Türkiye Feldspat Madenciliğinin Genel Bir Değerlendirmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 253 - 262, 31.12.2022

Behzat Gökçen Demir , Ali Koray Özdoğan , Akın Akbulut

https://doi.org/10.53600/ajesa.1183991

Öz

Madencilik, geçmişten günümüze uzanan tarihsel süreç boyunca insanlığın gelişimi için önemli bir faaliyet alanı olmuştur. Anadolu topraklarında gerçekleştirilen madencilik faaliyetlerinin de tarihte ayrı ve özel bir yeri vardır. Bugün, madenler ve madencilik hayatımızın birçok alanında yine ön plandadır. Feldspat mineralleri yerkabuğunda en bol bulunan mineral gruplarından birisi olmasına rağmen ticari/ekonomik anlamda feldspat kazanımı/üretimi yapılan kaynak kayaç sayısı sınırlıdır. Türkiye’nin son yıllarda artan ihracat hacminin madencilik sektörü ihracatına olumlu katkıları olmuştur. Bu olumlu katkı, madenciliğin önemli alt kollarından biri olan feldspat madenciliğinin ihracat rakamlarının miktar ve değer yönünden artmasını sağlayan faktörlerden biri olarak değerlendirilebilir. Türkiye, dünya feldspat üretiminde son yıllarda ilk sırada yer almıştır. Feldspat minerallerinin ekonomik anlamda önemli rezerv bölgeleri ve madencilik alanlarının bulunduğu iller başta Aydın, Muğla ve Bilecik illeridir. Bu çalışmada, feldspat madenciliğinin genel bir değerlendirmesinin yapılması ve temel noktalarda bilgi verilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Madencilik, Maden İhracatı, Endüstriyel Mineraller

Teşekkür

Bu çalışmada katkıları için Jeoloji Yük. Müh. Sn. Nusret GÜNGÖR’e ve metin içerisinde yer alan fotoğrafları (şekil 2 ve 3) bizler ile paylaşan Kaltun Mad. San. ve Tic. A.Ş. çalışanlarına teşekkür ederiz.

A General Assessment of the Feldspar Mining in Türkiye

Öz

Mining has been an important acvitiy field for the development of humanity throughout the historical process from past to present. Mining activities carried out in Anatolian lands have a unique and special place in history. Today, mines and mining are still at the forefront in many areas of our lives. Although feldspar minerals are one of the most abundant mineral groups in the earth’s crust, the number of source rocks in which feldspar is obtained/produced commercially/economically is limited. Türkiye’s increasing export volume in recent years have made positive contributions to the export of the mining sector. This positive contribution can be considered as one of the factors that increase the export figures of feldspar mining, which is one of the important sub-branches of mining, in terms of quantity and value. Türkiye has taken the first place in world feldspar production in recent years. The provinces where feldspar minerals are economically important reserve regions and mining fields are mainly Aydın, Muğla and Bilecik. In this study, it is aimed to make a general assessment of feldspar mining and
to provide information on the basic points.

Anahtar Kelimeler

madencilik, maden ihracatı, endüstriyel mineraller, Madencilik, Maden İhracatı, Endüstriyel Mineraller

Kaynakça

• Çelebioğlu, N.F. ve Türeli, K. 2001. Feldispat Grubu Mineralleri. Mavi Gezegen, 4, 60-63.
• Demir, B.G. 2022. Isparta İli Mermer Sahalarının Jeolojik Özelliklerinin, Ekonomik Potansiyelinin ve Çevresel Etkilerinin Araştırılması. Doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Demirdağ, S., Altındağ, R., Şengün, N. ve Akbay, D. 2018. “Isparta Yerel Ekonomik Kalkınma Vizyonu 2018, Isparta ili Mermercilik ve Doğal Taş Sektörü Analizi”. ISBN: 978-605-9454-27-8, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). 2001. “Endüstriyel Hammaddeler Alt Komisyonu Toprak Sanayii Hammaddeleri I (Seramik Killeri-Kaolen-Feldspat-Pirofillit-Wollastonit-Talk) Çalışma Grubu Raporu”. DPT:2611 – ÖİK:622, Ankara.
• İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). 2021a. “2020 Çalışma Raporu”. https://www.imib.org.tr/uploads/docs/1624356739_ImIb-2020-calisma-raporu.pdf (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). 2022a. “2021 yılı Çalışma Raporu”. https://www.imib.org.tr/uploads/docs/1649940652_ImIb2021calismaraporuweb-1.pdf (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). 2021b. 2021 Yılı Türkiye Geneli Aylık Bazda Ürün Gruplarına Göre Maden İhracat Verileri. https://www.imib.org.tr/links/istatistikler/202112.html (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). 2022b. 2022 Yılı Türkiye Geneli Aylık Bazda Ürün Gruplarına Göre Maden İhracat Verileri. https://www.imib.org.tr/links/istatistikler/202208.html(erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• Maden Mühendisleri Odası (MMO). 2009. “Feldispat Raporu”. https://www.maden.org.tr/resimler/ekler/80ebff16ccaa9b4_ek.pdf?tipi=48&turu=X&sube=0 (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• Maden Mühendisleri Odası (MMO). 2010. “Feldispat Raporu”. Oda Yayın No:169, ISBN:978-9944-89-905-5, Ankara.
• Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA). 2022. Madenciliğin GSYH İçindeki Payı. https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/maden-dis-ticaret (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG). 2022a. Madencilik İş Kolunda Faaliyet Gösteren İşyeri ve İşçi Sayıları. https://www.mapeg.gov.tr/Custom/Madenistatistik (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG). 2022b. 31.12.2021 Tarihli Ruhsat Listesi Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG). 2022c. Maden Üretim Değerleri. https://www.mapeg.gov.tr/Custom/Madenistatistik (erişim tarihi: Eylül-Ekim 2022)
• Reichl, C. ve Schatz, M. 2019. “World Mining Data 2019”. ISBN:978-3-901074-46-2, volume:34, Federal Ministry for Sustainability and Tourism, Austria.
• Reichl, C. ve Schatz, M. 2020. “World Mining Data 2020”. ISBN:978-3-901074-48-6, volume:35, Federal Ministry for Agriculture, Regions and Tourism, Austria.
• Reichl, C. ve Schatz, M. 2021. “World Mining Data 2021”. ISBN:978-3-901074-50-9, volume:36, Federal Ministry for Agriculture, Regions and Tourism, Austria.
• Reichl, C. ve Schatz, M. 2022. “World Mining Data 2022”. ISBN:978-3-901074-52-3, volume:37, Federal Ministry for Agriculture, Regions and Tourism, Austria.
• Yalçın, Ü. 2016. Anadolu Madencilik Tarihine Toplu Bir Bakış. MT Bilimsel, 9, 3-13.