da Şekillenen Türk Enerji Politiği”, 21. Yüzyıl, Sayı: 55, s. 14-19.Damar, N.M. (2016), “Paris İklim Değişikliği Anlaşması COP 21 ve Türkiye”, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası, http://www.emo.org.tr/ekler/da03ea094d73850_ek.pdf?dergi=1021, (20.02.2016).IEA (2013), “Renewable Energy Medium-Term Market Report 2013 Market Trends and Projections 2018”. OECD/IEA International Energy Agency.Karagöl, E.T., Kaya, S. ve Koç, Y.E. (2016), “2016’da Enerji”, SETA, https://www.setav.org/2016da-enerji/, (15.02.2016).Koç, E. ve Şenel, M.C. (2013), “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Durumu- Genel Değerlendirme”, Mühendis ve Makina, cilt 54, sayı 639, s. 32-44.Sevim, C. (2012), Küresel Enerji Stratejileri ve Jeopolitik, Seçkin Yayıncılık, Ankara.T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) (2016), “Dünya ve Ülkemiz Enerji ve Tabi Kaynaklar Görünümü”, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Sayı:14, 01 Ekim 2016.T.C. Kalkınma Bakanlığı (KB) (2015), Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), “Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı”. Türk Petrolleri (TP) (2016), “Ham Petrol ve Doğal Gaz Sektör Raporu”, Mayıs 2016.Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (2015), 2015 Kömür (Linyit) Sektör Raporu, Ankara 2015.Türkiye Makine Mühendisleri Odası (TMMOB) (2015), “Ocak 2015 İtibariyle Türkiye’nin Enerji Görünümü Raporu”, Şubat 2015, Sayı: 200.