Fen, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik Alanları: Seçmek ya da Seçmemek

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 32, 13.02.2018

Fidan Korkut Owen , Bahtiyar Eraslan Çapan

Öz

Bu araştırmanın amacı on birinci sınıf öğrencilerinin
Fen, Teknoloji, Matematik ve Mühendislik 
(FeTEMM) alanlarını tercih etmelerinin cinsiyet, okul ve akademik başarı
(genel akademik not ortalaması, matematik dersi not ortalaması, fen dersleri
not ortalamaları) değişkenlerine göre değişip değişmediğini bulmaktır. Bu
amaçla Uluslararası Standart Eğitim Sınıflaması’na göre FeTEMM alanlarını
kapsayan Müsbet ve Doğal Bilimleri ile Mühendislik Üretim ve Yapı Bilimleri
alanları ayrı ayrı ele alınmıştır. Veriler bir form aracılığı ile dört ayrı lisedeki
98 kız 118 erkek olmak üzere toplam 216 öğrenciden toplanmıştır. Araştırmanın
verileri SPSS 13 paket programında kaykare analizi ile incelenmiştir.
Araştırmanın bulgularına göre öğrencilerin Müsbet ve Doğal Bilimlerini tercih
etme durumlarının okul türüne, genel akademik not ortalamasına, matematik ve
fen bilimleri dersleri not ortalamalarına göre farklılaştığı görülmüştür.
Mühendislik Üretim ve Yapı Bilimlerini tercih etme durumları ise cinsiyet, okul
ve fen bilimleri not ortalamalarına göre değişmektedir.  Bulgular, sosyal bilişsel kariyer kuramı ve
alanyazın ışığında tartışılmış ve kariyer psikolojik danışmanlığı açısından
önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen, teknoloji, Matematik ve Mühendislik, ortaöğretim öğrencileri, kariyer psikolojik danışmanlığı

STEM Areas: Choice or Not to Choice

Öz

The purpose of this
study was to examine possible factors influencing the selection of Science,
Technology, Enginering and Mathematic (STEM) related university study areas
according to International Standard Classification of Education (ISCED).
According to ISCED, two of the eight education areas are related with STEM:
Positive and Natural Science (PNS) and Enginering, Production and Structure
(EPS). Because of that these two areas were investigated seperately. Among the
factors considered possibly significant were gender, school type, and
cumulative grade point average.  The
respondents in this investigation were 216 high school 11th grade students from
four high schools (98 female, 118 male). 
Data were collected through the use of a survey form used to record
demographic information as well as self-reported preferences for these STEM
related two fields of university study. The resulting survey data were
subjected to a chi-squared test analysis using SPSS 13. According to the
findings, it was found that except gender, other variables were significant
factors to consider for PNS areas. On the other hand except cumulative grade
point average other variables were significant factors to consider for EPS
areas. These findings were discussed in light of current literature and
implications for counseling were offered.

Anahtar Kelimeler

Secondary education students, preference of STEM areas, career counseling

Kaynakça

• Adkins, R. C. (2012). America desperately needs more STEM students. Here's how to get them. 17 Temmuz 2013 tarihinde http://www.forbes.com/sites/forbesleadershpforum /2012/07/09/americadesperatelyneeds-more-stem-students-heres-how-to-get-them/ adresinden erişildi.
• Akbayır, K. (2003). Öğretmenlik mesleğine yönelmede ailenin ve branş seçiminde cinsiyetin rolü. 12 Mayıs 2012 tarihinde http://infobank.fedu.odtu.edu.tr/ufbmek-5/netscape/b_kitabi/PDF/OgretmenYetistirme/Bildiri/t271d.pdf adresinden erişildi.
• Archer, L., DeWitt, J. ve Dillon, J. (2014) ‘It didn’t really change my opinion’: exploring what works, what doesn’t and why in a school science, technology, engineering and mathematics careers intervention. Research in Science & Technological Education, 32(1), 35-55.
• Ayık, Y. Z., Özdemir, A. ve Yavuz, U. (2007). Lise türü ve mezuniyet başarısının kazanılan fakülte ile ilişkisinin veri madenciliği tekniği ile analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 441-454.
• Bacanlı, F. (2012). Kariyer karar verme güçlükleri ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 86-95.
• Bahar, H. H. (2002). Eğitim fakültesi, tıp fakültesi ve iktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin bazı sosyo-ekonomik özellikleri ile fakülte tercihleri arasındaki ilişki. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 125-144.
• Bahçeşehir Üniversitesi, (Mayıs 2015). Eğitimde Yeni Trendler Uluslararası Konferansı. 11 Temmuz 2015 tarihinde http://www.bahcesehir.edu.tr/icerik/8941-egitimde-yeni-trendler-uluslararasi-konferansi adresinden erişildi.
• Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, G.V., & Pastorelli, C. (2001). Self-efficacy beliefs as shapers of children's aspirations and career trajectories. Child Development, 72, 187-206.
• Brandt, R. (2014). Why do undergraduate women persist as STEM majors? A study at two technological universities. (Dissertations and Theses (ETDs)), Seton Hall University. Paper 1935. 2 Temmuz 2015 tarihinde http=//scholarship.shu.edu/cgi/viewcontent. cgi?article=2946vecontext=dissertations adresinden erişildi.
• Beede, D. N., Julian, T. A., Khan, B., Lehrman, R., McKittrick, G., Langdon, D., & Doms, M. E. (2011). Education supports racial and ethnic equality in STEM. Economics and Statistics Administration, 05-11.
• Bonous-Hammarth, M. (2000). Pathways to success: Affirming opportunities for science, mathematics, and engineering majors. Journal of Negro Education, 92-111.
• Carnevale, A. P., Melton, M., & Smith, N. (2011) STEM. Science, technology, engineering, mathematics – executive summary. Report issued by the Georgetown University Center on Education and the Workforce. 22 Ağustos 2016 tarihinde https=//cew .georgetown.edu/wp-content/uploads/2014/11/stem-complete.pdf adresinden erişildi.
• Chen, X. & Weko, T. (2009). Stats in brief: Students who study science, technology, engineering, and mathematics (STEM) in postsecondary education (NCES 2009-161). National Center for Education Statistics, Institute of Education Sciences, US Department of Education: Washington, DC.
• Clutter, C. (2010). The effects of parental influence on their children’s career choices. Master of Science, School of Family Studies and Human Service, Kansas State University.
• Cole, D. & Espinoza, A. (2008). Examining the academic success of Latino students in science technology engineering and mathematics (STEM) majors. Journal of College Student Development, 49(4), 285-300.
• Crisp, G., Nora, A., & Taggart, A. (2009). Student characteristics, precollege, college, and environmental factors as predictors of majoring in and earning a STEM degree: An analysis of students attending a Hispanic Serving Institution. American Educational Research Journal, 46(4), 924-942.
• Dinçer, H. (2014). STEM eğitimi ve işgücü: Bilgi ekonomisinin ‘olmazsa olmazı’ . 14 Eylül 2015 tarihinde ttp://www.stemtusiad.org/bilgi-merkezi/makaleler/item/stem-e%C4%9Fitimi-ve-i%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC-bilgi-ekonomisinin%E2%80%98olmazsaolmazi%E2 %80%99adresinden erişildi.
• Dursun, S. (2008). İstanbul ili Anadolu liseleri on birinci sınıf fen bölümü öğrencilerinin matematik, fiziki, kimya, geometri ve biyoloji akademik başarı puanlarının ÖSS say-2 puanını yordama derecesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eraslan-Çapan, B. ve Korkut-Owen, F. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin yönelmeyi düşündükleri eğitim alanları ve kariyer psikolojik danışmanlığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(6), 551-568.
• Erden, M. (1995). Öğretmen adaylarının öğretmenlik derslerine yönelik tutumları. Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 99-104. Frolian, W. S (2010). Gender and traditionality of occupational choice as moderators of interest-choice and self-efficacy choice congruence for college students. (Electronic Thesis or Dissertation). Retrieved from https://etd.ohiolink.edu/.
• Griffith, A. L. (2010). Persistence of women and minorities in STEM field majors: Is it the school that matters? 12 Temmuz 2016’da http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/cgi /viewcontent.cgi?article=1137&context=workingpapers adresinden erişildi.
• Hutchinson, J. (2012). Career-related learning and science education: The changing landscape. School Science Review, 94(346), 91-97. 12 Mayıs 2017 tarihinde http://derby.openrepository.com/derby/handle/10545/243597 adresinden erişildi.
• Jones, R. B. (2008). Science, technology, engineering, & mathematics. State Educational Technology Directors Association. 12 Mayıs 2017 tarihinde http://www.setda.org/ c/document_library/get_file?folderId=270&name=DLFE-257.pdf adresinden erişildi.
• Jones, J. I. (2014). An overview of employment and wages in science, technology, engineering, and math (STEM) groups. Between the Numbers, 3(8). Washington, DC: Bureau of Labor Statistics. 15 Haziran 2017 tarihinde http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/key_workplace adresinden erişildi.
• Korkut-Owen, F. (2008). Meslek seçimini etkileyen etmenler. R. Özyürek (Ed.), Mesleki yolculuk içinde (s.1-16), Ankara: Ulusal Ajans. Korkut-Owen F. Kepir, D.D., Özdemir, S., Ulaş, Ö. ve Yılmaz. O. (2012). Üniversite öğrencilerinin bölüm seçme nedenleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 135-151.
• Korkut-Owen, F., Kelecioğlu, H. ve Owen, D. W. (2014). Cinsiyetlere göre üniversitelerdeki onbir yıllık eğilim: Kariyer danışmanlığı için doğurgular. International Journal of Human Sciences, 11(1), 794-813.
• Korkut-Owen, F. ve Mutlu, T. (2016). Türkiye’de fen bilimleri, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarının seçiminde cinsiyetler arası farklılıklar. Yaşadıkça Eğitim, 30(2), 53-72.
• Kuzgun, Y. (2004). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• MEB (2014). Milli Eğitim Bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliği. 17 Temmuz 2017 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm adresinden erişildi.
• Michigan State University (2010). Parental influence and access to mathematics courses are likely to guide students to careers in science, technology, engineering, mathematics or medicine, according to new research. Science Daily, 21 February 2010. 12 Mayıs 2017 tarihinde www.sciencedaily.com/releases/2010/02/100220204814.htm adresinden erişildi.
• Moakler, M.W. & Kim, M. M. (2014). College major choice in STEM: Revisiting confidence and demographic factors. The Career Development Quarterly, 62, 128- 142.
• National Science Board (2002). Science & engineering indicators – (2002) 08 Şubat 2017 tarihinde http://www.nsf.gov/statistics/seind02/c0/c0s1.htm adresinden erişildi.
• National Science Board (2010). Science and engineering indicators. 2010 sayfasından 2 Temmuz 2015 tarihinde http://www.nsf.gov/statistics/seind10/pdf/seind10.pdf adresinden erişildi.
• National Science Foundation, National Center for Science and Engineering Statistics (2013). Women, minorities, and persons with disabilities in science and engineering: 2013. Special Report NSF 13-304. Arlington, VA. 17 Mayıs 2018 de http://www.nsf.gov/statistics/wmpd/ adresinden erişildi.
• Nixon, A.E., Meikler, H., & Borman. M. (2007). The urgent need to encourage aspiring engineers: Effects of college degree program culture on female and minority student STEM participation. Latin American and Caribbean Journal of Engineering Education, 1(2), 57-63.
• O’Connor, R., Gambrell, J., & Pulvermacher, R. (2015). Core academic skills. In W. Camara, R. O’Connor, K. Mattern, M. A. Hanson, (Eds.), Beyond academics: A holistic framework for enhancing education and workplace success (pp. 10-18). ACT Research Report Series. 23 Ağustos 2016 tarihinde http://www.act.org/content/dam /act/unsecured/documents/ACT_RR2015-4.pdf adresinden erişildi.
• Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (2016). Tablo-4 merkezi yerleştirme ile öğrenci alan yükseköğretim lisans programları. 07 Şubat 2017 tarihinde http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2016/LYS/Yerlestirme_Tablo4_MinMax_Lisans10082016.pdf adresinden erişildi.
• Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. GEFAD / GUJGEF, 32(2), 459-477.
• Porter, S. R. & Umbach, P. D. (2006). College major choice: An analysis of person environment fit. Research in Higher Education, 47, 429-449.
• Robinson, M. (2003). Student enrollment in high school AP sciences and calculus: How does it correlate with STEM careers?. Bulletin of Science, Technology ve Society, 23(4), 265-273.
• Savickas, M. L. (1991). The meaning of work and love: Career issues and interventions. Career Development Quarterly, 39, 315-324.
• Schoon, I. & Parsons, S. (2002). Teenage aspirations for future careers and occupational outcomes. Journal of Vocational Behavior, 60, 262-288.
• Scutt, H.I., Gilmartin, S.K., Sheppard, S., & Brunhaver, S. (2013). Research-informed practices for inclusive science, technology, engineering, and math (STEM) classrooms: Strategies for educators to close the gender gap. Paper presented 120th ASEE Annual Conference and Exposition, 23-26 June, 2013, Atlanta. 04 Ağustos 2016tarihindehttp://www.stanford.edu/group/design_education/ wikiupload/4/46/ASEE_2013_Scutt.pdf adresinden erişildi.
• Severiens, S. & ten Dam, G. (2012). Leaving college: A gender comparison in male and female dominated programs. Research in High Education, 53, 453–470.
• Seymour, E. & Hewitt, N. (1997). Talking about leaving: Factors contributing to high attrition rates among science, mathematics, and engineering undergraduate majors. Boulder, CO: Bureau of Sociological Research, University of Colorado.
• Simpson, J. C. (2001). Segregated by subject: Racial differences in the factors influencing academic major between European Americans, Asian Americans, and African, Hispanic, and Native Americans. Journal of Higher Education, 63-100.
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R. ve Şahin-Fırat, N. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri, üniversite öğreniminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(3), 429-452.
• Tai, R. H., Liu, C. Q., Maltese, A. V., & Fan, X. (2006). Planning early for careers in science. Education Forum, 1143-1144. 27 Ağustos 2016 tarihinde aşağıdaki adresten erişildi http://www.afterschoolalliance.org/documents/stem/rhtai2006science_planearly.pdf Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (2014). STEM zirvesi. 04 Temmuz 2015 tarihinde http://www.stemtusiad.org/konferans adresinden erişildi.
• Wang, X. (2013). Why students choose STEM majors: Motivation, high school learning, and postsecondary context of support. American Educational Research Journal, 50, 1081–1121.
• Yelken, K. (2009). Ortaöğretim son sınıf öğrencilerinin üniversite tercihlerini ve meslek seçimini etkileyen faktörler: Sakarya il merkezi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.