Eski Eserlerin Onarım ve Güçlendirilmesinde Yapılmış Uygun Olmayan Yöntemler

Yıl 2022, , 263 - 289, 31.12.2022

Yasemin Hazel Yıldırım , Ali Osman Kuruşcu

https://doi.org/10.53600/ajesa.1123408

Öz

Asırlar boyunca doğal ve yapay etkenlere maruz kalan tarihi yapılarda bu etkilere bağlı olarak zamanla birçok hasar oluşmaktadır. Bu hasarlar; oluştuğu yere, biçimine ve yapının genel özelliğine göre değişmekte olup yapıların zarar görmesine, yıkılmasına ve yok olmasına yol açar. Özellikle koruma ve müdahale aşamasında bu hasar biçimleri doğru bir şekilde yorumlanması gerekmektedir. Bilinçsiz ve yanlış tadilat, onarım ve güçlendirme girişimleri, yapılarda ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Bu yüzden bu çalışma kapsamında tarihi yapılarda uygulanan onarım ve iyileştirme metotları incelenmiş olup bu bağlamda dünyadan örnek tarihi yapılarda uygulanan onarım ve güçlendirme yöntemlerinde yapılan hatalar anlatılmıştır. Bu araştırmada, hasarlara müdahale ederken hasar nedenleri belirlenmesi gerektiği, birçok disiplinin bir arada çalışarak tercih edilen yapısal güçlendirme ve onarım uygulamalarının birçok analiz, deney ve testlerden geçmesi gerektiği gösterilmek istenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Onarım ve Güçlendirme Yöntemleri, Parthenon, Pisa Kulesi, Santa Maria Miracoli Kilisesi, San Marco Çan Kulesi

Destekleyen Kurum

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

Unsuitable Methods Made in Repair and Strengthening of Historical Building

Öz

Historical buildings, which have been exposed to natural and artificial factors for centuries, cause many damages over time due to these effects. These damages; it changes according to the place where it occurs, its form and the general characteristics of the building and causes damage, collapse and destruction of the structures. Especially in the protection and intervention phase, these damage forms need to be interpreted correctly. Unconscious and incorrect repair and strengthening methods can cause serious problems in buildings. Therefore, within the scope of this study, the repair and improvement methods applied in historical buildings were examined and in this context, the mistakes made in the repair and strengthening methods applied in exemplary historical buildings from the world were explained. In this research, it is aimed to show that the causes of damage should be determined while intervening damage, and should be done many analyzes, experiments and tests that the structural reinforcement and repair methods preferred by many disciplines working together.

Anahtar Kelimeler

Repair and strengthening methods, Parthenon, Pisa Tower, Church of Santa Maria dei Miracoli, San Marco Bell Tower

Kaynakça

• Encyclopaedia Britannica.2020. Leaning Tower of Pisa. https://www.britannica.com/topic/Leaning-Tower-of-Pisa.
• Arslan, F. 2006. Depremden Zarar Görmüş Tarihi Yapıların Güçlendirilmesi.Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara
• Balanos, N., Massin, C., & Lévy, A. 1938. Le monuments de l’Acropole: Relèvement et Conservation. Michigan Üniversitesi. Atina
• Barsali, G. 1999. History & Masterpieces of Pisa (History and Masterpieces). Bonechi Edizioni 'Il Turismo' s.r.l.Italy
• Burland, J. B., Jamiolkowski, M., Squeglia, N., & Viggiani, C. 2013. The Leaning Tower of Pisa. Taylor&Francis Group.London
• Burland, J. B., Jamiolkowski,, M. B., Squeglia, N., & Viggiani, C. 2003. The Tower of Pisa: History, Construction and Geotechnical Stabilization (Built Heritage and Geotechnics) 1st Edition. CRC Press; 1st edition.
• Croci, G. 1998. The Conservation and Structural Restoration of Architectural Heritage. UK and Boston, USA: Computational Mechanics Inc.
• Daniele , V., Siepi, M., Macchi, S., & Pastore, S. 2012. Deep Soil Mixing Helps Venice San Marco Bell Tower. The Magazine of the Deep Foundations Insitute, July, 71-73.
• Değirmenci , İ., & Sarıbıyık, M. 2015. Tarihi Yapıların Güçlendirilmesinde Yenilikçi Yaklaşımlar ve FRP Malzemelerin Kullanımı. 3rd International Syposium on Innotive Technologies in Engineering and Science, Valencia.
• Donghi, D. 1913. La Ricostruzione del Campanile di S. Marco a Venezia. Stab. tip. Del Genio Civile.
• Döndüren, M. S., Şişik , Ö., & Demiröz, A. 2017. Tarihi Yapılarda Görülen Hasar Türleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13, 45-88.
• Fasinna, V. 1992. Microclimatic Survey in S. Maria dei Miracoli Church in Venice in Relation to Marble Decay. 7th International Congress on Deterioration and Conservation of Stone, 355-365, Lisbon.
• Fasinna, V., & Stevan, A. G. 1990. The Moisture Behaviour in Venetian Buildings Structure. Proc. of thè 4th Expert Meeting of Conservation of Historic Brick Structures, Amsterdam.
• Fassina, V. 1978. A Survey on Air Pollution and Deterioration of Stonework in Venice. Atmospheric Environment, 12 , 2205-2211.
• Fradeletto, A. 1912. l Campanile Di San Marco Riedificato: Studi, Ricerche, Relazioni, a Cura Del Comune di Venezia. Commune di Venezia, Venedik
• Garozzo, A. 2017. Il Rinnovamento Dei Campanili Nel Cinquecento: I Casi di Venezia, Siviglia, Messina. Archivio Istituzionale della Ricerca Dell'Università Degli Studi di Palermo Prodotti Della, Venedik
• Gattinoni, G. 1912. Il campanile di San Marco in Venezia. Pranava Books,Venedik. (Hard copy 2020).
• Gavrilovic, P., İgnatiev, N., Kremezis, P., & Laszlo, N. 1983. Repair and Strengthening of Reinforced Concrete, Stone and Brick. Masonry Buildings, Building Construction Under
• Seismic Conditions in the Balkan Region, Viyana.
• Hıdıroğlu, Ç. N. 2018. HTTM (History/Theory/Technology/Modeling) Öğrenme Sürecine Bir Bakış (Beklentiler, İhtiyaçlar ve Sürecin Akışı): Galileo ve Pisa Kulesi Deneyi HTTM Etkinliği.
• Howard, D. 1989. The Church of the Miracoli in Venice and Pittoni's St Jerome Altar-Piece. The Burlington Magazine, 131(1039), 684-692.
• Ilki, A., Ispir, M., As, F., Demir, C., & Kumbasar, N. 2008. FRP Retrofit of Walls Constructed with Historical Bricks. Challenges for Civil Construction Torres Marques et al.(Eds). Porto.
• İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü, 2010. 2008-2010 Restorayon Arşivi, İstanbul.
• Jamiolkowski, M. B. 2001. The leaning tower of Pisa: End of an Odyssey. 15th International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering, İstanbul.
• Jokilehto, J. 2002. A History of Architectural Conservation. Butterwort Heinemann, Oxford.
• Karakuş, F. 2012. Geleneksel Yığma Yapılarda Strüktürel Sorunlar. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitütüsü, Ankara
• Küçükdoğan, B. 2007. A Study on Strengthening and Repair Methods for Historical Costruction. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu-2, Diyarbakır.
• La Mendola, L., Accardi, M., Cucchiara, C., & Licata, V. 2014. Nonlinear FE analysis of out-of-plane behaviour of masonry walls with and without CFRP reinforcement. Construction and Building Materials, 54,190-196.
• Lambrinou, L. 2012. Acropolis Restored. Parthenon North Side (s. 49-56). British Museum Editions, Londra.
• Lambrinou, L. 2016. Ancient Ruins and Their Preservation: The Case Study of the Parthenon’s East Porch, A Companion to Greek Architecture, 526-545.
• Macchi, G., Macchi, S., Jamiolkowski, M., & Pastore , D. 2013. Geotechnics and Heritage. Strengthening of the San Marco bell tower foundation in Venice, CRC Press,Venedik.
• Mahrabel, H. A. 2006. Tarihi Yapılarda Taşıyıcı Sistem Özellikleri, Hasarlar, Onarım ve Güçlendirme Teknikleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Marchesini, M. 2002. Un Secolo All'ombra - Crollo e Ricostruzione Del Campanile di San Marco [1902-2002]. Momenti AICS.
• Melis, A., & Gatley, J. 2018. A Romantic in Tuscany: Alessandro Gherardesca and the Transformation of Pisa’s Piazza del Duomo. Cogent Social Sciences, 4(1), 1-21.
• Monni, F., Quagliarini, E., Lenci, S., & Clementi, F. 2015. Dry Masonry Strengthening Through Basalt Fibre Ropes: Experimental Results Versus Out-Of-Plane Actions. Key Engineering Materials, 624, 584-594.
• Özden, E. Ö., & Görgülü, Z. 2006. Planlama- Koruma İlişkisi Üzerine Yeni Bir Sistem Önerisi. Megaron, 1(4), 234-255.
• Puzrin, A. M., Alonso, E. E., & Pinyol, N. 2010. Geomechanics of Failures-Leaning Instability: The Tower of Pisa, Springer.İtalya
• Saraç, M. M. 2003. Tarihi Yığma Kagir Yapıların Güçlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Tarhan, Ç. M. 2019. Beycesultan ve Laodikeia Örneklerinden Hareketle Kazı Alanlarındaki Arkeolojik Koruma Olgusunun Değerlendirilmesi. Doktara Tezi. Ege Üniversitesi.Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Toganidis, N. 2007. Parthenon Restoratıon Project. XXI International CIPA Symposium. Athina.
• Toğrol, E. 1994. Temel Takviyesi Yöntemlerine Yeni Bir Bakış. Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği V. Ulusal Kongresi, Ankara.
• Ünal, Z. G. 2019. Tarihi Yapılar için Deprem Risklerinin Yönetimi Kılavuzu, İstanbul: T.C Vakıflar Genel Müdürlüğü.
• URL-1: https://www.sanalsantiye.com/bir-muhendis-gozuyle-ayasofya-2/ ( Erişim: 16.05.2021)
• URL-2: https://www.tarihlisanat.com/constantinus-sutunu-cemberlitas/ ( Erişim: 22.08.2019)
• URL-3: http://www.arinzemin.com.tr/zemin_iyilestirme.php (Erişim:12.05.2022)
• URL-4: http://www.sfcityguides.org/public_guidelines.html (Erişim:12.05.2022)
• URL-5: https://www.trthaber.com/haber/turkiye/hasankeyfteki-609-yillik-er-rizk-camii-tasindi-446952.html (Erişim:16.12.2019)
• URL 6: https://www.savevenice.org/project/church-of-santa-maria-dei-miracoli (Erişim:12.05.2022)